Morella, Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve ilk defa Nisan 1835'te yayımlanan korku öyküsü.
Edgar Allan Poe | |
Özgün adı | Morella |
---|---|
Ülke | ABD |
Özgün dili | İngilizce |
Konu(lar) | Genç bir kadının ölümü |
Tür | Korku öyküsü |
Yayın tarihi | Nisan 1835 |
Özet
İsmi belirsiz bir anlatıcı, bazı gizemli mistik konularda çalışmalar yapan Morella adında bir kadınla evlenir. Kadının yaptığı çeşitli deneyler sonucunda ruhu ölümsüzlüğe ulaşır ama bedeni günden güne çürümeye başlar. Kadın artık yatağa düşmüştür ancak bilgilerini eşine öğretmeyi sürdürür. Anlatıcı, kadının üzerindeki bu laneti fark edince, sonsuza dek huzura ermesi için onun ölmesini dilemeye başlar. Kadın sonunda doğum yaparken ölür ancak ruhu bebeğe geçer. Çocuk büyüdükçe annesine daha da benzemeye başlar. Anlatıcı çocuğa isim vermeyi uzun süre reddeder. On yaşına geldiğinde çocuk artık annesine korkutucu biçimde benzemektedir. Anlatıcı çocuğun üzerindeki kötücül güçleri kovmak için onu vaftiz ettirir, ancak bu işlem annesinin ruhunun yeniden ortaya çıkmasıyla sonuçlanır. Tören sırasında çocuğun ismini soran rahibe anlatıcı "Morella" cevabını verir. Küçük kız ise o anda "Buradayım!" diye haykırır ve ölür. Anlatıcı çocuğun cesedini annesinin mezarına gömmeye karar verir ancak mezarın boş olduğunu görür.
Analiz
Öyküde anlatıcının kızına Morella adını vermek istemesi, bilinçaltında küçük kızın da annesi gibi ölmesini istediğini gösterir. Morella'nın kızında yeniden doğuşu, anlatıcıdan öç almak için geri döndüğü şeklinde yorumlanabilir.
Poe öyküde, ölüm sonrasında kişisel kimliğe ne olduğunu araştırır ve kimliğin ölümle ortadan kalkmaması hâlinde vücut dışında varlığını sürdürebileceğini ve yeni vücutlarda yeniden hayata dönebileceğini öne sürer. Bu fikirlerinin ilham kaynağı, öyküde de adı geçen Friedrich Wilhelm Joseph Schelling'in düşünceleridir.
Morella isminin kaynağına dair birkaç olasılık vardır. Lope de Vega'nın bir şiirinde bahsi geçen rahibe (1595–1653) ilham kaynağı olabilir. Bir tür zehir yapımında kullanılan solanum americanum otu morel adıyla bilinir.
Öykü ayrıca, kara büyü merkezlerinden biri olanPresburg'da geçer.
Ana temalar
Tema | Yazarın aynı temaya sahip diğer öyküleri |
---|---|
Ölen ya da ölmekte olan eşler | Ligeia Berenice |
Ölülerin yeniden canlanması ya da ölülerle iletişim | Eleonora |
Yayımlanma geçmişi
Morella ilk defa Southern Literary Messenger'ın Nisan 1835 tarihli sayısında yayımlandı. Gözden geçirilmiş ikinci basım ise Kasım 1839'da 'de yer aldı. İlk baskıda öyküye ek olarak Hymn (İlahi) başlıklı 16 dizelik bir şiir vardı ve öyküde Morella tarafından okunuyordu. İkinci baskıda çıkarılan bu şiir daha sonra A Catholic Hymn (Katolik İlahi) adıyla tek başına yayımlandı.
Uyarlamalar
Roger Corman'ın 1962 tarihli filmi 'ın bir bölümünün başlığı Morella'ydı. Filmde Vincent Price, Peter Lorre ve başrolü paylaşıyordu. Filmin diğer iki bölümün başlıkları ise Kara Kedi ve 'di.
Kaynakça
- Sova, Dawn B. Edgar Allan Poe: A to Z. Checkmark Books, 2001.
- ^ Kennedy, J. Gerald. "Poe, 'Ligeia,' and the Problem of Dying Women"; New Essays on Poe's Major Tales içinde, editör Kenneth Silverman. Cambridge University Press, 1993. sayfa 119.
- ^ Tate, Allen. "Our Cousin, Mr. Poe"; Poe: A Collection of Critical Essays içinde, editör: Robert Regan, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall Inc., 1967. sayfa 39
- ^ a b c . 28 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ Campbell, Killis. The Mind of Poe and Other Studies. New York: Russell & Russell, Inc., 1962: sayfa 13.
- ^ Şiirin Türkçe ismi için kaynak çeviri: Poe, Edgar Allan. Bütün Şiirleri, çeviren: Oğuz Cebeci, İthaki Yayınları, 2007. s. 66-67
Dış bağlantılar
- , özet, analiz ve yorum (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Morella Edgar Allan Poe tarafindan yazilan ve ilk defa Nisan 1835 te yayimlanan korku oykusu Morella Edgar Allan PoeOzgun adiMorellaUlkeABDOzgun diliIngilizceKonu lar Genc bir kadinin olumuTurKorku oykusuYayin tarihiNisan 1835OzetIsmi belirsiz bir anlatici bazi gizemli mistik konularda calismalar yapan Morella adinda bir kadinla evlenir Kadinin yaptigi cesitli deneyler sonucunda ruhu olumsuzluge ulasir ama bedeni gunden gune curumeye baslar Kadin artik yataga dusmustur ancak bilgilerini esine ogretmeyi surdurur Anlatici kadinin uzerindeki bu laneti fark edince sonsuza dek huzura ermesi icin onun olmesini dilemeye baslar Kadin sonunda dogum yaparken olur ancak ruhu bebege gecer Cocuk buyudukce annesine daha da benzemeye baslar Anlatici cocuga isim vermeyi uzun sure reddeder On yasina geldiginde cocuk artik annesine korkutucu bicimde benzemektedir Anlatici cocugun uzerindeki kotucul gucleri kovmak icin onu vaftiz ettirir ancak bu islem annesinin ruhunun yeniden ortaya cikmasiyla sonuclanir Toren sirasinda cocugun ismini soran rahibe anlatici Morella cevabini verir Kucuk kiz ise o anda Buradayim diye haykirir ve olur Anlatici cocugun cesedini annesinin mezarina gommeye karar verir ancak mezarin bos oldugunu gorur AnalizOykude anlaticinin kizina Morella adini vermek istemesi bilincaltinda kucuk kizin da annesi gibi olmesini istedigini gosterir Morella nin kizinda yeniden dogusu anlaticidan oc almak icin geri dondugu seklinde yorumlanabilir Poe oykude olum sonrasinda kisisel kimlige ne oldugunu arastirir ve kimligin olumle ortadan kalkmamasi halinde vucut disinda varligini surdurebilecegini ve yeni vucutlarda yeniden hayata donebilecegini one surer Bu fikirlerinin ilham kaynagi oykude de adi gecen Friedrich Wilhelm Joseph Schelling in dusunceleridir Morella isminin kaynagina dair birkac olasilik vardir Lope de Vega nin bir siirinde bahsi gecen rahibe 1595 1653 ilham kaynagi olabilir Bir tur zehir yapiminda kullanilan solanum americanum otu morel adiyla bilinir Oyku ayrica kara buyu merkezlerinden biri olanPresburg da gecer Ana temalar Tema Yazarin ayni temaya sahip diger oykuleriOlen ya da olmekte olan esler Ligeia BereniceOlulerin yeniden canlanmasi ya da olulerle iletisim EleonoraYayimlanma gecmisiMorella ilk defa Southern Literary Messenger in Nisan 1835 tarihli sayisinda yayimlandi Gozden gecirilmis ikinci basim ise Kasim 1839 da de yer aldi Ilk baskida oykuye ek olarak Hymn Ilahi baslikli 16 dizelik bir siir vardi ve oykude Morella tarafindan okunuyordu Ikinci baskida cikarilan bu siir daha sonra A Catholic Hymn Katolik Ilahi adiyla tek basina yayimlandi UyarlamalarRoger Corman in 1962 tarihli filmi in bir bolumunun basligi Morella ydi Filmde Vincent Price Peter Lorre ve basrolu paylasiyordu Filmin diger iki bolumun basliklari ise Kara Kedi ve di KaynakcaSova Dawn B Edgar Allan Poe A to Z Checkmark Books 2001 Kennedy J Gerald Poe Ligeia and the Problem of Dying Women New Essays on Poe s Major Tales icinde editor Kenneth Silverman Cambridge University Press 1993 sayfa 119 ISBN 0 521 42243 4 Tate Allen Our Cousin Mr Poe Poe A Collection of Critical Essays icinde editor Robert Regan Englewood Cliffs NJ Prentice Hall Inc 1967 sayfa 39 a b c 28 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2010 Campbell Killis The Mind of Poe and Other Studies New York Russell amp Russell Inc 1962 sayfa 13 Siirin Turkce ismi icin kaynak ceviri Poe Edgar Allan Butun Siirleri ceviren Oguz Cebeci Ithaki Yayinlari 2007 s 66 67Dis baglantilar ozet analiz ve yorum Ingilizce