Zığındere Muharebeleri, Çanakkale Savaşları'nın Seddülbahir Cephesi'nin sağ kanadında İngiliz taarruzlarıyla 28 Haziran 1915 tarihinde başlayan, 5 Temmuz 1915 günü sonlanan muharebelerdir. Müttefik taarruzu, Zığındere'nin doğu ve batı yakalarındaki sırtlardaki Osmanlı mevzilerini ele geçirmeyi hedeflemiştir. Batı kesimde Osmanlı mevzileri ele geçirilmiş ancak, doğu yakadaki sırtlardaki hedeflerin gerisinde kalınmıştır.
Zığındere Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Çanakkale Savaşı / Seddülbahir Cephesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
General Hunter-Weston General Beauvoir De Lisle | Erich Weber Paşa Yarbay Süleyman Şakir Yarbay Selahattin | ||||||
Güçler | |||||||
8. Kolordu | Daha sonra: 12. Tümen 6. Tümen 5. Tümen 4. Tümen 3. Tümen 1. Tümen | ||||||
Kayıplar | |||||||
5.000 | 16.000 |
Savaş öncesi
Seddülbahir Cephesi’nde İtilaf kuvvetlerinin art arda giriştiği üç taarruz da (Birinci Kirte, İkinci Kirte ve Üçüncü Kirte Muharebeleri) belirlenen hedeflere ulaşamamıştı. Ancak Seddülbahir Cephesi komutanları, 9. İngiliz Kolordusu Komutanı General Hunter-Weston ve Fransız Kolordusu Komutanı General Gouraud'un önerdiği ve Hamilton’un da benimsediği bir planın ilk adımı olan Birinci Kerevizdere taarruzu başarılı olmuş, sınırlı olarak belirlenmiş olan hedeflere büyük ölçüde ulaşılmıştı. Bu plan, önceki taarruzlardan farklı olarak Seddülbahir Cephesi’nin tüm cephe hattından değil, önce iki kanattan, daha sonra da merkezden taarruz etmeyi öngören üç operasyondan ilki olarak düşünülmüş ve uygulamaya konulmuştu. Böylece gerek piyade, gerekse de topçu unsurları daha dar bir cephede kuvvet merkezi (siklet merkezi) oluşturulacaktı. Planın ilk operasyonu, cephenin en sağ (doğu) bölgesi olan Kerevizdere’de uygulamaya konulmuştu. İkinci operasyon bu kez cephenin en sol (batı) kanadı olarak düşünülmüştü. Taktik hedef Zığındere sırtlarının ele geçirilmesidir.
İlk operasyonun önceki taarruzlara oranla çok daha başarılı olması üzerine General Sir Ian Hamilton, cephe komutanlarının planındaki ikinci operasyona derhal geçilmesini emretmiştir.
İngiliz savaş planı
General Sir Ian Hamilton, bu operasyonu yönetmekle General De Lisle'ı görevlendirmiştir. General De Lisle’in planı, Zığındere ile sahil arasındaki Zığın sırtı boyunca üç tugayla ve Zığındere’nin karşı yamaçlarından iki tugayla taarruz etmektir. Zığın sırtındaki en gerideki Osmanlı siperleri alındıktan sonra bu tugaylar doğuya dönerek taarruzlarını sürdüreceklerdir. Topçu desteği olarak toplam 89 top görev yapacaktır. Ayrıca Talbot Kruvazörü ile Scorpion ve Walver destroyerleri de kıyılara yaklaşmıştır.
Zığın sırtı boyunca yapılacak taarruza 87. İngiliz Tugayı başlayacaktır. İlk üç Osmanlı siperi ele geçirildikten sonra arkadan gelen 29. Hint Tugayı bu siperlere yerleşerek ileri harekâtın kanat güvenliğini sağlayacaktır. Ancak Hint Tugayının bu siperlere yerleşmesinden önce bir istihkam müfrezesi siperlere girecekti. Çünkü Osmanlı askerleri, geri hatlardan ilerideki siperlerinin altına kablo döşemekte ve ileri hat siperlerinin altına patlayıcılar yerleştirmektedirler. İleri hat siperleri elden çıkacak olursa, Müttefik askerleri bu siperlere yerleştiğinde bu patlayıcılar ateşlenmekte, siperlere inmiş olan askerler havaya uçurulmaktadır. İstihkam müfrezesinin görevi ele geçen siperlere gelen kablolar olup olmadığını denetlemek, varsa kesmektir. İlk üç siperin ele geçirilmesi ve Hint Tugayının bu siperlere yerleşmesiyle 87. İngiliz Tugayı ileri harekâtını durduracak, en geriden gelen 86. İngiliz Tugayı ilerleyerek son iki Osmanlı siperine taarruz edecektir.
Hazırlık ateşi güneşin, hedeflerin görülmesine olanak verecek kadar yükselmesinden sonra, saat 09:00’da başlayacaktır. Bir saat kırk beş dakikalık bir hazırlık ateşi planlanmıştır. Harekât için on iki bin çeşitli çapta top mermisi ayrılmıştı, ancak harekât sonuna kadar 16.200 mermi kullanılmıştır.
Osmanlı savunma düzeni
Zığındere’nin her iki yanındaki sırtlarda Osmanlı siperleri art arda beş sıra halinde düzenlenmiştir. Zığın sırtı Albay Refet (Küçük Refet) Bey’in komutasındaki üç alaydan oluşan 11. Tümen’in savunma bölgesidir. Zığındere ile Kanlıdere arasındaki bölge ise Albay Halil Bey’in yine üç alaydan oluşan 7. Tümen’i tarafından savunulmaktadır.
Savaş
Birinci Kerevizdere Muharebesinden bir hafta kadar sonra 26 Haziran 1915 günü yine dar bir cephede yoğun topçu ateşi, iki gün boyunca sürdürüldü. Topçu ateşinin yoğunluğu, Zığındere’nin sol yakasına, Zığın sırtına verilmişti. Zığındere’nin sağ kesimine daha az sayıda namlu ateş açmıştır.
28 Haziran 1915 günü saat 09:00’da başlayan hazırlık ateşinin ardından saat 11:00’deki ilk dalga İngiliz taarruzları başlamıştır. Zığın sırtındaki Osmanlı mevzilerinin birinci ve ikinci hat siperleri hiçbir direnmeyle karşılaşılmadan ele geçirilmişti. Hazırlık topçu ateşi sırasında bu siper hatları tümüyle tahrip olmuştu ve sağ kalanların tümü yaralıydı. Ancak bu bölgedeki bazı İngiliz birlikleri, Zığındere’nin sağ yamaçlarından açılan Osmanlı ateşi yüzünden ağır kayba uğramışlardı.
Öğlen sıralarında girişilen taarruzla İngiliz birlikleri Zığın sırtındaki Osmanlı tarafının diğer üç hat siperini de ele geçirdiler. Buradaki son Osmanlı mevzileri düşmüştür. Bu noktada, İngiliz birlikleri sağa çark edip Zığındere’yi geçtiklerinde hem derenin sol yakasındaki en geri Osmanlı mevzilerinin gerisine sarkmış hem de 800 m. ilerideki Kirte Köyü’yle aralarında hiçbir Osmanlı kuvveti kalmamış olacaktır. Ancak Osmanlı tarafının başlattığı yoğun topçu ateşi, ileri harekâtı durdurmuştur. Hemen ardından saat 14:00 öncesinde Osmanlı karşı taarruz başlamıştır. Osmanlı taarruzu, İngilizleri Zığın sırtının batı yamaçlarına atmış, tüm siperlerin doğu yarısını kesip almıştır. En gerideki siperler saat 18:00 sonrasında Gurka birliklerinin taarruzuyla, karanlık çökünce de Osmanlı taarruzuyla yeniden el değiştirmiştir. Söz konusu siperler 30 Haziran 1915 günü sabahına kadar birçok kez el değiştirmiş, sonunda İngilizlerde kalmıştır. Savaşın ilk gününde Zığın sırtında 11. Tümen’in kayıpları 2.013 kişi olmuştur.[]
Tüm Zığın sırtının kuzeyinden 1 Temmuz 1915 günü öğleden sonra başlatılan, yeterli topçu desteğinden yoksun Osmanlı taarruzu bu dar cephede, İngiliz-Fransız kara ve deniz topçusu ateşiyle, daha İngilizlerin elindeki siperlere yaklaşamadan erimiştir. Karanlık çökerken yenilenen Osmanlı taarruzu da aynı sonucu vermiştir. Seddülbahir Cephesi komutanı Alman Generali Weber, esasen başlangıçta taarruza karşı çıkmıştı. Yoğun topçu ateşi altında, yeterli topçu desteği olmadan yapılacak taarruzun askeri kırdırmak olacağını ileri sürmektedir. Ele geçirdikleri mevzilerde İngilizlerin sağlam mevziler oluşturabildiklerini de ileri sürmektedir. Ancak Mareşal Liman von Sanders, taarruzların devamını emretmişti. Gece ileri çıkan bir Gurka keşif müfrezesi, “Cephe ilerisinin cesetlerle halı gibi örtülmüş olduğunu” rapor etmiştir.
Zığındere’nin sağ bölümündeki taarruz ise Zığın sırtındaki kadar hızlı ilerleyememiştir. Taarruz, çok daha hafif olan topçu ateşinden o denli etkilenmeyen Osmanlı siperlerinin karşısında ağır kayıplara uğradı. Yenilenen topçu ateşinden sonra bu bölgede İngiliz birlikleri yeniden taarruza geçmişler ve ilk iki hat Osmanlı siperlerine ulaşmışlardır. Daha gerideki siperlere karşı girişilen taarruzda ise Osmanlıların, tespit ettikleri anda öncelikle subayları hedef alma eğilimleri sonucu, İngiliz birliklerindeki subayların çoğu savaş dışı kalmışlardır. İlk üç taarruz dalgası Osmanlı ateşi önünde erimişti ve beş dakikadan az bir sürede, 26 subaydan 25’i ve 400’den fazla İngiliz askeri vurulmuştu.[]156. Tugayın komutanı General Scott-Moncrieff, son ihtiyatları ile birlikte ateş hattına geldiğinde vurulmuştur. Tugay savaşın ilk günü mevcudunun yarısını yitirmiştir.
Osmanlı karşı taarruzları
5 Temmuz 1915 tarihinde Albay (Somel) Bey’in 5. Tümen’inin Zığın sırtına ve Albay Nicolai’nin komutasındaki 3. Tümen’inin Zığındere’nin doğu yamaçlarına giriştikleri taarruz ise sonuç alamamıştı. Her iki tümenin bu taarruzdaki kaybı 5.025 kişi, yani mevcutların yüzde kırkı kadardır.[]
İzleyen bir hafta boyunca süren çatışmaların ardından cephede silahlar susmuştu. Zığındere muharebesinde Osmanlı kayıpları ölü ve yaralı olarak 16.000 kişidir.[]
Zığındere muharebesi ertesinde 8 Temmuz 1915 günü, 1 ve 5 Temmuz günü yapılan karşı taarruzları durdurmayı ısrarla öneren Güney Grubu (Seddülbahir Cephesi) Komutanı General Weber, Mareşal von Sanders tarafından görevden alınmıştır. General Weber, “siklet merkezi oluşturmak” adına 1,5 kilometre karelik bir sahaya, yeterli topçu desteği olmadan bu kadar çok adam yığmanın, gereksiz ve çok yüksek kayıplara neden olacağı, askeri kırdırmaktan başka bir sonuç vermeyeceği" görüşündeydi. General Weber’in yerine Vehip Paşa atanmıştır. Vehip Paşa, Trakya’daki 2. Ordu Komutanı’dır. Esat Paşa bu orduyu da Gelibolu savunmasına destek olarak göndermişti.
Zığındere Muharebeleri, Çanakkale Savaşı boyuca yaşanan en kanlı muharebelerdir. İngilizler, Zığın sırtındaki hedeflerine ulaşmışlardır. Zığındere’nin sağ bölgesinde ise ancak kısmi bir ilerleme sağlayabilmişlerdi. Sol kanattaki başarı, topçu desteğinin bu bölgede ağırlıklı olarak kullanılmasındandır. Aynı topçu desteği, Osmanlı karşı taarruzlarını da sonuçsuz bırakmıştır.
Kaynakça
- ^ Birinci Dünya Harbi'nde Türk Harbi, Çanakkale Cephesi Harekâtı, V. Cilt, 3. Kitap
- 1915 Çanakkale Savaşı - İbrahim Artuç
- Büyük Harbin Tarihi Çanakkale Gelibolu Askeri Harekâtı - General C.F.Aspinall - Oglander (General Ian Hamilton'un karargâh subaylarından)
- Türk Kurmay Subaylarının Gözüyle Çanakkale Savaşı - Burhan Sayılır
Dış bağlantılar
- Osmanlı belgeleri arşivi [1] 29 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [2] 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zigindere Muharebeleri Canakkale Savaslari nin Seddulbahir Cephesi nin sag kanadinda Ingiliz taarruzlariyla 28 Haziran 1915 tarihinde baslayan 5 Temmuz 1915 gunu sonlanan muharebelerdir Muttefik taarruzu Zigindere nin dogu ve bati yakalarindaki sirtlardaki Osmanli mevzilerini ele gecirmeyi hedeflemistir Bati kesimde Osmanli mevzileri ele gecirilmis ancak dogu yakadaki sirtlardaki hedeflerin gerisinde kalinmistir Zigindere MuharebesiCanakkale Savasi Seddulbahir CephesiTarih28 Haziran 5 Temmuz 1915BolgeGelibolu YarimadasiSonucBritanya Imparatorlugu zaferiTaraflarBritanya Imparatorlugu Birlesik Krallik Britanya HindistaniOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerGeneral Hunter Weston General Beauvoir De LisleErich Weber Pasa Faik Pasa Albay Refet Albay Halil Albay Hasan Basri Albay Nicolai Yarbay Cafer Tayyar Yarbay Suleyman Sakir Yarbay SelahattinGucler8 Kolordu 29 Tumen 156 Tugay 52 Tumen den Baslangic 7 Tumen 11 Tumen Daha sonra 12 Tumen 6 Tumen 5 Tumen 4 Tumen 3 Tumen 1 TumenKayiplar5 00016 000Savas oncesiSeddulbahir Cephesi nde Itilaf kuvvetlerinin art arda giristigi uc taarruz da Birinci Kirte Ikinci Kirte ve Ucuncu Kirte Muharebeleri belirlenen hedeflere ulasamamisti Ancak Seddulbahir Cephesi komutanlari 9 Ingiliz Kolordusu Komutani General Hunter Weston ve Fransiz Kolordusu Komutani General Gouraud un onerdigi ve Hamilton un da benimsedigi bir planin ilk adimi olan Birinci Kerevizdere taarruzu basarili olmus sinirli olarak belirlenmis olan hedeflere buyuk olcude ulasilmisti Bu plan onceki taarruzlardan farkli olarak Seddulbahir Cephesi nin tum cephe hattindan degil once iki kanattan daha sonra da merkezden taarruz etmeyi ongoren uc operasyondan ilki olarak dusunulmus ve uygulamaya konulmustu Boylece gerek piyade gerekse de topcu unsurlari daha dar bir cephede kuvvet merkezi siklet merkezi olusturulacakti Planin ilk operasyonu cephenin en sag dogu bolgesi olan Kerevizdere de uygulamaya konulmustu Ikinci operasyon bu kez cephenin en sol bati kanadi olarak dusunulmustu Taktik hedef Zigindere sirtlarinin ele gecirilmesidir Ilk operasyonun onceki taarruzlara oranla cok daha basarili olmasi uzerine General Sir Ian Hamilton cephe komutanlarinin planindaki ikinci operasyona derhal gecilmesini emretmistir Ingiliz savas planiGeneral Sir Ian Hamilton bu operasyonu yonetmekle General De Lisle i gorevlendirmistir General De Lisle in plani Zigindere ile sahil arasindaki Zigin sirti boyunca uc tugayla ve Zigindere nin karsi yamaclarindan iki tugayla taarruz etmektir Zigin sirtindaki en gerideki Osmanli siperleri alindiktan sonra bu tugaylar doguya donerek taarruzlarini surdureceklerdir Topcu destegi olarak toplam 89 top gorev yapacaktir Ayrica Talbot Kruvazoru ile Scorpion ve Walver destroyerleri de kiyilara yaklasmistir Zigin sirti boyunca yapilacak taarruza 87 Ingiliz Tugayi baslayacaktir Ilk uc Osmanli siperi ele gecirildikten sonra arkadan gelen 29 Hint Tugayi bu siperlere yerleserek ileri harekatin kanat guvenligini saglayacaktir Ancak Hint Tugayinin bu siperlere yerlesmesinden once bir istihkam mufrezesi siperlere girecekti Cunku Osmanli askerleri geri hatlardan ilerideki siperlerinin altina kablo dosemekte ve ileri hat siperlerinin altina patlayicilar yerlestirmektedirler Ileri hat siperleri elden cikacak olursa Muttefik askerleri bu siperlere yerlestiginde bu patlayicilar ateslenmekte siperlere inmis olan askerler havaya ucurulmaktadir Istihkam mufrezesinin gorevi ele gecen siperlere gelen kablolar olup olmadigini denetlemek varsa kesmektir Ilk uc siperin ele gecirilmesi ve Hint Tugayinin bu siperlere yerlesmesiyle 87 Ingiliz Tugayi ileri harekatini durduracak en geriden gelen 86 Ingiliz Tugayi ilerleyerek son iki Osmanli siperine taarruz edecektir Hazirlik atesi gunesin hedeflerin gorulmesine olanak verecek kadar yukselmesinden sonra saat 09 00 da baslayacaktir Bir saat kirk bes dakikalik bir hazirlik atesi planlanmistir Harekat icin on iki bin cesitli capta top mermisi ayrilmisti ancak harekat sonuna kadar 16 200 mermi kullanilmistir Osmanli savunma duzeniZigindere nin her iki yanindaki sirtlarda Osmanli siperleri art arda bes sira halinde duzenlenmistir Zigin sirti Albay Refet Kucuk Refet Bey in komutasindaki uc alaydan olusan 11 Tumen in savunma bolgesidir Zigindere ile Kanlidere arasindaki bolge ise Albay Halil Bey in yine uc alaydan olusan 7 Tumen i tarafindan savunulmaktadir SavasBirinci Kerevizdere Muharebesinden bir hafta kadar sonra 26 Haziran 1915 gunu yine dar bir cephede yogun topcu atesi iki gun boyunca surduruldu Topcu atesinin yogunlugu Zigindere nin sol yakasina Zigin sirtina verilmisti Zigindere nin sag kesimine daha az sayida namlu ates acmistir 28 Haziran 1915 gunu saat 09 00 da baslayan hazirlik atesinin ardindan saat 11 00 deki ilk dalga Ingiliz taarruzlari baslamistir Zigin sirtindaki Osmanli mevzilerinin birinci ve ikinci hat siperleri hicbir direnmeyle karsilasilmadan ele gecirilmisti Hazirlik topcu atesi sirasinda bu siper hatlari tumuyle tahrip olmustu ve sag kalanlarin tumu yaraliydi Ancak bu bolgedeki bazi Ingiliz birlikleri Zigindere nin sag yamaclarindan acilan Osmanli atesi yuzunden agir kayba ugramislardi Oglen siralarinda girisilen taarruzla Ingiliz birlikleri Zigin sirtindaki Osmanli tarafinin diger uc hat siperini de ele gecirdiler Buradaki son Osmanli mevzileri dusmustur Bu noktada Ingiliz birlikleri saga cark edip Zigindere yi gectiklerinde hem derenin sol yakasindaki en geri Osmanli mevzilerinin gerisine sarkmis hem de 800 m ilerideki Kirte Koyu yle aralarinda hicbir Osmanli kuvveti kalmamis olacaktir Ancak Osmanli tarafinin baslattigi yogun topcu atesi ileri harekati durdurmustur Hemen ardindan saat 14 00 oncesinde Osmanli karsi taarruz baslamistir Osmanli taarruzu Ingilizleri Zigin sirtinin bati yamaclarina atmis tum siperlerin dogu yarisini kesip almistir En gerideki siperler saat 18 00 sonrasinda Gurka birliklerinin taarruzuyla karanlik cokunce de Osmanli taarruzuyla yeniden el degistirmistir Soz konusu siperler 30 Haziran 1915 gunu sabahina kadar bircok kez el degistirmis sonunda Ingilizlerde kalmistir Savasin ilk gununde Zigin sirtinda 11 Tumen in kayiplari 2 013 kisi olmustur kaynak belirtilmeli Tum Zigin sirtinin kuzeyinden 1 Temmuz 1915 gunu ogleden sonra baslatilan yeterli topcu desteginden yoksun Osmanli taarruzu bu dar cephede Ingiliz Fransiz kara ve deniz topcusu atesiyle daha Ingilizlerin elindeki siperlere yaklasamadan erimistir Karanlik cokerken yenilenen Osmanli taarruzu da ayni sonucu vermistir Seddulbahir Cephesi komutani Alman Generali Weber esasen baslangicta taarruza karsi cikmisti Yogun topcu atesi altinda yeterli topcu destegi olmadan yapilacak taarruzun askeri kirdirmak olacagini ileri surmektedir Ele gecirdikleri mevzilerde Ingilizlerin saglam mevziler olusturabildiklerini de ileri surmektedir Ancak Maresal Liman von Sanders taarruzlarin devamini emretmisti Gece ileri cikan bir Gurka kesif mufrezesi Cephe ilerisinin cesetlerle hali gibi ortulmus oldugunu rapor etmistir Zigindere nin sag bolumundeki taarruz ise Zigin sirtindaki kadar hizli ilerleyememistir Taarruz cok daha hafif olan topcu atesinden o denli etkilenmeyen Osmanli siperlerinin karsisinda agir kayiplara ugradi Yenilenen topcu atesinden sonra bu bolgede Ingiliz birlikleri yeniden taarruza gecmisler ve ilk iki hat Osmanli siperlerine ulasmislardir Daha gerideki siperlere karsi girisilen taarruzda ise Osmanlilarin tespit ettikleri anda oncelikle subaylari hedef alma egilimleri sonucu Ingiliz birliklerindeki subaylarin cogu savas disi kalmislardir Ilk uc taarruz dalgasi Osmanli atesi onunde erimisti ve bes dakikadan az bir surede 26 subaydan 25 i ve 400 den fazla Ingiliz askeri vurulmustu kaynak belirtilmeli 156 Tugayin komutani General Scott Moncrieff son ihtiyatlari ile birlikte ates hattina geldiginde vurulmustur Tugay savasin ilk gunu mevcudunun yarisini yitirmistir Osmanli karsi taarruzlari5 Temmuz 1915 tarihinde Albay Somel Bey in 5 Tumen inin Zigin sirtina ve Albay Nicolai nin komutasindaki 3 Tumen inin Zigindere nin dogu yamaclarina giristikleri taarruz ise sonuc alamamisti Her iki tumenin bu taarruzdaki kaybi 5 025 kisi yani mevcutlarin yuzde kirki kadardir kaynak belirtilmeli Izleyen bir hafta boyunca suren catismalarin ardindan cephede silahlar susmustu Zigindere muharebesinde Osmanli kayiplari olu ve yarali olarak 16 000 kisidir kaynak belirtilmeli Zigindere muharebesi ertesinde 8 Temmuz 1915 gunu 1 ve 5 Temmuz gunu yapilan karsi taarruzlari durdurmayi israrla oneren Guney Grubu Seddulbahir Cephesi Komutani General Weber Maresal von Sanders tarafindan gorevden alinmistir General Weber siklet merkezi olusturmak adina 1 5 kilometre karelik bir sahaya yeterli topcu destegi olmadan bu kadar cok adam yigmanin gereksiz ve cok yuksek kayiplara neden olacagi askeri kirdirmaktan baska bir sonuc vermeyecegi gorusundeydi General Weber in yerine Vehip Pasa atanmistir Vehip Pasa Trakya daki 2 Ordu Komutani dir Esat Pasa bu orduyu da Gelibolu savunmasina destek olarak gondermisti Zigindere Muharebeleri Canakkale Savasi boyuca yasanan en kanli muharebelerdir Ingilizler Zigin sirtindaki hedeflerine ulasmislardir Zigindere nin sag bolgesinde ise ancak kismi bir ilerleme saglayabilmislerdi Sol kanattaki basari topcu desteginin bu bolgede agirlikli olarak kullanilmasindandir Ayni topcu destegi Osmanli karsi taarruzlarini da sonucsuz birakmistir Kaynakca Birinci Dunya Harbi nde Turk Harbi Canakkale Cephesi Harekati V Cilt 3 Kitap 1915 Canakkale Savasi Ibrahim Artuc Buyuk Harbin Tarihi Canakkale Gelibolu Askeri Harekati General C F Aspinall Oglander General Ian Hamilton un karargah subaylarindan Turk Kurmay Subaylarinin Gozuyle Canakkale Savasi Burhan SayilirDis baglantilarOsmanli belgeleri arsivi 1 29 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde