Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
 | Bu maddede belli bir etnik grubun bakış açısının ağırlıkta olduğu bir tür sistemik yanlılık sorununun bulunduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen katılınız. Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun lütfen inceleyiniz. |  |
Samsun tehcirleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuzeyindeki Samsun şehri ve çevresindeki Rum nüfusunu ortadan kaldırmak için Anadolu Hareketi tarafından gerçekleştirilen ölüm yürüyüşleri. Bu yürüyüşler Rumlara yönelik yağma, yerleşim yerlerinin yakılması, tecavüz ve katliam gibi olaylarla desteklendi. Sonuç olarak 1921-1922 yıllarında şehrin yerleşik Rum nüfusu ve daha önceden buraya sığınan yaklaşık 24.500 kişi yerinden edilerek Anadolu içlerine zorla sürüldü. Bölgedeki katliamlar, hem Amerikalı Yakın Doğu Yardım Heyeti misyonerleri tarafından hem de bölgede bulunan donanma görevlileri tarafından gün yüzüne çıkarıldı.
Samsun ve çevresindeki sürgünler, milliyetçi Anadolu Hareketi'nin Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'ndeki Pontus Rumları'na yönelik katliam politikaları sonucunda gelişerek 1914'ten 1923'e kadar devam eden ve yaklaşık 353.000 kişinin hayatını yitirmesine sebep olan Rum Kırımı'nın son evresi olarak ortaya çıktı.
Arka plan
1915-1917 yıllarında Pontus bölgesindeki Rumlara yönelik sürgünler sırasında birçok katliam, tecavüz, saldırı ve soygun gerçekleşti ve bunlar için herhangi gerek askeri gerek başka nedenlerden ötürü bir mazeret gösterilmedi. Robert Shenk'e göre bu olaylar sırasında ölen kişilerin birçoğu masumdu ve ölenler arasında Türklere karşı direniş hareketlerine katılanların sayısı oldukça azdı. Başta Topal Osman'ın çetesi olmak üzere belli başlı Türk milliyetçisi çeteler, savunmasız Pontus Rum köylerine yönelik sürekli olarak vurgun, yağma ve tecavüze girişmekteydi.Karadeniz Bölgesi'nin en önemli kıyı şehri olan Samsun'un Hristiyan azınlığı hedef alan bu soykırım projesi yüzünden I. Dünya Savaşı sonuna gelindiğinde şehirdeki Ermeni nüfusu yaklaşık 5.000'den 1.000'e düşerken 15.000 olan etnik Rum nüfusu ise 10.000'e düştü.
19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal (sonradan Atatürk), Anadolu'nun batısındaki Türk-Yunan Muhaberesi'nin dışında kalan Samsun'a deniz yoluyla ayak bastı. Kendisinin I. Dünya Savaşı sırasında savaş suçu işlemekten aranan eski İttihat ve Terakki yöneticileriyle birlikte şehre ayak basması, Rum Kırımı'nın son aşamasını başlattı ve bölgedeki yerleşik Rum nüfusunu ortadan kaldırmaya yönelik girişimler birkaç yıl daha devam etti.
Süreç
1921'in ilkbahar aylarında başta Topal Osman'ın çetesi olmak üzere birçok silahlı çete, Samsun ile çevresindeki Rum yerleşimlerini yakıp yağmalamaya ve savunmasız Rum nüfusuna yönelik katliama başladı. Nüfusun bir kısmı ise Anadolu'nun iç bölgelerine sürüldü. Amerikalı yardım çalışanları, Samsun dışına çıkmalarına izin verilmemesine rağmen şehrin yakınlardaki Kadıköy'de Rum mallarının sistematik bir şekilde yağmalandığını gözlemledi. Bunun üzerine Kadıköy'de ve civar köylerde yaşayan Rum nüfus, sığınacak yer bulmak için Samsun şehir merkezine kaçtı. Ankara ve İstanbul'daki Türk gazeteleri, Rum nüfusa yaptıklarından ötürü Topal Osman'ı "millî kahraman" olarak anmaya başladı. Aynı dönemde Samsun'a konuşlanan ABD gemisi 'un komutanı, çevredeki yaklaşık 100 Rum köyünün talan edildiğini, bu köylerde yaşayanların öldürüldüğünü ve papazların çarmıha gerildiğini rapor etti. Bunun üzerine İstanbul'daki ABD Yüksek Komiseri amiral Mark Lambert Bristol hemen harekete geçerek Samsun'daki Türk yetkililerine yönelik bir ihtarname hazırladı.
Mayıs 1921'in son haftasında Topal Osman'ın birlikleri Samsun'a girdi. 16 Haziran'da Ankara hükûmeti, Samsun'da yaşayan 16 ve 50 yaşları arasındaki Rum erkeklerinin sınır dışı edilmesine karar verdi. Sürgünler, Türk general Nureddin Paşa tarafından gerçekleştirildi. Sürgünler gerçekleştirilirken Samsun'dan yola çıkan USS Overton komutanı, Amiral Bristol'a sürgünlerin kısa sürede tamamlanacağını ve sürgün sırasında birçok kişinin kaçınılmaz şekilde öleceğini bildirdi. Sürgünleri kontrol altında tutması beklenen jandarmaların çoğu eski suçlulardı ve Türk düzensiz grup liderleriyle işbirliği yapıyorlardı. 17 Haziran'da, 1.400 kişiden oluşan ilk grup, Samsun'un 46 kilometre güneyindeki Havza kentine sürgün edildi. Topal Osman'ın birlikleri sürgün edilen kişilerin yaşamlarına son verdi. 21 Haziran'da, 1.085 kişiden oluşan ikinci grup da sürgün edildi. Sürgünün 4. saatinde Topal Osman'ın birlikleri bu gruba da saldırdı. Saldırının sonucunda 700 Rum öldü.
Sürgüne gönderilen Rumların aynı zamanda "ölüme gönderildiğini" belirten Amerikalı Yakın Doğu Amerikan Yardım Heyeti çalışanları, Türk çetelerinin Samsun'un caddelerinde insan öldürdüğünü ve Hristiyan konutlarını tespit ettiğini bildirmiştir. Sürgünün sonucunda Yakın Doğu Amerikan Yardım Heyeti yetimhanesi Rum çocuklarla dolmuştur. ABD donanma subaylarından oluşan bir komisyon Samsun Mutasarrıfını ziyaret etmiştir. Yerel yöneticiler sürgün sırasında birçok Rum'un hayatını kaybettiğini açıklamıştır. Amiral Bristol Ankara Hükûmeti'nin kararı doğrultusunda gerçekleştirilen sürgünü protesto etmiştir.
Sürgün edilenlerin çoğu Amasya ve Sivas'a gönderilmiştir. Amasya ve Sivas'a sürgün edilenler Elazığ'a, oradan da Diyarbakır, Bitlis ve Van gönderilmiştir. Haziran ayındaki sürgünlerle beraber yaklaşık 21.000 kişi Samsun'dan zorla sınır dışı edilmiştir. Eylül 1921'in başlarında, Samsun'un yakınlarındaki Rum köylerinde geçici bir sığınak bulan 1.500 kadın ve çocuk da sınır dışı edilmiştir. 6.000 kadın ve çocuğun sürgün edildiği benzeri bir olay Bafra ilçesinde gerçekleşmiştir.
Amerikalı yardım görevlisi Edit Wood, Samsun'dan Elazığ'a giderken şunları not etmiştir:
Yol kenarlarında ve tarlalarda cesetler yatmaktaydı. Malatya'dan Samsun'a kadarki bölgede kalan Yunanlar çaresiz bir durumdaydı ve içlerinden en şanslıları sürgünün başlangıcında ölenlerdi.
Kasım 1921'in ortalarında, sürgün sırasında tepelere kaçan 700 kadın ve çocuk, yaklaşan kış nedeniyle Samsun'a döndü. Türk makamları bu grubu da sınır dışı etti. Yakın Doğu Amerikan Yardım Heyeti'nin sürgün konusunda daha hassas davranılması konusundaki tepkisi yerel valiler tarafından göz ardı edildi. Nisan 1922'de, ABD'li komutan William Leahy, çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu, kısmen yaşlıların da olduğu 1.300 Rum'un Samsun'dan gönderildiğini not etmiştir.
Sonrası
Eylül 1922'ye gelindiğinde Türk Kurtuluş Savaşı'nın batı cephesinde süren Türk-Yunan Muharebesi Büyük İzmir Yangını ile sona erdiğinde, Samsun'da hemen hemen hiç Rum kalmamıştı. Hatta şehirdeki Rum mezarlığı pullukla sürülerek yerine tütün ekildi. Samsun'daki sürgün ve katliamlarla birlikte 1914'ten 1923'e kadar yaklaşık 353.000 veya 360.000 Pontuslu Rum hayatını kaybetti.
2010'da Türk inşaat işçileri, Samsun'un Kadıköy mahallesinde kazayla büyük bir mezar kalıntısı keşfetti. Pontus Rum Soykırımı tarihçilerine göre bu mezarlar, Haziran 1921'de katledilen masum kadın ve çocuklara aitti. Bir Türk haber ajansının aktardığı bilgiye göre kalıntılar inşaat işçileri tarafından yakınlardaki bir ırmağa bırakıldı. Bu keşif, Türk ve Yunan basınında herhangi bir ses getirmedi.
Notlar
- ^ Shenk, 2017, s. 90
- ^ a b Shenk, 2017, s. 94
- ^ a b Shrinian, 2017, s. 28
- ^ Shenk, 2017, s. 91-92
- ^ a b Shrinian, 2017, s. 54-55
- ^ Shrinian, 2017, s. 310
- ^ a b Prott, 2016, s. 204
- ^ Shenk, 2017, s. 94-95
- ^ Shenk, 2017, s. 101
- ^ a b c d Shenk, 2017, s. 95
- ^ a b Bartrop, Paul R. (2014). (İngilizce). ABC-CLIO. s. 64. ISBN . 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.
- ^ a b Alexiadis, 2008, p. 157
- ^ Shenk, 2017, p. 98
- ^ Alexiadis, 2008, p. 163
- ^ a b Shenk, 2017, p. 97
- ^ Shenk, 2007, p. 99: "Maybe, despite appearances, Admiral Bristol had... Whatever the reason, the admiral again protested the deportations, this time to the Nationalist government at Angora."
- ^ Prott, 2016, p. 99
- ^ Shenk, 2017, p.102
- ^ Shenk, 2017, p. 109-110
- ^ a b c Shenk, 2017, p. 103
- ^ Shrinian, 2017,s. 207: "By the time of the events in Smyrna, there were virtually no Greeks at all left in Samsun, as a destroyer captain informed the admiral, so his two protests to Kemalist authorities there had had no permanent effect even at a port right under the noses of his destroyer captains."
- ^ Shenk, 2017, s. 13
- ^ Shrinian, 2017, s. 140
- ^ Koutsis Georgios, Το δικό μας Ολοκαύτωμα. Ποντιακή Γενοκτονία: σιγή Αγκυρας για τους ομαδικούς τάφους 16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Enet.gr
Kaynakça
- Thomas, Alexiadis (2008). "Η Αμισός του Πόντου [Pontus'un Amisos'u]" (Yunanca). University of Thessaloniki. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
- Prott, Volker (2016). (İngilizce). Oxford University Press. ISBN . 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
- Shenk, Robert (2017). (İngilizce). Naval Institute Press. ISBN . 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
- Shirinian, George N. (2017). (İngilizce). Berghahn Books. ISBN . 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
Konuyla ilgili yayınlar
- Varjabedyan, Rupen (10 Aralık 2016). . Agos. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede belli bir etnik grubun bakis acisinin agirlikta oldugu bir tur sistemik yanlilik sorununun bulundugu dusunulmektedir Maddenin evrensellestirilmesi ve uygun hale getirilmesi icin lutfen tartismaya katiliniz Sablonu maddeden cikarmadan once sablonun yardim sayfasini lutfen inceleyiniz Samsun tehcirleri Osmanli Imparatorlugu nun kuzeyindeki Samsun sehri ve cevresindeki Rum nufusunu ortadan kaldirmak icin Anadolu Hareketi tarafindan gerceklestirilen olum yuruyusleri Bu yuruyusler Rumlara yonelik yagma yerlesim yerlerinin yakilmasi tecavuz ve katliam gibi olaylarla desteklendi Sonuc olarak 1921 1922 yillarinda sehrin yerlesik Rum nufusu ve daha onceden buraya siginan yaklasik 24 500 kisi yerinden edilerek Anadolu iclerine zorla suruldu Bolgedeki katliamlar hem Amerikali Yakin Dogu Yardim Heyeti misyonerleri tarafindan hem de bolgede bulunan donanma gorevlileri tarafindan gun yuzune cikarildi Samsun ve cevresindeki surgunler milliyetci Anadolu Hareketi nin Turkiye nin Karadeniz Bolgesi ndeki Pontus Rumlari na yonelik katliam politikalari sonucunda geliserek 1914 ten 1923 e kadar devam eden ve yaklasik 353 000 kisinin hayatini yitirmesine sebep olan Rum Kirimi nin son evresi olarak ortaya cikti Arka plan1915 1917 yillarinda Pontus bolgesindeki Rumlara yonelik surgunler sirasinda bircok katliam tecavuz saldiri ve soygun gerceklesti ve bunlar icin herhangi gerek askeri gerek baska nedenlerden oturu bir mazeret gosterilmedi Robert Shenk e gore bu olaylar sirasinda olen kisilerin bircogu masumdu ve olenler arasinda Turklere karsi direnis hareketlerine katilanlarin sayisi oldukca azdi Basta Topal Osman in cetesi olmak uzere belli basli Turk milliyetcisi ceteler savunmasiz Pontus Rum koylerine yonelik surekli olarak vurgun yagma ve tecavuze girismekteydi Karadeniz Bolgesi nin en onemli kiyi sehri olan Samsun un Hristiyan azinligi hedef alan bu soykirim projesi yuzunden I Dunya Savasi sonuna gelindiginde sehirdeki Ermeni nufusu yaklasik 5 000 den 1 000 e duserken 15 000 olan etnik Rum nufusu ise 10 000 e dustu 19 Mayis 1919 da Mustafa Kemal sonradan Ataturk Anadolu nun batisindaki Turk Yunan Muhaberesi nin disinda kalan Samsun a deniz yoluyla ayak basti Kendisinin I Dunya Savasi sirasinda savas sucu islemekten aranan eski Ittihat ve Terakki yoneticileriyle birlikte sehre ayak basmasi Rum Kirimi nin son asamasini baslatti ve bolgedeki yerlesik Rum nufusunu ortadan kaldirmaya yonelik girisimler birkac yil daha devam etti SurecSamsun da katliam Sokaklarda kan akiyor The Tweed Daily 6 Haziran 1921 1921 in ilkbahar aylarinda basta Topal Osman in cetesi olmak uzere bircok silahli cete Samsun ile cevresindeki Rum yerlesimlerini yakip yagmalamaya ve savunmasiz Rum nufusuna yonelik katliama basladi Nufusun bir kismi ise Anadolu nun ic bolgelerine suruldu Amerikali yardim calisanlari Samsun disina cikmalarina izin verilmemesine ragmen sehrin yakinlardaki Kadikoy de Rum mallarinin sistematik bir sekilde yagmalandigini gozlemledi Bunun uzerine Kadikoy de ve civar koylerde yasayan Rum nufus siginacak yer bulmak icin Samsun sehir merkezine kacti Ankara ve Istanbul daki Turk gazeteleri Rum nufusa yaptiklarindan oturu Topal Osman i milli kahraman olarak anmaya basladi Ayni donemde Samsun a konuslanan ABD gemisi un komutani cevredeki yaklasik 100 Rum koyunun talan edildigini bu koylerde yasayanlarin olduruldugunu ve papazlarin carmiha gerildigini rapor etti Bunun uzerine Istanbul daki ABD Yuksek Komiseri amiral Mark Lambert Bristol hemen harekete gecerek Samsun daki Turk yetkililerine yonelik bir ihtarname hazirladi Mayis 1921 in son haftasinda Topal Osman in birlikleri Samsun a girdi 16 Haziran da Ankara hukumeti Samsun da yasayan 16 ve 50 yaslari arasindaki Rum erkeklerinin sinir disi edilmesine karar verdi Surgunler Turk general Nureddin Pasa tarafindan gerceklestirildi Surgunler gerceklestirilirken Samsun dan yola cikan USS Overton komutani Amiral Bristol a surgunlerin kisa surede tamamlanacagini ve surgun sirasinda bircok kisinin kacinilmaz sekilde olecegini bildirdi Surgunleri kontrol altinda tutmasi beklenen jandarmalarin cogu eski suclulardi ve Turk duzensiz grup liderleriyle isbirligi yapiyorlardi 17 Haziran da 1 400 kisiden olusan ilk grup Samsun un 46 kilometre guneyindeki Havza kentine surgun edildi Topal Osman in birlikleri surgun edilen kisilerin yasamlarina son verdi 21 Haziran da 1 085 kisiden olusan ikinci grup da surgun edildi Surgunun 4 saatinde Topal Osman in birlikleri bu gruba da saldirdi Saldirinin sonucunda 700 Rum oldu Surgune gonderilen Rumlarin ayni zamanda olume gonderildigini belirten Amerikali Yakin Dogu Amerikan Yardim Heyeti calisanlari Turk cetelerinin Samsun un caddelerinde insan oldurdugunu ve Hristiyan konutlarini tespit ettigini bildirmistir Surgunun sonucunda Yakin Dogu Amerikan Yardim Heyeti yetimhanesi Rum cocuklarla dolmustur ABD donanma subaylarindan olusan bir komisyon Samsun Mutasarrifini ziyaret etmistir Yerel yoneticiler surgun sirasinda bircok Rum un hayatini kaybettigini aciklamistir Amiral Bristol Ankara Hukumeti nin karari dogrultusunda gerceklestirilen surgunu protesto etmistir Surgun edilenlerin cogu Amasya ve Sivas a gonderilmistir Amasya ve Sivas a surgun edilenler Elazig a oradan da Diyarbakir Bitlis ve Van gonderilmistir Haziran ayindaki surgunlerle beraber yaklasik 21 000 kisi Samsun dan zorla sinir disi edilmistir Eylul 1921 in baslarinda Samsun un yakinlarindaki Rum koylerinde gecici bir siginak bulan 1 500 kadin ve cocuk da sinir disi edilmistir 6 000 kadin ve cocugun surgun edildigi benzeri bir olay Bafra ilcesinde gerceklesmistir Amerikali yardim gorevlisi Edit Wood Samsun dan Elazig a giderken sunlari not etmistir Yol kenarlarinda ve tarlalarda cesetler yatmaktaydi Malatya dan Samsun a kadarki bolgede kalan Yunanlar caresiz bir durumdaydi ve iclerinden en sanslilari surgunun baslangicinda olenlerdi Kasim 1921 in ortalarinda surgun sirasinda tepelere kacan 700 kadin ve cocuk yaklasan kis nedeniyle Samsun a dondu Turk makamlari bu grubu da sinir disi etti Yakin Dogu Amerikan Yardim Heyeti nin surgun konusunda daha hassas davranilmasi konusundaki tepkisi yerel valiler tarafindan goz ardi edildi Nisan 1922 de ABD li komutan William Leahy cogunlugunu kadin ve cocuklarin olusturdugu kismen yaslilarin da oldugu 1 300 Rum un Samsun dan gonderildigini not etmistir SonrasiEylul 1922 ye gelindiginde Turk Kurtulus Savasi nin bati cephesinde suren Turk Yunan Muharebesi Buyuk Izmir Yangini ile sona erdiginde Samsun da hemen hemen hic Rum kalmamisti Hatta sehirdeki Rum mezarligi pullukla surulerek yerine tutun ekildi Samsun daki surgun ve katliamlarla birlikte 1914 ten 1923 e kadar yaklasik 353 000 veya 360 000 Pontuslu Rum hayatini kaybetti 2010 da Turk insaat iscileri Samsun un Kadikoy mahallesinde kazayla buyuk bir mezar kalintisi kesfetti Pontus Rum Soykirimi tarihcilerine gore bu mezarlar Haziran 1921 de katledilen masum kadin ve cocuklara aitti Bir Turk haber ajansinin aktardigi bilgiye gore kalintilar insaat iscileri tarafindan yakinlardaki bir irmaga birakildi Bu kesif Turk ve Yunan basininda herhangi bir ses getirmedi Notlar Shenk 2017 s 90 a b Shenk 2017 s 94 a b Shrinian 2017 s 28 Shenk 2017 s 91 92 a b Shrinian 2017 s 54 55 Shrinian 2017 s 310 a b Prott 2016 s 204 Shenk 2017 s 94 95 Shenk 2017 s 101 a b c d Shenk 2017 s 95 a b Bartrop Paul R 2014 Ingilizce ABC CLIO s 64 ISBN 9781610693318 22 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2020 a b Alexiadis 2008 p 157 Shenk 2017 p 98 Alexiadis 2008 p 163 a b Shenk 2017 p 97 Shenk 2007 p 99 Maybe despite appearances Admiral Bristol had Whatever the reason the admiral again protested the deportations this time to the Nationalist government at Angora Prott 2016 p 99 Shenk 2017 p 102 Shenk 2017 p 109 110 a b c Shenk 2017 p 103 Shrinian 2017 s 207 By the time of the events in Smyrna there were virtually no Greeks at all left in Samsun as a destroyer captain informed the admiral so his two protests to Kemalist authorities there had had no permanent effect even at a port right under the noses of his destroyer captains Shenk 2017 s 13 Shrinian 2017 s 140 Koutsis Georgios To diko mas Olokaytwma Pontiakh Genoktonia sigh Agkyras gia toys omadikoys tafoys 16 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Enet grKaynakcaThomas Alexiadis 2008 H Amisos toy Pontoy Pontus un Amisos u Yunanca University of Thessaloniki 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2017 Prott Volker 2016 Ingilizce Oxford University Press ISBN 9780191083549 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2017 Shenk Robert 2017 Ingilizce Naval Institute Press ISBN 9781612513027 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2017 Shirinian George N 2017 Ingilizce Berghahn Books ISBN 9781785334337 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2017 Konuyla ilgili yayinlarVarjabedyan Rupen 10 Aralik 2016 Agos 16 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2017