Nükleer silah, nükleer reaksiyon ve nükleer fisyon birlikte kullanılmasıyla ya da çok daha kuvvetli bir füzyonla elde edilen yüksek yok etme gücüne sahip silahtır. Genel patlayıcılardan farklı olarak çok daha fazla zarar vermek amaçlı kullanılır. Sadece kullanılan bir silah, tüm bir kenti ya da bir ülkeyi canlı, cansız ne varsa tamamen yok edecek güçtedir.
Savaş tarihinde, nükleer silah ABD tarafından II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde iki kez kullanılmıştır. İlk olay 6 Ağustos 1945 sabahı, Little Boy (küçük çocuk) kod isimli uranyum tipi silahın Japonya'nın Hiroşima kentine atılmasıyla vuku bulmuştur. Üç gün sonra ise Fat Man (Şişman adam) kod isimli plütonyum tipi silah aynı ülkenin Nagasaki kentine atılmıştır. Kullanılan bu silahlar neticesinde çoğu sivil 132.000 kişi yaşamını kaybetmiştir. Bu olaylardan sonra nükleer silah kullanımı üzerindeki tartışmalar hız kazanmıştır.
İki temel nükleer silah türü vardır. İlki, Hiroşima'ya atılan uranyum veya Nagasaki'ye plütonyum bombasındaki gibi uranyum ötesi ağır atom çekirdeklerini bölerek enerji elde eden fisyon bombalardır. Bu silahlarda uranyum ve plütonyum gibi ağır elementlerin parçalanabilir izotopları, süperkritik kütle denilen belli bir ağırlık limiti üzerinde bir araya getirildiğinde zincirleme reaksiyona girerek çok büyük bir güç üretirler. Hidrojen bombası veya füzyon bombası denen ikinci tipte ise ateşlenen bir fisyon bombası ile hidrojen çekirdekleri birleşmeye (füzyona) zorlanır, bu sayede çok yüksek bir enerji ortaya çıkar. Fisyon bombalarının teorik üst limitleri olsa da, füzyon bombalarının gücünde bir üst limit yoktur. Amerikan Bilim Adamları Federasyonu, 2012 itibarıyla dünyada 4.300'ü kullanıma hazır olmak üzere toplam 17.000 nükleer başlık bulunduğunu tahmin etmektedir.
Türleri
Fisyon silahlar
Atom bombası, patlamanın kontrolsüz çekirdek tepkimesi yoluyla sağlandığı bir bomba modelidir. Çekirdek tepkimesi zincirleme ve çok hızlı gerçekleştiğinden ortaya devasa boyutta bir enerji açığa çıkar ve bu da patlama ile beraberinde şok dalgası ortaya çıkarır.
Fisyon tipi çekirdek tepkimesine dayalı atom bombalarında yüksek zenginlikte (saflıkta) Uranyum (235U) veya Plütonyum (239Pu) kullanılır. Günümüzde üretilen bombalar daha çok plütonyum içeriklidir. Bu yüksek zenginlikte malzeme, zenginleştirme tesislerinden ya da nükleer reaktörlerden elde edilmektedir.
Zincirleme çekirdek tepkimesinin gerçekleşmesi için, ortamın kritik adı verilen seviyede ya da üstünde olması gerekmektedir. Bunun için de belli miktardaki kütlenin belli bir hacimde olması gereklidir. Bu gereken en az kütleye kritik kütle, hacime de kritik hacim denir. Atom bombalarına kritik kütle sağlanacak miktarda malzeme konur fakat bu malzeme öyle bir dağınık yerleştirilir ki, kritik hacim şartı sağlanamaz ve bu sayede bomba beklerken ya da taşınırken tamamen güvenli bir şekilde durur.
Atom bombasında patlamanın gerçekleşmesi için nükleer malzeme dışında iki ayrı önemli bölüm daha vardır. Bunlardan biri tetiklemeyi yapacak olan fünye diyebileceğimiz parçadır. Genelde dinamit kullanılır. Bombanın patlaması için bu az miktardaki dinamit ilk olarak patlar ve patlamanın etkisi ile dağınık nükleer malzeme bir araya gelerek kritik hacme ulaşır. İkincisi ise nötron kaynağıdır. Artık kritik kütlede ve hacimde olan malzemede zincirleme çekirdek tepkimesini bu nötron kaynağından çıkan nötronlar başlatır ve bundan sonrası kontrolsüz bir biçimde devam eder ve patlama gerçekleşir. 1945 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin attığı bombalar Japonya'ya çok zarar vermiştir. Termonükleer bombanın bulunmasından sonra atom bombası taktik silahı olmuştur. Nükleer silahların üretimine başlanmasına neden olmuştur. İlk olarak Nazi Almanyasına atılacaktı. Ama savaşta Almanya yenilince Japonya'ya atıldı.
İlk deneyler kamuoyunda gizli bir şekilde yapılmıştır. Bu deneyler 1940'larda 'da gerçekleşmiştir. Deneylerin yapıldığı bölgeye yakın yerlerdeki kasabalarda daha sonraki yıllarda engelli doğum oranları aşırı bir şekilde artmıştır. Dahası deneylerde yer alan askerlerin ileride kanser oldukları konusunda bilimsel birçok tıbbi bilgi uzun seneler kamuoyundan saklanmıştır.[]
II. Dünya Savaşı sırasında, Manhattan Projesi adıyla, ilk çalışmalar başladı. 1942 yılında ABD'nin New Mexico eyaletindeki bölgesinde gizlice bir grup ünlü bilim insanı toplandı. Robert J. Oppenheimer öncülüğünde 3 yıl çalıştıktan sonra ilk bombayı yapmayı başardılar. Aynı esnada Tennessee eyaletinin kasabasında gizli bir üs daha kuruldu. Burada da patlayacak zengin malzemenin üretimi çalışmaları başladı.
Atom bombasının 1945 yılındaki icadından sonra aynı sene 16 Temmuz tarihinde ABD tarafından ilk denemesi gerçekleştirilen atom bombası, insanlık ve dünya için ne kadar büyük bir tehdit olacağını o anda göstermiştir. New Mexico çölünde gerçekleştirilen ilk deneme, dönemin ABD Başbakanı Truman tarafından da takip edilmiştir.
6 Ağustos 1945 sabahı atom bombası Enola Gay isimli bir bombardıman uçağı ile Hiroşima’ya atıldı. 3 gün sonra 9 Ağustos 1945'te Nagasaki'ye atıldı.
Füzyon silahlar
Ayrıca bakınız
Tarihçe
- Nükleer silahlanmanın kronolojisi
- Los Alamos Laboratuvarı
- Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı
- Kitle imha silahı
Teknik detaylar
Yayılması ve politikalar
Kaynakça
- ^ "Federation of American Scientists: Status of World Nuclear Forces". Fas.org. 6 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nukleer silah nukleer reaksiyon ve nukleer fisyon birlikte kullanilmasiyla ya da cok daha kuvvetli bir fuzyonla elde edilen yuksek yok etme gucune sahip silahtir Genel patlayicilardan farkli olarak cok daha fazla zarar vermek amacli kullanilir Sadece kullanilan bir silah tum bir kenti ya da bir ulkeyi canli cansiz ne varsa tamamen yok edecek guctedir Amerika Birlesik Devletleri Hava Kuvvetleri Ulusal Muzesi nde bulunan cesitli Amerikan nukleer kitalararasi balistik fuzeleri Sol ustten saat yonunde PGM 17 Thor LGM 25C Titan II HGM 25A Titan I Thor Agena LGM 30G Minuteman III LGM 118 Peacekeeper LGM 30A B F Minuteman I veya II PGM 19 Jupiter Savas tarihinde nukleer silah ABD tarafindan II Dunya Savasi nin son gunlerinde iki kez kullanilmistir Ilk olay 6 Agustos 1945 sabahi Little Boy kucuk cocuk kod isimli uranyum tipi silahin Japonya nin Hirosima kentine atilmasiyla vuku bulmustur Uc gun sonra ise Fat Man Sisman adam kod isimli plutonyum tipi silah ayni ulkenin Nagasaki kentine atilmistir Kullanilan bu silahlar neticesinde cogu sivil 132 000 kisi yasamini kaybetmistir Bu olaylardan sonra nukleer silah kullanimi uzerindeki tartismalar hiz kazanmistir Iki temel nukleer silah turu vardir Ilki Hirosima ya atilan uranyum veya Nagasaki ye plutonyum bombasindaki gibi uranyum otesi agir atom cekirdeklerini bolerek enerji elde eden fisyon bombalardir Bu silahlarda uranyum ve plutonyum gibi agir elementlerin parcalanabilir izotoplari superkritik kutle denilen belli bir agirlik limiti uzerinde bir araya getirildiginde zincirleme reaksiyona girerek cok buyuk bir guc uretirler Hidrojen bombasi veya fuzyon bombasi denen ikinci tipte ise ateslenen bir fisyon bombasi ile hidrojen cekirdekleri birlesmeye fuzyona zorlanir bu sayede cok yuksek bir enerji ortaya cikar Fisyon bombalarinin teorik ust limitleri olsa da fuzyon bombalarinin gucunde bir ust limit yoktur Amerikan Bilim Adamlari Federasyonu 2012 itibariyla dunyada 4 300 u kullanima hazir olmak uzere toplam 17 000 nukleer baslik bulundugunu tahmin etmektedir Turleri source source source source 1955 tarihli nukleer silah denemesine ait video Fisyon silahlar Atom bombasi patlamanin kontrolsuz cekirdek tepkimesi yoluyla saglandigi bir bomba modelidir Cekirdek tepkimesi zincirleme ve cok hizli gerceklestiginden ortaya devasa boyutta bir enerji aciga cikar ve bu da patlama ile beraberinde sok dalgasi ortaya cikarir Fisyon tipi cekirdek tepkimesine dayali atom bombalarinda yuksek zenginlikte saflikta Uranyum 235U veya Plutonyum 239Pu kullanilir Gunumuzde uretilen bombalar daha cok plutonyum iceriklidir Bu yuksek zenginlikte malzeme zenginlestirme tesislerinden ya da nukleer reaktorlerden elde edilmektedir Zincirleme cekirdek tepkimesinin gerceklesmesi icin ortamin kritik adi verilen seviyede ya da ustunde olmasi gerekmektedir Bunun icin de belli miktardaki kutlenin belli bir hacimde olmasi gereklidir Bu gereken en az kutleye kritik kutle hacime de kritik hacim denir Atom bombalarina kritik kutle saglanacak miktarda malzeme konur fakat bu malzeme oyle bir daginik yerlestirilir ki kritik hacim sarti saglanamaz ve bu sayede bomba beklerken ya da tasinirken tamamen guvenli bir sekilde durur Manhattan Projesi nin bas lideri Robert Oppenheimer siklikla atom bombasinin babasi olarak anilir Atom bombasinda patlamanin gerceklesmesi icin nukleer malzeme disinda iki ayri onemli bolum daha vardir Bunlardan biri tetiklemeyi yapacak olan funye diyebilecegimiz parcadir Genelde dinamit kullanilir Bombanin patlamasi icin bu az miktardaki dinamit ilk olarak patlar ve patlamanin etkisi ile daginik nukleer malzeme bir araya gelerek kritik hacme ulasir Ikincisi ise notron kaynagidir Artik kritik kutlede ve hacimde olan malzemede zincirleme cekirdek tepkimesini bu notron kaynagindan cikan notronlar baslatir ve bundan sonrasi kontrolsuz bir bicimde devam eder ve patlama gerceklesir 1945 yilinda Amerika Birlesik Devletleri nin attigi bombalar Japonya ya cok zarar vermistir Termonukleer bombanin bulunmasindan sonra atom bombasi taktik silahi olmustur Nukleer silahlarin uretimine baslanmasina neden olmustur Ilk olarak Nazi Almanyasina atilacakti Ama savasta Almanya yenilince Japonya ya atildi Ilk deneyler kamuoyunda gizli bir sekilde yapilmistir Bu deneyler 1940 larda da gerceklesmistir Deneylerin yapildigi bolgeye yakin yerlerdeki kasabalarda daha sonraki yillarda engelli dogum oranlari asiri bir sekilde artmistir Dahasi deneylerde yer alan askerlerin ileride kanser olduklari konusunda bilimsel bircok tibbi bilgi uzun seneler kamuoyundan saklanmistir kaynak belirtilmeli II Dunya Savasi sirasinda Manhattan Projesi adiyla ilk calismalar basladi 1942 yilinda ABD nin New Mexico eyaletindeki Los Alamos bolgesinde gizlice bir grup unlu bilim insani toplandi Robert J Oppenheimer onculugunde 3 yil calistiktan sonra ilk bombayi yapmayi basardilar Ayni esnada Tennessee eyaletinin kasabasinda gizli bir us daha kuruldu Burada da patlayacak zengin malzemenin uretimi calismalari basladi Atom bombasinin 1945 yilindaki icadindan sonra ayni sene 16 Temmuz tarihinde ABD tarafindan ilk denemesi gerceklestirilen atom bombasi insanlik ve dunya icin ne kadar buyuk bir tehdit olacagini o anda gostermistir New Mexico colunde gerceklestirilen ilk deneme donemin ABD Basbakani Truman tarafindan da takip edilmistir 6 Agustos 1945 sabahi atom bombasi Enola Gay isimli bir bombardiman ucagi ile Hirosima ya atildi 3 gun sonra 9 Agustos 1945 te Nagasaki ye atildi Fuzyon silahlarAyrica bakinizTarihce Nukleer silahlanmanin kronolojisi Los Alamos Laboratuvari Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvari Kitle imha silahiTeknik detaylar Nukleer patlamalarin sonuclari ICBM Notron bombasiYayilmasi ve politikalar Nukleer silaha sahip devletler listesi Nukleer Silahlarin Yayilmasinin Onlenmesi Antlasmasi Stratejik Silahlarin Sinirlandirilmasi GorusmeleriKaynakca Federation of American Scientists Status of World Nuclear Forces Fas org 6 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2012