Henry Wadsworth Longfellow (27 Şubat 1807 - 24 Mart 1882), Amerikalı şair. Maine'de doğmuştur.
Yazarlığa ilk kez Amerikan İngilizcesine tercüme ettiği Dante'nin "İlahi Komedya" adlı eseri ile başlamış ve (Şöminebaşı Şairleri) adlı edebiyat akımını benimseyen şairlere katılarak bu akımın beşinci üyesi olmuştur.
Gençliği ve öğrenim hayatı
Longfellow 1807 yılında Portland, Maine'de Stephen ve Zilpah çiftinin çocuğu olarak dünyaya geldi ve bugün Wadsworth-Longfellow House olarak bilinen evde büyüdü. Babası bir avukattı. Anne tarafından dedesi Amerikan Devrim Savaşın'da bir generaldi. Longfellow'un Stephen (1805), Elizabeth (1808), Anne (1810), Alexander (1814), Mary (1816), Ellen (1818) ve Samuel (1819) adlarında yedi kardeşi vardı.
Henüz üç yaşındayken anaokulu seviyesinde bir okula yazdırıldı. Altı yaşında Portland Academy'ye girdiğinde okuma ve yazmayı oldukça iyi biliyordu. 14 yaşına kadar burada kalan Longfellow 1822'de 'a girdi. 'de yaşamı boyunca dost kalacağı Nathaniel Hawthorne ile tanıştı.
İlk Avrupa yolculuğu ve Bowdoin profesörlüğü
1825'te eğitimini tamamladığında 'de (Bowdoin Yüksekokulu) öğretim üyeliği önerildi. Bu vaziyette, ilk olarak zamanın birçoğunu Avrupa'da dil üzerine daha fazla araştırma fırsatı buldu. Bu Avrupa turunu 1826-1829 yılları arasında yaparken Britanya, Fransa, Almanya, Hollanda, İtalya ve İspanya'yı gezdi.Fakültede bulunduğu sıralarda Fransızca ders kitabı yazdı, İtalyanca ve İspanyolca seyahat kılavuzu hazırladı.
İkinci Avrupa Seyahati ve Harvard Profesörlüğü Dönemi
1834'te Smith Üniversitesi'nde Fransızca ve İspanyolca Öğretim Üyeliği yapması teklif edildiğinde o bu öneriyi ya burada yalnızca bir yıl çalışması şartıyla yahut da Almancasını ilerletmek için Avrupa'ya gitmek şartıyla kabul etti.
Birleşik Amerika'dan 1836 yılında geri döndüğünde, Longfellow Harvard Üniversitesi'nde işe alındı.Cambridge'de ikamet etti,yaşaması için dinlenmesi gerekliydi ve o çok bitkin olmasına rağmen 'da kaldı. "Voices of the Night"(Gece Düşünceleri)'ni 1839'da ve "Ballads and Other Poems"(Şiirsel Öykü ve Diğer Şiirler)'i ise "The Village Blacksmith"(Demirci Köyü)ile beraber 1841 yılında neşretti.
Frances Fanny Appleton'la yaptığı evliliği
Longfellow, Frances Fanny Appleton'a kur yaptığı dönemde, Nathan Appleton Boston'un varlıklı fabrikatörlerindendi. Longfellow kur yapması süresince,sık sık Boston'daki evinden Harvard'a kadar yürüyor, (Charles Nehri)'dan (Batı Boston Köprüsü) aracılığıyla karşıya geçiyordu (Bu köprü sonradan yıkılmıştı. Yeni köprü ise 1906 yılında yine eski yerine koyuldu.Neticede köprünün eski adı değiştirildi ve yeni adı oldu)Bu gidip gelmeler yedi yıl sonra son buldu ve Fanny, Longfellow'la nihayet 1843 yılında evlendi. Nathan Appleton House[]'u satın aldı, 'in onlara bir evlilik hediyesi olmasına göz yumdu.
Longfellow'un Fanny'e olan aşkını anlatmak için ona ithafen 1845 yılının Ekim ayında yazdığı bir aşk şiiri olan sone "The Evening Star (Akşam Yıldızı)'dan bazı dizeler şöyledir:" "Ey canım sevgilim, sevimli Venüs'üm! Sabahım ve ey akşam yıldızı aşkım!"
O ve Fanny'in 6 adet çocuğu vardı:
- Charles Appleton (1844-1893)
- Ernest Wadsworth (1845-1921)
- Fanny (1847-1848)
- Alice Mary (1850-1928)
- Edith (1853-1915)
- Anne Allegra (1855-1934).
En genç çocuk olan Fanny 7 Nisan 1847'de doğduğunda Dr. Nathan Cooley ilk olarak onu hemen Birleşik Amerika tarafından koruma altına aldırdı.
Longfellow 1854 yılında Harvard'dan emekli oldu ve kendini tamamen işine verdi. dolayasıyla kendisine 1859 yılında Doktora Şeref Payesi Ödülü verildi.
1855'te Kızılderili mitolojisinden etkilenerek Hiawatha'nın Şarkısı'nı yazdıBu Epik şiirin ölçüsü olarak Elias Lönrot'un Kalevala'da kullandığı ölçüyü kullanmıştır.
Frances'in ölümü
Longfellow kendini evine, eşine ve çocukların adamış bir adamdı fakat evliliği korkunç bir faciayla son buldu. Sıcak bir Temmuz günü, eşi Frances, çocuklarının kesilmiş buklelerini saklamak için bir zarfa koymuş ve zarfın kapağını sıcak ağdayla mühürlerken elbisesi alev aldı ve ağır yanıklar nedeni ile öldü. Frances eğer bir gün daha yaşasaydı velhasıl 10 Temmuz 1861'de 44 yaşına basacaktı. Longfellow eşi öldüğünde harab oldu ve o günden sonra sağlığı hiç düzelmedi. Kederi günden güne büyüdü ve 1879 yılında eşinin ölümünün 18. yıl dönümünde "The Cross of Snow" (Kar'ın Elemi) adını verdiği şiiri yazmıştı.
Ölümü
Henry Wadsworth Longfellow 24 Mart 1882 tarihinde 5 gün boyunca karın zarı iltihabı ile boğuşarak öldü.
Cenazesi her iki eşinin de gömülü olduğu Cambridge, Massachusetts'teki Mount Auburn Cemetery, mezarlığında defnedildi. 1884'te Londra'daki Westminster Abbey'deki Şairler Köşesine ilk kez bir Amerikalının, onun heykeli kondu.
Başarıları
Longfellow Amerika'da yaşadığı dönemde çok ünlü bir şahsiyet haline gelmişti. Onun 70. doğum günü olan 1877 yılında genel olarak ulusal bir tatil yapılmış ve buna ilişkin; geçit törenleri, nutuklar(söylevler) ve onun şiirleri okunmuştur. Amerkalı ünlü kişilerden oldu ve toplumda ve aydın kesiminde şahsına büyük önem verilmekle birlikte şairliği alkışlandı ve o da vatandaşlarına ve ülkesine daha fazla yararlı olmak için çalıştı.
Eserlerinin çok gözde olduğu sıralarda da ve hâlâ günümüzde de,birçok önemli eleştirmen Longfellow'un duyguları çok iyi şekilde anlattığında hemfikirdir. Şiirlerinde yalınlık, anlaşılırlık, süssüz (gösterişsiz) anlatım, sadelik ve akıcı bir dil vardır. Ayrıca şiirleri ABD'de belirli bir hayran kitlesi oluşturdu ve Amerikan mitoloji 'sinin oluşumunda katkısı oldu.
Longfellow'un (Noel Çanları) şiiri Noel Günü şarkısı için "" (Noel Günü'ün Zillerini Duyuyorum) şeklinde kabul edildi.
Alıntı ve el yazmaları
- Gemiler gece vaktinde sürüklenir.
- "Gün ışığı sevgidir, karanlık da nefret,yaşamak ise gün ışığı ve karanlığın denetleyicisidir.
- "Biraz daha zaman kazanmak için yapılması gereken şey; niçin orada oturup zaman kaybettiğinizi düşünmektir."
- "Paramparça olmuş bir ceketi kısa süre içinde onarabilirsiniz; ancak,bir çocuğun kirlenmiş kalbini sımsıcak sözlerle onarabilirsiniz."
- "Mezardan ürkebilirsiniz ancak mezar ışıktan ışığa açılan bir köprüdür ve ancak bu karanlığı geçerek aydınlığa ulaşabilirisiniz!"
Çeşitli
- İsmi, Illinois, Wisconsin, Kaliforniya, Minnesota, Montana, Pensilvanya ve New York gibi birçok şehirdeki okullara verildi.
- Neil Diamond tarafından "Longfellow Serenade"(Longfellow Serenadı) adında bir şarkı bestelendi.
Kaynakça
- "America's Longfellow" An Essay by Matthew Gartner, 2002. National Park Service - Longfellow House.
- Poems and Other Writings, J.D. McClatchy, ed. (New York: The Library of America 29 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2000)
- Longfellow, Henry Wadsworth. "The Poetical Works of Longfellow" Houghton Mifflin. 1975
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Henry Wadsworth Longfellow ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Poems by Henry Wadsworth Longfellow at PoetryFoundation.org 10 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Audio - Hear the Village Blacksmith 30 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Maine Historical Society 28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Henry Wadsworth Longfellow 27 Subat 1807 24 Mart 1882 Amerikali sair Maine de dogmustur Henry Wadsworth Longfellow Yazarliga ilk kez Amerikan Ingilizcesine tercume ettigi Dante nin Ilahi Komedya adli eseri ile baslamis ve Sominebasi Sairleri adli edebiyat akimini benimseyen sairlere katilarak bu akimin besinci uyesi olmustur Gencligi ve ogrenim hayatiLongfellow 1807 yilinda Portland Maine de Stephen ve Zilpah ciftinin cocugu olarak dunyaya geldi ve bugun Wadsworth Longfellow House olarak bilinen evde buyudu Babasi bir avukatti Anne tarafindan dedesi Amerikan Devrim Savasin da bir generaldi Longfellow un Stephen 1805 Elizabeth 1808 Anne 1810 Alexander 1814 Mary 1816 Ellen 1818 ve Samuel 1819 adlarinda yedi kardesi vardi Henuz uc yasindayken anaokulu seviyesinde bir okula yazdirildi Alti yasinda Portland Academy ye girdiginde okuma ve yazmayi oldukca iyi biliyordu 14 yasina kadar burada kalan Longfellow 1822 de a girdi de yasami boyunca dost kalacagi Nathaniel Hawthorne ile tanisti Ilk Avrupa yolculugu ve Bowdoin profesorlugu1825 te egitimini tamamladiginda de Bowdoin Yuksekokulu ogretim uyeligi onerildi Bu vaziyette ilk olarak zamanin bircogunu Avrupa da dil uzerine daha fazla arastirma firsati buldu Bu Avrupa turunu 1826 1829 yillari arasinda yaparken Britanya Fransa Almanya Hollanda Italya ve Ispanya yi gezdi Fakultede bulundugu siralarda Fransizca ders kitabi yazdi Italyanca ve Ispanyolca seyahat kilavuzu hazirladi Ikinci Avrupa Seyahati ve Harvard Profesorlugu Donemi1834 te Smith Universitesi nde Fransizca ve Ispanyolca Ogretim Uyeligi yapmasi teklif edildiginde o bu oneriyi ya burada yalnizca bir yil calismasi sartiyla yahut da Almancasini ilerletmek icin Avrupa ya gitmek sartiyla kabul etti Birlesik Amerika dan 1836 yilinda geri dondugunde Longfellow Harvard Universitesi nde ise alindi Cambridge de ikamet etti yasamasi icin dinlenmesi gerekliydi ve o cok bitkin olmasina ragmen da kaldi Voices of the Night Gece Dusunceleri ni 1839 da ve Ballads and Other Poems Siirsel Oyku ve Diger Siirler i ise The Village Blacksmith Demirci Koyu ile beraber 1841 yilinda nesretti Frances Fanny Appleton la yaptigi evliligiLongfellow Frances Fanny Appleton a kur yaptigi donemde Nathan Appleton Boston un varlikli fabrikatorlerindendi Longfellow kur yapmasi suresince sik sik Boston daki evinden Harvard a kadar yuruyor Charles Nehri dan Bati Boston Koprusu araciligiyla karsiya geciyordu Bu kopru sonradan yikilmisti Yeni kopru ise 1906 yilinda yine eski yerine koyuldu Neticede koprunun eski adi degistirildi ve yeni adi oldu Bu gidip gelmeler yedi yil sonra son buldu ve Fanny Longfellow la nihayet 1843 yilinda evlendi Nathan Appleton House olu kirik baglanti u satin aldi in onlara bir evlilik hediyesi olmasina goz yumdu Longfellow un Fanny e olan askini anlatmak icin ona ithafen 1845 yilinin Ekim ayinda yazdigi bir ask siiri olan sone The Evening Star Aksam Yildizi dan bazi dizeler soyledir Ey canim sevgilim sevimli Venus um Sabahim ve ey aksam yildizi askim O ve Fanny in 6 adet cocugu vardi Charles Appleton 1844 1893 Ernest Wadsworth 1845 1921 Fanny 1847 1848 Alice Mary 1850 1928 Edith 1853 1915 Anne Allegra 1855 1934 En genc cocuk olan Fanny 7 Nisan 1847 de dogdugunda Dr Nathan Cooley ilk olarak onu hemen Birlesik Amerika tarafindan koruma altina aldirdi Longfellow 1854 yilinda Harvard dan emekli oldu ve kendini tamamen isine verdi dolayasiyla kendisine 1859 yilinda Doktora Seref Payesi Odulu verildi 1855 te Kizilderili mitolojisinden etkilenerek Hiawatha nin Sarkisi ni yazdiBu Epik siirin olcusu olarak Elias Lonrot un Kalevala da kullandigi olcuyu kullanmistir Frances in olumuLongfellow kendini evine esine ve cocuklarin adamis bir adamdi fakat evliligi korkunc bir faciayla son buldu Sicak bir Temmuz gunu esi Frances cocuklarinin kesilmis buklelerini saklamak icin bir zarfa koymus ve zarfin kapagini sicak agdayla muhurlerken elbisesi alev aldi ve agir yaniklar nedeni ile oldu Frances eger bir gun daha yasasaydi velhasil 10 Temmuz 1861 de 44 yasina basacakti Longfellow esi oldugunde harab oldu ve o gunden sonra sagligi hic duzelmedi Kederi gunden gune buyudu ve 1879 yilinda esinin olumunun 18 yil donumunde The Cross of Snow Kar in Elemi adini verdigi siiri yazmisti OlumuHenry Wadsworth Longfellow 24 Mart 1882 tarihinde 5 gun boyunca karin zari iltihabi ile bogusarak oldu Cenazesi her iki esinin de gomulu oldugu Cambridge Massachusetts teki Mount Auburn Cemetery mezarliginda defnedildi 1884 te Londra daki Westminster Abbey deki Sairler Kosesine ilk kez bir Amerikalinin onun heykeli kondu BasarilariLongfellow Amerika da yasadigi donemde cok unlu bir sahsiyet haline gelmisti Onun 70 dogum gunu olan 1877 yilinda genel olarak ulusal bir tatil yapilmis ve buna iliskin gecit torenleri nutuklar soylevler ve onun siirleri okunmustur Amerkali unlu kisilerden oldu ve toplumda ve aydin kesiminde sahsina buyuk onem verilmekle birlikte sairligi alkislandi ve o da vatandaslarina ve ulkesine daha fazla yararli olmak icin calisti Eserlerinin cok gozde oldugu siralarda da ve hala gunumuzde de bircok onemli elestirmen Longfellow un duygulari cok iyi sekilde anlattiginda hemfikirdir Siirlerinde yalinlik anlasilirlik sussuz gosterissiz anlatim sadelik ve akici bir dil vardir Ayrica siirleri ABD de belirli bir hayran kitlesi olusturdu ve Amerikan mitoloji sinin olusumunda katkisi oldu Longfellow un Noel Canlari siiri Noel Gunu sarkisi icin Noel Gunu un Zillerini Duyuyorum seklinde kabul edildi Alinti ve el yazmalariGemiler gece vaktinde suruklenir Gun isigi sevgidir karanlik da nefret yasamak ise gun isigi ve karanligin denetleyicisidir Biraz daha zaman kazanmak icin yapilmasi gereken sey nicin orada oturup zaman kaybettiginizi dusunmektir Paramparca olmus bir ceketi kisa sure icinde onarabilirsiniz ancak bir cocugun kirlenmis kalbini simsicak sozlerle onarabilirsiniz Mezardan urkebilirsiniz ancak mezar isiktan isiga acilan bir koprudur ve ancak bu karanligi gecerek aydinliga ulasabilirisiniz CesitliIsmi Illinois Wisconsin Kaliforniya Minnesota Montana Pensilvanya ve New York gibi bircok sehirdeki okullara verildi Neil Diamond tarafindan Longfellow Serenade Longfellow Serenadi adinda bir sarki bestelendi Kaynakca America s Longfellow An Essay by Matthew Gartner 2002 National Park Service Longfellow House Poems and Other Writings J D McClatchy ed New York The Library of America 29 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2000 ISBN 1 883011 85 X Longfellow Henry Wadsworth The Poetical Works of Longfellow Houghton Mifflin 1975Dis baglantilarWikimedia Commons ta Henry Wadsworth Longfellow ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Poems by Henry Wadsworth Longfellow at PoetryFoundation org 10 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Audio Hear the Village Blacksmith 30 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Maine Historical Society 28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce