Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin daha erişilebilir olması için konusuna göre başlıklara bölünmesi gerekmektedir. |
Bu madde, bir , gibi yazılmıştır. (Aralık 2020) |
Bilgi edinme özgürlüğü, bir kişinin bilgiyi yayımlama ve kullanma konusunda sahip olduğu özgürlüktür. Birleşik Krallık hükûmetine göre, bu hak temel insan haklarından ifade özgürlüğünün bir parçası durumundadır.
Uluslararası hukukta kendine yer edinmiş olan bilgi edinme özgürlüğü sözlü, yazılı, basılı ya da elektronik ortamda varlığını sürdürmektedir. Bu, ifade özgürlüğünün bir hak olarak korunmasında içeriğin yanında ifade biçiminin de gözetildiği anlamına gelmektedir.
Düşünce özgürlüğü – Bilgi edinme özgürlüğü ilişkisi
Düşünce özgürlüğü kişinin, inançlarını, kanılarını, düşündüklerini hiçbir baskıya uğramadan özgürce açıklayıp yayabilme hakkıdır. Düşünce özgürlüğü ile bilgi edinme özgürlüğü arasında sıkı bir bağ vardır ve ayrılamazlar. Bu anlamda bilgi edinme özgürlüğünün iki boyutu vardır. Bu boyutlar, başkalarının görüşlerine rahatça erişebilme ve kendi görüşlerini yayabilmedir. (Woodward, 1995).
Bilgi edinme özgürlüğü çok geniş anlamlara gelen bir ifadedir. Başkalarının görüşlerine, devlete ait bilgilere erişimi konu edinmektedir. Bilgi edinme özgürlüğünün kısıtlanıp kısıtlanmaması tartışılmıştır. Türkiye'de ise Türk Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin 1987 yılında verdiği karara göre şunlar söylenmiştir:
Hiçbir hak ve özgürlük sınırsız olamaz. Hakların ve özgürlüklerin sınırlandırılması, demokrasinin kendi iç dinamiğini ve etkinliğini sağlama ve toplumsal yaralar bakımından mümkündür. Ancak demokrasilerde bu sınırlamaların da mutlak bir sınırı vardır. Sınırlama hak ve özgürlüğü anlamsız ve göstermelik hale getiremez, hak ve özgürlükleri özünden zedeleyip onu ortadan kaldıracak bir ölçüye varamaz.
Devlet bilgilerine erişim ve Bilgi edinme özgürlüğü ilişkisi
Hükûmetler; resmi bilgilere erişimin kısıtlanması, ulusal savunma, kamu düzeni, gizli bilgileri açıklama yasağı gibi düzenlemelerde doğrudan ya da dolayı olarak bilgi edinme özgürlüğünü kısıtlayabilmektedirler (Gboyega,1995: 136).
Türkiye'de ile birlikte devlet memurlarının kamu görevleriyle ilgili olarak kitle haberleşme araçlarına bilgi vermeleri yasaktır. Bu durumlar bilgi edinme özgürlüğünü olumsuz etkilese de Türkiye'de bilgi edinme özgürlüğü kanunlara bağlıdır.
Bilgi Edinme Özgürlüğü ve Yasası
Bilgi Edinme Hakkı/Özgürlüğü bireyleri yönetime dahil eden bir haktır. Bireylerin kendileriyle doğrudan ilgili olup olmaması, devlette veya kurum ve kuruluşlardaki merak ettikleri bilgiyi edinme hakkına sahiptirler. Diğer bir deyişle bilgi edinme özgürlüğü devlet ve kamu kurumları tarafından tutulan bilgilere erişim hakkı olarak da tanımlanır. Son yıllarda bu hak/özgürlük gelişmekte olan ülkelerin de içerisinde bulunduğu birçok ülke tarafından Freedom of Informatıon (FOI) Yasalarının kabul edilmesi ile tanınmaktadır. Bu hak/özgürlük bireylerin bilgi ile ilişkisi sayesinde doğru ve bilinçli seçimler yapma yeteneğini geliştirir ve bireylerin yönetildikleri devlet tarafından kötü yönetim ve yolsuzluğa maruz kalmamaları için bireyleri bilinçli hale getirir. Ayrıca bu özgürlük hükûmetlerin şeffaflığı ve hesap verebilirliği noktasında bir ön koşul olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu özgürlük 2006 yılının Haziran ayındaki verilere göre yaklaşık 70 ülkedeki devlet kurumları tarafından tutulan, bilgi ve belgeleri uygulayan bilgi özgürlüğü yasasına sahiptir. Ayrıca bu ülkelerin 19’unda bilgi özgürlüğü mevzuatı özel kurumlara da uygulanmaktadır.
1958 yılında Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) bilgi edinme özgürlüğünün (FOI) insan hakkı olduğu üzerinde hemfikir olmuştur, böylece bu insan hakkının tesis edilmesi üzerine bir adım atılmıştır. Bu adım sonrasında oluşturulan taslak beyanname 1960 yılında gözden geçirilmesi için genel kurula iletilmiştir. Dünya ülkeleri bu özgürlük üzerinde hemfikir olsalar da bilgi edinme özgürlüğünün temininin ülkelerce farklı kavramlara ve yorumlara yol açtığını açık bir şekilde ifade etmişlerdir.
her ne kadar 1966 yılında ABD’de yürürlüğe girse de bundan önce de bu konuda ABD’de büyük tartışmalar olmuş ve gündemi meşgul etmiştir. 6 Eylül 1966 tarihinde Lyndon B. Johnson'ın 36. ABD Başkanı olarak imzaladığı bilgi edinme özgürlüğü yasası (FOIA) ABD tarihindeki en kapsamlı bilgi erişim yasası olarak yürürlüğe girmiştir. Başkan Johnson bu konudaki isteksizliğini normal uygulamada olan bir yasa tasarısının imzalama törenine dahi katılmayarak göstermiş bulunmaktaydı. Başkan Johnson bu konudaki fikirlerini şöyle ifade etmekteydi:
"Ulusal güvenlik her zaman halkın bilgi edinme hakkından önce gelecektir."
Bu yasa 6 Eylül 1966 yılında yürürlüğe girerek ABD’nin bağımsızlık bildirgesine ek olarak ABD hukukunu geliştirmek adına büyük bir adım olarak görülmüş ve bu adımın atılmasıyla çeşitli gelişmeler özgürlük bildirgesinde ve anayasada zamanla kendini göstermiştir. Anayasada bu konudaki ilk değişiklik Toplanma ve Basın Özgürlüğü Yoluyla Bilgi Erişimi ve Alışverişi üzerine odaklanarak bu politikanın önemini arttırmış bulunmaktaydı. ABD Hükümeti’nin halkına hesap verebilirliğinin artırılması ve halkın hükûmetin ne yaptığını bilmesi adına bu yasa ABD halkı için son derece önemli bir yasa sayılmaktadır.
Bağlantısızlar Hareketi ve NWICO
1970’lere gelindiğinde ise odaklanılan bilgiler temel olarak haberdir. Serbest uluslararası haber akışı dengesizlik göstermekte ve uluslararası haber ajansları eşitsiz bir şekilde kuzeyi güneyden daha çok haber ediyordu. Soğuk Savaş Dönemi’nin üçüncü tarafı olan Bağlantısızlar hareketindeki ülkelerin de liderliğinde Yeni Dünya Bilgi ve İletişim Düzeni (NWICO) önerildi. Öneri üzerine bu kavram dünyanın yeni ekonomik düzen kavramı ile doğrudan ilişkili hale gelmiş bulunmaktaydı. Yine Bağlantısızlar hareketindeki ülkelerin liderliğinde önerilen bu kavram hem pratik hem de normatif değerler içermekteydi.
Bu hareketi 1970’lerin sonuna doğru sonuç verdi. 1978’de UNESCO tarafından kabul edilen kitle medya bildirgesinin yayınlanmasına yol açtı. Normatif unsurların bu şekilde yerine getirilmesinin ardından pratik unsurlar adına da yine UNESCO himayesinde Uluslararası Geliştirme Programı oluşturuldu.
Normatif unsurlar uluslararası haber raporlarının içeriğine ilişkin temel kurallar ve dünyada uluslararası bir şekilde dağıtılmış haberler için büyük oranda devlet sorumluğu istemekteydi. Kritik kısmı ise iki savaş yaşayan dünyada gelişmekte olan ülkeler için kendilerinin içişlerindeki haber ajanslarının güçlendirilmesini içermesiydi.
Teknoloji ve Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası aslında genellikle bilgi edinme özgürlüğü yasası aracılığıyla talep edilen bilgilerin daha kolay öğrenilmesi ve ulaşılmasına yol açtı. Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası 1966 yılında yürürlüğe girdiğinden itibaren hükûmet sadece kağıt belgeleri bu yasa çerçevesinde dikkate aldı. Bilgisayarlar ise bu yasa çerçevesinde o dönemin şartlarıyla dikkate alınmadı. Fakat teknolojinin hızla gelişmesi ile Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasasının üzerindeki teknolojik etki de giderek arttı.
Elektronik kayıt sorunları 1980 yılının ikinci yarısında endişe verici bir hale geldi. 1980’lerin sonunda elektronik bilgi konularının önemini belirtmek için Benton Vakfı, 1989 yılında ve başlıklı bir konferans düzenledi.
2. Dünya Savaşı zamanı Bilgi Edinme ve Gazeteciler
Bilgi Edinme Özgürlüğünün desteklendiği en önemli uluslararası kurum olan Birleşmiş Milletler (BM), kuruluşundan bu yana bu özgürlüğü sözleşmelerinde desteklemiş ve teşvik etmiştir. BM'nin amacı; dünya halklarının birbirleri hakkında daha çok bilgi edinmeleri ve ücretsiz bir şekilde bilgi alışverişi yaparak birbirlerini tanımalarını, sınırsız fırsatların ortaya çıkmasını ve uluslararası anlayışı teşvik etmenin kesin bir yolu olarak gördüğü bilgi edinme özgürlüğünü desteklemiştir.
2. Dünya Savaşı sırasında International Federation of Journalists‘in çalışmaları, Allies of Free Countries Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) tarafından İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleştirildi. Bu savaş, Federasyonu gazetecilik mesleği alanında bilgi alışverişi yapmaya, savaş esnasında ülkelerinden sürgün edilen meslektaşları için seyahat olanakları sağlamaya, devletlerin silahlı kuvvetlerindeki meslektaşlarıyla temas kurmaya ve dünyadaki tüm gazetecileri gazetecilik mesleği çerçevesinde profesyonel bağlarla bağlamak istemektedir. Bu isteklerini de uluslararası bir federasyon kurarak yapmak istemektedirler.
Müttefik veya özgür ülkeleri Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) 1946 yılının Haziran ayında Kopenhag’da 21 ülkeden delegeleri uluslararası bir gazetecilik örgütü kurmak için oy kullandıkları bir toplantıda dağıtıldı. Ancak dağıtılan bu organizasyon Doğu Avrupa ülkelerindeki gazetecilerin eline geçtiğinde ortaya yeni bir organizasyon olan Uluslararası Gazetecilik Federasyonu (IFJ) çıktı. Bu organizasyon 1951 yılının Ekim ayında Fransa’nın başkenti Paris’te yeni profesyonel gazeteci ve üç Fransız sendika daveti üzerine kuruldu.
İnsanların hayatında büyük bir öneme sahip olan özgürlük kavramı bilgi edinme alanında da kendine yer bulmuştur. Bilgi edinme özgürlüğü kavramı insanlara devlet, kamu veya kamu kuruluşlarındaki bilgi ve belgelere kendileriyle doğrudan ilgili olsun veya olmasın bu bilgi ve belgelere ulaşma hakkını vermiştir. Bilgi edinme hakkı/özgürlüğü 20. yüzyıldan itibaren insanların ve devletlerin gündeminde daima yer bulmuştur. Bu hak/özgürlük sadece zamanıyla kalmayıp yapılan girişimler sonucu günümüzdeki halini almıştır. Günümüzde bilginin en büyük silahlardan biri olduğunu düşündüğümüz zaman bu hakkın/özgürlüğün ne demek olduğunu daha iyi anlamaktayız. Sonuç olarak insanlık geçmişten günümüze kadar bu hak/özgürlük alanında da birçok girişimlerde bulunmuş ve bu girişimlerden büyük sonuçlar elde etmiştir.
Kaynakça
- ^ . ico.org.uk (İngilizce). 4 Nisan 2019. 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2020.
- ^ Andrew Puddephatt, Freedom of Expression, The essentials of Human Rights, Hodder Arnold, 2005, s. 128
- ^ (PDF). 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.Ahmet Çelik ve Yaşar Tonta, Düşünce özgürlüğü, bilgi edinme özgürlüğü ve bilgi hizmetleri. Bilgi Edinme Özgürlüğü içinde (1-13). Ed. Yaşar Tonta ve Ahmet Çelik. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 1996. http://yunus.hun.edu.tr/~tonta/yayinlar/beozgur.html 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ (PDF). 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.Ahmet Çelik ve Yaşar Tonta, Düşünce özgürlüğü, bilgi edinme özgürlüğü ve bilgi hizmetleri. Bilgi Edinme Özgürlüğü içinde (1-13). Ed. Yaşar Tonta ve Ahmet Çelik. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 1996. http://yunus.hun.edu.tr/~tonta/yayinlar/beozgur.html 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . www.unesco.org. 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ abc"Freedom of information", Wikipedia (İngilizce), 14 Aralık 2020, erişim tarihi: 17 Aralık 2020
- ^ a b "OPEN MEETING LAWS AND LOCAL SCHOOL BOARDS (SUNSHINE, PUBLIC MEETINGS, FREEDOM OF INFORMATION) - ProQuest". search.proquest.com. 27 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ "ProQuest Dissertations & Theses Database (PQDT)". Choice Reviews Online. 46 (01): 46-0008-46-0008. 1 Eylül 2008. doi:10.5860/choice.46-0008. ISSN 0009-4978.
- ^ "Freedom of information : an appraisal of proposed legislation - ProQuest". search.proquest.com. 27 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ "Freedom of Information Act (FOIA): Federal", Encyclopedia of Public Administration and Public Policy, Third Edition, Routledge, ss. 1-4, 14 Ağustos 2020, ISBN , erişim tarihi: 17 Aralık 2020
 | İnternet ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha erisilebilir olmasi icin konusuna gore basliklara bolunmesi gerekmektedir Lutfen Bicem el kitabina uygun bir sekilde bolum baslik ve alt basliklari ekleyerek maddeyi duzenleyin Bu madde bir Vikipedi editorunun kisisel duygularini bildiren ve kisisel bir dusunme kisisel deneme veya tartismali deneme gibi yazilmistir Lutfen maddeyi ansiklopedik bir tarzda yeniden yazarak gelismesine yardimci olun Aralik 2020 Bilgi edinme ozgurlugu bir kisinin bilgiyi yayimlama ve kullanma konusunda sahip oldugu ozgurluktur Birlesik Krallik hukumetine gore bu hak temel insan haklarindan ifade ozgurlugunun bir parcasi durumundadir Uluslararasi hukukta kendine yer edinmis olan bilgi edinme ozgurlugu sozlu yazili basili ya da elektronik ortamda varligini surdurmektedir Bu ifade ozgurlugunun bir hak olarak korunmasinda icerigin yaninda ifade biciminin de gozetildigi anlamina gelmektedir Dusunce ozgurlugu Bilgi edinme ozgurlugu iliskisiDusunce ozgurlugu kisinin inanclarini kanilarini dusunduklerini hicbir baskiya ugramadan ozgurce aciklayip yayabilme hakkidir Dusunce ozgurlugu ile bilgi edinme ozgurlugu arasinda siki bir bag vardir ve ayrilamazlar Bu anlamda bilgi edinme ozgurlugunun iki boyutu vardir Bu boyutlar baskalarinin goruslerine rahatca erisebilme ve kendi goruslerini yayabilmedir Woodward 1995 Bilgi edinme ozgurlugu cok genis anlamlara gelen bir ifadedir Baskalarinin goruslerine devlete ait bilgilere erisimi konu edinmektedir Bilgi edinme ozgurlugunun kisitlanip kisitlanmamasi tartisilmistir Turkiye de ise Turk Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin 1987 yilinda verdigi karara gore sunlar soylenmistir Hicbir hak ve ozgurluk sinirsiz olamaz Haklarin ve ozgurluklerin sinirlandirilmasi demokrasinin kendi ic dinamigini ve etkinligini saglama ve toplumsal yaralar bakimindan mumkundur Ancak demokrasilerde bu sinirlamalarin da mutlak bir siniri vardir Sinirlama hak ve ozgurlugu anlamsiz ve gostermelik hale getiremez hak ve ozgurlukleri ozunden zedeleyip onu ortadan kaldiracak bir olcuye varamaz Devlet bilgilerine erisim ve Bilgi edinme ozgurlugu iliskisiHukumetler resmi bilgilere erisimin kisitlanmasi ulusal savunma kamu duzeni gizli bilgileri aciklama yasagi gibi duzenlemelerde dogrudan ya da dolayi olarak bilgi edinme ozgurlugunu kisitlayabilmektedirler Gboyega 1995 136 Turkiye de ile birlikte devlet memurlarinin kamu gorevleriyle ilgili olarak kitle haberlesme araclarina bilgi vermeleri yasaktir Bu durumlar bilgi edinme ozgurlugunu olumsuz etkilese de Turkiye de bilgi edinme ozgurlugu kanunlara baglidir Bilgi Edinme Ozgurlugu ve YasasiBilgi Edinme Hakki Ozgurlugu bireyleri yonetime dahil eden bir haktir Bireylerin kendileriyle dogrudan ilgili olup olmamasi devlette veya kurum ve kuruluslardaki merak ettikleri bilgiyi edinme hakkina sahiptirler Diger bir deyisle bilgi edinme ozgurlugu devlet ve kamu kurumlari tarafindan tutulan bilgilere erisim hakki olarak da tanimlanir Son yillarda bu hak ozgurluk gelismekte olan ulkelerin de icerisinde bulundugu bircok ulke tarafindan Freedom of Information FOI Yasalarinin kabul edilmesi ile taninmaktadir Bu hak ozgurluk bireylerin bilgi ile iliskisi sayesinde dogru ve bilincli secimler yapma yetenegini gelistirir ve bireylerin yonetildikleri devlet tarafindan kotu yonetim ve yolsuzluga maruz kalmamalari icin bireyleri bilincli hale getirir Ayrica bu ozgurluk hukumetlerin seffafligi ve hesap verebilirligi noktasinda bir on kosul olarak karsimiza cikmaktadir Bu ozgurluk 2006 yilinin Haziran ayindaki verilere gore yaklasik 70 ulkedeki devlet kurumlari tarafindan tutulan bilgi ve belgeleri uygulayan bilgi ozgurlugu yasasina sahiptir Ayrica bu ulkelerin 19 unda bilgi ozgurlugu mevzuati ozel kurumlara da uygulanmaktadir 1958 yilinda Birlesmis Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi ECOSOC bilgi edinme ozgurlugunun FOI insan hakki oldugu uzerinde hemfikir olmustur boylece bu insan hakkinin tesis edilmesi uzerine bir adim atilmistir Bu adim sonrasinda olusturulan taslak beyanname 1960 yilinda gozden gecirilmesi icin genel kurula iletilmistir Dunya ulkeleri bu ozgurluk uzerinde hemfikir olsalar da bilgi edinme ozgurlugunun temininin ulkelerce farkli kavramlara ve yorumlara yol actigini acik bir sekilde ifade etmislerdir her ne kadar 1966 yilinda ABD de yururluge girse de bundan once de bu konuda ABD de buyuk tartismalar olmus ve gundemi mesgul etmistir 6 Eylul 1966 tarihinde Lyndon B Johnson in 36 ABD Baskani olarak imzaladigi bilgi edinme ozgurlugu yasasi FOIA ABD tarihindeki en kapsamli bilgi erisim yasasi olarak yururluge girmistir Baskan Johnson bu konudaki isteksizligini normal uygulamada olan bir yasa tasarisinin imzalama torenine dahi katilmayarak gostermis bulunmaktaydi Baskan Johnson bu konudaki fikirlerini soyle ifade etmekteydi Ulusal guvenlik her zaman halkin bilgi edinme hakkindan once gelecektir Bu yasa 6 Eylul 1966 yilinda yururluge girerek ABD nin bagimsizlik bildirgesine ek olarak ABD hukukunu gelistirmek adina buyuk bir adim olarak gorulmus ve bu adimin atilmasiyla cesitli gelismeler ozgurluk bildirgesinde ve anayasada zamanla kendini gostermistir Anayasada bu konudaki ilk degisiklik Toplanma ve Basin Ozgurlugu Yoluyla Bilgi Erisimi ve Alisverisi uzerine odaklanarak bu politikanin onemini arttirmis bulunmaktaydi ABD Hukumeti nin halkina hesap verebilirliginin artirilmasi ve halkin hukumetin ne yaptigini bilmesi adina bu yasa ABD halki icin son derece onemli bir yasa sayilmaktadir Baglantisizlar Hareketi ve NWICO1970 lere gelindiginde ise odaklanilan bilgiler temel olarak haberdir Serbest uluslararasi haber akisi dengesizlik gostermekte ve uluslararasi haber ajanslari esitsiz bir sekilde kuzeyi guneyden daha cok haber ediyordu Soguk Savas Donemi nin ucuncu tarafi olan Baglantisizlar hareketindeki ulkelerin de liderliginde Yeni Dunya Bilgi ve Iletisim Duzeni NWICO onerildi Oneri uzerine bu kavram dunyanin yeni ekonomik duzen kavrami ile dogrudan iliskili hale gelmis bulunmaktaydi Yine Baglantisizlar hareketindeki ulkelerin liderliginde onerilen bu kavram hem pratik hem de normatif degerler icermekteydi Bu hareketi 1970 lerin sonuna dogru sonuc verdi 1978 de UNESCO tarafindan kabul edilen kitle medya bildirgesinin yayinlanmasina yol acti Normatif unsurlarin bu sekilde yerine getirilmesinin ardindan pratik unsurlar adina da yine UNESCO himayesinde Uluslararasi Gelistirme Programi olusturuldu Normatif unsurlar uluslararasi haber raporlarinin icerigine iliskin temel kurallar ve dunyada uluslararasi bir sekilde dagitilmis haberler icin buyuk oranda devlet sorumlugu istemekteydi Kritik kismi ise iki savas yasayan dunyada gelismekte olan ulkeler icin kendilerinin icislerindeki haber ajanslarinin guclendirilmesini icermesiydi Teknoloji ve Bilgi Edinme Ozgurlugu Yasasi aslinda genellikle bilgi edinme ozgurlugu yasasi araciligiyla talep edilen bilgilerin daha kolay ogrenilmesi ve ulasilmasina yol acti Bilgi Edinme Ozgurlugu Yasasi 1966 yilinda yururluge girdiginden itibaren hukumet sadece kagit belgeleri bu yasa cercevesinde dikkate aldi Bilgisayarlar ise bu yasa cercevesinde o donemin sartlariyla dikkate alinmadi Fakat teknolojinin hizla gelismesi ile Bilgi Edinme Ozgurlugu Yasasinin uzerindeki teknolojik etki de giderek artti Elektronik kayit sorunlari 1980 yilinin ikinci yarisinda endise verici bir hale geldi 1980 lerin sonunda elektronik bilgi konularinin onemini belirtmek icin Benton Vakfi 1989 yilinda ve baslikli bir konferans duzenledi 2 Dunya Savasi zamani Bilgi Edinme ve GazetecilerBilgi Edinme Ozgurlugunun desteklendigi en onemli uluslararasi kurum olan Birlesmis Milletler BM kurulusundan bu yana bu ozgurlugu sozlesmelerinde desteklemis ve tesvik etmistir BM nin amaci dunya halklarinin birbirleri hakkinda daha cok bilgi edinmeleri ve ucretsiz bir sekilde bilgi alisverisi yaparak birbirlerini tanimalarini sinirsiz firsatlarin ortaya cikmasini ve uluslararasi anlayisi tesvik etmenin kesin bir yolu olarak gordugu bilgi edinme ozgurlugunu desteklemistir 2 Dunya Savasi sirasinda International Federation of Journalists in calismalari Allies of Free Countries Uluslararasi Gazeteciler Federasyonu IFJ tarafindan Ingiltere nin baskenti Londra da gerceklestirildi Bu savas Federasyonu gazetecilik meslegi alaninda bilgi alisverisi yapmaya savas esnasinda ulkelerinden surgun edilen meslektaslari icin seyahat olanaklari saglamaya devletlerin silahli kuvvetlerindeki meslektaslariyla temas kurmaya ve dunyadaki tum gazetecileri gazetecilik meslegi cercevesinde profesyonel baglarla baglamak istemektedir Bu isteklerini de uluslararasi bir federasyon kurarak yapmak istemektedirler Muttefik veya ozgur ulkeleri Uluslararasi Gazeteciler Federasyonu IFJ 1946 yilinin Haziran ayinda Kopenhag da 21 ulkeden delegeleri uluslararasi bir gazetecilik orgutu kurmak icin oy kullandiklari bir toplantida dagitildi Ancak dagitilan bu organizasyon Dogu Avrupa ulkelerindeki gazetecilerin eline gectiginde ortaya yeni bir organizasyon olan Uluslararasi Gazetecilik Federasyonu IFJ cikti Bu organizasyon 1951 yilinin Ekim ayinda Fransa nin baskenti Paris te yeni profesyonel gazeteci ve uc Fransiz sendika daveti uzerine kuruldu Insanlarin hayatinda buyuk bir oneme sahip olan ozgurluk kavrami bilgi edinme alaninda da kendine yer bulmustur Bilgi edinme ozgurlugu kavrami insanlara devlet kamu veya kamu kuruluslarindaki bilgi ve belgelere kendileriyle dogrudan ilgili olsun veya olmasin bu bilgi ve belgelere ulasma hakkini vermistir Bilgi edinme hakki ozgurlugu 20 yuzyildan itibaren insanlarin ve devletlerin gundeminde daima yer bulmustur Bu hak ozgurluk sadece zamaniyla kalmayip yapilan girisimler sonucu gunumuzdeki halini almistir Gunumuzde bilginin en buyuk silahlardan biri oldugunu dusundugumuz zaman bu hakkin ozgurlugun ne demek oldugunu daha iyi anlamaktayiz Sonuc olarak insanlik gecmisten gunumuze kadar bu hak ozgurluk alaninda da bircok girisimlerde bulunmus ve bu girisimlerden buyuk sonuclar elde etmistir Kaynakca ico org uk Ingilizce 4 Nisan 2019 20 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2020 Andrew Puddephatt Freedom of Expression The essentials of Human Rights Hodder Arnold 2005 s 128 PDF 22 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ahmet Celik ve Yasar Tonta Dusunce ozgurlugu bilgi edinme ozgurlugu ve bilgi hizmetleri Bilgi Edinme Ozgurlugu icinde 1 13 Ed Yasar Tonta ve Ahmet Celik Ankara Turk Kutuphaneciler Dernegi 1996 http yunus hun edu tr tonta yayinlar beozgur html 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF 22 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ahmet Celik ve Yasar Tonta Dusunce ozgurlugu bilgi edinme ozgurlugu ve bilgi hizmetleri Bilgi Edinme Ozgurlugu icinde 1 13 Ed Yasar Tonta ve Ahmet Celik Ankara Turk Kutuphaneciler Dernegi 1996 http yunus hun edu tr tonta yayinlar beozgur html 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde www unesco org 15 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2020 a b c Freedom of information Wikipedia Ingilizce 14 Aralik 2020 erisim tarihi 17 Aralik 2020 a b OPEN MEETING LAWS AND LOCAL SCHOOL BOARDS SUNSHINE PUBLIC MEETINGS FREEDOM OF INFORMATION ProQuest search proquest com 27 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2020 ProQuest Dissertations amp Theses Database PQDT Choice Reviews Online 46 01 46 0008 46 0008 1 Eylul 2008 doi 10 5860 choice 46 0008 ISSN 0009 4978 Freedom of information an appraisal of proposed legislation ProQuest search proquest com 27 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2020 Freedom of Information Act FOIA Federal Encyclopedia of Public Administration and Public Policy Third Edition Routledge ss 1 4 14 Agustos 2020 ISBN 978 1 4665 6936 2 erisim tarihi 17 Aralik 2020 Internet ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz