Serinyol veya eski adıyla Bedirge, Akdeniz bölgesinin Hatay ilinde, Antakya'ya bağlı bir mahalledir. Nüfusu 25.000 civarındadır. İskenderun-Antakya arasındaki E-5 kara yolundan güneye giderken sağda, Nur Dağları (Amanos Dağları)'nın eteklerinde konumlanmıştır.
Serinyol | |
---|---|
Amik Ovasına doğru Serinyol | |
Hatay | |
Ülke | Türkiye |
İl | Hatay |
İlçe | Antakya |
Coğrafi bölge | Akdeniz |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Tarih
Mahalle, 1536 tarihli 397 numaralı Haleb Livâsı mufassal tahrîr defterinde (yayın no. 109 ve 110) Bakraz'a (Bakras, Belen) bağlı "Bedirgiyye" olarak geçmektedir.
"Bedirge" adının Arapça "el-Batrikeyn/البطرکین'den ("iki Patrik") geldiği düşünülmektedir. 1870 (1287 h.) ve 1873 (1290 h.) Halep Vilayeti Salnamelerinde Karamurt Nahiyesi'ne bağlı "Bedirge"/بدرکه olarak geçmektedir. 1883'te bölgeyi gezen Alman doğubilimci Martin Hartmann, bu yerin el-batraken (bitirken olduğunu yazmıştır.
Mahalle, Hatay'ın Türkiye'ye katılmasına dair kararnamede ve bununla ilgili sonraki tarihte yapılmış bir düzenlemede, T.C. Resmi Gazete'nin 11 Temmuz 1939 ve 5 Şubat 1940 tarihli nüshalarında "Bedirge" ve "Batırga" olarak geçmektedir. Bedirge, 10 Temmuz 1964'te Resmi Gazete'de yayımlanan karara ve "Yabancı kökten gelen ve karışıklığa yer veren Bucak adlarının Türkçeleştirilmesi ile ilgili olarak içişleri Bakanlığınca, 5442 sayılı 11 idaresi Kanununun 2 nci maddesine göre" "Serinyol" adını almıştır.
Hatay ili Reyhanlı ilçesine yerleşmiş Çerkes köylerinden biri olan "Bedirge" mahallesinde "Hanıko" ismine rastlanmaktadır. Serinyol'da, 19. yüzyıl sonlarında göçle gelen muhacirlerin iskan edildiği "Bedirge Çerkez" Mahallesinde yapılan cami de mescit tarzında basit bir yapıdan ibarettir. Kasaba, Cumhuriyetin ilk yıllarında muhtemelen küçük bir köy ya da mezra gibi bir yer olmuş olabilir. Ancak 1950'li yıllardan sonra Hatay'ın değişik bölgelerinden göç alarak nüfusu hızla arttı. I. Dünya Savaşı'nı izleyen bölgedeki Fransız işgali, birçok yer gibi Hatay çevresini de değiştirdi. Hatay'ın büyükşehir olması ile birlikte mahalle olarak Antakya Belediyesi'ne bağlandı. Bugün Serinyol nüfusunun büyük bir bölümü Arap Alevisi'dir. Yerel halk Türkçe ve Arapça konuşmaktadır.
Görünür bir örnek, Antakya'dan İskenderun'a uzanan eski asfalt yoldur. Hatay'ın anavatana katıldığı 1939 yılına kadar burada kalan Fransızlar zamanında yapılan bu yol bugünkü E-5 Karayoluna göre batıda kalır. Yolun kenarına o zamanlar sağlı sollu ekilen çınar ağaçları tamamen kesilmemiş, yolun halen kullanıldığı yerlerde günümüzde varlığını sürdürmektedir. Eski asfalt yol Serinyol'dan sonra jandarma kışlasının yanından geçerek dağlara paralel devam eder ve Kırıkhan yol ayrımında Topboğazı'nda tırmanışa geçer. Günümüzde yolun Antakya-Serinyol arası olan kısmı halen ikinci yol olarak kullanılır. Kalan kısımları bazı köylerden geçen yamalı bir yoldur ya da kullanılmaz haldedir.
Daha önceleri köy olan Serinyol, 28 Şubat 1968 tarihindeki kararla belediye statüsü alarak beldeye dönüştü. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.
Tarım, sanayi ve doğa
Serinyol'un batısında Amanos Dağları, doğusunda Amik Ovası uzanır. Bedirge Çayı ile birlikte birkaç küçük dere Amanoslar'dan doğup ovaya inerek Asi Nehri'nin kolu Karasu ile birleşir. Tarım sulak ve zengindir (Pamuk, zeytin, tahıllar, turunçgiller, mevsimlik sebzeler). Hayvancılık da yapılır.
Tarıma dayalı sanayi olarak, pamuk işleyen "Çırçır ve Prese" Fabrikası, Bulgur Fabrikası, ovanın kenarında "Hataş" Konserve-Salça Fabrikası, zeytinyağı fabrikası vardır. E-5 kara yolu kenarında kasabanın girişinde Serinyol Orman Fidanlığı yer alır. Burası çok uzun zamandır bulunduğu il ve çevresi için değişik ağaç türü fidanlarının yetiştirildiği yerdir. Bedirge Çayının Amanoslardaki kaynağına doğru yukarı çıkan vadilerde mesire yeri olarak da sıkça gidilen ormanlık alanlar vardır. Dağlardan inen suların ovada açılan derin kuyulardan güçlü bir şekilde çıktığı "Artezyen" kuyular mevcut olup, Serinyol'un bu sularının bir kısmı yakın zamanda döşenen tesisatla Antakya'nın Çekmece Beldesi'ne de içme suyu olarak yönlendirilmiştir.
Kaynakça
- Werner Arnold, Die arabischen Dialekte Antiochiens 22 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Harrasowitz 1998) (bkz. Google Books)
- Martin Hartmann, "Das Liwa Haleb (Aleppo) und ein Teil des Liwa Dschebel Bereket", Zeitschrift der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin, no. 29 (1894), s. 142-188 ve 475-550 11 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Halep Vilayeti Salnamesi, 1287/1870 ve 1290/1873.
Notlar
- ^ Adıgüzel, Şenol (2014). . Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1 (Özel). dergipark.org.tr. s. 59. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.11.1, Yer No: 333.9.9.
- ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
Dış bağlantılar
- Serinyol'da Çerkezler:
- Hatay'da Osmanlı Dönemi Eserler:
- Hatay Devleti: http://www.crwflags.com/fotw/flags/tr-hatay.html 6 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Wikimapia - Serinyol, civarı ve Hatay Havaalanı25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Serinyol veya eski adiyla Bedirge Akdeniz bolgesinin Hatay ilinde Antakya ya bagli bir mahalledir Nufusu 25 000 civarindadir Iskenderun Antakya arasindaki E 5 kara yolundan guneye giderken sagda Nur Daglari Amanos Daglari nin eteklerinde konumlanmistir SerinyolMahalleAmik Ovasina dogru SerinyolMahallenin haritadaki yeriHatayUlke TurkiyeIlHatayIlceAntakyaCografi bolgeAkdenizZaman dilimiUTC 03 00 TSI TarihMahalle 1536 tarihli 397 numarali Haleb Livasi mufassal tahrir defterinde yayin no 109 ve 110 Bakraz a Bakras Belen bagli Bedirgiyye olarak gecmektedir Bedirge adinin Arapca el Batrikeyn البطرکین den iki Patrik geldigi dusunulmektedir 1870 1287 h ve 1873 1290 h Halep Vilayeti Salnamelerinde Karamurt Nahiyesi ne bagli Bedirge بدرکه olarak gecmektedir 1883 te bolgeyi gezen Alman dogubilimci Martin Hartmann bu yerin el batraken bitirken oldugunu yazmistir Mahalle Hatay in Turkiye ye katilmasina dair kararnamede ve bununla ilgili sonraki tarihte yapilmis bir duzenlemede T C Resmi Gazete nin 11 Temmuz 1939 ve 5 Subat 1940 tarihli nushalarinda Bedirge ve Batirga olarak gecmektedir Bedirge 10 Temmuz 1964 te Resmi Gazete de yayimlanan karara ve Yabanci kokten gelen ve karisikliga yer veren Bucak adlarinin Turkcelestirilmesi ile ilgili olarak icisleri Bakanliginca 5442 sayili 11 idaresi Kanununun 2 nci maddesine gore Serinyol adini almistir Hatay ili Reyhanli ilcesine yerlesmis Cerkes koylerinden biri olan Bedirge mahallesinde Haniko ismine rastlanmaktadir Serinyol da 19 yuzyil sonlarinda gocle gelen muhacirlerin iskan edildigi Bedirge Cerkez Mahallesinde yapilan cami de mescit tarzinda basit bir yapidan ibarettir Kasaba Cumhuriyetin ilk yillarinda muhtemelen kucuk bir koy ya da mezra gibi bir yer olmus olabilir Ancak 1950 li yillardan sonra Hatay in degisik bolgelerinden goc alarak nufusu hizla artti I Dunya Savasi ni izleyen bolgedeki Fransiz isgali bircok yer gibi Hatay cevresini de degistirdi Hatay in buyuksehir olmasi ile birlikte mahalle olarak Antakya Belediyesi ne baglandi Bugun Serinyol nufusunun buyuk bir bolumu Arap Alevisi dir Yerel halk Turkce ve Arapca konusmaktadir Gorunur bir ornek Antakya dan Iskenderun a uzanan eski asfalt yoldur Hatay in anavatana katildigi 1939 yilina kadar burada kalan Fransizlar zamaninda yapilan bu yol bugunku E 5 Karayoluna gore batida kalir Yolun kenarina o zamanlar sagli sollu ekilen cinar agaclari tamamen kesilmemis yolun halen kullanildigi yerlerde gunumuzde varligini surdurmektedir Eski asfalt yol Serinyol dan sonra jandarma kislasinin yanindan gecerek daglara paralel devam eder ve Kirikhan yol ayriminda Topbogazi nda tirmanisa gecer Gunumuzde yolun Antakya Serinyol arasi olan kismi halen ikinci yol olarak kullanilir Kalan kisimlari bazi koylerden gecen yamali bir yoldur ya da kullanilmaz haldedir Daha onceleri koy olan Serinyol 28 Subat 1968 tarihindeki kararla belediye statusu alarak beldeye donustu 12 Kasim 2012 de TBMM de kabul edilen 6360 sayili kanun ile mahalle oldu Tarim sanayi ve dogaBaharda bir zeytinlik Serinyol un batisinda Amanos Daglari dogusunda Amik Ovasi uzanir Bedirge Cayi ile birlikte birkac kucuk dere Amanoslar dan dogup ovaya inerek Asi Nehri nin kolu Karasu ile birlesir Tarim sulak ve zengindir Pamuk zeytin tahillar turuncgiller mevsimlik sebzeler Hayvancilik da yapilir Tipik Akdeniz meyve bahcesi Tarima dayali sanayi olarak pamuk isleyen Circir ve Prese Fabrikasi Bulgur Fabrikasi ovanin kenarinda Hatas Konserve Salca Fabrikasi zeytinyagi fabrikasi vardir E 5 kara yolu kenarinda kasabanin girisinde Serinyol Orman Fidanligi yer alir Burasi cok uzun zamandir bulundugu il ve cevresi icin degisik agac turu fidanlarinin yetistirildigi yerdir Bedirge Cayinin Amanoslardaki kaynagina dogru yukari cikan vadilerde mesire yeri olarak da sikca gidilen ormanlik alanlar vardir Daglardan inen sularin ovada acilan derin kuyulardan guclu bir sekilde ciktigi Artezyen kuyular mevcut olup Serinyol un bu sularinin bir kismi yakin zamanda dosenen tesisatla Antakya nin Cekmece Beldesi ne de icme suyu olarak yonlendirilmistir KaynakcaWerner Arnold Die arabischen Dialekte Antiochiens 22 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Harrasowitz 1998 bkz Google Books Martin Hartmann Das Liwa Haleb Aleppo und ein Teil des Liwa Dschebel Bereket Zeitschrift der Gesellschaft fur Erdkunde zu Berlin no 29 1894 s 142 188 ve 475 550 11 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Halep Vilayeti Salnamesi 1287 1870 ve 1290 1873 Notlar Adiguzel Senol 2014 Adnan Menderes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 1 Ozel dergipark org tr s 59 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2020 Basbakanlik Cumhuriyet Arsivi Fon Kodu 030 11 1 Yer No 333 9 9 Kanun No 6360 15 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2014 Dis baglantilarSerinyol da Cerkezler Hatay da Osmanli Donemi Eserler Hatay Devleti http www crwflags com fotw flags tr hatay html 6 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimapia Serinyol civari ve Hatay Havaalani25 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde