Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şivlilik veya Şivilik, günümüzde sadece Konya şehir merkezinde yaşatılan ve her yıl üç ayların ilki olan Recep ayının ilk perşembesinde kutlanan bir folklorik bayramdır.
Şiviliğin kökeni net olarak bilinmemektedir. Kökeni bazı araştırmacılara Friglere dayandırılır ama Konya halkı geleneği büyüklerinden dinledikleri menkıbeye dayandırır. Eski Konyalılara göre Şiviliğin çıkışı şu şekildedir: Rivayete göre bir Türk-İslam mutasavvıfı olan Ebu Bekir Şiblî (861?-946), bir gece rüyasında Muhammed'in annesinin rahmine Recep ayının ilk perşembesi intikal ettiğini öğrenir. Büyük bir sevinçle uyanarak bunu oturduğu semtin bütün evlerine vararak "Şiblî" nidasıyla müjdeler. Her hane sahibi de müjdelik olarak ona bir parça yiyecek verir.
Aynı günün gecesi de, perşembenin cumaya bağlandığı ve Muhammed'in ana rahmine düştüğü, Regaip Kandili'dir.
Etimoloji
Kelimenin kökeni halk etimolojisinde Şeyh Şiblî'ye bağlansa da (Şibli-lik > Şivlilik/Şivilik) kelimenin kökeni muhtemelen Arapça ﺷﺒﻊ şib'- "doyuran, açlığı gideren" kelimesi ve Farsça ﺷﻴﺐ şîb "karışma, uyuşma" kelimeleridir.(Şib-li-lik > Şivlilik)
Kültürel miras
Şivlilik etkinliğinin ismi çeşitli kaynaklarda doğa olayları (kuş ötüşü) ve yerel anlatılara (yağda kızaran hamur sesi); etkinliğin ortaya çıkışı ise İslam kültüründe yer alan anlatılarla (Muhammed'in doğumu) bağlantılı yiyecek/çerez dağıtma, hediye verme geleneğine dayandırılmaktadır.
Bir önceki gece gerçekleştirilen fener alayı etkinliklerinde ateş üzerinden atlama, fener yakma ve ertesi gün çocukların mani okuyarak ev ev gezip çerez toplaması ise bu gelenek ile cadılar bayramı etkinlikleri arasındaki benzerliklerdendir.
Şivlilik gününde komşulara pişi, haşhaşlı veya tahinli çörek gibi yemekler, çocuklara ise kuru üzüm, kırık leblebi, kurutulmuş meyve veya gofret, çikolata gibi paketli ürünler dağıtılmaktadır.
Çocukların ev ziyaretleri esnasında okudukları manilerden birinin sözleri şu şekildedir: "Şivli şivli şişirdi, erken kalkan pişirdi / İki çörek, bi börek bize şivlilik gerek"
Günümüzde, yerel idareler bu kültürel mirası korumak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Kaynaklar
- ^ . web.archive.org. 23 Haziran 2013. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2024.
- ^ IŞIK, Ali (2013), "Şivlilik Adı ve Kökeni Üzerine...", Merhaba/Akademik Sayfalar, c. 13, S. 16 (15 Mayıs), s. 254-256
- ^ Dergisi, Düşünen Şehir (1 Ocak 2022). "Medeniyetin Lezzet İkramı: Konya'da Şivlilik Geleneği | Ayşe Şahin". Düşünen Şehir Dergisi. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2024.
- ^ Işık, Ali (7 Ekim 2017). "Konya Yazıları: Şivlilik". Konya Yazıları. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2024.
- ^ Şivlilik. (2015). Konya Ansiklopedisi (Cilt.8 s.250). Konya
- ^ a b Arslan, N. (2021) "Konya'da sürdürülen Şivlilik geleneğinin sosyal bilgiler dersi kültür aktarımı açısından değerlendirilmesi". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Tez no: 689494 tez.yok.gov.tr.
- ^ a b . 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.trthaber.com. 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2022.
- ^ . www.selcuklu.bel.tr. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2022.
Not listesi
- ^ rivayetlerin sıhhati ihtilaflıdır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sivlilik veya Sivilik gunumuzde sadece Konya sehir merkezinde yasatilan ve her yil uc aylarin ilki olan Recep ayinin ilk persembesinde kutlanan bir folklorik bayramdir Siviligin kokeni net olarak bilinmemektedir Kokeni bazi arastirmacilara Friglere dayandirilir ama Konya halki gelenegi buyuklerinden dinledikleri menkibeye dayandirir Eski Konyalilara gore Siviligin cikisi su sekildedir Rivayete gore bir Turk Islam mutasavvifi olan Ebu Bekir Sibli 861 946 bir gece ruyasinda Muhammed in annesinin rahmine Recep ayinin ilk persembesi intikal ettigini ogrenir Buyuk bir sevincle uyanarak bunu oturdugu semtin butun evlerine vararak Sibli nidasiyla mujdeler Her hane sahibi de mujdelik olarak ona bir parca yiyecek verir Ayni gunun gecesi de persembenin cumaya baglandigi ve Muhammed in ana rahmine dustugu Regaip Kandili dir EtimolojiKelimenin kokeni halk etimolojisinde Seyh Sibli ye baglansa da Sibli lik gt Sivlilik Sivilik kelimenin kokeni muhtemelen Arapca ﺷﺒﻊ sib doyuran acligi gideren kelimesi ve Farsca ﺷﻴﺐ sib karisma uyusma kelimeleridir Sib li lik gt Sivlilik Kulturel mirasSivlilik etkinliginin ismi cesitli kaynaklarda doga olaylari kus otusu ve yerel anlatilara yagda kizaran hamur sesi etkinligin ortaya cikisi ise Islam kulturunde yer alan anlatilarla Muhammed in dogumu baglantili yiyecek cerez dagitma hediye verme gelenegine dayandirilmaktadir Bir onceki gece gerceklestirilen fener alayi etkinliklerinde ates uzerinden atlama fener yakma ve ertesi gun cocuklarin mani okuyarak ev ev gezip cerez toplamasi ise bu gelenek ile cadilar bayrami etkinlikleri arasindaki benzerliklerdendir Sivlilik gununde komsulara pisi hashasli veya tahinli corek gibi yemekler cocuklara ise kuru uzum kirik leblebi kurutulmus meyve veya gofret cikolata gibi paketli urunler dagitilmaktadir Cocuklarin ev ziyaretleri esnasinda okuduklari manilerden birinin sozleri su sekildedir Sivli sivli sisirdi erken kalkan pisirdi Iki corek bi borek bize sivlilik gerek Gunumuzde yerel idareler bu kulturel mirasi korumak amaciyla cesitli etkinlikler duzenlemektedir Kaynaklar web archive org 23 Haziran 2013 23 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2024 ISIK Ali 2013 Sivlilik Adi ve Kokeni Uzerine Merhaba Akademik Sayfalar c 13 S 16 15 Mayis s 254 256 Dergisi Dusunen Sehir 1 Ocak 2022 Medeniyetin Lezzet Ikrami Konya da Sivlilik Gelenegi Ayse Sahin Dusunen Sehir Dergisi 13 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2024 Isik Ali 7 Ekim 2017 Konya Yazilari Sivlilik Konya Yazilari 13 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2024 Sivlilik 2015 Konya Ansiklopedisi Cilt 8 s 250 Konya a b Arslan N 2021 Konya da surdurulen Sivlilik geleneginin sosyal bilgiler dersi kultur aktarimi acisindan degerlendirilmesi Nevsehir Haci Bektas Veli Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Tez no 689494 tez yok gov tr a b 12 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi www trthaber com 4 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2022 www selcuklu bel tr 3 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2022 Not listesi rivayetlerin sihhati ihtilaflidir