Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eğirmen veya eğirmeç; yün, keten, kenevir, pamuk gibi lifli hammaddeleri büküp ip yapmaya (eğirmeye) yarayan bir ucu çengelli tahta araçlara verilen ad. Bir çubuk ve çengelden oluşan eğirmene iğ denir. Oldukça ilkel bir araç olan iğ üzerine daha sonraki dönemlerde yuvarlak bir ağırlık (ağırşak) geçirilmiştir. Altına artı şeklinde çubuklar geçirilmiş iğe ise kirmen denir. Eğirmenler ip üretiminde kullanılan, bilinen en eski araçlardır.
Etimoloji
İğ sözcüğü Eski Türkçedir ve Dîvânü Lugati't-Türk'te de listelenir.İğne sözcüğünün kökeni iğ'e dayanır.
Robert Dankoff, kirmen kelimesinin Ermenice k’arman'dan geldiğini belirtir.Hasan Eren ise, kirmen kelimesinin eğirmen kelimesinden geldiğini ve baştaki e sesinin düştüğünü ifade eder. Eren'e göre eğirmen kelimesi eğirmek fiiline -men eki getirilerek türetilmiştir.
Kirmen
Kirmen; 1 cm kalınlığında, 3–4 cm genişliğinde ve 15 cm kadar uzunluğunda iki yassı ve 20 cm kadar uzunlukta, 1 cm çapında silindirik bir çubuk olmak üzere iki bölümden oluşur. Yassı parçaların ortası çubuğun serbestçe dönebileceği genişlikte deliktir. Çubuğun altta kalacak 5–6 cm. kadar uzunluktaki kısmı biraz geniş ve çıkıntılı olur. Üst ucu da ip bağlamak için çentiklidir. Yassı parçaların birinin orta kısmında diğeri geçecek genişlik ve derinlikte yarık vardır. Çubuğun kalın kısmı altta kalmak üzere, artı işareti şekline getirilmiş yassı parçaların ortasından geçirilir. Çubuk eksen görevi yapar. Döndürülerek bükülen (bu işleme eğirmek denir) ipler çapraz şekilde sarılarak yumak oluşması sağlanır ve işlemi tamamlanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Kirmen ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b "iğ." 18 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nişanyan Sözlük. 6 Kasım 2014
- ^ "iğne." 15 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nişanyan Sözlük. Erişim: 6 Kasım 2014.
- ^ Prof. Dr. Robert Dankoff, Armenian Loanwords in Turkish, Wiesbaden 1995
- ^ Hasan Eren, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara 1999; sayfa: 245-46
 | Alet ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Egirmen veya egirmec yun keten kenevir pamuk gibi lifli hammaddeleri bukup ip yapmaya egirmeye yarayan bir ucu cengelli tahta araclara verilen ad Bir cubuk ve cengelden olusan egirmene ig denir Oldukca ilkel bir arac olan ig uzerine daha sonraki donemlerde yuvarlak bir agirlik agirsak gecirilmistir Altina arti seklinde cubuklar gecirilmis ige ise kirmen denir Egirmenler ip uretiminde kullanilan bilinen en eski araclardir Bir Turk kirmeniPeru da bir igRoma doneminden kalma cam agirsaklarEtimolojiIg sozcugu Eski Turkcedir ve Divanu Lugati t Turk te de listelenir Igne sozcugunun kokeni ig e dayanir Robert Dankoff kirmen kelimesinin Ermenice k arman dan geldigini belirtir Hasan Eren ise kirmen kelimesinin egirmen kelimesinden geldigini ve bastaki e sesinin dustugunu ifade eder Eren e gore egirmen kelimesi egirmek fiiline men eki getirilerek turetilmistir KirmenKirmen 1 cm kalinliginda 3 4 cm genisliginde ve 15 cm kadar uzunlugunda iki yassi ve 20 cm kadar uzunlukta 1 cm capinda silindirik bir cubuk olmak uzere iki bolumden olusur Yassi parcalarin ortasi cubugun serbestce donebilecegi genislikte deliktir Cubugun altta kalacak 5 6 cm kadar uzunluktaki kismi biraz genis ve cikintili olur Ust ucu da ip baglamak icin centiklidir Yassi parcalarin birinin orta kisminda digeri gececek genislik ve derinlikte yarik vardir Cubugun kalin kismi altta kalmak uzere arti isareti sekline getirilmis yassi parcalarin ortasindan gecirilir Cubuk eksen gorevi yapar Dondurulerek bukulen bu isleme egirmek denir ipler capraz sekilde sarilarak yumak olusmasi saglanir ve islemi tamamlanir Ayrica bakinizOreke AgirsakKaynakcaWikimedia Commons ta Kirmen ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b ig 18 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk 6 Kasim 2014 igne 15 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk Erisim 6 Kasim 2014 Prof Dr Robert Dankoff Armenian Loanwords in Turkish Wiesbaden 1995 Hasan Eren Turk Dilinin Etimolojik Sozlugu Ankara 1999 sayfa 245 46 Alet ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz