Dinamit, nitrogliserinin diatomite soğurulmasıyla üretilen bir patlayıcı türüdür.İsveçli kimyager Alfred Nobel tarafından 1866'da keşfedilmiş ve 1867 yılında patenti alınmıştır. Genellikle 20 cm uzunluğunda ve 2,5 cm çapında çomaklar halinde satılır ancak başka boyları da mevcuttur.
Kullanım alanları
Dinamitin ana kullanım alanları inşaat, madencilik ve yıkımdı ama son yıllarda daha üstün özelliklere sahip patlayıcıların piyasaya sürülmesiyle kullanımı azalmıştır. Şu anda, su altı yıkımlarında asıl patlayıcı ve diğer alanlarda da ek patlayıcı olarak kullanılmaktadır.
Dinamit bazı silahlı güçler tarafından, düşmanı yavaşlatmak üzere yol ve köprülerin imha edilmesinde de kullanılmıştır.
Yaygın inanışın aksine kasalar gibi korumalı eşya ve odaların patlatılmasında dinamit değil, dinamitin kaynatılıp oluşan sıvının üzerindeki nitrogliserin kaymağının alınmasıyla elde edilen nitrogliserin kullanılmaktaydı.
İçindekiler
Dinamit, 3 ölçü nitrogliserin, 1 ölçü diatomit ve küçük bir miktar sodyum karbonatın karıştırılmasıyla elde edilir. Hamur halinde olan karışım klasik çomak şekline getirilir ve kağıda sarılır.
Nitrogliserin kendi başına çok kuvvetli bir patlayıcıdır ve saf hali şoka duyarlıdır. Yani ani hareketler patlamasına sebep olabilir. Nitrogliserin, üretimi üzerinden zaman geçtikçe daha da kararsız maddelere dönüşür ve taşınmasındaki tehlike artar. Diatomite adsorbe edildiği zaman nitrogliserinden doğan tehlike azaltılmış olur.
Tarihçe
Dinamit, karabaruttan daha güçlü ve güvenle kullanılabilecek ilk patlayıcıydı. Keşfinin patentini Ekim 1867'de alan Nobel, buluşunu ilk defa Nobel'in Güvenli Patlayıcı Tozu adıyla satmıştır. Piyasaya çıkışından hemen sonra, barut ve nitrogliserinden güvenli bir olarak görülmüştür. Nobel, buluşunun patent haklarını çok sıkı biçimde korumuş ve izinsiz kopyacıların fabrikalarının kapatılmasını sağlamıştır. Nobel'in çabalarına karşın bazı fabrikalar, hafifçe değiştirilmiş bir formül kullanarak kendi dinamitlerini üretmişlerdir. Nobel, patent haklarını çiğneyenlere karşın dinamit sayesinde büyük bir servet edinmiş ve Nobel Ödülü'nü başlatmıştır.
1940'lardan sonraki yıllar boyunca dünyanın en büyük dinamit üreticisi Güney Afrika'ydı. De Beers 1902 yılında Sommerset West'de bir fabrika kurmuştu. Bu fabrika daha sonra Afrika Patlayıcı ve Kimyasal Endüstrileri isimli kuruluş tarafından işletilmeye başlanmıştı. Ülkedeki büyük dinamit isteğinin nedeni ve çevresindeki altın madenleridir.
Dinamitin sorunlarından birisi, üretiminde ortaya çıkan tehlikelerdir. 1960'larda 'te çok büyük iki patlama olmuştu. Bu patlamalarda can kaybı yaşanmasına karşın fabrikanın modüler yapısı ve etrafındaki ağaçların basıncı emmesi zararı azaltmıştı. Bu fabrika 1985 yılında kapatılmıştır.
Dinamit kelimesi, Antik Yunanca'da Güç anlamına gelen δυναμις (dunamis) ve ιτης (-itēs) ekinden oluşturulmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dinamit nitrogliserinin diatomite sogurulmasiyla uretilen bir patlayici turudur Isvecli kimyager Alfred Nobel tarafindan 1866 da kesfedilmis ve 1867 yilinda patenti alinmistir Genellikle 20 cm uzunlugunda ve 2 5 cm capinda comaklar halinde satilir ancak baska boylari da mevcuttur ABD de bir madende kullanilmakta olan dinamit lokumlari Kullanim alanlariDinamitin ana kullanim alanlari insaat madencilik ve yikimdi ama son yillarda daha ustun ozelliklere sahip patlayicilarin piyasaya surulmesiyle kullanimi azalmistir Su anda su alti yikimlarinda asil patlayici ve diger alanlarda da ek patlayici olarak kullanilmaktadir Dinamit bazi silahli gucler tarafindan dusmani yavaslatmak uzere yol ve koprulerin imha edilmesinde de kullanilmistir Yaygin inanisin aksine kasalar gibi korumali esya ve odalarin patlatilmasinda dinamit degil dinamitin kaynatilip olusan sivinin uzerindeki nitrogliserin kaymaginin alinmasiyla elde edilen nitrogliserin kullanilmaktaydi IcindekilerNitrogliserini kararsiz halinden kararli hale getirmekte adsorben olarak kullanilan diatomit ornegiSaf halinde cok kararsiz bir madde olan nitrogliserinin kimyasal formulu Dinamit 3 olcu nitrogliserin 1 olcu diatomit ve kucuk bir miktar sodyum karbonatin karistirilmasiyla elde edilir Hamur halinde olan karisim klasik comak sekline getirilir ve kagida sarilir Nitrogliserin kendi basina cok kuvvetli bir patlayicidir ve saf hali soka duyarlidir Yani ani hareketler patlamasina sebep olabilir Nitrogliserin uretimi uzerinden zaman gectikce daha da kararsiz maddelere donusur ve tasinmasindaki tehlike artar Diatomite adsorbe edildigi zaman nitrogliserinden dogan tehlike azaltilmis olur TarihceDinamitin babasi Alfred Nobel Dinamit karabaruttan daha guclu ve guvenle kullanilabilecek ilk patlayiciydi Kesfinin patentini Ekim 1867 de alan Nobel bulusunu ilk defa Nobel in Guvenli Patlayici Tozu adiyla satmistir Piyasaya cikisindan hemen sonra barut ve nitrogliserinden guvenli bir olarak gorulmustur Nobel bulusunun patent haklarini cok siki bicimde korumus ve izinsiz kopyacilarin fabrikalarinin kapatilmasini saglamistir Nobel in cabalarina karsin bazi fabrikalar hafifce degistirilmis bir formul kullanarak kendi dinamitlerini uretmislerdir Nobel patent haklarini cigneyenlere karsin dinamit sayesinde buyuk bir servet edinmis ve Nobel Odulu nu baslatmistir 1940 lardan sonraki yillar boyunca dunyanin en buyuk dinamit ureticisi Guney Afrika ydi De Beers 1902 yilinda Sommerset West de bir fabrika kurmustu Bu fabrika daha sonra Afrika Patlayici ve Kimyasal Endustrileri isimli kurulus tarafindan isletilmeye baslanmisti Ulkedeki buyuk dinamit isteginin nedeni ve cevresindeki altin madenleridir Dinamitin sorunlarindan birisi uretiminde ortaya cikan tehlikelerdir 1960 larda te cok buyuk iki patlama olmustu Bu patlamalarda can kaybi yasanmasina karsin fabrikanin moduler yapisi ve etrafindaki agaclarin basinci emmesi zarari azaltmisti Bu fabrika 1985 yilinda kapatilmistir Dinamit kelimesi Antik Yunanca da Guc anlamina gelen dynamis dunamis ve iths ites ekinden olusturulmustur Ayrica bakinizPatlayicilarin patlama hizlarinin listesi TNT Alfred NobelKaynakca Characteristics of Non Military Explosives PDF 5 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Ocak 2024 Alfred Nobel Dynamit Tekniska museet Isvecce 3 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2024