Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dört Büyük Buluş (Çince (basitleştirilmiş): 四大发明; Çince (geleneksel): 四大發明; pinyin: Sì Dà Fāmíng), Çin kültüründe tarihsel önemi nedeniyle ve antik Çin'in ileri bilim ve teknolojisinin sembolü olarak kutlanan antik Çin icatlarıdır. Dört Büyük Buluş kavramı barut,kâğıt,matbaa ve pusula icatlarından oluşur.
Bu dört keşfin dünya çapında medeniyetin gelişimi üzerinde derin bir etkisi olmuştur. Bununla birlikte, bazı modern Çinli akademisyenler, diğer Çin icatlarının belki de daha sofistike olduğunu ve Çin medeniyeti üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olduğunu düşünmektedir - bu görüşe göre, "Dört Büyük Buluş" kavramı sırf Doğu ile Batı arasındaki teknolojik etkileşimi vurgulamaya hizmet eder.
Buluşlar
Barut
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Kâğıt
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Matbaa
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Pusula
M.Ö. 2. yüzyıl ile M.S. 1. yüzyıl arası Han Hanedanı Çini'nde "güney buyurucusu" (sīnán 司南) olarak bilinen, yapılmış bir pusula kullanılırdı. Navigasyondan çok, ve diğer fal okuma eylemleri için kullanılırdı. Navigasyon için manyetik bir cihazın kullanımına ilk yazılı atıf, 1040-1044 yıllarına dayanan bir Song Hanedanı kitabında yer alır; burada, bir kâse suyun içinde yüzen, kendisini güneye doğru yönelten ve demirden oluşan bir "güneye dönük balık" tasvir edilir. Bu cihaz, "gece karanlığında" kullanılabilen bir yönlendirme aracı olarak önerilir.Shen Kuo'nun 1088 yılında kâğıda aktardığı 'nde asılı manyetik iğne barındıran ilk pusuladan bahsedilir.
Çin tarihinin çoğu boyunca kullanılan pusula çeşidi, bir kâse suyun içinde yüzen manyetik bir iğne idi.Joseph Needham'a göre Song Hanedanı ve ondan sonraki Yuan Hanedanı'nda yaşayan bazı Çinliler, kuru bir pusula kullansa da, bu Çin çapında hiç ıslak pusula kadar yaygın kullanım görmedi.
Çin'de kullanılan kuru pusula türü kuru asma pusulasıydı; bir tahta tarafından baş aşağı asılı bir kaplumbağa şeklinde hazırlanmış ahşap bir çerçevenin içerisinde konulur, mıktanıs taşı ise balmumu ile kapatılır ve döndürüldüğünde kuyruktaki iğne her zaman kuzey yönüne işaret eder. Avrupalıların 14. yüzyılda ürettiği kutu çerçeveli, içinde dönen kuru iğne içeren kart pusulası, 16. yüzyılda bunu Avrupalılardan alıp Çin'e getirmiş Japon korsanlar vasıtasıyla Çin'de kullanılmaya başlasa da, Çinlilerin ürettiği kuru asma pusulası 18. yüzyıla dek kullanılmaya devam etti.
Kaynakça
Literatür
- Needham, Joseph (1962). Physics and Physical Technology, Part 1, Physics. Science and Civilisation in China (İngilizce). 4. Cambridge, İngiltere: Cambridge University Press.
Atıflar ve diğer kaynaklar
- ^ "The Four Great Inventions". China.org.cn. 14 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2007.
- ^ . ChinaCulture.org. 28 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2007.
- ^ . ChinaCulture.org. 18 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2007.
- ^ . ChinaCulture.org. 25 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2007.
- ^ . ChinaCulture.org. 9 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2007.
- ^ "Do We Need to Redefine the Top Four Inventions?". Beijing Review, 35. 26 Ağustos 2008. 2 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2008.
- ^ a b Merrill, Ronald T.; McElhinny, Michael W. (1983). The Earth's magnetic field: Its history, origin and planetary perspective (İngilizce) (2. basım bas.). San Francisco: Academic press. s. 1. ISBN .
- ^ Shu-hua, Li (Temmuz 1954). . Isis. Cilt 45. Oxford: Oxford Student Publications. ss. 175-196. doi:10.1086/348315. 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020.
- ^ Kreutz, Barbara M. (Temmuz 1973). "Mediterranean Contributions to the Medieval Mariner's Compass". Technology and Culture (İngilizce). 14 (3). s. 373. (note 21)
- ^ a b Needham (1962), s. 255.
- ^ Needham (1962), s. 290
 | Bilim tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Çin ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bilim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Teknoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dort Buyuk Bulus Cince basitlestirilmis 四大发明 Cince geleneksel 四大發明 pinyin Si Da Faming Cin kulturunde tarihsel onemi nedeniyle ve antik Cin in ileri bilim ve teknolojisinin sembolu olarak kutlanan antik Cin icatlaridir Dort Buyuk Bulus kavrami barut kagit matbaa ve pusula icatlarindan olusur Bu dort kesfin dunya capinda medeniyetin gelisimi uzerinde derin bir etkisi olmustur Bununla birlikte bazi modern Cinli akademisyenler diger Cin icatlarinin belki de daha sofistike oldugunu ve Cin medeniyeti uzerinde daha buyuk bir etkiye sahip oldugunu dusunmektedir bu goruse gore Dort Buyuk Bulus kavrami sirf Dogu ile Bati arasindaki teknolojik etkilesimi vurgulamaya hizmet eder BuluslarBarut Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Kagit Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Matbaa Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Pusula Ming Hanedani denizci pusulasi diyagrami M O 2 yuzyil ile M S 1 yuzyil arasi Han Hanedani Cini nde guney buyurucusu sinan 司南 olarak bilinen yapilmis bir pusula kullanilirdi Navigasyondan cok ve diger fal okuma eylemleri icin kullanilirdi Navigasyon icin manyetik bir cihazin kullanimina ilk yazili atif 1040 1044 yillarina dayanan bir Song Hanedani kitabinda yer alir burada bir kase suyun icinde yuzen kendisini guneye dogru yonelten ve demirden olusan bir guneye donuk balik tasvir edilir Bu cihaz gece karanliginda kullanilabilen bir yonlendirme araci olarak onerilir Shen Kuo nun 1088 yilinda kagida aktardigi nde asili manyetik igne barindiran ilk pusuladan bahsedilir Cin tarihinin cogu boyunca kullanilan pusula cesidi bir kase suyun icinde yuzen manyetik bir igne idi Joseph Needham a gore Song Hanedani ve ondan sonraki Yuan Hanedani nda yasayan bazi Cinliler kuru bir pusula kullansa da bu Cin capinda hic islak pusula kadar yaygin kullanim gormedi Cin de kullanilan kuru pusula turu kuru asma pusulasiydi bir tahta tarafindan bas asagi asili bir kaplumbaga seklinde hazirlanmis ahsap bir cercevenin icerisinde konulur miktanis tasi ise balmumu ile kapatilir ve donduruldugunde kuyruktaki igne her zaman kuzey yonune isaret eder Avrupalilarin 14 yuzyilda urettigi kutu cerceveli icinde donen kuru igne iceren kart pusulasi 16 yuzyilda bunu Avrupalilardan alip Cin e getirmis Japon korsanlar vasitasiyla Cin de kullanilmaya baslasa da Cinlilerin urettigi kuru asma pusulasi 18 yuzyila dek kullanilmaya devam etti KaynakcaLiteratur Needham Joseph 1962 Physics and Physical Technology Part 1 Physics Science and Civilisation in China Ingilizce 4 Cambridge Ingiltere Cambridge University Press Atiflar ve diger kaynaklar The Four Great Inventions China org cn 14 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2007 ChinaCulture org 28 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2007 ChinaCulture org 18 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2007 ChinaCulture org 25 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2007 ChinaCulture org 9 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2007 Do We Need to Redefine the Top Four Inventions Beijing Review 35 26 Agustos 2008 2 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2008 a b Merrill Ronald T McElhinny Michael W 1983 The Earth s magnetic field Its history origin and planetary perspective Ingilizce 2 basim bas San Francisco Academic press s 1 ISBN 0 12 491242 7 Shu hua Li Temmuz 1954 Isis Cilt 45 Oxford Oxford Student Publications ss 175 196 doi 10 1086 348315 6 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2020 Kreutz Barbara M Temmuz 1973 Mediterranean Contributions to the Medieval Mariner s Compass Technology and Culture Ingilizce 14 3 s 373 note 21 a b Needham 1962 s 255 Needham 1962 s 290 Bilim tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Cin ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bilim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Teknoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz