Gyros dikey bir pişirilen ve domates, soğan, patates kızartması ve caciki gibi malzemelerle birlikte sarılmış veya pide ekmeğine doldurulmuş olarak servis edilen Yunan kökenli bir yemektir. Yunanistan'da normalde domuz eti veya bazen tavukla yapılırken, diğer ülkelerde dana eti ve kuzu eti de kullanılmaktadır.
Gyros | |
---|---|
Alternatif isim | Gyro |
Ülke(ler) | Yunanistan |
Türü | Ana yemek |
Tipi | Et sandviç ya da dürüm |
Servis türü | Sıcak |
Ana malzemeler | Et: domuz, tavuk, dana eti, ya da kuzu ve koyun |
Tarih
Dikey şişe geçirilmiş et yığınını pişirmek ve pişirirken dilimlemek, 19. yüzyılda Bursa'daOsmanlı İmparatorluğu'nda geliştirildi ve döner kebap olarak adlandırıldı. Anadolu ve Ortadoğu'dan gelen göçmenler sayesinde, muhtemelen Yunanistan ile Türkiye arasındaki nüfus mübadelesinin de katkısıylaII. Dünya Savaşı'ndan sonra Atina'da kuzu döner kebabı bulunuyordu. Normalde domuz eti ile yapılan ve daha sonra gyros olarak bilinen caciki ile servis edilen farklı bir Yunan varyasyonu geliştirildi.
1970'e gelindiğinde, gyros dürümler, Chicago ve New York City'nin yanı sıra Atina'da zaten popüler bir fast food idi. O sıralarda, dikey et lokantaları ABD, Chicago'daki Gyros Inc. tarafından seri üretime başlanmasına rağmen, et yığınları hala el yapımıydı. Amerika Birleşik Devletleri'ne ilk seri üretilen gyrosları tanıttığını iddia eden birkaç kişi var.
İsim
Adı Yunanca: γύρος'dan geliyor (Yunanca: gyros, 'daire' veya 'dönmek') ve Türkçe: döner kelimesinin bir karşılığıdır. Türkçe: dönmek, ayrıca "dönüş" anlamına gelir. Başlangıçta, Yunanistan'da Yunanca: ντονέρ (telaffuzu [doˈner]) olarak adlandırıldı.Yunanca: ντονέρ kelimesi 1970'lerin ortalarında Yunanistan'ın Türk olmakla eleştirmesine sebebiyet verdi.Gyro veya gyros kelimesi Amerikan İngilizcesinde en az 1970'e kadar ve Yunanca: γύρος ile birlikte zaten kullanılıyordu. Yunanca sözcük, sonunda yemeğin Yunan versiyonu için döner kebabın yerini aldı. 1976 tarihli Taxi Driver filminde kısaca görülebilen New York City'deki Syntagma Meydanı gibi ABD'deki bazı Yunan restoranları, 1970'lerde aynı yemeğe atıfta bulunmak için hem döner hem de gyros sözcüklerini kullanmaya devam etti.
Atina ve Yunanistan'ın güneydeki diğer bölgelerinde, başka yerlerde adı verilen şiş et yemeği kalamaki olarak bilinirken, souvlaki genellikle gyros, kalamaki ve benzeri yemekler için kullanılan bir terimdir.
Yunancada "gyros" tekil bir isimdir, ancak son 's' genellikle İngilizcede çoğul olarak yorumlanır, tekil "gyro"ya yol açar. Yunanca okunuşu [ˈʝiɾos], ancak bazı İngilizce konuşanlar üretiyorlar.
Hazırlanışı
Yunanistan'da gyros normalde domuz eti ile yapılır, ancak diğer ülkelerde başka etler kullanılır. Tavuk yaygındır ve kuzu veya sığır eti daha nadir bulunabilir. Tipik Amerikan seri üretim gyroları, kuzu ile karıştırılmış ince kıyılmış sığır eti ile yapılır.
El yapımı gyrolar için et, yuvarlak, ince, yassı dilimler halinde kesilir, daha sonra şiş üzerine istiflenir ve baharatlanır. Yağ kırpıntıları genellikle serpiştirilir. Baharatlar kimyon, keklik otu, kekik, biberiye ve diğerlerini içerebilir.[] Ters çevrilmiş bir koni şeklindeki et parçaları, bir ısı kaynağının veya ızgaranın önünde yavaşça dönen uzun dikey bir döner yerleştirilir. Pişerken, alt kısımlar üst kısımlardan akan sular ile yağlanır. Etin dışı bittiğinde ince, gevrek talaşlar halinde dikey olarak dilimlenir.
Kavurma hızı, ısının yoğunluğunu, ısı ile et arasındaki mesafeyi ve dönüş hızını değiştirerek ayarlanabilir, böylece aşçının değişen tüketim oranlarına uyum sağlamasına izin verilir.
Yunanistan'da, geleneksel olarak, yağlanmış, hafif ızgara bir pide parçasında, dilimlenmiş domates, doğranmış soğan, marul ve kızarmış patates ile sarılmış, üzerine caciki veya bazen ketçap ve/veya hardal ile servis edilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Gyro Sandwich History". What's Cooking America. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2022.
- ^ "Gyros | Traditional Meat Dish From Greece | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.
- ^ a b Simopoulos, Artemis P., (Ed.) (2000). Street foods. Basel: Karger. s. 6. ISBN . OCLC 41711932. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. Birden fazla
|editör1=
ve|editör-soyadı=
kullanıldı () - ^ a b Kenneth F. Kiple, Kriemhild Coneè Ornelas, eds., Cambridge World History of Food, Cambridge, 2000.
- ^ The Oxford Companion to Food. OUP Oxford. 21 Ağustos 2014. ISBN . 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Sports Illustrated". Cilt 3. Time, Incorporated. 1955. s. 116. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b c d e Richard Hosking, (Ed.) (2010). Food and Language. Proceedings of the Oxford Symposium of Food and Cookery 2009. Birleşik Krallık: Prospect Books. ss. 203-204. ISBN .
- ^ a b c Spit and Image. New York. New York Media, LLC. 7 Aralık 1970. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2018 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "The Gyro, a Greek Sandwich, Selling Like Hot Dogs". The New York Times. 4 Eylül 1971. s. 23. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2016.
- ^ a b c David Segal (14 Temmuz 2009). "The Gyro's History Unfolds". The New York Times. 21 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2016.
- ^ Babiniotis, Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας
- ^ Γιάκωβος Σ.
- ^ "(unknown title)". New York. 1971. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2018.
doner kebab, also known as a gyro, the by-now-familiar compressed seasoned lamb cooked on a vertical rotisserie, slices of which are served as a sandwich on Greek pita bread
- ^ Night+Day Athens. ASDavis Media Group. 2006. ISBN . 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "GYRO | meaning in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org (İngilizce). 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019.
- ^ "Greek 101". Houston Press. 9 Ocak 2009. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Food Cultures of the World Encyclopedia. ABC-CLIO. 2011. ISBN – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Street Food around the World: An Encyclopedia of Food and Culture. ABC-CLIO. 9 Eylül 2013. ISBN . 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "A guide to ordering "gyros" in Greece". Itinari. 26 Mayıs 2019. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
- ^ "Great Street Food in Thessaloniki: A Round-the-Clock Guide". Greece Is. 4 Temmuz 2017. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
Dış bağlantılar
- Vikisözlük'te Gyros ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gyros dikey bir pisirilen ve domates sogan patates kizartmasi ve caciki gibi malzemelerle birlikte sarilmis veya pide ekmegine doldurulmus olarak servis edilen Yunan kokenli bir yemektir Yunanistan da normalde domuz eti veya bazen tavukla yapilirken diger ulkelerde dana eti ve kuzu eti de kullanilmaktadir GyrosYunanistan da pide icinde et sogan domates marul patates kizartmasi ve caciki bulunan gyrosAlternatif isimGyroUlke ler YunanistanTuruAna yemekTipiEt sandvic ya da durumServis turuSicakAna malzemelerEt domuz tavuk dana eti ya da kuzu ve koyunGyros tabagiGyros kesimiTarihDonerin dikey bir doner sisinde pisirilen et bilinen en eski fotografi James Robertson 1855 Osmanli Imparatorlugu Dikey sise gecirilmis et yiginini pisirmek ve pisirirken dilimlemek 19 yuzyilda Bursa daOsmanli Imparatorlugu nda gelistirildi ve doner kebap olarak adlandirildi Anadolu ve Ortadogu dan gelen gocmenler sayesinde muhtemelen Yunanistan ile Turkiye arasindaki nufus mubadelesinin de katkisiylaII Dunya Savasi ndan sonra Atina da kuzu doner kebabi bulunuyordu Normalde domuz eti ile yapilan ve daha sonra gyros olarak bilinen caciki ile servis edilen farkli bir Yunan varyasyonu gelistirildi 1970 e gelindiginde gyros durumler Chicago ve New York City nin yani sira Atina da zaten populer bir fast food idi O siralarda dikey et lokantalari ABD Chicago daki Gyros Inc tarafindan seri uretime baslanmasina ragmen et yiginlari hala el yapimiydi Amerika Birlesik Devletleri ne ilk seri uretilen gyroslari tanittigini iddia eden birkac kisi var IsimAdi Yunanca gyros dan geliyor Yunanca gyros daire veya donmek ve Turkce doner kelimesinin bir karsiligidir Turkce donmek ayrica donus anlamina gelir Baslangicta Yunanistan da Yunanca ntoner telaffuzu doˈner olarak adlandirildi Yunanca ntoner kelimesi 1970 lerin ortalarinda Yunanistan in Turk olmakla elestirmesine sebebiyet verdi Gyro veya gyros kelimesi Amerikan Ingilizcesinde en az 1970 e kadar ve Yunanca gyros ile birlikte zaten kullaniliyordu Yunanca sozcuk sonunda yemegin Yunan versiyonu icin doner kebabin yerini aldi 1976 tarihli Taxi Driver filminde kisaca gorulebilen New York City deki Syntagma Meydani gibi ABD deki bazi Yunan restoranlari 1970 lerde ayni yemege atifta bulunmak icin hem doner hem de gyros sozcuklerini kullanmaya devam etti Atina ve Yunanistan in guneydeki diger bolgelerinde baska yerlerde adi verilen sis et yemegi kalamaki olarak bilinirken souvlaki genellikle gyros kalamaki ve benzeri yemekler icin kullanilan bir terimdir Yunancada gyros tekil bir isimdir ancak son s genellikle Ingilizcede cogul olarak yorumlanir tekil gyro ya yol acar Yunanca okunusu ˈʝiɾos ancak bazi Ingilizce konusanlar ˈ dʒ aɪ r oʊ uretiyorlar HazirlanisiYunanistan da gyros normalde domuz eti ile yapilir ancak diger ulkelerde baska etler kullanilir Tavuk yaygindir ve kuzu veya sigir eti daha nadir bulunabilir Tipik Amerikan seri uretim gyrolari kuzu ile karistirilmis ince kiyilmis sigir eti ile yapilir El yapimi gyrolar icin et yuvarlak ince yassi dilimler halinde kesilir daha sonra sis uzerine istiflenir ve baharatlanir Yag kirpintilari genellikle serpistirilir Baharatlar kimyon keklik otu kekik biberiye ve digerlerini icerebilir kaynak belirtilmeli Ters cevrilmis bir koni seklindeki et parcalari bir isi kaynaginin veya izgaranin onunde yavasca donen uzun dikey bir doner yerlestirilir Piserken alt kisimlar ust kisimlardan akan sular ile yaglanir Etin disi bittiginde ince gevrek talaslar halinde dikey olarak dilimlenir Kavurma hizi isinin yogunlugunu isi ile et arasindaki mesafeyi ve donus hizini degistirerek ayarlanabilir boylece ascinin degisen tuketim oranlarina uyum saglamasina izin verilir Yunanistan da geleneksel olarak yaglanmis hafif izgara bir pide parcasinda dilimlenmis domates dogranmis sogan marul ve kizarmis patates ile sarilmis uzerine caciki veya bazen ketcap ve veya hardal ile servis edilir Ayrica bakinizYunan mutfagi DonerKaynakca Gyro Sandwich History What s Cooking America 18 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2022 Gyros Traditional Meat Dish From Greece TasteAtlas www tasteatlas com 8 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2022 a b Simopoulos Artemis P Ed 2000 Street foods Basel Karger s 6 ISBN 9783805569279 OCLC 41711932 12 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Birden fazla editor1 ve editor soyadi kullanildi yardim a b Kenneth F Kiple Kriemhild Conee Ornelas eds Cambridge World History of Food Cambridge 2000 0 521 40216 6 The Oxford Companion to Food OUP Oxford 21 Agustos 2014 ISBN 978 0 19 104072 6 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Google Books vasitasiyla Sports Illustrated Cilt 3 Time Incorporated 1955 s 116 5 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Google Books vasitasiyla a b c d e Richard Hosking Ed 2010 Food and Language Proceedings of the Oxford Symposium of Food and Cookery 2009 Birlesik Krallik Prospect Books ss 203 204 ISBN 978 1 903018 79 8 a b c Spit and Image New York New York Media LLC 7 Aralik 1970 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2018 Google Books vasitasiyla The Gyro a Greek Sandwich Selling Like Hot Dogs The New York Times 4 Eylul 1971 s 23 23 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2016 a b c David Segal 14 Temmuz 2009 The Gyro s History Unfolds The New York Times 21 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2016 Babiniotis Le3iko ths Ellhnikhs Glwssas Giakwbos S unknown title New York 1971 8 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2018 doner kebab also known as a gyro the by now familiar compressed seasoned lamb cooked on a vertical rotisserie slices of which are served as a sandwich on Greek pita bread Night Day Athens ASDavis Media Group 2006 ISBN 9780976601302 5 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Google Books vasitasiyla GYRO meaning in the Cambridge English Dictionary dictionary cambridge org Ingilizce 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2019 Greek 101 Houston Press 9 Ocak 2009 8 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Food Cultures of the World Encyclopedia ABC CLIO 2011 ISBN 9780313376269 Google Books vasitasiyla Street Food around the World An Encyclopedia of Food and Culture ABC CLIO 9 Eylul 2013 ISBN 9781598849554 28 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Google Books vasitasiyla A guide to ordering gyros in Greece Itinari 26 Mayis 2019 12 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Great Street Food in Thessaloniki A Round the Clock Guide Greece Is 4 Temmuz 2017 12 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Dis baglantilarVikisozluk te Gyros ile ilgili tanim bulabilirsiniz