- →Kilise sözcüğünün diğer anlamları için Kilise (anlam ayrımı) sayfasına bakınız
Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır.Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.
Katolik Kilisesi | |
---|---|
Kurucu | Petrus |
Yüksek Vali | Papa |
Başpiskopos | Franciscus |
Yönetim | Kutsal Makam |
Merkezi | Vatikan |
Dil | Latince |
Üyesi | 1.378 milyar (2021) |
Episkoposları | 5327 |
Rahipler | 415 792 |
Katoliklik, Kutsal Ruh'un kaynağı, İsa'nın ilâhî yönü, geleneklere verdiği önem, dini törenler ve Havari Petrus'un halefi kabul ettiği Roma Başpiskoposu'na (Papa) verdiği ayrıcalıklarla diğer Hristiyan mezheplerinden ayrılır. Papa'nın doktrin onaylarken yanılamayacağı 1870'te alınan bir kararla resmîleşmiştir.
- Katolik Kilisesi azizlere ve Meryem'e diğer kiliselerden daha fazla kutsiyet verir.
- Sadece erkekler papaz olabilirler. Evlenemezler, cinsel ilişkide bulunamazlar.
- Katolik Kilisesi boşanmaya, kürtaja ve suni döllenmeye karşıdır.
- Günah itirafı çok önemli bir yer tutar.
Katoliklik de Ortodoksluk gibi 4. Ekümenik konsil olan İstanbul Kadıköy Konsili (Kalkedon Konsili)'nin kararlarını tanıyan bir kilisedir ancak Ortodoks Kilisesi sadece ilk 7 konsili tanımış, bundan sonra yapılanları geçersiz saymıştır. Oysa Katolik kilisesi 21 Konsilin kararlarının da bağlayıcı olduğunu savunur. Bu bağlamda Papa'nın otoritesini kabul eden ancak ibadetlerinde Bizans Riti ile Ermeni Riti, Doğu Süryani Riti gibi diğer antik ritleri kullanan Doğu Katolik Kiliseleri de 21 Konsilin kararlarını kabul etmektedir.
Köken bilimi
Katolik sözcüğü, Yunanca katholikos (evrensel) kelimesinden türetilmiştir.
Tarihi
Katolik Kilisesi'nin geleneğine göre Kilise, İsa'nın öğretileriyle ve Petrus'un üzerine kiliseyi kurmasıyla başlamıştır. Katolik Kilisesi kendisini havarilerin oluşturduğu ve yönettiği ilk Hristiyan topluluklara dayandırır. Katolik Kilisesi, Episkoposların da havarilerin halefleri olduğunu, Kilise'nin lideri olan Papa'nın da Petrus'un halefi olduğunu söyler.
Katolikler ve Ortodokslar, Kutsal Ruh'un kaynağı ile ilgili bir tartışma sonucu ayrılmışlardır. Ortodoksluğa göre Kutsal Ruh yalnızca Baba'dan çıkarken Katoliklere göre Baba ve Oğul'dan çıkar.
Bu ayrım sonucu Roma Kilisesi, 1054 yılında Ayasofya'ya gönderdiği bir belge ile Ortodoks Kilisesi'ni kendinden tamamen ayırmıştır ve iki kilise, birbirlerini karşılıklı aforoz etmişlerdir.
1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Haçlı ordusunun İstanbul'u yağmalayıp Ortodoks kiliselerini basması ve Ortodoks rahiplerini öldürmesi sonucu nefret daha da artmıştır.
, 1870 yılında çıkarttığı bir kanunla papanın din onaylarken yanılmaz olduğu ilkesini kabul etmiştir. Buna göre Papa, Kutsal Ruh'un denetiminde olduğundan kilise sinodlarında kilisenin başı vasfıyla yanılmaz. Bir Katolik olarak günahkâr olup günah itiraf etmesi, her Katolik için gerekli olduğu gibi O'nun için de gereklidir.
1964 yılında dönemin papası VI. Paulus ile Ekümenik Patrik I. Athenagoras, karşılıklı olarak aforozları iptal etmişlerdir. Papa XVI. Benedictus'un Türkiye'de Rum Ortodoks Patrikhanesi ve İngiltere'de Anglikan Kilisesi'ni ziyareti bu kiliseleri daha da birbirine yakınlaştırmış ve ileride bir birleşme için zemin hazırlamıştır.
İnanç sistemi
- Papa, İsa'nın havarisi ve vekilidir. Petrus'un halefidir. Dinî konularda asla Katolik Kilisesi'nin başı sıfatıyla, yalnızca bu konudaki tam yetkisini kullandığında, yanılmaz. Katolik Kilisesi de baş kilisedir.
- Katolik Kilisesi Kutsal Ruh tarafından idare edilir ve evrenseldir.
- Kutsal Ruh, Baba'dan Oğul aracılığıyla çıkar. (Ortodokslar da Baba'dan çıktığına ve Oğul tarafından gönderildiğine inanır).
- İsa hem insan, hem de tanrı tabiatına sahiptir.
- Meryem günahsız olup bâkiredir. Şefaatte bulunma yetkisi vardır.
- Azizler şefaatte bulunabilirler.
- Komünyon (Efkaristiya) âyininde ekmek mayasız olmalıdır.
- Günahların bir papaza itirafı gereklidir.
- Yedi sakrament vardır (Efkaristiya, Vaftiz, Güçlendirme, Evlilik, Ruhbanlık, Tövbe=İtiraf, Kutsal Yağ Sürme).
- Bugüne kadar toplanan 20 konsilin kararları da kabul edilmelidir.
- Cuma günleri et ve yağlı yiyecekler yenilmez.
Kilisenin yedi sakramenti (sırrı)
Protestan kiliseleri, genellikle vaftiz esrarı ve efkaristiya esrarını kabul eder.
Kaynakça
- ^ "Pubblicati l'Annuario Pontificio 2023 e l'Annuarium Statisticum Ecclesiae 2021 - L'Osservatore Romano". www.osservatoreromano.va (İtalyanca). 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Oxford İngilizce Sözlük, Roman Catholic Church
- ^ Human, Roman Catholic Church
- ^ . www.vatican.va. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023.
- ^ "Katolik Kilisesi." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
- ^ "CNS STORY: Vatican congregation reaffirms truth, oneness of Catholic Church". webarchive.loc.gov. 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.
- ^ Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri. s. 863. Paragraf.
- ^ . www.scborromeo.org. s. CCC 248. 16 Kasım 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024.
- ^ 16.2 KUTSAL RUH'UN ÇIKIŞI. ORTODOKS HRİSTİYAN İNANCI. KİPRİS CH. & SİA O.E. 2023. ss. 69-70. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kilise sozcugunun diger anlamlari icin Kilise anlam ayrimi sayfasina bakiniz Katolik Kilisesi ruhani basi Roma Baspiskoposu Papa olan en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi Dunyada yaklasik 1 2 milyar mensubu vardir Katolikler yogun olarak Guney Amerika da ve Avrupa nin guneyinde bulunurlar Katolik KilisesiKatolik KilisesiAziz Petrus Bazilikasi Vatikan KurucuPetrusYuksek ValiPapaBaspiskoposFranciscusYonetimKutsal MakamMerkeziVatikanDilLatinceUyesi1 378 milyar 2021 Episkoposlari5327Rahipler415 792 Katoliklik Kutsal Ruh un kaynagi Isa nin ilahi yonu geleneklere verdigi onem dini torenler ve Havari Petrus un halefi kabul ettigi Roma Baspiskoposu na Papa verdigi ayricaliklarla diger Hristiyan mezheplerinden ayrilir Papa nin doktrin onaylarken yanilamayacagi 1870 te alinan bir kararla resmilesmistir Katolik Kilisesi azizlere ve Meryem e diger kiliselerden daha fazla kutsiyet verir Sadece erkekler papaz olabilirler Evlenemezler cinsel iliskide bulunamazlar Katolik Kilisesi bosanmaya kurtaja ve suni dollenmeye karsidir Gunah itirafi cok onemli bir yer tutar Katoliklik de Ortodoksluk gibi 4 Ekumenik konsil olan Istanbul Kadikoy Konsili Kalkedon Konsili nin kararlarini taniyan bir kilisedir ancak Ortodoks Kilisesi sadece ilk 7 konsili tanimis bundan sonra yapilanlari gecersiz saymistir Oysa Katolik kilisesi 21 Konsilin kararlarinin da baglayici oldugunu savunur Bu baglamda Papa nin otoritesini kabul eden ancak ibadetlerinde Bizans Riti ile Ermeni Riti Dogu Suryani Riti gibi diger antik ritleri kullanan Dogu Katolik Kiliseleri de 21 Konsilin kararlarini kabul etmektedir Koken bilimiKatolik sozcugu Yunanca katholikos evrensel kelimesinden turetilmistir TarihiKatolik Kilisesi nin gelenegine gore Kilise Isa nin ogretileriyle ve Petrus un uzerine kiliseyi kurmasiyla baslamistir Katolik Kilisesi kendisini havarilerin olusturdugu ve yonettigi ilk Hristiyan topluluklara dayandirir Katolik Kilisesi Episkoposlarin da havarilerin halefleri oldugunu Kilise nin lideri olan Papa nin da Petrus un halefi oldugunu soyler Katolikler ve Ortodokslar Kutsal Ruh un kaynagi ile ilgili bir tartisma sonucu ayrilmislardir Ortodoksluga gore Kutsal Ruh yalnizca Baba dan cikarken Katoliklere gore Baba ve Ogul dan cikar Bu ayrim sonucu Roma Kilisesi 1054 yilinda Ayasofya ya gonderdigi bir belge ile Ortodoks Kilisesi ni kendinden tamamen ayirmistir ve iki kilise birbirlerini karsilikli aforoz etmislerdir 1204 yilinda Dorduncu Hacli Seferi sirasinda Hacli ordusunun Istanbul u yagmalayip Ortodoks kiliselerini basmasi ve Ortodoks rahiplerini oldurmesi sonucu nefret daha da artmistir 1870 yilinda cikarttigi bir kanunla papanin din onaylarken yanilmaz oldugu ilkesini kabul etmistir Buna gore Papa Kutsal Ruh un denetiminde oldugundan kilise sinodlarinda kilisenin basi vasfiyla yanilmaz Bir Katolik olarak gunahkar olup gunah itiraf etmesi her Katolik icin gerekli oldugu gibi O nun icin de gereklidir 1964 yilinda donemin papasi VI Paulus ile Ekumenik Patrik I Athenagoras karsilikli olarak aforozlari iptal etmislerdir Papa XVI Benedictus un Turkiye de Rum Ortodoks Patrikhanesi ve Ingiltere de Anglikan Kilisesi ni ziyareti bu kiliseleri daha da birbirine yakinlastirmis ve ileride bir birlesme icin zemin hazirlamistir Katolik Kilisesi nin yayilmasiInanc sistemiPapa Isa nin havarisi ve vekilidir Petrus un halefidir Dini konularda asla Katolik Kilisesi nin basi sifatiyla yalnizca bu konudaki tam yetkisini kullandiginda yanilmaz Katolik Kilisesi de bas kilisedir Katolik Kilisesi Kutsal Ruh tarafindan idare edilir ve evrenseldir Kutsal Ruh Baba dan Ogul araciligiyla cikar Ortodokslar da Baba dan ciktigina ve Ogul tarafindan gonderildigine inanir Isa hem insan hem de tanri tabiatina sahiptir Meryem gunahsiz olup bakiredir Sefaatte bulunma yetkisi vardir Azizler sefaatte bulunabilirler Komunyon Efkaristiya ayininde ekmek mayasiz olmalidir Gunahlarin bir papaza itirafi gereklidir Yedi sakrament vardir Efkaristiya Vaftiz Guclendirme Evlilik Ruhbanlik Tovbe Itiraf Kutsal Yag Surme Bugune kadar toplanan 20 konsilin kararlari da kabul edilmelidir Cuma gunleri et ve yagli yiyecekler yenilmez Kilisenin yedi sakramenti sirri Vaftiz esrari Guclendirme esrari Efkaristiya Itiraf esrari Kutsal yag surme esrari Ruhbanlik esrari Protestan kiliseleri genellikle vaftiz esrari ve efkaristiya esrarini kabul eder Kaynakca Pubblicati l Annuario Pontificio 2023 e l Annuarium Statisticum Ecclesiae 2021 L Osservatore Romano www osservatoreromano va Italyanca 6 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Oxford Ingilizce Sozluk Roman Catholic Church Human Roman Catholic Church www vatican va 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2023 Katolik Kilisesi Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc CNS STORY Vatican congregation reaffirms truth oneness of Catholic Church webarchive loc gov 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2022 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak Ilkeleri s 863 Paragraf www scborromeo org s CCC 248 16 Kasim 1999 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2024 16 2 KUTSAL RUH UN CIKISI ORTODOKS HRISTIYAN INANCI KIPRIS CH amp SIA O E 2023 ss 69 70 ISBN 978 618 5581 31 2