Kuru üzüm, bir kurutulmuş meyve türüdür. Üzümün kurusudur ve kuruyemiş olarak kabul edilmese de onun gibi çiğ tüketildiği gibi, üzüm hoşafı olarak ya da ve de kullanılır. Rengine göre beyaz kuru üzüm ve siyah kuru üzüm olmak üzere iki temel gruba ayrılır. Halk dilinde kişmiş de denir.
Besin değeri
Ağırlığına bağlı olarak % 67 ilâ % 72 si fruktoz ve glukoz şekerinden oluşur. Ayrıca, % 3 protein ve % 3.5 diyet lifi bulunur. Diğer kuru meyveler (kuru erik, kuru kayısı) gibi kuru üzüm de antioksidan özelliklere sahip, fakat C vitamini açısından fakirdir. Sodyum oranı düşüktür ve kolesterol içermez.
Yeni verilere göre, kan basıncında hafif artışlar görülen kimselerde uzun süreli rutin (günde üç kez) kuru üzüm tüketimi kan basıncını düşürebilir.
Üretim
Kuru üzüm ticari olarak hasat edilen üzüm tanelerinin kurutulmasıyla üretilir. Bir üzüm tanesinin kuruması için, üzümün içindeki suyun hücrelerin iç kısmından, su damlacıklarının buharlaşabileceği üzüm yüzeyine tamamen çıkarılması gerekir. Ancak bu difüzyon işlemi çok zordur, çünkü üzüm kabuğunun kütikülünde suyun geçmesini engelleyen balmumu bulunur. Ayrıca üzümün dış katmanlarında yer alan fiziksel ve kimyasal mekanizmalar da su kaybını önleyecek şekilde uyarlanmıştır. Ticari kuru üzüm üretiminin üç adımı ön işlem, kurutma ve kurutma sonrası işlemleri içerir.
- Ön arıtma
Ön arıtma, kurutma işlemi sırasında artan su çıkarma oranını sağlamak için kuru üzüm üretiminde gerekli bir adımdır. Daha hızlı su çıkarma oranı, esmerleşme oranını azaltır ve daha arzu edilen kuru üzümlerin üretilmesine yardımcı olur. Bu süreci tamamlamanın tarihsel yöntemi Akdeniz ve Küçük Asya bölgelerinde geliştirilmiştir. Potasyum karbonat ve yağ asitlerinin etil esterlerinden yapılmış kuru bir emülsiyon soğuk daldırma kullanıldı. Son zamanlarda üzümleri yağ emülsiyonlarına veya seyreltik alkali çözeltilere maruz bırakmak gibi yeni yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemler, üzümün dış yüzeyine su transferini teşvik edebilir ve bu da kurutma işleminin verimliliğini artırmaya yardımcı olur.
- Kurutma
Üç tür yöntemi bulunmaktadır: güneşte kurutma, gölgede kurutma ve mekanik kurutma. Güneşte kurutma ucuz bir süreçtir; bununla birlikte, çevresel kirlenme, böcek enfeksiyonları ve mikrobiyal bozulma meydana gelebilir ve sonuçta ortaya çıkan kuru üzümler genellikle düşük kalitededir. Ek olarak, güneşte kurutma çok yavaş bir işlemdir ve en çok arzu edilen kuru üzümleri üretmeyebilir. Mekanik kurutma, hızlı kurumanın garanti edildiği daha güvenli ve daha kontrollü bir ortamda yapılabilir. Bir tür mekanik kurutma, mikrodalga ısıtma kullanmaktır. Üzümdeki su molekülleri, mikrodalga enerjisini emerek hızlı buharlaşmaya neden olur. Mikrodalga ısıtma genellikle kabarık kuru üzüm üretir.
- Kurutma sonrası işlemler
Kurutma işlemi tamamlandıktan sonra kuru üzümler, kurutma işlemi sırasında gömülmüş olabilecek yabancı cisimleri gidermek için su ile temizlendiği işleme tesislerine gönderilir. Saplar ve kalitesiz kuru üzümler de çıkarılır. Yıkama işlemi rehidrasyona neden olabilir, bu nedenle eklenen nemin giderildiğinden emin olmak için yıkamadan sonra başka bir kurutma aşaması tamamlanır. Kuru üzüm üretimindeki tüm aşamalar, kuru üzümün kalitesinin belirlenmesinde oldukça önemlidir. Bazen, polifenol oksidaz ve fenolik bileşikler arasındaki reaksiyonun neden olduğu esmerleşme oranını azaltmak için ön işlem aşamasından sonra ve kurutmadan önce kuru üzümlere kükürt dioksit uygulanır. Kükürt dioksit ayrıca lezzetin korunmasına ve kurutma işlemi sırasında bazı vitaminlerin kaybolmasının önlenmesine yardımcı olur.
İhracat
Dünyada yılda 1,2 milyon tona yakın kuru üzüm üretilmektedir. En fazla çekirdeksiz kuru üzüm üretiminde bazı yıllar Türkiye bazı yıllar da Amerika Birleşik Devletleri birincidir ve bunları üçüncü olarak İran takip eder. Diğer üretici ülkeler arasında Yunanistan, Şili, Arjantin, Avustralya ve Güney Afrika Cumhuriyeti sayılır.
Türkiye’nin kuru üzüm ihracatının hemen hemen tamamını çekirdeksiz kuru üzümler oluşturmaktadır. 2010 yılı kuru üzüm ihracatı 417 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, 2011 yılında ise bir önceki yıla oranla % 21’lik artış ile bu rakam 506 milyon dolara yükselmiştir. Türkiye'den kuru üzüm ithal eden ülkeler İngiltere, Almanya, Hollanda ve İtalya başta olmak üzere Avrupa Birliği ülkelerdir.
İthalat
En çok ithalat yapan ülkeler arasında ilk sırayı Büyük Britanya (% 24,5) alır ve bunu Almanya (% 9,5), Rusya (% 8) ve Hollanda (% 6,5) takip eder. bu dört ülkenin itahalatı dünya ithalatının yaklaşık yarısını oluşturur.
Köpeklerde zehirlenme
Kuru üzüm köpeklerde böbrek yetmezliğine yol açar. Bunun sebebi bilinmiyor
Kaynakça
- ^ TDK Derleme Sözlüğü
- ^ Albert Julius Winkler. General viticulture, University of California Press, 1962, p. 645.
- ^ . Nutritiondata.self.com. 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- ^ . Calraisins.org. 22 Şubat 1999. 20 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- ^ American College of Cardiology. "Snacking on raisins may offer a heart-healthy way to lower blood pressure." ScienceDaily, 26 Mar. 2012. Web. 29 Mar. 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ a b c Kuru üzüm 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, İhracat Genel Müdürlüğü, Tarım Ürünleri Daire Başkanlığı
- ^ Çağatay Özden (2008), Kuru üzüm[], T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
- ^ "Snopes.com:Raisins and grapes can be harmful to dogs". 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuru uzum bir kurutulmus meyve turudur Uzumun kurusudur ve kuruyemis olarak kabul edilmese de onun gibi cig tuketildigi gibi uzum hosafi olarak ya da ve de kullanilir Rengine gore beyaz kuru uzum ve siyah kuru uzum olmak uzere iki temel gruba ayrilir Halk dilinde kismis de denir Siyah kuru uzumSari kuru uzumBesin degeriAgirligina bagli olarak 67 ila 72 si fruktoz ve glukoz sekerinden olusur Ayrica 3 protein ve 3 5 diyet lifi bulunur Diger kuru meyveler kuru erik kuru kayisi gibi kuru uzum de antioksidan ozelliklere sahip fakat C vitamini acisindan fakirdir Sodyum orani dusuktur ve kolesterol icermez Yeni verilere gore kan basincinda hafif artislar gorulen kimselerde uzun sureli rutin gunde uc kez kuru uzum tuketimi kan basincini dusurebilir UretimKuru uzum ticari olarak hasat edilen uzum tanelerinin kurutulmasiyla uretilir Bir uzum tanesinin kurumasi icin uzumun icindeki suyun hucrelerin ic kismindan su damlaciklarinin buharlasabilecegi uzum yuzeyine tamamen cikarilmasi gerekir Ancak bu difuzyon islemi cok zordur cunku uzum kabugunun kutikulunde suyun gecmesini engelleyen balmumu bulunur Ayrica uzumun dis katmanlarinda yer alan fiziksel ve kimyasal mekanizmalar da su kaybini onleyecek sekilde uyarlanmistir Ticari kuru uzum uretiminin uc adimi on islem kurutma ve kurutma sonrasi islemleri icerir On aritma On aritma kurutma islemi sirasinda artan su cikarma oranini saglamak icin kuru uzum uretiminde gerekli bir adimdir Daha hizli su cikarma orani esmerlesme oranini azaltir ve daha arzu edilen kuru uzumlerin uretilmesine yardimci olur Bu sureci tamamlamanin tarihsel yontemi Akdeniz ve Kucuk Asya bolgelerinde gelistirilmistir Potasyum karbonat ve yag asitlerinin etil esterlerinden yapilmis kuru bir emulsiyon soguk daldirma kullanildi Son zamanlarda uzumleri yag emulsiyonlarina veya seyreltik alkali cozeltilere maruz birakmak gibi yeni yontemler gelistirilmistir Bu yontemler uzumun dis yuzeyine su transferini tesvik edebilir ve bu da kurutma isleminin verimliligini artirmaya yardimci olur Kurutma Uc tur yontemi bulunmaktadir guneste kurutma golgede kurutma ve mekanik kurutma Guneste kurutma ucuz bir surectir bununla birlikte cevresel kirlenme bocek enfeksiyonlari ve mikrobiyal bozulma meydana gelebilir ve sonucta ortaya cikan kuru uzumler genellikle dusuk kalitededir Ek olarak guneste kurutma cok yavas bir islemdir ve en cok arzu edilen kuru uzumleri uretmeyebilir Mekanik kurutma hizli kurumanin garanti edildigi daha guvenli ve daha kontrollu bir ortamda yapilabilir Bir tur mekanik kurutma mikrodalga isitma kullanmaktir Uzumdeki su molekulleri mikrodalga enerjisini emerek hizli buharlasmaya neden olur Mikrodalga isitma genellikle kabarik kuru uzum uretir Kurutma sonrasi islemler Kurutma islemi tamamlandiktan sonra kuru uzumler kurutma islemi sirasinda gomulmus olabilecek yabanci cisimleri gidermek icin su ile temizlendigi isleme tesislerine gonderilir Saplar ve kalitesiz kuru uzumler de cikarilir Yikama islemi rehidrasyona neden olabilir bu nedenle eklenen nemin giderildiginden emin olmak icin yikamadan sonra baska bir kurutma asamasi tamamlanir Kuru uzum uretimindeki tum asamalar kuru uzumun kalitesinin belirlenmesinde oldukca onemlidir Bazen polifenol oksidaz ve fenolik bilesikler arasindaki reaksiyonun neden oldugu esmerlesme oranini azaltmak icin on islem asamasindan sonra ve kurutmadan once kuru uzumlere kukurt dioksit uygulanir Kukurt dioksit ayrica lezzetin korunmasina ve kurutma islemi sirasinda bazi vitaminlerin kaybolmasinin onlenmesine yardimci olur IhracatDunyada yilda 1 2 milyon tona yakin kuru uzum uretilmektedir En fazla cekirdeksiz kuru uzum uretiminde bazi yillar Turkiye bazi yillar da Amerika Birlesik Devletleri birincidir ve bunlari ucuncu olarak Iran takip eder Diger uretici ulkeler arasinda Yunanistan Sili Arjantin Avustralya ve Guney Afrika Cumhuriyeti sayilir Turkiye nin kuru uzum ihracatinin hemen hemen tamamini cekirdeksiz kuru uzumler olusturmaktadir 2010 yili kuru uzum ihracati 417 milyon dolar olarak gerceklesmis olup 2011 yilinda ise bir onceki yila oranla 21 lik artis ile bu rakam 506 milyon dolara yukselmistir Turkiye den kuru uzum ithal eden ulkeler Ingiltere Almanya Hollanda ve Italya basta olmak uzere Avrupa Birligi ulkelerdir IthalatEn cok ithalat yapan ulkeler arasinda ilk sirayi Buyuk Britanya 24 5 alir ve bunu Almanya 9 5 Rusya 8 ve Hollanda 6 5 takip eder bu dort ulkenin itahalati dunya ithalatinin yaklasik yarisini olusturur Kopeklerde zehirlenmeKuru uzum kopeklerde bobrek yetmezligine yol acar Bunun sebebi bilinmiyorKaynakca TDK Derleme Sozlugu Albert Julius Winkler General viticulture University of California Press 1962 p 645 ISBN 978 0 520 02591 2 Nutritiondata self com 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2013 Calraisins org 22 Subat 1999 20 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2013 American College of Cardiology Snacking on raisins may offer a heart healthy way to lower blood pressure ScienceDaily 26 Mar 2012 Web 29 Mar 2012 Arsivlenmis kopya 12 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 12 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 12 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2023 a b c Kuru uzum 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanligi Ihracat Genel Mudurlugu Tarim Urunleri Daire Baskanligi Cagatay Ozden 2008 Kuru uzum olu kirik baglanti T C Basbakanlik Dis Ticaret Mustesarligi Ihracati Gelistirme Etud Merkezi Snopes com Raisins and grapes can be harmful to dogs 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2011