Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bavyera Krallığı (Almanca: Königreich Bayern; Bavyeraca: Kinereich Bayern), 1805'ten 1918 yılına kadar varlığını sürdürmüş, Bavyera Elektörlüğü'nün ardılı olan bir devletti. 1871'de Almanya'yla birleşmesinin akabinde krallık, yeni kurulan imparatorluğun içinde yer alan bir federe devlet hâline dönüştü. Güç, zenginlik ve yüzölçümü bakımından, yönetici devlet olan Prusya Krallığı'nın hemen ardında ikinci sıradaydı.
Bavyera Krallığı Königreich Bayern Kinereich Bayern | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bayrak  Arma | |||||||||||||||
Slogan Gerecht und Beharrlich Adil ve süreğen | |||||||||||||||
 Alman Konfederasyonu'nda Bavyera Krallığı. | |||||||||||||||
 Alman İmparatorluğu'nda Bavyera Krallığı. | |||||||||||||||
| Tür | Kutsal Roma İmparatorluğu Elektörü (1805–1806) Ren Konfederasyonu üye devleti (1806–13) Alman Konfederasyonu (1815–66) Alman İmparatorluğu'nun federal devleti (1871–1918) | ||||||||||||||
| Başkent | Münih | ||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Bavyeraca, lehçeleri | ||||||||||||||
| Resmî din | Çoğunluk: Katolik | ||||||||||||||
| Hükûmet | Parlamenter monarşi | ||||||||||||||
| Kral | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Başbakan | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Yasama organı | Landtag | ||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||||
• Toplam | 75,865 km2 | ||||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Para birimi | , (1806–1873) Goldmark, (1873–1914) (1914–1918) | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Günümüzdeki durumu | Almanya | ||||||||||||||
Devletin kuruluşu, Wittelsbach Hanedanı üyesi Elektör IV. Maximilian Joseph'in 1805 yılında Bavyera Kralı mevkiine yükselmesine dayanır. Krallığın varlığı 1918'de sona erene kadar taht Wittelsbach'lar tarafından tutuldu. Günümüzde Almanya'nın Özgür Bavyera Devleti eyaletinin sınırlarının büyük kısmı, 1814'te Bavyera Krallığı'nın Tirol'ü ve Vorarlbergi'i Avusturya'ya verip, Aschaffenburg ve Würzburg'u topraklarına kattığı Paris Antlaşması'nda belirlendi.
1918 yılında gerçekleşen Alman Devrimi'nden sonra Bavyera'daki krallık lağvedilip yerine bugün hâlâ varlığını sürdürmekte olan Bavyera Özgür Devleti kuruldu.
Tarih
I. Maximilian tarafından kuruluşu ve genişleyişi
30 Aralık 1777'de Wittelsbachların Bavyera kolunun soyunun tükenmesi nedeniyle Bavyera Elektörlüğü'nün halefiyeti 'a geçmiş oldu. ve Berg dükalıklarının katıldığı Palatinalık, dört buçuk asırlık ayrılığın ardından Bavyera'yla birleşti. 1793'te Fransız devrimciler Palatinalık'a girdi; 1795'te Moreau komutasındaki Fransızlar Bavyera'ya girip, uzun süredir baskılanmış Liberaller tarafından coşkuyla karşılanacakları Münih'e ilerleyrek, Ingolstadt'ı kuşattılar. Savaşı veya işgali engellemek adına hiçbir çaba sarf etmeyen Charles Theodore, geriye Moreau'yla ağır ödenekler karşılığında ateşkesi sağlayacakları anlaşmada (7 Eylül 1799) uzlaşacak olan olan naipler heyetini bırakarak Saksonya'ya kaçtı. Avusturyalılar ve Fransızlar arasında kalan Bavyera artık kötü bir durumdaydı. Avusturyalılar, Charles Theodore'un ölümünden önce ülkeyi, Fransa'yla savaşı tekrar başlatmak adına yeniden işgal etti.
Yeni elektör IV. Maximilian, çok sıkıntılar yaşayacağı bir ülkenin halefi olmuştu. Her ne kadar kendisi ve tüm gücü elinde bulunduran bakanı , Avusturyalılar yerine Fransızları tercih etse de Bavyera ekonomisinin içinde bulunduğu zor durum ve Bavyera birliklerinin düzensiz hâli, onu Avusturyalıların önünde biçare bıraktı; 2 Aralık 1800'de Bavyera askerleri, Avusturya'nın Hohenlinden'deki mağlubiyetine dahil oldu ve Moreau bir kez daha Münih'i işgal etti. Lunéville Antlaşması'nın sonucu olarak Bavyera, Palatinalık'ı, ayrıca Zweibrücken ve Jülich dükalıklarını kaybetti. Avusturya'nın bariz tavırları ve hedefleri, Montgelas'ı Bavyera'nın Fransa'yla açıkça ittifak olması gerektiği düşüncesine itti; Maximilian Joseph'in endişelerini teskin etmekte başarılı oldu ve neticede 24 Ağustos tarihinde Paris'te Fransa'yla ayrı bir barış ve ittifak antlaşması imzalandı.
1805'te vuku bulan Pressburg Barışı, Maximilian'a Bavyera'yı krallık mevkiine yükseltme fırsatı tanıdı. Bunu müteakip, 1 Ocak 1806'da Maximilian kendisini kral ilan etti. Kral, Bavyera 1 Ağustos 1806 tarihinde Kutsal Roma İmpratoluğu'ndan ayrılana kadar elektörlük görevine devam etti. Berg Dükalığı 1806 yılında Napolyon'a bırakıldı. Yeni kurulan krallık kuruluşundan bu yana Fransa'nın desteğine itimat ederek sayısız mücadeleye atıldı; 1808'de ve 1810-1814 yılları arasında Avusturya'yla savaştı; Württemberg'e, İtalya'ya ve sonrasında Avusturya'ya toprak kaybetti. 1808 tarihinde serflik topyekûn lağvedildi. Aynı yılda Maximilian, Bavyera'nın ilk yazılı anayasasını yürürlüğe soktu. İlerleyen beş yılda birkaç kez Paris'in isteklerine göre tashih edildi.
1812 yılında Fransa'nın Rusya'yı işgali esnasında takribi otuz bin Bavyeralı asker hayatını kaybetti. 8 Ekim 1813'te imzalanan Ried Antlaşması sonrasında Bavyera, Ren Konfederasyonu'ndan ayrılıp Napolyon'a karşı oluşturulan Altıncı Koalisyon'a katılmayı, bağımsızlığının teminat altına alınması şartıyla kabul etti. Antlaşma, Veliaht Prens Ludwig ve mareşal tarafından desteklendi. Ekim 1813'te yaşanan Leipzig Muharebesi ve Fransa'nın kesin yenilgisinden sonra Alman Seferi'nin galibi Koalisyon ülkeleri oldu. Yine de Hanau'da, Bavyera ordusunun Fransız birliklerinin geri çekilişini durdurmaya kalkışması neticesinde küçük bir zafer kazandılar.
Fransa'nın 1814'teki yenilgisinin ardından bazı kayıplarını telafi etti ve , ve Hessen Büyük Dükalığı'nın bazı bölgelerini ele geçirdi. Nihayetinde 1816 yılında Fransa'dan, sonrasında Avusturya'ya geri verilecek olan Salzburg (Münih Antlaşması (1816)) karşılığında takas edildi. Avusturya'nın ardından, Main'in güneyinde kalan ikinci en büyük ve en güçlü devletti. Almanya'nın bütünüyle kıyaslandığında ise Prusya ve Avusturya'nın arkasında üçüncü sırada kalıyordu.
1799 ve 1817 yılları arasında yönetici bakan Kont Montgelas çok katı bir modernizasyon politikası izledi ve monarşiden bu yana hâlâ ayakta kalan ve özlerinde günümüze kadar geçerli olan idari yapıların temellerini attı. 1 Şubat 1817'de Montgelas görevinden azledildi ve Bavyera yeni bir anayasal reform dönemine girdi.
Anayasa
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
I. Ludwig, II. Maximilian ve devrimler
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Avusturya-Prusya Savaşı
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
II. Ludwig ve Alman İmparatorluğu
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Naiplik ve kurumsal reform
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Askeri otonomi
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
I. Dünya Savaşı ve krallığın sonu
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Coğrafya, bölgeler ve nüfus
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bavyera Kralligi Almanca Konigreich Bayern Bavyeraca Kinereich Bayern 1805 ten 1918 yilina kadar varligini surdurmus Bavyera Elektorlugu nun ardili olan bir devletti 1871 de Almanya yla birlesmesinin akabinde krallik yeni kurulan imparatorlugun icinde yer alan bir federe devlet haline donustu Guc zenginlik ve yuzolcumu bakimindan yonetici devlet olan Prusya Kralligi nin hemen ardinda ikinci siradaydi Bavyera KralligiKonigreich Bayern Kinereich BayernBayrak ArmaSlogan Gerecht und Beharrlich Adil ve suregenMilli mars Heil unserm Konig Heil Alman Konfederasyonu nda Bavyera Kralligi Alman Imparatorlugu nda Bavyera Kralligi TurKutsal Roma Imparatorlugu Elektoru 1805 1806 Ren Konfederasyonu uye devleti 1806 13 Alman Konfederasyonu 1815 66 Alman Imparatorlugu nun federal devleti 1871 1918 BaskentMunihYaygin dil ler Bavyeraca lehceleriResmi dinCogunluk Katolik Azinliklar Protestan Luteryen ve Kalvinist MusevilikHukumetParlamenter monarsiKral 1806 1825I Maximilian Joseph 1825 1848I Ludwig 1848 1864II Maximilian 1864 1886II Ludwig 1886 1912 1912 1913Basbakan 1806 1817 1912 1917Georg von Hertling 1917 1918Yasama organiLandtagTarihce 26 Aralik 1805 Paris Antlasmasi30 Mayis 1814 Almanya ya Birlesme18 Ocak 1871 Alman Devrimi9 Kasim 1918 12 Kasim 1918Yuzolcumu Toplam75 865 km2Nufus 19106 524 372Para birimi 1806 1873 Goldmark 1873 1914 1914 1918 Onculler ArdillarBavyera Elektorlugu BavyeraBavyera Sovyet CumhuriyetiGunumuzdeki durumuAlmanya Devletin kurulusu Wittelsbach Hanedani uyesi Elektor IV Maximilian Joseph in 1805 yilinda Bavyera Krali mevkiine yukselmesine dayanir Kralligin varligi 1918 de sona erene kadar taht Wittelsbach lar tarafindan tutuldu Gunumuzde Almanya nin Ozgur Bavyera Devleti eyaletinin sinirlarinin buyuk kismi 1814 te Bavyera Kralligi nin Tirol u ve Vorarlbergi i Avusturya ya verip Aschaffenburg ve Wurzburg u topraklarina kattigi Paris Antlasmasi nda belirlendi 1918 yilinda gerceklesen Alman Devrimi nden sonra Bavyera daki krallik lagvedilip yerine bugun hala varligini surdurmekte olan Bavyera Ozgur Devleti kuruldu TarihI Maximilian tarafindan kurulusu ve genisleyisi 30 Aralik 1777 de Wittelsbachlarin Bavyera kolunun soyunun tukenmesi nedeniyle Bavyera Elektorlugu nun halefiyeti a gecmis oldu ve Berg dukaliklarinin katildigi Palatinalik dort bucuk asirlik ayriligin ardindan Bavyera yla birlesti 1793 te Fransiz devrimciler Palatinalik a girdi 1795 te Moreau komutasindaki Fransizlar Bavyera ya girip uzun suredir baskilanmis Liberaller tarafindan coskuyla karsilanacaklari Munih e ilerleyrek Ingolstadt i kusattilar Savasi veya isgali engellemek adina hicbir caba sarf etmeyen Charles Theodore geriye Moreau yla agir odenekler karsiliginda ateskesi saglayacaklari anlasmada 7 Eylul 1799 uzlasacak olan olan naipler heyetini birakarak Saksonya ya kacti Avusturyalilar ve Fransizlar arasinda kalan Bavyera artik kotu bir durumdaydi Avusturyalilar Charles Theodore un olumunden once ulkeyi Fransa yla savasi tekrar baslatmak adina yeniden isgal etti Yeni elektor IV Maximilian cok sikintilar yasayacagi bir ulkenin halefi olmustu Her ne kadar kendisi ve tum gucu elinde bulunduran bakani Avusturyalilar yerine Fransizlari tercih etse de Bavyera ekonomisinin icinde bulundugu zor durum ve Bavyera birliklerinin duzensiz hali onu Avusturyalilarin onunde bicare birakti 2 Aralik 1800 de Bavyera askerleri Avusturya nin Hohenlinden deki maglubiyetine dahil oldu ve Moreau bir kez daha Munih i isgal etti Luneville Antlasmasi nin sonucu olarak Bavyera Palatinalik i ayrica Zweibrucken ve Julich dukaliklarini kaybetti Avusturya nin bariz tavirlari ve hedefleri Montgelas i Bavyera nin Fransa yla acikca ittifak olmasi gerektigi dusuncesine itti Maximilian Joseph in endiselerini teskin etmekte basarili oldu ve neticede 24 Agustos tarihinde Paris te Fransa yla ayri bir baris ve ittifak antlasmasi imzalandi 1805 te vuku bulan Pressburg Barisi Maximilian a Bavyera yi krallik mevkiine yukseltme firsati tanidi Bunu muteakip 1 Ocak 1806 da Maximilian kendisini kral ilan etti Kral Bavyera 1 Agustos 1806 tarihinde Kutsal Roma Impratolugu ndan ayrilana kadar elektorluk gorevine devam etti Berg Dukaligi 1806 yilinda Napolyon a birakildi Yeni kurulan krallik kurulusundan bu yana Fransa nin destegine itimat ederek sayisiz mucadeleye atildi 1808 de ve 1810 1814 yillari arasinda Avusturya yla savasti Wurttemberg e Italya ya ve sonrasinda Avusturya ya toprak kaybetti 1808 tarihinde serflik topyekun lagvedildi Ayni yilda Maximilian Bavyera nin ilk yazili anayasasini yururluge soktu Ilerleyen bes yilda birkac kez Paris in isteklerine gore tashih edildi 1812 yilinda Fransa nin Rusya yi isgali esnasinda takribi otuz bin Bavyerali asker hayatini kaybetti 8 Ekim 1813 te imzalanan Ried Antlasmasi sonrasinda Bavyera Ren Konfederasyonu ndan ayrilip Napolyon a karsi olusturulan Altinci Koalisyon a katilmayi bagimsizliginin teminat altina alinmasi sartiyla kabul etti Antlasma Veliaht Prens Ludwig ve maresal tarafindan desteklendi Ekim 1813 te yasanan Leipzig Muharebesi ve Fransa nin kesin yenilgisinden sonra Alman Seferi nin galibi Koalisyon ulkeleri oldu Yine de Hanau da Bavyera ordusunun Fransiz birliklerinin geri cekilisini durdurmaya kalkismasi neticesinde kucuk bir zafer kazandilar Fransa nin 1814 teki yenilgisinin ardindan bazi kayiplarini telafi etti ve ve Hessen Buyuk Dukaligi nin bazi bolgelerini ele gecirdi Nihayetinde 1816 yilinda Fransa dan sonrasinda Avusturya ya geri verilecek olan Salzburg Munih Antlasmasi 1816 karsiliginda takas edildi Avusturya nin ardindan Main in guneyinde kalan ikinci en buyuk ve en guclu devletti Almanya nin butunuyle kiyaslandiginda ise Prusya ve Avusturya nin arkasinda ucuncu sirada kaliyordu 1799 ve 1817 yillari arasinda yonetici bakan Kont Montgelas cok kati bir modernizasyon politikasi izledi ve monarsiden bu yana hala ayakta kalan ve ozlerinde gunumuze kadar gecerli olan idari yapilarin temellerini atti 1 Subat 1817 de Montgelas gorevinden azledildi ve Bavyera yeni bir anayasal reform donemine girdi Anayasa Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz I Ludwig II Maximilian ve devrimler Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Avusturya Prusya Savasi Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz II Ludwig ve Alman Imparatorlugu Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Naiplik ve kurumsal reform Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Askeri otonomi Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz I Dunya Savasi ve kralligin sonu Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Cografya bolgeler ve nufusBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz