Flavius Claudius Iulianus ya da Julianus Apostata (Dönme Julianus) (d. 331/332 – ö. 26 Haziran 363), 361-363 yılları arasında Konstantin Hanedanı'na mensup Roma imparatoruydu. Kendisi son pagan Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki çöküşü durdurmak amacıyla geleneksel ibadeti geri getirmeye çalışmıştır.
Julian | |||||
---|---|---|---|---|---|
63. Roma İmparatoru | |||||
Hüküm süresi | 3 Kasım 361 - 26 Haziran 363 | ||||
Önce gelen | II. Constantius | ||||
Sonra gelen | Jovian | ||||
Doğum | 331/332 Konstantinopolis | ||||
Ölüm | 26 Haziran 363 Maranga, Mezopotamya | ||||
Eş(ler)i | Helena | ||||
| |||||
Hanedan | Konstantin Hanedanı | ||||
Babası | |||||
Annesi | Basilina |
Felsefe çalışmalarından ötürü yaşadığı dönemde ve halefleri arasında Filozof sıfatıyla anılmıştır. Hristiyan kaynakları ise Hristiyanlığı reddetmesi ve Neoplatonizmin daha yeni bir biçimi olan Teurgia'ya geçmesinden ötürü kendinden genellikle Dönme Julianus diye bahseder. Ayrıca bazen Didius Julianus'tan ayırt edebilmek için kendinden II. Julianus diye de bahsedilir.
Yaşamı
İlk yılları
Julianus 331 ya da 332 yılında Konstantinopolis'te imparator Büyük Konstantin'in üvey kardeşi Julius Constantius ile onun ikinci karısı Basilina'nın oğlu olarak dünyaya geldi. Baba tarafından büyük babası Batı Roma imparatoru Constantius Chlorus ve büyük annesi ise Chlorus'un ikinci karısı Flavia Maximiana Theodora idi. Anne tarafından büyük babası Caeionius Iulianus Camenius'tu.
337 yılında Konstantin'in ölümünün ardından yaşanan kargaşada Julianus'un hırslı kuzeni II. Constantius kendini yegane imparator ilan edebilmek için Julianus'un ailesine karşı bir katliam başlattı. Constantius, kardeşleri II. Konstantin ve Constans, kuzenleri Julian ve Julianus'un üvey kardeşi Gallus dışında Constantius Chlorus ve Theodora'nın ikinci evliliğinden olanların öldürülmesini emretti. II. Constantius, Constans ve II. Konstantin her biri Roma topraklarının bir bölümünde olmak üzere ortak imparator ilan edildiler. II. Constantius, Julianus ve Gallus'un sıkı bir Aryanizm eğitimi almalarını sağladı.
Yaşamının geleneksel anlatımında Julianus'un erken psikolojik gelişimine ve eğitimine hatırı sayılır bir ağırlık verilir. Julianus anneannesi tarafından Bitinya'da büyütüldü. Yedi yaşında Nicomedia'nın Ariusçu psikoposu Eusebius ve hadım bir Got olan Mardonius tarafından eğitildi. Ancak 342 yılında Julianus ve üvey kardeşi Gallus Kapadokya'da sürgüne gönderildi. Julianus burada Hristiyan psikopos Yorgo ile tanıştı. 18 yaşına geldiğinde sürgün sona erdi ve kısa bir süre Konstantinopolis ve Nicomedia'da oturdu.
351 yılında Aedesius'tan Neoplatonizm eğitimi almak üzere Anadolu'ya döndü. Atina'da bulunduğu dönemde iki Hristiyan azizi Nazansos'lu Aziz Gregorius ve Caserealı Basileos ile tanıştı.
İktidara gelişi
II. Konstantin 340 yılında kardeşi Constans'a saldırdığı sırada öldü. Constans ise 350 yılında tahtına talip olan Magnentius'a karşı verdiği savaşta öldü. Bu durumda II. Constantius yegane imparator olarak kaldı. Desteğe ihtiyaç duyan II. Constantius, Julianus'un kardeşi Constantius Gallus'u 351 yılında doğunun Sezar'ı yaptı. Kendisi ise batıda Magnentius'un üzerine gitti ve aynı yıl onu yendi. Bir süre sonra 354 yılında Gallus idam edildi ve Julianus da kısa süreliğine hapse atıldı. Ancak Constantius'un doğuda Sasanilerle ile mücadele etmesi gerekiyordu ve bu yüzden hayatta kalan son erkek akrabası Julianus'a yöneldi. Julianus, Milano'da imparatorun huzuruna çağrıldı ve 6 Kasım 355'te batının Sezar'ı ilan edildi ve Constantius'un kız kardeşi Helena ile evlendi.
İlerleyen yıllarda Julianus, Roma İmparatorluğu'na girmeye çalışan Germen kabilelerine karşı mücadele etti. İlk Galya seferi sırasında 356 yılında Colonia Agrippina'yı (Köln) geri aldı. Ertesi yaz büyük bir Roma zaferi olan Strazburg Savaşı'nda Alamanları yendi. 358 yılında Ren'in aşağısında Salian Franklarını yendi ve onları Toksandria'ya gönderdi. Galya'da bulunduğu sürede Julianus sivil meselelerle de ilgilendi. Galya praetorian prefecti Florentius'un yaptığı bir vergi artırımını engelledi ve Galya Belçikası eyaletini bizzat kendi yönetti.
Galya seferinin dördüncü yılında Sasani imparatoru II. Şapur Mezopotamya'yı işgal etti ve 73 günlük bir kuşatmadan sonra Amida'yı (Diyarbakır) aldı. 360'ın Şubat ayında Constantius, Julianus'a Galya'daki askerlerinin yarısından fazlasını doğu ordusuna göndermesini istedi. Bu durum Petulantes birliği askerlerin ayaklanmasına, Paris'te Julianus'u imparator ilan etmelerine ve diğerlerinin sadakatini kazanmak için yapılan askerî bir harekâta neden oldu. Haziran'dan Ağustos'a kadar Julianus Franklara karşı başarılı bir sefer yürüttü.
Yine Haziran ayında II. Constantius'a sadık kuvvetler Adriyatik kıyısının kuzeyindeki Aquileia şehrini ele geçirdi. Ardından şehir Julianus'a bağlı kuvvetlerce kuşatıldı. Ancak son vasiyetinde Julianus'u halefi olarak gösteren II. Constantius'un ölümüyle iç savaş tehlikesi ortadan kalktı.
Konstantinopolis'e ulaştığında ilk icraatlarından biri imparatorluk sarayının masraflarının azaltılmasıydı. Tüm hadım ağaları görevlerinden alındı. Constantius'un getirdiği gösteriş azaltıldı. Hizmetkârların ve muhafızların sayısı azaltıldı. Aynı zamanda magister militum Arbitio'nun gözetiminde Constantius'un bazı yandaşlarının işkence gördüğü ve öldürüldüğü Kalkedon mahkemesini kurdu.
Julianus ve din
Julianus, Hristiyanlıktan Paganizm'e geçtiği için Hristiyanlar tarafından "Dönme" olarak adlandırılır. Libanios ile aralarındaki mektuplaşmalarda belirttiğine göre çocukluğunda Hristiyanlık kendine kuzeni hevesli bir Aryan Hristiyan olan ve pagan inanışa sahip bir akrabaya tahammül etmesi söz konusu olmayan II. Constantius tarafından dayatılmıştı. A.H.M. Jones'un gözlemine göre "yalnız ve ıstıraplı çocukluğu sırasında aldığı Hristiyanlık eğitimine şiddetle tepki gösteren Julianus tutkulu bir şekilde sanat, edebiyat ve Yunan mitolojisine ilgi duymaya başladı ve sevdiği her şeyi zararlı bir gösteriş olarak kınayan yeni dinden tiksinmeye başladı. Güçlü bir dinî yaradılışı vardı ve teselliyi çağdaşı Neoplatonist filozoflarının öğrettiği panteist mistizmde teselli bulmuştu." Helenizme geçmesinden sonra ömrünü bu geleneği korumaya ve yeniden kurmaya adamıştı.
Başa geçtikten sonra Julianus, Roma İmparatorluğuna eski gücünü kazandırmak üzere dinî reformlar başlattı. Ayrıca Hristiyan kilisesini Konstantin'in Hristiyanlığın meşru hale getirmesinden sonra tapınaklardan yağmalanan zenginlikleri iade etmeye zorladı. Çoktanrıcılığa dayanan eski Roma inancının onarımını destekledi. Çıkardığı yasalar zengin ve eğitimli Hristiyanları hedef alıyordu. Amacı Hristiyanlığı yıkmak değil tıpkı 13. yüzyılda Budizmin Çin'de alt sınıflara itilmesi gibi dini imparatorluğun yönetici sınıfından uzaklaştırmaktı.
Julianus kamu görevlerindeki Hristiyan piskoposların nüfuzunu azalttı. Kilisenin el koyduğu topraklar gerçek sahiplerine iade edildi ve piskoposlar devlet bütçesiyle bedava seyahat etme ayrıcalığını kaybettiler.
4 Şubat 362'de Julianus din özgürlüğünü garanti altına alan bir ferman çıkardı. Fermana göre hukukun önünde yasaların önünde tüm dinler eşitti ve Roma İmparatorluğu, Roma Senatosu'nun eyaletlerde hiçbir dini dayatmadığı eski dinî çeşitliliğine dönmeliydi.
Julianus'un dinî konumu tartışmaya açık bir konudur. İmparatorluğun erken dönemlerindeki kuralcı Roma mezhebinin gereklerini uygulamamıştır. Daha ziyade Teürji ve Neoplatonizm ile özdeşleşen klasik felsefeyi uygulamıştır. Hristiyan tarihçi Socrates Scholasticus'a göre Julianus, Eflatun ve Pisagor'un öğretilerine uygun olarak reenkarnasyon yoluyla kendinin Büyük İskender olduğuna inanıyordu.
Hristiyanların geçmişteki Roma imparatorları tarafından uğradığı zulüm Hristiyanlığı güçlendirmekten başka bir işe yaramadığı için Julian'ın faaliyetlerinin çoğu imparatorlukta paganizmin yeniden inşasına karşı Hristiyanların örgütlenme becerilerini baltalamak ve zayıflatmak üzere tasarlanmıştı.
Ölümü
363 yılının Mart ayında Julianus, kuzeni II. Constantius döneminde kaybedilen Roma şehirlerini geri almak amacıyla Sasani İmparatorluğu üzerine sefere çıktı. Sasani topraklarına girmeden önce pagan dinini yeniden imparatorluğa hakim kılma politikalarını benimsemeyen Antakya halkına karşı Misopogon adlı hiciv retoriğini yazdı.
Sibylline kitaplarındaki bir kehanetten cesaret alan Julianus yaklaşık 90.000 kişilik ordusuyla Antakya'nın ötesine geçerek Sasani topraklarına girdi. Procopius'un komutasında 30.000 kişilik bir ordu Ermeni kralının destek güçleriyle bir araya gelmek ve Sasani başkentine kuzeyden saldırmak üzere Ermenistan'a gönderildi. Julianus, bir dizi şehri ele geçirip, Sasani askerlerini yenerek başarılı bir şekilde Roma ordusuna önderlik etti. Sasanilerin başkenti Tizpon'un surlarının önüne vardı ancak () Sasani ordusunu yenmiş olmasına karşın Pers başkentini alamadı. Ayrıca Procopius da geri gelmemişti dolayısıyla Julian ordusunu güvenli Roma sınırları içine çekmeye karar verdi.
Geri çekilirken Julianus, Maranga yakınlarına Sasani ordusuyla yapılan başarılı bir muharebe sırasında 26 Haziran 363'te öldü. Az sayıda adamla, zırhsız biçimde geri çekilmekte olan orduyu takip ederken karaciğerinin alt kısmına ve bağırsaklarına saplanan bir mızrakla yaralandı. Yarası ölümcül değildi. Julianus özel doktoru Bergamalı Oribasius tarafından tedavi edildi. Orbaius'un elinden gelen her şeyi yaptığı anlaşılmaktadır. Bu tedaviye muhtemelen bağırsakları dikmek için yaranın şarapla ıslatılması da dahildi. Nitekim yaralanmasının ardından geçen üçüncü günün akşamında ölmüştür. Naaşı vasiyeti üzerine hayatta olan son aile üyesi Procopius tarafından Tarsus'a nakledilmiştir daha sonrasında ise Konstantinopolis'teki Büyük Konstantin'in yaptırdığı Havarium Kilisesine nakledilmiştir. Lahdi bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi bahçesinde bulunan üç lahitten üzerinde haç bulunmayan lahit olduğu iddia edilir.
Libanius'un anlattığına göre Julianus kendi askerleri arasındaki bir Hristiyan tarafından öldürülmüştü. Bu iddia Ammianus Marcellinus ve çağdaşı tarihçiler tarafından paylaşılmamıştır. Julianus'un yerine kısa süreliğine imparator olan Jovian geldi.
İddiaya göre son sözleri Vicisti, Galilaee ("Sen kazandın İsa") olmuştur ve güya bu şekilde ölümüyle Hristiyanlık'ın imparatorluğun resmî dini olacağını anladığını göstermiştir.
Kaynakça
- Hristiyanlık Tarihi - Richard A. Todd (1977) - Çeviri: Sibel Sel ve Levent Kınran (2004) - Yeni Yaşam Yayınları - s. 148-149
- 25 Haziran 2007 tarihli İngilizce Vikipedi maddesi 19 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Meydan Larousse
Wikimedia Commons'ta Julianus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: II. Constantius | Roma İmparatoru 361–363 | Sonra gelen: Jovian |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Flavius Claudius Iulianus ya da Julianus Apostata Donme Julianus d 331 332 o 26 Haziran 363 361 363 yillari arasinda Konstantin Hanedani na mensup Roma imparatoruydu Kendisi son pagan Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki cokusu durdurmak amaciyla geleneksel ibadeti geri getirmeye calismistir Julian63 Roma ImparatoruHukum suresi3 Kasim 361 26 Haziran 363Once gelenII ConstantiusSonra gelenJovianDogum331 332 KonstantinopolisOlum26 Haziran 363 Maranga MezopotamyaEs ler iHelenaTam adiFlavius Claudius IulianusHanedanKonstantin HanedaniBabasiAnnesiBasilina Felsefe calismalarindan oturu yasadigi donemde ve halefleri arasinda Filozof sifatiyla anilmistir Hristiyan kaynaklari ise Hristiyanligi reddetmesi ve Neoplatonizmin daha yeni bir bicimi olan Teurgia ya gecmesinden oturu kendinden genellikle Donme Julianus diye bahseder Ayrica bazen Didius Julianus tan ayirt edebilmek icin kendinden II Julianus diye de bahsedilir YasamiIoulianou autokratoros ta sozomena 1696Ilk yillari Julianus 331 ya da 332 yilinda Konstantinopolis te imparator Buyuk Konstantin in uvey kardesi Julius Constantius ile onun ikinci karisi Basilina nin oglu olarak dunyaya geldi Baba tarafindan buyuk babasi Bati Roma imparatoru Constantius Chlorus ve buyuk annesi ise Chlorus un ikinci karisi Flavia Maximiana Theodora idi Anne tarafindan buyuk babasi Caeionius Iulianus Camenius tu 337 yilinda Konstantin in olumunun ardindan yasanan kargasada Julianus un hirsli kuzeni II Constantius kendini yegane imparator ilan edebilmek icin Julianus un ailesine karsi bir katliam baslatti Constantius kardesleri II Konstantin ve Constans kuzenleri Julian ve Julianus un uvey kardesi Gallus disinda Constantius Chlorus ve Theodora nin ikinci evliliginden olanlarin oldurulmesini emretti II Constantius Constans ve II Konstantin her biri Roma topraklarinin bir bolumunde olmak uzere ortak imparator ilan edildiler II Constantius Julianus ve Gallus un siki bir Aryanizm egitimi almalarini sagladi Yasaminin geleneksel anlatiminda Julianus un erken psikolojik gelisimine ve egitimine hatiri sayilir bir agirlik verilir Julianus anneannesi tarafindan Bitinya da buyutuldu Yedi yasinda Nicomedia nin Ariuscu psikoposu Eusebius ve hadim bir Got olan Mardonius tarafindan egitildi Ancak 342 yilinda Julianus ve uvey kardesi Gallus Kapadokya da surgune gonderildi Julianus burada Hristiyan psikopos Yorgo ile tanisti 18 yasina geldiginde surgun sona erdi ve kisa bir sure Konstantinopolis ve Nicomedia da oturdu 351 yilinda Aedesius tan Neoplatonizm egitimi almak uzere Anadolu ya dondu Atina da bulundugu donemde iki Hristiyan azizi Nazansos lu Aziz Gregorius ve Casereali Basileos ile tanisti Iktidara gelisi II Konstantin 340 yilinda kardesi Constans a saldirdigi sirada oldu Constans ise 350 yilinda tahtina talip olan Magnentius a karsi verdigi savasta oldu Bu durumda II Constantius yegane imparator olarak kaldi Destege ihtiyac duyan II Constantius Julianus un kardesi Constantius Gallus u 351 yilinda dogunun Sezar i yapti Kendisi ise batida Magnentius un uzerine gitti ve ayni yil onu yendi Bir sure sonra 354 yilinda Gallus idam edildi ve Julianus da kisa sureligine hapse atildi Ancak Constantius un doguda Sasanilerle ile mucadele etmesi gerekiyordu ve bu yuzden hayatta kalan son erkek akrabasi Julianus a yoneldi Julianus Milano da imparatorun huzuruna cagrildi ve 6 Kasim 355 te batinin Sezar i ilan edildi ve Constantius un kiz kardesi Helena ile evlendi Ilerleyen yillarda Julianus Roma Imparatorlugu na girmeye calisan Germen kabilelerine karsi mucadele etti Ilk Galya seferi sirasinda 356 yilinda Colonia Agrippina yi Koln geri aldi Ertesi yaz buyuk bir Roma zaferi olan Strazburg Savasi nda Alamanlari yendi 358 yilinda Ren in asagisinda Salian Franklarini yendi ve onlari Toksandria ya gonderdi Galya da bulundugu surede Julianus sivil meselelerle de ilgilendi Galya praetorian prefecti Florentius un yaptigi bir vergi artirimini engelledi ve Galya Belcikasi eyaletini bizzat kendi yonetti Galya seferinin dorduncu yilinda Sasani imparatoru II Sapur Mezopotamya yi isgal etti ve 73 gunluk bir kusatmadan sonra Amida yi Diyarbakir aldi 360 in Subat ayinda Constantius Julianus a Galya daki askerlerinin yarisindan fazlasini dogu ordusuna gondermesini istedi Bu durum Petulantes birligi askerlerin ayaklanmasina Paris te Julianus u imparator ilan etmelerine ve digerlerinin sadakatini kazanmak icin yapilan askeri bir harekata neden oldu Haziran dan Agustos a kadar Julianus Franklara karsi basarili bir sefer yuruttu Yine Haziran ayinda II Constantius a sadik kuvvetler Adriyatik kiyisinin kuzeyindeki Aquileia sehrini ele gecirdi Ardindan sehir Julianus a bagli kuvvetlerce kusatildi Ancak son vasiyetinde Julianus u halefi olarak gosteren II Constantius un olumuyle ic savas tehlikesi ortadan kalkti Konstantinopolis e ulastiginda ilk icraatlarindan biri imparatorluk sarayinin masraflarinin azaltilmasiydi Tum hadim agalari gorevlerinden alindi Constantius un getirdigi gosteris azaltildi Hizmetkarlarin ve muhafizlarin sayisi azaltildi Ayni zamanda magister militum Arbitio nun gozetiminde Constantius un bazi yandaslarinin iskence gordugu ve olduruldugu Kalkedon mahkemesini kurdu Julianus ve din Julianus Hristiyanliktan Paganizm e gectigi icin Hristiyanlar tarafindan Donme olarak adlandirilir Libanios ile aralarindaki mektuplasmalarda belirttigine gore cocuklugunda Hristiyanlik kendine kuzeni hevesli bir Aryan Hristiyan olan ve pagan inanisa sahip bir akrabaya tahammul etmesi soz konusu olmayan II Constantius tarafindan dayatilmisti A H M Jones un gozlemine gore yalniz ve istirapli cocuklugu sirasinda aldigi Hristiyanlik egitimine siddetle tepki gosteren Julianus tutkulu bir sekilde sanat edebiyat ve Yunan mitolojisine ilgi duymaya basladi ve sevdigi her seyi zararli bir gosteris olarak kinayan yeni dinden tiksinmeye basladi Guclu bir dini yaradilisi vardi ve teselliyi cagdasi Neoplatonist filozoflarinin ogrettigi panteist mistizmde teselli bulmustu Helenizme gecmesinden sonra omrunu bu gelenegi korumaya ve yeniden kurmaya adamisti Ankara daki Julian Sutunu Basa gectikten sonra Julianus Roma Imparatorluguna eski gucunu kazandirmak uzere dini reformlar baslatti Ayrica Hristiyan kilisesini Konstantin in Hristiyanligin mesru hale getirmesinden sonra tapinaklardan yagmalanan zenginlikleri iade etmeye zorladi Coktanriciliga dayanan eski Roma inancinin onarimini destekledi Cikardigi yasalar zengin ve egitimli Hristiyanlari hedef aliyordu Amaci Hristiyanligi yikmak degil tipki 13 yuzyilda Budizmin Cin de alt siniflara itilmesi gibi dini imparatorlugun yonetici sinifindan uzaklastirmakti Julianus kamu gorevlerindeki Hristiyan piskoposlarin nufuzunu azaltti Kilisenin el koydugu topraklar gercek sahiplerine iade edildi ve piskoposlar devlet butcesiyle bedava seyahat etme ayricaligini kaybettiler 4 Subat 362 de Julianus din ozgurlugunu garanti altina alan bir ferman cikardi Fermana gore hukukun onunde yasalarin onunde tum dinler esitti ve Roma Imparatorlugu Roma Senatosu nun eyaletlerde hicbir dini dayatmadigi eski dini cesitliligine donmeliydi Julianus un dini konumu tartismaya acik bir konudur Imparatorlugun erken donemlerindeki kuralci Roma mezhebinin gereklerini uygulamamistir Daha ziyade Teurji ve Neoplatonizm ile ozdeslesen klasik felsefeyi uygulamistir Hristiyan tarihci Socrates Scholasticus a gore Julianus Eflatun ve Pisagor un ogretilerine uygun olarak reenkarnasyon yoluyla kendinin Buyuk Iskender olduguna inaniyordu Hristiyanlarin gecmisteki Roma imparatorlari tarafindan ugradigi zulum Hristiyanligi guclendirmekten baska bir ise yaramadigi icin Julian in faaliyetlerinin cogu imparatorlukta paganizmin yeniden insasina karsi Hristiyanlarin orgutlenme becerilerini baltalamak ve zayiflatmak uzere tasarlanmisti Olumu 363 yilinin Mart ayinda Julianus kuzeni II Constantius doneminde kaybedilen Roma sehirlerini geri almak amaciyla Sasani Imparatorlugu uzerine sefere cikti Sasani topraklarina girmeden once pagan dinini yeniden imparatorluga hakim kilma politikalarini benimsemeyen Antakya halkina karsi Misopogon adli hiciv retorigini yazdi Sibylline kitaplarindaki bir kehanetten cesaret alan Julianus yaklasik 90 000 kisilik ordusuyla Antakya nin otesine gecerek Sasani topraklarina girdi Procopius un komutasinda 30 000 kisilik bir ordu Ermeni kralinin destek gucleriyle bir araya gelmek ve Sasani baskentine kuzeyden saldirmak uzere Ermenistan a gonderildi Julianus bir dizi sehri ele gecirip Sasani askerlerini yenerek basarili bir sekilde Roma ordusuna onderlik etti Sasanilerin baskenti Tizpon un surlarinin onune vardi ancak Sasani ordusunu yenmis olmasina karsin Pers baskentini alamadi Ayrica Procopius da geri gelmemisti dolayisiyla Julian ordusunu guvenli Roma sinirlari icine cekmeye karar verdi Geri cekilirken Julianus Maranga yakinlarina Sasani ordusuyla yapilan basarili bir muharebe sirasinda 26 Haziran 363 te oldu Az sayida adamla zirhsiz bicimde geri cekilmekte olan orduyu takip ederken karacigerinin alt kismina ve bagirsaklarina saplanan bir mizrakla yaralandi Yarasi olumcul degildi Julianus ozel doktoru Bergamali Oribasius tarafindan tedavi edildi Orbaius un elinden gelen her seyi yaptigi anlasilmaktadir Bu tedaviye muhtemelen bagirsaklari dikmek icin yaranin sarapla islatilmasi da dahildi Nitekim yaralanmasinin ardindan gecen ucuncu gunun aksaminda olmustur Naasi vasiyeti uzerine hayatta olan son aile uyesi Procopius tarafindan Tarsus a nakledilmistir daha sonrasinda ise Konstantinopolis teki Buyuk Konstantin in yaptirdigi Havarium Kilisesine nakledilmistir Lahdi bugun Istanbul Arkeoloji Muzesi bahcesinde bulunan uc lahitten uzerinde hac bulunmayan lahit oldugu iddia edilir Libanius un anlattigina gore Julianus kendi askerleri arasindaki bir Hristiyan tarafindan oldurulmustu Bu iddia Ammianus Marcellinus ve cagdasi tarihciler tarafindan paylasilmamistir Julianus un yerine kisa sureligine imparator olan Jovian geldi Iddiaya gore son sozleri Vicisti Galilaee Sen kazandin Isa olmustur ve guya bu sekilde olumuyle Hristiyanlik in imparatorlugun resmi dini olacagini anladigini gostermistir KaynakcaHristiyanlik Tarihi Richard A Todd 1977 Ceviri Sibel Sel ve Levent Kinran 2004 Yeni Yasam Yayinlari s 148 149 ISBN 975 8318 86 1 25 Haziran 2007 tarihli Ingilizce Vikipedi maddesi 19 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Meydan LarousseWikimedia Commons ta Julianus ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi unvanlarOnce gelen II Constantius Roma Imparatoru 361 363 Sonra gelen Jovian