Paideia

Paideia (paedeia olarak da yazılır) (/paɪˈdeɪə/ ; Yunanca: παιδεία) Antik Yunan polisinin veya devletinin ideal vatandaşının eğitimini ve yetiştirilmesini belirten bir kavramdır. Bu eğitim idealleri daha sonra Greko-Romen dünyaya geniş bir ölçüde yayılacak ve latincede humanitas olarak adlandırılacaktır. Paideia aritokratik erdemlerin bu yolda yetiştirilen genç erkek vatandaşlara aşılanması anlamına gelir. Polis içindeki ideal erkeğin birçok konuda bilgili; zeka, erdem ve fiziksel açıdan gelişmiş olması amaçlanır, dolayısıyla, hem bedenin hem de zihnin gelişimi bu eğitim modeli bağlamında önemlidir. Polisin aristokratik düzeninin içinde bireylerin sosyalleşmesine odaklanıldığı bu eğitim modelinde aynı zamanda hem pratik hem de konu bazlı eğitim de yer alır. Paideia'nın pratik eğitime dair olan kısmı içine liberal sanatlar (retorik, dilbilgisi, felsefe) denilen alanların yanı sıra aritmetik ve tıp gibi bilimsel alanlar da girer. Ahlaki eğitime katkıda bulunan müzik, şiir ve felsefe eğitiminin yanında jimnastik ve güreş de beden üzerindeki etkisinden dolayı bu eğitim sürecinin içinde yer alır. Yunan erkeğine yönelik olan bu çok yönlü eğitim yaklaşımı yunanca konuşulan dünyada çok yaygındı; fakat, Sparta bunun dışında yer alır, çünkü orada agoge denilen başka bir eğitim modeli uygalanırdı.

Isocrates, paedeia üzerine düşünmüş olan önde gelen düşünürlerden biriydi. (Başka bir büstün bir kopyası olan bu büst Roma'da bulunan Villa Albani'de yer alıyor.)

Kaynakça