Modern mimarlık, 19. yüzyıl'ın Eklektisist mimarlığına karşı çıkan özgün yaratma yanlısı tüm mimari akımların genel adıdır. Eklektisizmin geçmişten biçim aktarmaları yapan tutumuna karşıt olarak, tüm modern akımlar mimari biçimlerin çağa ve güncel koşullara göre oluştuğu görüşü doğrultusunda çalışmışlardır. Kabaca, Art Nouveau'nun ortadan kalkışından, 1910'dan sonra, 1970'lere dek gelişen tüm akımlar modern mimarlık kapsamı içinde değerlendirilebiler. Bunlar tasarım anlayışları açısından birbirlerinden çok farklı kutuplarda yer alsalar da temelde tarihten yararlanmayı yadsıyışlarıyla ortaklaşırlar. 1970'lerden bu yana modern mimarlık Postmodernizm karşısında sürekli gerileyerek, yerini tarihselci bir akıma terk etmektedir.
Modern mimarlık batı uygarlığının bir ürünüdür. On sekizinci yüzyılın sonlarında, modern çağı ortaya çıkaran ve endüstri devrimi ile birlikte biçimlenmeye başlamıştır. Bütün dönemlerin mimarlığı gibi modern mimarlıkta, insan yaşamı için özel bir çevre yaratmaya, insanoğlunun düşünce ve eylemlerini, olduğuna inandığı ya da olmasını istediği gibi görselleştirmeye girişmiştir. Ünlü mimar Otto Wagner, 1986'da yayımladığı kitaba verdiği başlıkla, daha sonra tüm sanat biliminin kullanabileceği bir deyimin isim babası olmuştur.
18. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmaya başlayan demir köprüler modern mimarinin ilk otantik örnekleri sayılır. Bina olaraksa, 1851 Londra sergisindeki Paxton'un Crystal Palace'ına gelinceye kadar tavizsiz bir örnek gösterebilme olanağı yoktur. Yaklaşık olarak 70 bin metre karelik bir alanı kaplayan bu teşhir sergisi, standardize elemanlar halinde demirle camın kaynaştığı ilk önemli fabrikasyon örneğidir. Nitekim böylesine muazzam bir bina 16 hafta içerisinde, o zaman için mucizevi, bugünse şaşırtıcı sayılabilecek bir sürede inşa edilip bitirilebilmiştir. Crystal Palace'sı çeşitli özellik ve nitelikleriyle, modern mimarinin başlatıcısı ve eskimez örneklerinden biri olarak değerlendirmek yanlış olmaz.
Londra'da Crystal Palace Sergi Sarayı
Modern mimarinin yapısal yönden en ilginç tarafı, teknolojik yetkinliğin sağlandığı, neredeyse sınırsız olan özgürlüktür. 1964 Lozan, 1967 Montreal ve 1970 Osaka dünya fuarlarındaki pavyonların modern mimariye getirdiği yapısal çözümler söz konusu özgürlüğün somut ifadeleridir. Betonarmenin, çeliğin, alüminyumun, plastik maddelerin kılıktan kılığa sokulup taşıyıcı ve örtücü fonksiyonlara kavuştuğu modern strüktür anlayışı çerçevesinde, Alman mimarı Frei Otto'nun geliştirdiği çadırsal konstrüksiyonlar, Göçebe Uygarlık'ta rastlanan bir mimarlık türüne bambaşka içerik ve boyutlarla yeniden dönüşü ifade eder.
Münih Olimpiyat Sitesi'nin uyandırdığı derin yankı, şimdi bile bazı çevrelerde kaybolmuş değildir. Ünlü Japon mimar Kenzo Tange yönetimindeki ekibin planlayıp inşa ettiği Tokyo Olimpiyat Sitesinin, yine adı geçen özgürlük anlayışı ile hem büyük hem küçük salonun dış ve iç mimarilerine ne derece başarılı bir çözüm tarzı getirdiği bilinmektedir.
Tokyo Olimpiyat Sitesi
Bu yapısal başarılara paralel olarak çeşitli mimari konuların ele alınışında her türlü tasarlama olanağının - bu defa düşünce özgürlüğünün sonucu olarak - modern mimaride aynı zaman da temsil edildiğini görüyoruz. , Le Corbusier Gropius ve Mies Van Der Rohe gibi ünlü mimarların önerip uyguladıkları Rasyonalist ve Fonksiyonculuk anlayışı giderek 1950'lerde tümel mekân mimarisini doğuracaktır. Rasyonalizmin, yani basit geometrik biçimlerle dikaçısallığın savunuculuğunu yapan akımın tasarlama anlayışı mimari konuların basit, asal geometrik formlara sığdırılmasını öngörür. Bunun dışında, Brütalizm adı altında 1950'lerin ortalarında meydana çıkıp gelişen diğer bir akım, doksan dereceye bağlı kalmakla beraber, herhangi bir binada, o binayı oluşturan çeşitli işlevlerin kendilerini dışarıya vurma zorunluluğu şart koşacaktır. Malzeme kullanımında da aynı tutumu öneren bu akım, mimari tasarlamada "kimliği bileşenleriyle belirtme" felsefesinden hareket ederek, mimari sorumluluğuna yeni bir boyut getirmiştir.
. New Haven'de mesken bloğu 1966 Brütalist anlayışa özgü ilkeleri büyük bir sadakatle uygulayan ünlü mimar bu yapıta adı geçen akıma ait sağlam bir belge geliştirebilmeyi başarmıştır.
90 derece ya da belirli bir açısal düzeni vazgeçilmez koşul olarak kabul etmeyen iki önemli eğilimden birine Ekspresyonist, yani ifadeci tutum diyebiliriz. Alman mimar 'un 1915-19 yılları arasında geliştirdiği projelerle Potsdam'da inşa ettiği meşhur rasathane, bu tutuma ait belirgin örneklerdir. Fonksiyonu somut bir biçime kavuşturmada mimara kişisel özgürlük tanıyan ekspresyonist davranışların mimarlık tarihinde, dün olduğu gibi bugün ve yarın da daima varolacağı bir gerçektir. Özellikle modern mimarinin en önemli birkaç anıtından biri olarak sayılan Le Courbusier'in 'nde de böyle bir ifadeci, ekspresyonist bir atılımla modern mimarinin rotası ilk önemli değişikliğine uğrayacaktır. Nihayet, diğer önemli akım da ünlü Alman mimarları ile 'un geliştirilmiş oldukları adlı mimari akımdır. Temel ilkesi bakımından Brütalizm'le paralellik kurulabilir; burada da binanın içindeki eyleme cevap veren bir biçim yaratmak söz konusudur. Ancak, Organhafte mimari de serbest davranabilme imkânı vardır. 90 derece veya belirli bir açı reddedilmemekle beraber, eylemi en iyi ifade edebilecek biçimi ararken mimar tamamen özgürdür; serbest kırık serbest eğrisel ya da dik açısal çalışabilir.
Özellikle 1960'ların başlangıcından itibaren seslerini yükseltip etkilerini arttırmaya başlayan birtakım kişi ve akımlar, modern mimarinin mimarlarına birtakım yazı ve yapıtlarla karşı çıkarak yeni bir akım arayışı içine girmişlerdir. Dış biçime önem verilmesine; plastik sanatların cephelerden şehirsel mekâna yansıtılmasına; tarihle geçmişle çevreyle ilişkilerinin yeniden kurulmasına çalışan birtakım olumlu çabalar dengesizliğe yol açmıştır. Beklenebileceği üzere, geçmişçilik, tarihçilik, bölgeselcilik modernizmin aleyhine gelişen bir ortam yaratmıştır. Gelişigüzel biçimcilikte son derece tehlikeli bir düzeye varmıştır ve postmodernizm, olumlu ya da olumsuz yönleriyle, modern mimarinin karşısında gelişen veya ondan farklı olan davranışların tümünü kapsayan bir terim niteliğinde kullanılır hale gelmiştir.
Modern mimari ile ilgili önemli örnekler
Bir inşaat mühendisi olarak Gustave Eiffel'in tasarladığı bu kule yaklaşık 12000 parçadan oluşup, 200 kadar işçi tarafından 21 ayda monte edilmiştir.
Frank Lloyd Wright'ın Chicago'daki , kütlesi ve cephenin ele alınışı bakımından, katılığı, tekdüzeliği reddedebilen bir rasyonalizmin en belirgin örneklerindendir.
Berlin'deki 20. Yüzyıl Galerisinde 1962-68 Mies Van Der Rohe yıllarca önce başlattığı tümel mekân ile neredeyse cephesizlik anlamına gelebilecek cam cephe uygulamalarının müze mimarisi alanındaki en belirgin örneğini geliştirmiş olacaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- http://www.press.uchicago.edu/Images/Chicago/storrer_robie.jpeg17 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- buildings/eiffel/tower.jpg
- http://www.designboom.com/snapshots/venice04/concerthalls/1.jpg26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://s92141478.onlinehome.us/observador/PR1_WEB.jpg[]
- http://www.infoplease.com/ce6/world/A0833538.html14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- History of Architecture- Leonardo Benevolo
- Modernization in Architecture- Helen Castle
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Modern mimarlik 19 yuzyil in Eklektisist mimarligina karsi cikan ozgun yaratma yanlisi tum mimari akimlarin genel adidir Eklektisizmin gecmisten bicim aktarmalari yapan tutumuna karsit olarak tum modern akimlar mimari bicimlerin caga ve guncel kosullara gore olustugu gorusu dogrultusunda calismislardir Kabaca Art Nouveau nun ortadan kalkisindan 1910 dan sonra 1970 lere dek gelisen tum akimlar modern mimarlik kapsami icinde degerlendirilebiler Bunlar tasarim anlayislari acisindan birbirlerinden cok farkli kutuplarda yer alsalar da temelde tarihten yararlanmayi yadsiyislariyla ortaklasirlar 1970 lerden bu yana modern mimarlik Postmodernizm karsisinda surekli gerileyerek yerini tarihselci bir akima terk etmektedir Auditorio de Tenerife Kanarya Adalari Chicago daki Marina Towers modern mimarliga guzel bir ornektir Modern mimarlik bati uygarliginin bir urunudur On sekizinci yuzyilin sonlarinda modern cagi ortaya cikaran ve endustri devrimi ile birlikte bicimlenmeye baslamistir Butun donemlerin mimarligi gibi modern mimarlikta insan yasami icin ozel bir cevre yaratmaya insanoglunun dusunce ve eylemlerini olduguna inandigi ya da olmasini istedigi gibi gorsellestirmeye girismistir Unlu mimar Otto Wagner 1986 da yayimladigi kitaba verdigi baslikla daha sonra tum sanat biliminin kullanabilecegi bir deyimin isim babasi olmustur 18 yuzyilin sonlarinda ortaya cikmaya baslayan demir kopruler modern mimarinin ilk otantik ornekleri sayilir Bina olaraksa 1851 Londra sergisindeki Paxton un Crystal Palace ina gelinceye kadar tavizsiz bir ornek gosterebilme olanagi yoktur Yaklasik olarak 70 bin metre karelik bir alani kaplayan bu teshir sergisi standardize elemanlar halinde demirle camin kaynastigi ilk onemli fabrikasyon ornegidir Nitekim boylesine muazzam bir bina 16 hafta icerisinde o zaman icin mucizevi bugunse sasirtici sayilabilecek bir surede insa edilip bitirilebilmistir Crystal Palace si cesitli ozellik ve nitelikleriyle modern mimarinin baslaticisi ve eskimez orneklerinden biri olarak degerlendirmek yanlis olmaz Londra da Crystal Palace Sergi SarayiModern mimarinin yapisal yonden en ilginc tarafi teknolojik yetkinligin saglandigi neredeyse sinirsiz olan ozgurluktur 1964 Lozan 1967 Montreal ve 1970 Osaka dunya fuarlarindaki pavyonlarin modern mimariye getirdigi yapisal cozumler soz konusu ozgurlugun somut ifadeleridir Betonarmenin celigin aluminyumun plastik maddelerin kiliktan kiliga sokulup tasiyici ve ortucu fonksiyonlara kavustugu modern struktur anlayisi cercevesinde Alman mimari Frei Otto nun gelistirdigi cadirsal konstruksiyonlar Gocebe Uygarlik ta rastlanan bir mimarlik turune bambaska icerik ve boyutlarla yeniden donusu ifade eder Munih Olimpiyat Sitesi nin uyandirdigi derin yanki simdi bile bazi cevrelerde kaybolmus degildir Unlu Japon mimar Kenzo Tange yonetimindeki ekibin planlayip insa ettigi Tokyo Olimpiyat Sitesinin yine adi gecen ozgurluk anlayisi ile hem buyuk hem kucuk salonun dis ve ic mimarilerine ne derece basarili bir cozum tarzi getirdigi bilinmektedir Tokyo Olimpiyat SitesiBu yapisal basarilara paralel olarak cesitli mimari konularin ele alinisinda her turlu tasarlama olanaginin bu defa dusunce ozgurlugunun sonucu olarak modern mimaride ayni zaman da temsil edildigini goruyoruz Le Corbusier Gropius ve Mies Van Der Rohe gibi unlu mimarlarin onerip uyguladiklari Rasyonalist ve Fonksiyonculuk anlayisi giderek 1950 lerde tumel mekan mimarisini doguracaktir Rasyonalizmin yani basit geometrik bicimlerle dikacisalligin savunuculugunu yapan akimin tasarlama anlayisi mimari konularin basit asal geometrik formlara sigdirilmasini ongorur Bunun disinda Brutalizm adi altinda 1950 lerin ortalarinda meydana cikip gelisen diger bir akim doksan dereceye bagli kalmakla beraber herhangi bir binada o binayi olusturan cesitli islevlerin kendilerini disariya vurma zorunlulugu sart kosacaktir Malzeme kullaniminda da ayni tutumu oneren bu akim mimari tasarlamada kimligi bilesenleriyle belirtme felsefesinden hareket ederek mimari sorumluluguna yeni bir boyut getirmistir New Haven de mesken blogu 1966 Brutalist anlayisa ozgu ilkeleri buyuk bir sadakatle uygulayan unlu mimar bu yapita adi gecen akima ait saglam bir belge gelistirebilmeyi basarmistir 90 derece ya da belirli bir acisal duzeni vazgecilmez kosul olarak kabul etmeyen iki onemli egilimden birine Ekspresyonist yani ifadeci tutum diyebiliriz Alman mimar un 1915 19 yillari arasinda gelistirdigi projelerle Potsdam da insa ettigi meshur rasathane bu tutuma ait belirgin orneklerdir Fonksiyonu somut bir bicime kavusturmada mimara kisisel ozgurluk taniyan ekspresyonist davranislarin mimarlik tarihinde dun oldugu gibi bugun ve yarin da daima varolacagi bir gercektir Ozellikle modern mimarinin en onemli birkac anitindan biri olarak sayilan Le Courbusier in nde de boyle bir ifadeci ekspresyonist bir atilimla modern mimarinin rotasi ilk onemli degisikligine ugrayacaktir Nihayet diger onemli akim da unlu Alman mimarlari ile un gelistirilmis olduklari adli mimari akimdir Temel ilkesi bakimindan Brutalizm le paralellik kurulabilir burada da binanin icindeki eyleme cevap veren bir bicim yaratmak soz konusudur Ancak Organhafte mimari de serbest davranabilme imkani vardir 90 derece veya belirli bir aci reddedilmemekle beraber eylemi en iyi ifade edebilecek bicimi ararken mimar tamamen ozgurdur serbest kirik serbest egrisel ya da dik acisal calisabilir Ozellikle 1960 larin baslangicindan itibaren seslerini yukseltip etkilerini arttirmaya baslayan birtakim kisi ve akimlar modern mimarinin mimarlarina birtakim yazi ve yapitlarla karsi cikarak yeni bir akim arayisi icine girmislerdir Dis bicime onem verilmesine plastik sanatlarin cephelerden sehirsel mekana yansitilmasina tarihle gecmisle cevreyle iliskilerinin yeniden kurulmasina calisan birtakim olumlu cabalar dengesizlige yol acmistir Beklenebilecegi uzere gecmiscilik tarihcilik bolgeselcilik modernizmin aleyhine gelisen bir ortam yaratmistir Gelisiguzel bicimcilikte son derece tehlikeli bir duzeye varmistir ve postmodernizm olumlu ya da olumsuz yonleriyle modern mimarinin karsisinda gelisen veya ondan farkli olan davranislarin tumunu kapsayan bir terim niteliginde kullanilir hale gelmistir Erich Mendelsohn Einstein Kulesi Modern mimari ile ilgili onemli orneklerBir insaat muhendisi olarak Gustave Eiffel in tasarladigi bu kule yaklasik 12000 parcadan olusup 200 kadar isci tarafindan 21 ayda monte edilmistir Frank Lloyd Wright in Chicago daki kutlesi ve cephenin ele alinisi bakimindan katiligi tekduzeligi reddedebilen bir rasyonalizmin en belirgin orneklerindendir Hans Scharoun Werner Weber Berlin Filarmoni Binasi Organhafte mimarliga iyi bir ornektir Berlin deki 20 Yuzyil Galerisinde 1962 68 Mies Van Der Rohe yillarca once baslattigi tumel mekan ile neredeyse cephesizlik anlamina gelebilecek cam cephe uygulamalarinin muze mimarisi alanindaki en belirgin ornegini gelistirmis olacaktir Ayrica bakinizBauhaus Brutalist mimari Ekspresyonist Mimarlik Organik mimari Organik mimarlik Uluslararasi Mimarlik Uluslararasi stil Yuzyil Ortasi ModernKaynakcahttp www press uchicago edu Images Chicago storrer robie jpeg17 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde buildings eiffel tower jpg http www designboom com snapshots venice04 concerthalls 1 jpg26 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde http s92141478 onlinehome us observador PR1 WEB jpg olu kirik baglanti http www infoplease com ce6 world A0833538 html14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde History of Architecture Leonardo Benevolo Modernization in Architecture Helen Castle