Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hartapu, MÖ 13. yüzyılda veya MÖ 8. yüzyıldaAnadolu'da yaşamış olan bir kraldır. Karaman sınırları içerisindeki Kızıldağ ve Karadağ yazıtları ile Aksaray, Ihlara'daki Burunkaya yazıtlarında adı geçmekte fakat kim olduğu kesin olarak bilinmemektedir.
"" ve "Kahraman" unvanlarını taşıyan Hartapu, Murşili adında bir başka büyük kral ve kahramanın oğlu olduğunu belirtir. Bu "Murşili" muhtemelen, daha çok Urḫi-Teššub olarak bilinen MÖ 1272-1267 yıllarında Hitit İmparatorluğu'nu yöneten ve amcası III. Hattuşili tarafından tahttan indirilen Hitit Büyük Kralı III. Murşili ile aynı kişidir.
Hartapu, III. Murşili'nin oğluysa MÖ 13. yüzyılın 2. yarısında Tarḫuntašša kralı olarak III. Mursili'nin küçük kardeşi olan amcası Kurunta'nın yerine geçmiş olabilir. Hartapu'nun kraliyet unvanını kullanması, gaspçı III. Hattušili'nin torunları tarafından işgâl edilen Hattuşaş tahtındaki hakkını göstermek için Büyük Kral ve Kahraman unvanlarının Kurunta tarafından kullanılmasına benzer olabilir. Nesli devam ettirenler Kurunta'nın saltanatı sırasında IV. Tuthaliya ve Hartapu'nun saltanatı sırasında II. Şuppiluliuma'dır.
Hattuşaş'ın bilinen son büyük kralı ve Hartapu'nun bakış açısından gaspçı olan II. Şuppiluliuma'nın bir askerî sefer sırasında Tarhuntassa'yı fethettiği bilinmektedir. Bu, Hartapu'nun saltanatını sona erdirmiş olabilir. Tarhuntassa, yine büyük Hattuşaş kralı tarafından yönetilmiş ve Hitit İmparatorluğu'nun geri kalanıyla birlikte yıkılmış olabilir.
Tarhuntassa, Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünden sağ çıkmış da olabilir. Muhtemel kanıtlar, Karahöyük'teki ile yazılmış bir yazıttan gelmektedir. MÖ 12. yüzyıla (sonrası?) tarihlenen bu yazıtta belirli bir Armanani, İr-Teššub adlı büyük bir kralın POCULUM ülkesine ziyaretini bildirir ve bu olayda büyük kral, POCULUM ülkesindeki üç şehrin kontrolünü Armanani'ye verir. İr-Teššub'un "Büyük Kral" olduğu kesindir ancak ülkesi bilinmemektedir. Bir hipotez göre Karkamış'ın Büyük Kralı ve Kuzi-Teššub'un halefi olduğudur. Diğer hipoteze göre ise aslında Tarhuntassa'nın Büyük Kralı olabileceğidir. Bu hipotez, Karahöyük Yazıtı ile Hartapu Yazıtları arasındaki epigrafik benzerliklere dayanmaktadır. Bu, Hartapu tarafından temsil edilen kraliyet soyunun en azından erken Demir Çağı'na kadar devam ettiği anlamına gelir.
2019 yılında bir çiftçi, Türkmen-Karahöyük yakınlarında, Hartapu'nun Frigya'ya karşı kazandığı zaferi anmak için Luvice hiyerogliflerle yazılmış bir taş stel buldu.
Kaynakça
- ^ Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 145.
- ^ "Türkmen-Karahöyük". 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ a b c Leonard, Benjamin. "Luwian Royal Inscription: Türkmen-Karahöyük, Turkey". Archaeology Today (Ocak/Şubat 2021). s. 29. 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2020.
- ^ . hittitemonuments.com. 7 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018.
- ^ a b Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 21 f.
- ^ "Oriental Institute archaeologists help discover lost kingdom in ancient Turkey". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ Dockrill, Peter (25 Ocak 2021). . Science Alert. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2021.
- ^ Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 310.
- ^ a b Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 22.
- ^ Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 28 f.
- ^ Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 29.
- ^ Trevor Bryce: The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford, New York 2012, p. 85 ff.
- ^ Ferreira, Becky (25 Şubat 2020). . Vice (İngilizce). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hartapu MO 13 yuzyilda veya MO 8 yuzyildaAnadolu da yasamis olan bir kraldir Karaman sinirlari icerisindeki Kizildag ve Karadag yazitlari ile Aksaray Ihlara daki Burunkaya yazitlarinda adi gecmekte fakat kim oldugu kesin olarak bilinmemektedir ve Kahraman unvanlarini tasiyan Hartapu Mursili adinda bir baska buyuk kral ve kahramanin oglu oldugunu belirtir Bu Mursili muhtemelen daha cok Urḫi Tessub olarak bilinen MO 1272 1267 yillarinda Hitit Imparatorlugu nu yoneten ve amcasi III Hattusili tarafindan tahttan indirilen Hitit Buyuk Krali III Mursili ile ayni kisidir Hartapu III Mursili nin ogluysa MO 13 yuzyilin 2 yarisinda Tarḫuntassa krali olarak III Mursili nin kucuk kardesi olan amcasi Kurunta nin yerine gecmis olabilir Hartapu nun kraliyet unvanini kullanmasi gaspci III Hattusili nin torunlari tarafindan isgal edilen Hattusas tahtindaki hakkini gostermek icin Buyuk Kral ve Kahraman unvanlarinin Kurunta tarafindan kullanilmasina benzer olabilir Nesli devam ettirenler Kurunta nin saltanati sirasinda IV Tuthaliya ve Hartapu nun saltanati sirasinda II Suppiluliuma dir Hattusas in bilinen son buyuk krali ve Hartapu nun bakis acisindan gaspci olan II Suppiluliuma nin bir askeri sefer sirasinda Tarhuntassa yi fethettigi bilinmektedir Bu Hartapu nun saltanatini sona erdirmis olabilir Tarhuntassa yine buyuk Hattusas krali tarafindan yonetilmis ve Hitit Imparatorlugu nun geri kalaniyla birlikte yikilmis olabilir Tarhuntassa Hitit Imparatorlugu nun cokusunden sag cikmis da olabilir Muhtemel kanitlar Karahoyuk teki ile yazilmis bir yazittan gelmektedir MO 12 yuzyila sonrasi tarihlenen bu yazitta belirli bir Armanani Ir Tessub adli buyuk bir kralin POCULUM ulkesine ziyaretini bildirir ve bu olayda buyuk kral POCULUM ulkesindeki uc sehrin kontrolunu Armanani ye verir Ir Tessub un Buyuk Kral oldugu kesindir ancak ulkesi bilinmemektedir Bir hipotez gore Karkamis in Buyuk Krali ve Kuzi Tessub un halefi oldugudur Diger hipoteze gore ise aslinda Tarhuntassa nin Buyuk Krali olabilecegidir Bu hipotez Karahoyuk Yaziti ile Hartapu Yazitlari arasindaki epigrafik benzerliklere dayanmaktadir Bu Hartapu tarafindan temsil edilen kraliyet soyunun en azindan erken Demir Cagi na kadar devam ettigi anlamina gelir 2019 yilinda bir ciftci Turkmen Karahoyuk yakinlarinda Hartapu nun Frigya ya karsi kazandigi zaferi anmak icin Luvice hiyerogliflerle yazilmis bir tas stel buldu Kaynakca Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 145 Turkmen Karahoyuk 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 a b c Leonard Benjamin Luwian Royal Inscription Turkmen Karahoyuk Turkey Archaeology Today Ocak Subat 2021 s 29 11 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2020 hittitemonuments com 7 Aralik 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Subat 2018 a b Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 21 f Oriental Institute archaeologists help discover lost kingdom in ancient Turkey 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Dockrill Peter 25 Ocak 2021 Science Alert 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2021 Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 310 a b Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 22 Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 28 f Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 29 Trevor Bryce The World of the Neo Hittite Kingdoms A Political and Military History Oxford New York 2012 p 85 ff Ferreira Becky 25 Subat 2020 Vice Ingilizce 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2020