Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Almanya Sosyalist Birlik Partisi (Almanca: Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, SED), Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğu 7 Ekim 1949 tarihinden Mart 1990 seçimlerine kadar iktidarda bulunan partidir. SED, geleneksel Marksist-Leninist ideolojiyi benimseyen bir komünist partiydi. 1980'lerde SED, Sovyetler Birliği'nde gerçekleşmekte olan perestroyka ve glasnost açılımlarına cephe almıştır. Sovyetler Birliği ve ABD arasında Alman Demokratik Cumhuriyeti yönetiminin dahil edilmediği Moskova görüşmeleri sonucu Almanya Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) ile Alman Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya) fiilen birleşince parti iktidardan düşmüştür.
Almanya Sosyalist Birlik Partisi Sozialistische Einheitspartei Deutschlands | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | SED |
| Genel başkan | Erich Honecker |
| Kurucu | Walter Ulbricht Wilhelm Pieck |
| Kuruluş tarihi | 1949 |
| Kapanış tarihi | 16 Aralık 1989 |
| Önceli | Almanya Komünist Partisi (KPD), Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) |
| Ardılı | Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS) |
| Gençlik kolu | Özgür Alman Gençliği |
| İdeoloji | Komünizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Almanya | |
Kuruluşu
SED 21 Nisan 1946 tarihinde Almanya Sosyal Demokrat Partisi ile Almanya Komünist Partisinin birleşmesiyle doğdu. Bu iki parti de II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından Almanya’yı işgal eden Müttefik ülkelerden Sovyetler Birliği’nin denetimi altındaki doğu bölgesi ve Berlin’in doğusunda faaliyet göstermekteydi. İki partinin birleşmesi sosyalist partilerin güçbirliği olarak göstermiştir. Ancak iki partinin birleşmesi de sorunsuz olmamıştır. Yeni kurulan parti Sovyet yönetiminin de varlığının etkisiyle 1946 yılında gerçekleştirilen seçimlerde büyük başarı kazanmıştır. Berlin’de yapılan seçimlerde ise sosyal demokratların gerisinde kalmıştır.
Almanya’daki Sovyet Askeri Yönetimi (Rusçası: Sovetskaia Voennaia Administratsia v Germanii, SVAG) savaşın ardından Almanya’nın doğusunda denetimi doğrudan ele almıştı. Bölgedeki tüm siyasi faaliyet SVAG tarafından denetlenmekteydi. Bu görevde çalışan General Sergey İvanoviç Tiulpanov’un hazırladığı raporlar doğrultusunda SED içerisinde farklı gruplaşmalar yaşandığı bilinmektedir. Ayrıca ülkede bulunan Kızıl Ordu'nun varlığı partinin Sovyet vesayetinde iktidara geldiği yönünde söylentilere yol açacaktır.
Birleşmenin ardından siyasi olarak daha aktif olan komünist parti üyeleriyle sürekli olarak savunmada kalan sosyal demokratlarla yaşanan çelişkiler Bolşevikler ve Almanya’daki komünistlerce eleştirilecek, Almanya Komünist Partisi’nin birleşmenin yerine kendi adıyla devam etmesi gerektiği önerilecektir. Ancak Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin buna karşıdır. Ayrıca sosyal demokrat parti üyelerinin Batı’da kalan parti yöneticileriyle ve Batılı Müttefik Ordularıyla da temas halinde oldukları bilinir.
Sovyet yönetiminin yeni kurulan partiye dair gördükleri bir sorun partinin milliyetçi çizgiye doğru savrulmasıydı. Miting ve toplantılarda sosyal hayata dair sorunların çözümü yerine milliyetçilik konuları ilgi çekmektedir. Ayrıca partinin merkeziyle taşra örgütleri arasında koordinasyon sağlanamamaktaydı.
İktidar partisi
1940'lı yılların sonlarına doğru SED içerisindeki sosyal demokratların tasfiyesi başlar, bu sürecin sonunda parti Varşova Paktı'na bağlı sosyalist ülkelerdekine benzer çizgide klasik bir komünist partidir artık. Siyasi arenada diğer partiler kâğıt üzerinde faal gözükseler de bölgedeki Sovyet yönetimi hepsinin Alman Demokratik Ulusal Cephesi adı altında birleşmeye zorlar. Bu partiler koalisyonu ise SED tarafından kontrol edilmekteydi. Cephenin seçimlerdeki aday listesi ağırlıklı olarak komünistlerden oluşur. Sovyet bölgesinde ve 1949 yılındaki bağımsızlık ilanından sonra Alman Demokratik Cumhuriyetinde kamu kuruluşlarında SED egemen olur. Yıllar geçtikçe SED, sosyalist ülkelerde iktidarda bulunan komünist partiler arasında en radikal olanlar arasında yer alacaktır. 1980'li yıllarda Sovyetler Birliği'nde Gorbaçov reformları gündeme geldiğinde, parti geleneksel Leninist çizgiye sahip çıkacaktır.
Parti kongreleri
1. Kongre
Partinin ilk kongresi 21 Nisan 1946 tarihinde toplandı. Toplantı birleşme gündemliydi. Kongre sonunda partiye eşbaşkanlık edecek isimleri öne çıkardı. Doğu Almanya’daki Almanya Komünist Partisi lideri Wilhelm Pieck ile Doğu Almanya’daki Sosyal Demokrat Parti'nin lideri Otto Grotewohl, Birlik anlaşmasının tüm ülke için olması kararlaştırılsa da Batılı müttefik devletler olan ABD, Birleşik Krallık ve Fransa’nın işgal ettiği bölgelerdeki sosyal demokrat parti temsilcilikleri bunu reddedince anlaşma sadece Sovyet bölgesinde geçerli olur. Yeni partinin amblemi de anlaşmayı simgeleyen el sıkışma resmi olur.
2. Kongre
İkinci parti kongresi 20-24 Temmuz 1947 arasında toplanacak ve parti örgütünde yenilenme yapılacaktır. Parti yürütme kurulu merkez komitesi adını alır.
3. Kongre
Partinin üçüncü kongresi Temmuz 1950’de sanayileşme konusuna yoğunlaşarak toplanır. Çalışan nüfusun %40’ının çalıştığı sanayi sektörü yoğun bir kamulaştırma siyasetiyle değişime uğramış ve halk işletmelerine dönüştürülmüştür. (Almancası: Volkseigener Betrieb--VEB) Bu işletmeler sanayi sektörünün %75’ini oluşturur.
6. Kongre
Altıncı kongre 15-21 Ocak 1963'te yapılır. Kongre yeni bir parti programını kabul eder, üyelik tanımı değiştirilir. Partinin genel sekreteri olarak Walter Ulbricht seçilir. Merkezi planlamaya dayanan yeni bir ekonomik hat belirlenir.
7. Kongre
1967 yılında yapılan kongrede Erich Honecker yeni uygulanmaya başlanan ekonomik sistemin yerine geleneksel sosyalist ekonomik sistemin uygulanmasını savunacaktır. Geride bırakılan özellikle iki yıl içerisinde Doğu Almanya’da kış aylarında elektrik kesintileri ve trafik kazaları yoğun olarak yaşanmıştır.
8. Kongre
1971 yılından başlayarak kongreler her beş yılda bir yapılmaya başlanacak, son kongre olan 11. Kongre 1986 yılında yapılacaktır. Teorik olarak kongre parti liderliğini belirliyor ve uygulanacak siyaseti kararlaştırıyordu. Ayrıca kararların çoğunluğun kararıyla alınması için partinin bütün birimlerinde bir aktivasyon ve katılım yaratılıyordu. Parti programını değiştirmeye yetkiliydi, merkez komite üyelerini belirler ve merkez komite raporunu onaylardı. Kongreler arasındaki dönemde ise merkez komite ortaya çıkan sorunların tartışılıp değerlendirilmesi için konferanslar toplayabilirdi.
1971 Baharında toplanan 8. Kongre Ulbricht zamanında yapılan bazı programlar geri plana düşecek, kısa vadeli sosyal ve ekonomik sorunlara eğilinecektir. SED bu doğrultuda Batı Almanya ve Sovyetler Birliği ile uluslararası sorunlarla beraber Berlin’in gelecekteki siyasi durumunu görüşmeye hazır olduğu sinyalleri gönderir. Kongreyle beraber bir değişiklik ise Bakanlar Kurulunun Devlet Konseyine karşı güçlendirilmesi olur.
9. Kongre
9. Kongre Mayıs 1976’da toplandı. SED siyasi ve programatik hattının şekillenmesinde önemli bir kilometre taşıdır. 8. Kongredeki sosyal ve ekonomik hedeflere ulaşıldığı açıklanacak, işçi sınıfı ve halkın güncel yaşam kalitesinin yükseltilmesi önem kazanacaktır. Kongrede ayrıca Doğu Almanya’nın uluslararası alanda diğer ülkeler nezdinde tanındığı ve ülkenin dünya ekonomisinde kazandığı önemli yer vurgulanır.
Kongrede ayrıca partiyi ilgilendiren uluslararası ve iç sorunlar tartışılır. Dış siyaset alanında kardeş komünist partilerin katkısının alındığı kongrede özellikle İtalyan, İspanyol ve Fransız Komünist Partileri Sovyetler Birliği ile aralarında oluşmaya başlayan ideolojik farklılıkları dillendirecektir. SED farklı fikirlerin dillendirilmesine kongresinde izin verse de özellikle Honecker partinin Sovyetik hattına dair yöneltilen eleştirileri reddedecek ve Sovyetler Birliği’ne karşı Batı’da yeni gelişmekte olan avrokomünizm akımına cephe alacaktır.
Kongrede Batı ile Doğu Almanya arasındaki yumuşama (detant) dönemine vurgu yapılarak dönemin olumlu ve olumsuz yönleri dile getirilir. Batı’dan gelen ziyaretçiler Doğu için belirli bir sorun oluşturacak, iki kur sistemi sosyal huzursuzluk sebebi olacaktır.
10. Kongre
Nisan 1981’de toplanan kongre statükodan memnun bir ruh halinde gerçekleştirilir. Oybirliğiyle parti genel sekreterliğine seçilen Honecker, yönetime Albert Norden’i dahil edecektir. Kongrede 8. ve 9. Kongre kararlarının Doğu Alman halkı için önemine ve Sovyetler Birliği’yle olan ilişkilere vurgu yapar. Honecker kapanış konuşmasında, SED’in Lenin’in partisine daima bağlı kalacağını belirtir. Kongreye Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nden ideolog ve Politbüro üyesi Mikhail Suslov katılır.
Honecker Batı ile Doğu Almanya sorununa dair iki ülkenin ayrı ve bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini, II. Dünya Savaşından sonra iki ülkenin farklı yönde ilerlediğini ve barış içerisinde bir arada yaşayabileceklerini belirtir.
Honecker konuşmasında daha önce vurgulamadığı bir husus olan Üçüncü Dünya ülkelerine de değinecek ve yüksek öğrenimlerini Doğu Almanya üniversitelerinde alan çok sayıda Afrikalı, Asyalı ve Latin Amerikalı yurtsever gencin ülkeleri için büyük öneme sahip olduğunu belirtir. Ayrıca bu ülkelerde bulunan Doğu Alman eğitimci ve teknik personelden eğitim almakta olan binlerce işçi, teknisyen ve yönetici bulunduğunu açıklar.
11. Kongre
17-21 Nisan 1986 tarihinde yapılan kongrede Honecker liderliği kesin bir şekilde onaylanmıştır. SED, partinin faaliyetlerini ve başarılanları Almanya toprakları üzerindeki en başarılı siyasi parti olarak duyurmuş, Doğu Almanya ise siyasi olarak doğru hatta, ekonomik olarak da verimli bir sosyalist devlet olarak tanımlanmıştır. Doğu Almanya’da yakalanan başarılar Honecker liderliğinin zirvesini işaret eder. Kongrede Gorbaçov’un da bulunması izlenen yolun doğruluğunun onaylanması şeklinde yorumlanacaktır. Kongre sonunda Alman Demokratik Cumhuriyeti sosyalist bloktaki en güçlü ekonomilerden birisi olduğunu gösterecek ve güven tazeleyecektir. Gorbaçov ise Doğu Alman deneyiminin merkezi planlamanın üstünlüğünün bir göstergesi olduğunu söyleyecektir.
Kongre boyunca dış politikaya dair verilen mesajlar çeşitlidir. Özellikle Batı Almanya konusunda. Honecker sürdürmekte olduğu yapıcı diyalog sürecini savunurken Gorbaçov’un takip ettiği Avrupa’da Soğuk Savaşı sona erdirme siyasetiyle paralellik kuracak ancak SED önderliği özellikle Batı Almanya ile ilişkiler söz konusu olduğunda Moskova ile sıkı temas halinde olunması gerektiğine vurgu yapacaklardır. Honecker Bonn yönetimini sertçe eleştirmese de Gorbaçov Batı Alman hükûmetine yüklenecek ve ABD’nin öncülüğünde kurulan Stratejik Savunma İşbirliği’ne dahil olmasını eleştirecektir. Gorbaçov’un açıklamaları Varşova Paktı’na üye ülkelerin dış politikalarının Moskova’nın güdümünde olması gerektiğinin bir kez daha hatırlatılması gibidir.
Son günler ve partinin çöküşü
Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 40. yıldönümü olan 7 Ekim 1989 günü eski Sosyal Demokrat Parti illegal olarak yeniden kurulur. Ekim 1989’da özellikle Doğu Berlin ve Leipzig’de ortaya çıkan kargaşa ve itaatsizlik eylemlerinden sonra Politbüro özel toplantısında Honecker istifa etmeye zorlanır. Yerine geçen Egon Krenz durumu kontrolü altına almaya çalışsa da başarılı olamaz. Batı tarafına seyahat ile ilgili getirilen seyahat özgürlüğü bile eylemleri durduramaz. 1 Aralık 1989’da Doğu Almanya parlamentosu Volkskammer, Alman Demokratik Cumhuriyeti Anayasasında ülke siyasetinin öncü siyasi partisi olarak tanımlanan SED ile ilgili maddeyi değiştirecek, bunu izleyen günlerde 3 Aralıkta Merkez Komite ve Politbüro istifa edecektir.
Yeniden doğuş?
SED’in örgütlü kalan kısmı ismini Aralık 1989’da Demokratik Sosyalizm Partisi PDS olarak değiştirir. Partinin yeni lideri Gregor Gysi olur. 18 Mart 1990’da doğuda yapılan seçimlerde başarılı olamaz ve seçimleri Hristiyan Demokratik Birlik CDU öncülüğündeki koalisyon kazanır. Bu dönemde partiye ait birçok taşınmaza hükûmet tarafından el konacak ve birleşme süreci sırasında adeta yağmalanacaktır. PDS buna rağmen birleşen Almanya’nın doğu bölgesinde ayakta kalır ve yeniden örgütlenmeye başlar. Bundestag’a milletvekili seçtirebilir. Doğu Almanyanın sorunlarını iyi bilen partililer yerel düzeydeki seçimlerde başarılı olurlar. 2007 yılında PDS Emek ve Sosyal Adalet isimli seçim alternatif yapılanmasına dahil olur. Arbeit und soziale Gerechtigkeit – Die Wahlalternative, WASG ismindeki bir araya geliş daha sonra ise Sol Parti örgütüne dönüşür. Sol Parti batı eyaletlerinde de kabul görecek ve bu sayede PDS hareketinden gelen komünistler Saksonya, Hesse ve Hamburg Eyalet Parlamentolarına seçileceklerdir.
Dış bağlantılar
- Sol Parti resmi internet adresi (Almanca ve İngilizce)27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
SED Merkez Komite genel sekreterleri
- Walter Ulbricht (Temmuz 1950 – 3 Mayıs 1971)
- Erich Honecker (3 Mayıs 1971 – 18 Ekim 1989)
- Egon Krenz (18 Ekim 1989 – 3 Aralık 1989)
Kaynakça
- ^ . 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2009.
- ^ "Fiilen birleşme aslında "yutulmadır". Bu durum ABD arşiv belgelerinde "absorbed" olarak geçmektedir". 27 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2009.
- ^ Wilfried Loth, Stalin's Unwanted Child: The Soviet Union, the German Question and the Founding of the GDR, Palgrave 2003,
- ^ Batı Almanya markına sahip olan Doğu Alman vatandaşları diğer Doğu Almanya vatandaşlarından farklı olarak dövizle alışveriş yapılabilen özel dükkânlardan alışveriş yapabilmekte ve diğer yurttaşların ulaşamadığı ürünlere ulaşabilmekteydi.
Konuyla ilgili yazılmış olan eserler
- Engin Erkiner, 1989 Berlin Duvarı,İmge Kitabevi Yayınları 2005,
- Nefjodov V. V. SED a kultura NDR. Historická monografie. Hradec Králové, 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Almanya Sosyalist Birlik Partisi Almanca Sozialistische Einheitspartei Deutschlands SED Alman Demokratik Cumhuriyeti nin kuruldugu 7 Ekim 1949 tarihinden Mart 1990 secimlerine kadar iktidarda bulunan partidir SED geleneksel Marksist Leninist ideolojiyi benimseyen bir komunist partiydi 1980 lerde SED Sovyetler Birligi nde gerceklesmekte olan perestroyka ve glasnost acilimlarina cephe almistir Sovyetler Birligi ve ABD arasinda Alman Demokratik Cumhuriyeti yonetiminin dahil edilmedigi Moskova gorusmeleri sonucu Almanya Federal Cumhuriyeti Bati Almanya ile Alman Demokratik Cumhuriyeti Dogu Almanya fiilen birlesince parti iktidardan dusmustur Almanya Sosyalist Birlik Partisi Sozialistische Einheitspartei DeutschlandsKisaltmaSEDGenel baskanErich HoneckerKurucuWalter Ulbricht Wilhelm PieckKurulus tarihi1949Kapanis tarihi16 Aralik 1989OnceliAlmanya Komunist Partisi KPD Almanya Sosyal Demokrat Partisi SPD ArdiliDemokratik Sosyalizm Partisi PDS Genclik koluOzgur Alman GencligiIdeolojiKomunizmSiyasi pozisyonAsiri solAlmanyaKurulusuAlmanya Sosyalist Birlik Partisi nin bayragi olan bu kizil bayrak komunist Wilhelm Pieck ve sosyal demokrat Otto Grotewohl un el sikismasini simgeler Almanya Sosyalist Birlik Partisi bu iki liderin basinda oldugu Almanya Komunist Partisi ile Almanya Sosyal Demokrat Partisi nin 1946 yilinda birlesmesinden dogmustur SED 21 Nisan 1946 tarihinde Almanya Sosyal Demokrat Partisi ile Almanya Komunist Partisinin birlesmesiyle dogdu Bu iki parti de II Dunya Savasi nin sona ermesinin ardindan Almanya yi isgal eden Muttefik ulkelerden Sovyetler Birligi nin denetimi altindaki dogu bolgesi ve Berlin in dogusunda faaliyet gostermekteydi Iki partinin birlesmesi sosyalist partilerin gucbirligi olarak gostermistir Ancak iki partinin birlesmesi de sorunsuz olmamistir Yeni kurulan parti Sovyet yonetiminin de varliginin etkisiyle 1946 yilinda gerceklestirilen secimlerde buyuk basari kazanmistir Berlin de yapilan secimlerde ise sosyal demokratlarin gerisinde kalmistir Almanya daki Sovyet Askeri Yonetimi Ruscasi Sovetskaia Voennaia Administratsia v Germanii SVAG savasin ardindan Almanya nin dogusunda denetimi dogrudan ele almisti Bolgedeki tum siyasi faaliyet SVAG tarafindan denetlenmekteydi Bu gorevde calisan General Sergey Ivanovic Tiulpanov un hazirladigi raporlar dogrultusunda SED icerisinde farkli gruplasmalar yasandigi bilinmektedir Ayrica ulkede bulunan Kizil Ordu nun varligi partinin Sovyet vesayetinde iktidara geldigi yonunde soylentilere yol acacaktir Birlesmenin ardindan siyasi olarak daha aktif olan komunist parti uyeleriyle surekli olarak savunmada kalan sosyal demokratlarla yasanan celiskiler Bolsevikler ve Almanya daki komunistlerce elestirilecek Almanya Komunist Partisi nin birlesmenin yerine kendi adiyla devam etmesi gerektigi onerilecektir Ancak Sovyetler Birligi lideri Josef Stalin buna karsidir Ayrica sosyal demokrat parti uyelerinin Bati da kalan parti yoneticileriyle ve Batili Muttefik Ordulariyla da temas halinde olduklari bilinir Sovyet yonetiminin yeni kurulan partiye dair gordukleri bir sorun partinin milliyetci cizgiye dogru savrulmasiydi Miting ve toplantilarda sosyal hayata dair sorunlarin cozumu yerine milliyetcilik konulari ilgi cekmektedir Ayrica partinin merkeziyle tasra orgutleri arasinda koordinasyon saglanamamaktaydi Iktidar partisiDogu Almanya daki Sovyet Askeri yonetiminde onemli bir gorevde bulunan Tiulpanov Berlin de 1946 yilinda 1940 li yillarin sonlarina dogru SED icerisindeki sosyal demokratlarin tasfiyesi baslar bu surecin sonunda parti Varsova Pakti na bagli sosyalist ulkelerdekine benzer cizgide klasik bir komunist partidir artik Siyasi arenada diger partiler kagit uzerinde faal gozukseler de bolgedeki Sovyet yonetimi hepsinin Alman Demokratik Ulusal Cephesi adi altinda birlesmeye zorlar Bu partiler koalisyonu ise SED tarafindan kontrol edilmekteydi Cephenin secimlerdeki aday listesi agirlikli olarak komunistlerden olusur Sovyet bolgesinde ve 1949 yilindaki bagimsizlik ilanindan sonra Alman Demokratik Cumhuriyetinde kamu kuruluslarinda SED egemen olur Yillar gectikce SED sosyalist ulkelerde iktidarda bulunan komunist partiler arasinda en radikal olanlar arasinda yer alacaktir 1980 li yillarda Sovyetler Birligi nde Gorbacov reformlari gundeme geldiginde parti geleneksel Leninist cizgiye sahip cikacaktir Parti kongreleri1 Kongre Partinin ilk kongresi 21 Nisan 1946 tarihinde toplandi Toplanti birlesme gundemliydi Kongre sonunda partiye esbaskanlik edecek isimleri one cikardi Dogu Almanya daki Almanya Komunist Partisi lideri Wilhelm Pieck ile Dogu Almanya daki Sosyal Demokrat Parti nin lideri Otto Grotewohl Birlik anlasmasinin tum ulke icin olmasi kararlastirilsa da Batili muttefik devletler olan ABD Birlesik Krallik ve Fransa nin isgal ettigi bolgelerdeki sosyal demokrat parti temsilcilikleri bunu reddedince anlasma sadece Sovyet bolgesinde gecerli olur Yeni partinin amblemi de anlasmayi simgeleyen el sikisma resmi olur 2 Kongre Ikinci parti kongresi 20 24 Temmuz 1947 arasinda toplanacak ve parti orgutunde yenilenme yapilacaktir Parti yurutme kurulu merkez komitesi adini alir SED 2 Kongresini selamlayan pankart tasiyan Alman gencler3 Kongre Partinin ucuncu kongresi Temmuz 1950 de sanayilesme konusuna yogunlasarak toplanir Calisan nufusun 40 inin calistigi sanayi sektoru yogun bir kamulastirma siyasetiyle degisime ugramis ve halk isletmelerine donusturulmustur Almancasi Volkseigener Betrieb VEB Bu isletmeler sanayi sektorunun 75 ini olusturur 6 Kongre Altinci kongre 15 21 Ocak 1963 te yapilir Kongre yeni bir parti programini kabul eder uyelik tanimi degistirilir Partinin genel sekreteri olarak Walter Ulbricht secilir Merkezi planlamaya dayanan yeni bir ekonomik hat belirlenir 7 Kongre 1967 yilinda yapilan kongrede Erich Honecker yeni uygulanmaya baslanan ekonomik sistemin yerine geleneksel sosyalist ekonomik sistemin uygulanmasini savunacaktir Geride birakilan ozellikle iki yil icerisinde Dogu Almanya da kis aylarinda elektrik kesintileri ve trafik kazalari yogun olarak yasanmistir 8 Kongre 1971 yilindan baslayarak kongreler her bes yilda bir yapilmaya baslanacak son kongre olan 11 Kongre 1986 yilinda yapilacaktir Teorik olarak kongre parti liderligini belirliyor ve uygulanacak siyaseti kararlastiriyordu Ayrica kararlarin cogunlugun karariyla alinmasi icin partinin butun birimlerinde bir aktivasyon ve katilim yaratiliyordu Parti programini degistirmeye yetkiliydi merkez komite uyelerini belirler ve merkez komite raporunu onaylardi Kongreler arasindaki donemde ise merkez komite ortaya cikan sorunlarin tartisilip degerlendirilmesi icin konferanslar toplayabilirdi 1971 Baharinda toplanan 8 Kongre Ulbricht zamaninda yapilan bazi programlar geri plana dusecek kisa vadeli sosyal ve ekonomik sorunlara egilinecektir SED bu dogrultuda Bati Almanya ve Sovyetler Birligi ile uluslararasi sorunlarla beraber Berlin in gelecekteki siyasi durumunu gorusmeye hazir oldugu sinyalleri gonderir Kongreyle beraber bir degisiklik ise Bakanlar Kurulunun Devlet Konseyine karsi guclendirilmesi olur 9 Kongre 9 Kongre Mayis 1976 da toplandi SED siyasi ve programatik hattinin sekillenmesinde onemli bir kilometre tasidir 8 Kongredeki sosyal ve ekonomik hedeflere ulasildigi aciklanacak isci sinifi ve halkin guncel yasam kalitesinin yukseltilmesi onem kazanacaktir Kongrede ayrica Dogu Almanya nin uluslararasi alanda diger ulkeler nezdinde tanindigi ve ulkenin dunya ekonomisinde kazandigi onemli yer vurgulanir Kongrede ayrica partiyi ilgilendiren uluslararasi ve ic sorunlar tartisilir Dis siyaset alaninda kardes komunist partilerin katkisinin alindigi kongrede ozellikle Italyan Ispanyol ve Fransiz Komunist Partileri Sovyetler Birligi ile aralarinda olusmaya baslayan ideolojik farkliliklari dillendirecektir SED farkli fikirlerin dillendirilmesine kongresinde izin verse de ozellikle Honecker partinin Sovyetik hattina dair yoneltilen elestirileri reddedecek ve Sovyetler Birligi ne karsi Bati da yeni gelismekte olan avrokomunizm akimina cephe alacaktir Kongrede Bati ile Dogu Almanya arasindaki yumusama detant donemine vurgu yapilarak donemin olumlu ve olumsuz yonleri dile getirilir Bati dan gelen ziyaretciler Dogu icin belirli bir sorun olusturacak iki kur sistemi sosyal huzursuzluk sebebi olacaktir 10 Kongre Nisan 1981 de toplanan kongre statukodan memnun bir ruh halinde gerceklestirilir Oybirligiyle parti genel sekreterligine secilen Honecker yonetime Albert Norden i dahil edecektir Kongrede 8 ve 9 Kongre kararlarinin Dogu Alman halki icin onemine ve Sovyetler Birligi yle olan iliskilere vurgu yapar Honecker kapanis konusmasinda SED in Lenin in partisine daima bagli kalacagini belirtir Kongreye Sovyetler Birligi Komunist Partisi nden ideolog ve Politburo uyesi Mikhail Suslov katilir Honecker Bati ile Dogu Almanya sorununa dair iki ulkenin ayri ve bagimsiz olarak degerlendirilmesi gerektigini II Dunya Savasindan sonra iki ulkenin farkli yonde ilerledigini ve baris icerisinde bir arada yasayabileceklerini belirtir Honecker konusmasinda daha once vurgulamadigi bir husus olan Ucuncu Dunya ulkelerine de deginecek ve yuksek ogrenimlerini Dogu Almanya universitelerinde alan cok sayida Afrikali Asyali ve Latin Amerikali yurtsever gencin ulkeleri icin buyuk oneme sahip oldugunu belirtir Ayrica bu ulkelerde bulunan Dogu Alman egitimci ve teknik personelden egitim almakta olan binlerce isci teknisyen ve yonetici bulundugunu aciklar 11 Kongre 17 21 Nisan 1986 tarihinde yapilan kongrede Honecker liderligi kesin bir sekilde onaylanmistir SED partinin faaliyetlerini ve basarilanlari Almanya topraklari uzerindeki en basarili siyasi parti olarak duyurmus Dogu Almanya ise siyasi olarak dogru hatta ekonomik olarak da verimli bir sosyalist devlet olarak tanimlanmistir Dogu Almanya da yakalanan basarilar Honecker liderliginin zirvesini isaret eder Kongrede Gorbacov un da bulunmasi izlenen yolun dogrulugunun onaylanmasi seklinde yorumlanacaktir Kongre sonunda Alman Demokratik Cumhuriyeti sosyalist bloktaki en guclu ekonomilerden birisi oldugunu gosterecek ve guven tazeleyecektir Gorbacov ise Dogu Alman deneyiminin merkezi planlamanin ustunlugunun bir gostergesi oldugunu soyleyecektir Honecker icin diplomatik zafer Bati Almanya lideri Helmut Kohl un davetlisi olarak Bonn da 1987 Kongre boyunca dis politikaya dair verilen mesajlar cesitlidir Ozellikle Bati Almanya konusunda Honecker surdurmekte oldugu yapici diyalog surecini savunurken Gorbacov un takip ettigi Avrupa da Soguk Savasi sona erdirme siyasetiyle paralellik kuracak ancak SED onderligi ozellikle Bati Almanya ile iliskiler soz konusu oldugunda Moskova ile siki temas halinde olunmasi gerektigine vurgu yapacaklardir Honecker Bonn yonetimini sertce elestirmese de Gorbacov Bati Alman hukumetine yuklenecek ve ABD nin onculugunde kurulan Stratejik Savunma Isbirligi ne dahil olmasini elestirecektir Gorbacov un aciklamalari Varsova Pakti na uye ulkelerin dis politikalarinin Moskova nin gudumunde olmasi gerektiginin bir kez daha hatirlatilmasi gibidir Son gunler ve partinin cokusuAlman Demokratik Cumhuriyeti nin kurulusunun 40 yildonumu olan 7 Ekim 1989 gunu eski Sosyal Demokrat Parti illegal olarak yeniden kurulur Ekim 1989 da ozellikle Dogu Berlin ve Leipzig de ortaya cikan kargasa ve itaatsizlik eylemlerinden sonra Politburo ozel toplantisinda Honecker istifa etmeye zorlanir Yerine gecen Egon Krenz durumu kontrolu altina almaya calissa da basarili olamaz Bati tarafina seyahat ile ilgili getirilen seyahat ozgurlugu bile eylemleri durduramaz 1 Aralik 1989 da Dogu Almanya parlamentosu Volkskammer Alman Demokratik Cumhuriyeti Anayasasinda ulke siyasetinin oncu siyasi partisi olarak tanimlanan SED ile ilgili maddeyi degistirecek bunu izleyen gunlerde 3 Aralikta Merkez Komite ve Politburo istifa edecektir 1989 olaylari partinin ve ulkenin sonunu getirir 4 Kasim 1989 daki gosteriYeniden dogus SED in orgutlu kalan kismi ismini Aralik 1989 da Demokratik Sosyalizm Partisi PDS olarak degistirir Partinin yeni lideri Gregor Gysi olur 18 Mart 1990 da doguda yapilan secimlerde basarili olamaz ve secimleri Hristiyan Demokratik Birlik CDU onculugundeki koalisyon kazanir Bu donemde partiye ait bircok tasinmaza hukumet tarafindan el konacak ve birlesme sureci sirasinda adeta yagmalanacaktir PDS buna ragmen birlesen Almanya nin dogu bolgesinde ayakta kalir ve yeniden orgutlenmeye baslar Bundestag a milletvekili sectirebilir Dogu Almanyanin sorunlarini iyi bilen partililer yerel duzeydeki secimlerde basarili olurlar 2007 yilinda PDS Emek ve Sosyal Adalet isimli secim alternatif yapilanmasina dahil olur Arbeit und soziale Gerechtigkeit Die Wahlalternative WASG ismindeki bir araya gelis daha sonra ise Sol Parti orgutune donusur Sol Parti bati eyaletlerinde de kabul gorecek ve bu sayede PDS hareketinden gelen komunistler Saksonya Hesse ve Hamburg Eyalet Parlamentolarina secileceklerdir Dis baglantilarSol Parti resmi internet adresi Almanca ve Ingilizce 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde SED Merkez Komite genel sekreterleriWalter Ulbricht Temmuz 1950 3 Mayis 1971 Erich Honecker 3 Mayis 1971 18 Ekim 1989 Egon Krenz 18 Ekim 1989 3 Aralik 1989 Kaynakca 15 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2009 Fiilen birlesme aslinda yutulmadir Bu durum ABD arsiv belgelerinde absorbed olarak gecmektedir 27 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2009 Wilfried Loth Stalin s Unwanted Child The Soviet Union the German Question and the Founding of the GDR Palgrave 2003 ISBN 978 0312210281 Bati Almanya markina sahip olan Dogu Alman vatandaslari diger Dogu Almanya vatandaslarindan farkli olarak dovizle alisveris yapilabilen ozel dukkanlardan alisveris yapabilmekte ve diger yurttaslarin ulasamadigi urunlere ulasabilmekteydi Konuyla ilgili yazilmis olan eserlerEngin Erkiner 1989 Berlin Duvari Imge Kitabevi Yayinlari 2005 ISBN 975 533 446 7 Nefjodov V V SED a kultura NDR Historicka monografie Hradec Kralove 2009