Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
V. Konstantinos (Grekçe: Κωνσταντῖνος Ε΄, Konstantinos V; 718-775), 741'den 775'teki ölümüne dek hüküm süren Bizans imparatoru. Araplar ve Bulgarlara karşı olan başarılı seferleri ile bilinmektedir. Saltanatı ikonoklazmın en sert uygulandığı dönemdir ve bu nedenle vaftiz edilirken kutsal suya pislediği yönünde olan inanca uygun olarak ikonofiller arasında "gübreleyen" anlamına gelen "kopronimos" lakabı ile anılmıştır.
| V. Konstantinos | |
|---|---|
| Κωνσταντῖνος Ε΄ | |
 V. Konstantinos'un solidus üzerine işlenmiş portresi. | |
| Bizans imparatoru | |
| Hüküm süresi | 18 Haziran 741 - 14 Eylül 775 |
| Taç giymesi | 18 Haziran 741 |
| Önce gelen | III. Leon |
| Sonra gelen | IV. Leon |
| Doğum | Temmuz 718 Konstantinopolis |
| Ölüm | 14 Eylül 775 (57 yaşında) Silimbria-Konstantinopolis arası denizyolu |
| Eş(ler)i | Çiçek Maria Eudokia |
| Çocuk(lar)ı | IV. Leon Nikiforos Hristofer Nikitas Eudokimos Anthimo Anthusa |
| Hanedan | İsauria Hanedanı |
| Babası | III. Leon |
| Annesi | Maria |
| Dini | Hristiyanlık (Ortodoksluk) |
| İsauria Hanedanı | |||
| Kronoloji | |||
| III. Leon | 717–741 | ||
| Ortak imparator olarak V. Konstantinos ile, 720–751 | |||
| V. Konstantinos | 741–775 | ||
| Ortak imparator olarak IV. Leon ile, 751–775 | |||
| Artabasdos | 741–743 | ||
| Gaspçı | |||
| IV. Leon | 775–780 | ||
| Ortak imparator olarak VI. Konstantinos ile, 776–780 | |||
| VI. Konstantinos | 780–797 | ||
| İrini'nin naipliği altında, 780–790 ve ortak imparator olarak, 792–797 | |||
| İrini naibe imparatoriçe olarak | 797–802 | ||
| Veraset | |||
| Öncül: Yirmi Yıllık Anarşi | Ardıl: Nikiforos Hanedanı | ||
Saltanatı
Taht kavgası
III. Leon tarafından 2 yaşında iken tahta ortak edilmiş olan ve babasının ölümünden sonra yönetimi tek başına eline alan V. Konstantinos saltanatının ilk iki yılını iktidarını sağlama almakla geçirmiştir. Henüz imparatorluğunun ilk yılı içerisindeyken 742 yılında Emevîler üzerine sefere çıktığı sırada babasının tahta oturmasında önemli katkıları olan ve kardeşi ile evli bulunan Opsikion Komisi Artabasdos'un saldırısına uğramış ve mağlup edilerek Amorion'a çekilmek zorunda kalmıştır. Başkente yürüyen Artabasdos burada taht naibi olarak bulunan Theofanes Monutes'in ve diğer yöneticilerin kendi safına geçmesiyle imparatorluk tahtına oturmuştur. Ostrogorsky, bir ikonofil olduğu bilinen Artabasdos'un direnç görmeden şehri teslim almasını imparatorun yakınındaki çevrenin dahi ikonoklast politikalardan hoşnut olmadığı şeklinde yorumlamaktadır.
Daha öncesinde III. Leon tarafından ikonoklast politikasına destek vermesi sebebiyle patrik olarak atanan Anastasios da yeni imparatorun safına geçenlerden olup tacını da bizzat kendisi giydirmiştir. İmparatorluğu sırasında büyük oğlu Nikiforos'u ortak imparator ilan eden, küçük oğlu Nikitas'ı başkumandanlığa atayarak Anatolikon themasının idaresini veren, Theofanes Monutes'i de Trakion strategosu olarak atayan ve başkentin savunmasını veren Artabasdos ikona inancını da serbest bırakmıştı. Aynı zamanda papa tarafından da imparator olarak tanınmıştı. Artabasdos başkentte hakimiyetini kurmakta iken V. Konstantinos da babasının bir zamanlar kumandanlık merkezi olan Amorion'da coşku ile karşılanmış, Anatolikon themasının bölünmesiyle oluşturulan Thrakesion theması da kendisine tabiiyetini bildirmişti. Buna mukabil Artabasdos'u Trakion themasının yanı sıra Armeniakon ve Opsikion themasının desteklemesine karşın Armeniakon ve Opsikion halkı ikonofil imparatora mesafeli bir görüntü çizmekteydi.
Taht meselesini nihayete erdirmek üzere güç toplayan iki imparator Sardis yakınlarında karşı karşıya gelmiş, Armeniakon birliklerinin yardımına yetişemediği Artabasdos 743 Mayısında yenilgiye uğramış, zaferi müteakip Nikitas'ın Armeniakon birlikleri üzerine yürüyen V. Konstantinos tekrar muzaffer olmuş ve aynı yılın eylül ayı içerisinde başkent surlarına dayanmıştır. Kısa süreli bir kuşatmadan sonra 2 Ekim'de şehre giren V. Konstantinos ikinci kez iktidara geldiğinde ikonoklazmı tekrar canlandırmakla kalmayıp ileride ikonofilliğin tekrar canlanmasını önleyebilmek adına çok sert bir politika uygulamıştır. Artabasdos ile iki oğlu halk içerisinde teşhir edildikten sonra hipodromda gözlerine mil çekilmiş, destekçilerininse bir kısmı idam edilmiş, bir kısmı da elleri ve ayakları kesilmek suretiyle sakat bırakılmıştır. Patrik Anastasios ise önce kırbaçlanmış ya da sopayla dövülmüş, sonrasında çırılçıplak şekilde hipodromda bir eşeğe ters bindirilerek aşağılansa da makamında kalmasına müsaade edilmiştir.
Araplar ve Bulgarlar ile savaş
V. Konstantinos, otoritesini kurduğu vakitlerde imparatorluğun doğu topraklarını uzunca bir süre tehdit etmekte olan Araplar arasında ihtilaf bulunmaktaydı. İşte bu iç karışıklık henüz sürmekte iken 746 yılında V. Konstantinos, hanedanının yurdu olan ve o sıralarda Arapların elinde bulunan Germanikeia'yı ele geçirdi ve buradaki monofizit Süryanileri Trakion themasına yerleştirdi. 747'de Kibirreoton strategosunun İskenderiye'den gönderilen Arap donanmasını Kipros yakınında dağıtmasıyla Araplara karşı aynı başarı denizlerde de sağlandı. 750 yılındaki Zap Suyu Muharebesi'nde Araplar arasındaki iç savaş Emevî Hanedanı'nın Abbâsî Hanedanı tarafından yönetimden uzaklaştırılması ve başkentin Şam'dan Bağdat'a taşınması ile sonuçlandı. 752'de Abbâsî Hanedanı yönetimde iken yeni bir sefere çıkan V. Konstantinos Theodosiopolis (günümüzde Erzurum) ve Melitene (günümüzde Malatya) şehirlerini ele geçirdi ve buradaki halkı yeniden Trakion themasına, Bulgar sınırına yerleştirilerek buradaki sınırı müstahkem yapılar ile korunma altına alındı. Abbâsîler, Theodosiopolis ve Melitene'yi kısa süre içerisinde tekrar ele geçirse de bu başarılar o zamana dek süregelen dengeyi bozmuş olması nedeniyle önemlidir. Şimdiye değin Arapların taarruzu ve Bizans'ın müdafaasıyla süren durum bundan sonra Arapların savunan taraf olması yönünde değişime uğraşmıştır. Ayrıca bundan sonra Arap-Bizans askerî ilişkileri geniş fetih hareketlerinden ziyade sınır çatışmaları olarak vuku bulacaktı. Durumun bu şekilde değişmesinde Abbâsîlerin Emevîlerin aksine İran, Afganistan ve Mâverâünnehir coğrafyalarına öncelik vermeleri en önemli etkendir.
Arap tehlikesinin büyük oranda bertaraf edilmiş olmasına rağmen Bulgarlarla olan sorunlar yeniden baş gösterdi. V. Konstantinos'un Bulgar sınırında aldığı iskan ve savunma yapısı gibi tedbirlere cevap olarak 756'da Bizans topraklarına saldırılar başladı ve iki devlet arasındaki çatışma dönemi yeniden açıldı. V. Konstantinos'un çıktığı dokuz Bulgar seferinden en şiddetlisi Bizans düşmanı hizipten Telets'in uzun yıllar süren iç mücadeleyi kazanarak Bulgar hanı olmasıyla yaşandı. Bulgarların Trakion'ya saldırmasına karşılık sefere çıkan V. Konstantinos bizzat Trakion üzerinde Bulgar topraklarına ilerlemekte iken aynı zamanda Tuna üzerinden filo yardımıyla süvari kuvvetini de hareket geçirdi. Tuna'dan güney istikametine ilerleyen süvari kuvveti ile birleşen V. Konstantinos'un ordusu Euksinos kıyısındaki Anhialos'da 30 Haziran 763 günü Bulgar kuvvetlerini kesin bir bozguna uğratmıştır. Bu muharebeden itibaren iç karışıklık dönemine giren Bulgar Hanlığı'nda kısa süreli iktidarlar ortaya çıkıyor, Bizans aleyhine bir görüşe sahip lider tahta oturduğunda Bizans orduları Bulgar topraklarına girerek iktidarı değiştiriyorlardı. Bu durum 770 yılında Telerig'in han olmasına dek sürmüş, hanlığın Bizans'a karşı koyma gücüne eriştiğini gören V. Konstantinos 773 yılının ilkbaharında on yıl öncesinde yaptığı gibi iki koldan Bulgar topraklarına sefere çıkarak Telerig'i barış görüşmeleri yapmaya zorlamıştır. Telerig'in ekim ayında Thesselia içlerine doğru giriştiği akın teşebbüsünün de önlenmesine karşın devamlı bir barış sağlanamamış ve V. Konstantinos iktidarının sonuna dek Bulgarlar ile savaşmak zorunda kalmıştır. Her ne kadar sürekli bir barış sağlanamasa da Bulgar Hanlığı'nın askerî ve idari durumu oldukça zayıflatılmıştır.
İkonoklazm uygulamaları
Araplar ve Bulgarlara karşı yaptığı seferler ile halk nezdinde oldukça sevilen bir kişi olan V. Konstantinos babasının ikonoklast politikasını sürdürmek niyetindeydi ve bu yolda piskopos olarak kendi görüşlerine yakın kişileri tayin etmekte, yeni piskoposluklar açarak kendisine yakın piskoposları buralarda görevlendirmekte, her iki görüşün de katıldığı halka açık toplantılar düzenleyerek halkın tepkisini ölçmekte ve bizzat ikonoklazmı destekleyici dinî metinler kaleme almaktaydı. Babasının aksine felsefi ve dinî konularda oldukça yetkin olan V. Konstantinos Peuseis'inde İsa'nın gerçek imgesinin kominyon, Hristiyan'ın gerçek imgesininse haç olduğunu vurgulamaktaydı.
Hazırlık aşamaları neticesinde V. Konstantinos'un ikonoklast politikasının ilk fiili adımı bir konsil toplamak oldu. III. Leon kendi politikasına patriğin onayını alarak meşruiyet sağlamıştı, halefi olan oğluysa bunu 338 ikonoklast piskoposun katılımıyla 10 Şubat 754'te Hieria Sarayı'nda topladığı Hieria Konsili ile gerçekleştirdi. Konsil sonucunda Meryem ve azizler de dahil olmak üzere her türlü ikonalar lanetlenmiş, herhangi bir ikonayı gizlice bulunduran din görevlilerinin görevden uzaklaştırılacağı, sıradan kişilerin ise aforoz edilip inanç ve devlet düşmanı sıfatlarıyla yargılanacağı ilan edilmiştir.
Konsille birlikte politikasının meşru zeminini hazırlayan V. Konstantinos ikonalara karşı geniş ölçüde eyleme girişmiş, her yerde ikonalar kırılıp yakılmış ve hakaretlere maruz kalmıştır. Bu tahrip evresinde çok büyük sayıda mozaik, fresk, heykel yok edilmiş ve resimle süslenmiş pek çok yazma eser de bundan nasibini almıştır. V. Konstantinos'un ikonoklazma yeni bir çehre getiren asıl eylemiyse kendisine en sert muhalefeti gerçekleştiren manastırlara karşı 760'lardan itibaren aldığı tavırdır. İkonoklast politika zamanla putperest yuvası ve gerçek inancın düşmanı olarak nitelenen manastırlara karşı bir savaş niteliği kazandı. Bu dönemde manastır erbapları olan keşişler dinî kimliklerini temsil etmeyen sıradan elbiseler giymeye, kimileri ise evlenmeye ve manastırlardan ayrılmaya zorlandılar. Keşişlerden alınarak boşaltılan manastırlar kışla, kamu binası ve depo gibi çeşitli amaçlara tahsis edilmiş, manastırlara ait mülklere de devlet tarafından el konulmuştur.
Araplar ve Bulgarlara karşı başarılı muharebeler gerçekleştiren V. Konstantinos imparatorluğun batı toprakları üzerinde aynı otoriteyi sağlayamamıştır. III. Leon devrinden beri süregelen papalık ile Bizans arasındaki ikonoklazm ayrılığı V. Konstantinos'un eylemleriyle birlikte gittikçe derinleşmiş ve Frank Krallığı ile papalık arasındaki yakınlaşma neticesinde 756'da Ravenna, Perugia ile Roma'yı papanın denetimine verilerek Papalık Devleti kurulmuştur.
Ölümü
14 Eylül 775'te Bulgar seferi sırasında bacaklarının iltihaplanması üzerine Arkadiopolis'a götürülen V. Konstantinos Silimbria'daki liman üzerinden gemiyle başkente aktarılsa da yolculuğu tamamlayamadan ölmüş ve yerine oğlu IV. Leon tahta oturmuştur.
Notlar
- ^ 716 yılında III. Theodosios ile Tervel arasında yapılan antlaşma şartları gereği Bizans-Bulgar sınırında yığınak yapmak yasaklanmış olmasına karşın V. Konstantinos'un sınıra sürekli iskan gerçekleştirmesi ve müstahkem mevki kurması Bulgarlar tarafından tehdit olarak algılanmıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 153.
- ^ Norwich 2013, s. 290.
- ^ Vasiliev 2016, s. 301.
- ^ a b c d e f g h Ostrogorsky 2015, s. 154.
- ^ a b c d Norwich 2013, s. 291.
- ^ a b c d Levtchenko 1999, s. 126.
- ^ a b c Vasiliev 2016, s. 302.
- ^ a b c d e f g h i Ostrogorsky 2015, s. 155.
- ^ a b c Gregory 2008, s. 193.
- ^ a b c d Norwich 2013, s. 294.
- ^ a b c Levtchenko 1999, s. 128.
- ^ Diehl 2006, s. 64.
- ^ a b c d e f g h Ostrogorsky 2015, s. 156.
- ^ Cheynet 2008, s. 61.
- ^ Barker 1995, s. 71.
- ^ a b Norwich 2013, s. 295.
- ^ a b c d e Ostrogorsky 2015, s. 157.
- ^ a b Ostrogorsky 2015, s. 159.
- ^ a b Norwich 2013, s. 292.
- ^ Herrin 2016, s. 164.
- ^ Herrin 2016, s. 165.
- ^ Halsall, Paul (Şubat 1996). (İngilizce). sourcebooks.fordham.edu. 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017.
- ^ a b Vasiliev 2016, s. 303.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 161.
- ^ a b c Ostrogorsky 2015, s. 162.
- ^ Mango 2008, s. 129.
- ^ Diehl 2006, s. 69.
- ^ Vasiliev 2016, s. 304.
- ^ Barker 1995, s. 73.
- ^ Levtchenko 1999, s. 127.
- ^ Seidler 1980, s. 59.
- ^ a b Ostrogorsky 2015, s. 158.
- ^ Ronchey 2014, s. 178.
- ^ Norwich 2013, s. 296.
- ^ Barker 1995, s. 76.
- ^ Cheynet 2008, s. 65.
- ^ Norwich 2013a, s. 295.
- Genel
| Wikimedia Commons'ta V. Konstantinos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (1995), Bizans Toplumsal ve Siyasal Düşünüşü, Mete Tunçay, çev. (2 bas.), İstanbul: İmge Kitabevi Yayınları, ISBN
- Cheynet, Jean-Claude (2008), Bizans Tarihi, İsmail Yerguz, çev., Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, ISBN
- Diehl, Charles (2006), Bizans İmparatorluğu Tarihi, A. Göke Bozkurt, çev., İstanbul: İlgi Yayınları, ISBN
- Gregory, Timothy (2008), Bizans Tarihi, Esra Ermert, çev., İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, ISBN
- (2016), Bizans: Bir Ortaçağ İmparatorluğunun Şaşırtıcı Yaşamı, Uygur Kocabaşoğlu, çev. (4 bas.), İstanbul: İletişim Yayınları, ISBN
- (1999), Kuruluşundan Yıkılışına Kadar Bizans Tarihi, Maide Selen, çev., İstanbul: Özne Yayınları, ISBN
- Mango, Cyril (2008), Bizans: Yeni Roma İmparatorluğu, Gül Çağalı Güven, çev., İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, ISBN
- Norwich, John Julius (2013), Bizans: Erken Dönem (MS 323-802), 1, Hamide Koyukan, çev., İstanbul: Kabalcı Yayınevi, ISBN
- Ostrogorsky, Georg (2015), Bizans Devleti Tarihi, Fikret Işıltan, çev. (8 bas.), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, ISBN
- (2014), "İmparatorlar ve İkonoklazm", Eco, Umberto (Ed.), Ortaçağ: Barbarlar, Hıristiyanlar, Müslümanlar, Leyla Tonguç Basmacı, çev. (2 bas.), İstanbul: Alfa Yayınları, ISBN
- (1980), Bizans Siyasal Düşüncesi, Mete Tunçay, çev., Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları
- (1998), Bizans'ta Günlük Yaşam, Bilgi Altınok, çev., İstanbul: Göçebe Yayınları, ISBN
- Vasiliev, Alexander A. (2016), Bizans İmparatorluğu Tarihi, Tevabil Alkaç, çev., İstanbul: Alfa Yayınları, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
V Konstantinos Grekce Kwnstantῖnos E Konstantinos V 718 775 741 den 775 teki olumune dek hukum suren Bizans imparatoru Araplar ve Bulgarlara karsi olan basarili seferleri ile bilinmektedir Saltanati ikonoklazmin en sert uygulandigi donemdir ve bu nedenle vaftiz edilirken kutsal suya pisledigi yonunde olan inanca uygun olarak ikonofiller arasinda gubreleyen anlamina gelen kopronimos lakabi ile anilmistir V KonstantinosKwnstantῖnos E V Konstantinos un solidus uzerine islenmis portresi Bizans imparatoruHukum suresi18 Haziran 741 14 Eylul 775Tac giymesi18 Haziran 741Once gelenIII LeonSonra gelenIV LeonDogumTemmuz 718 KonstantinopolisOlum14 Eylul 775 57 yasinda Silimbria Konstantinopolis arasi denizyoluEs ler iCicek Maria EudokiaCocuk lar iIV Leon Nikiforos Hristofer Nikitas Eudokimos Anthimo AnthusaHanedanIsauria HanedaniBabasiIII LeonAnnesiMariaDiniHristiyanlik Ortodoksluk Isauria HanedaniKronolojiIII Leon 717 741Ortak imparator olarak V Konstantinos ile 720 751V Konstantinos 741 775Ortak imparator olarak IV Leon ile 751 775Artabasdos 741 743GaspciIV Leon 775 780Ortak imparator olarak VI Konstantinos ile 776 780VI Konstantinos 780 797Irini nin naipligi altinda 780 790 ve ortak imparator olarak 792 797Irini naibe imparatorice olarak 797 802VerasetOncul Yirmi Yillik Anarsi Ardil Nikiforos HanedaniSaltanatiTaht kavgasi III Leon tarafindan 2 yasinda iken tahta ortak edilmis olan ve babasinin olumunden sonra yonetimi tek basina eline alan V Konstantinos saltanatinin ilk iki yilini iktidarini saglama almakla gecirmistir Henuz imparatorlugunun ilk yili icerisindeyken 742 yilinda Emeviler uzerine sefere ciktigi sirada babasinin tahta oturmasinda onemli katkilari olan ve kardesi ile evli bulunan Opsikion Komisi Artabasdos un saldirisina ugramis ve maglup edilerek Amorion a cekilmek zorunda kalmistir Baskente yuruyen Artabasdos burada taht naibi olarak bulunan Theofanes Monutes in ve diger yoneticilerin kendi safina gecmesiyle imparatorluk tahtina oturmustur Ostrogorsky bir ikonofil oldugu bilinen Artabasdos un direnc gormeden sehri teslim almasini imparatorun yakinindaki cevrenin dahi ikonoklast politikalardan hosnut olmadigi seklinde yorumlamaktadir Daha oncesinde III Leon tarafindan ikonoklast politikasina destek vermesi sebebiyle patrik olarak atanan Anastasios da yeni imparatorun safina gecenlerden olup tacini da bizzat kendisi giydirmistir Imparatorlugu sirasinda buyuk oglu Nikiforos u ortak imparator ilan eden kucuk oglu Nikitas i baskumandanliga atayarak Anatolikon themasinin idaresini veren Theofanes Monutes i de Trakion strategosu olarak atayan ve baskentin savunmasini veren Artabasdos ikona inancini da serbest birakmisti Ayni zamanda papa tarafindan da imparator olarak taninmisti Artabasdos baskentte hakimiyetini kurmakta iken V Konstantinos da babasinin bir zamanlar kumandanlik merkezi olan Amorion da cosku ile karsilanmis Anatolikon themasinin bolunmesiyle olusturulan Thrakesion themasi da kendisine tabiiyetini bildirmisti Buna mukabil Artabasdos u Trakion themasinin yani sira Armeniakon ve Opsikion themasinin desteklemesine karsin Armeniakon ve Opsikion halki ikonofil imparatora mesafeli bir goruntu cizmekteydi Taht meselesini nihayete erdirmek uzere guc toplayan iki imparator Sardis yakinlarinda karsi karsiya gelmis Armeniakon birliklerinin yardimina yetisemedigi Artabasdos 743 Mayisinda yenilgiye ugramis zaferi muteakip Nikitas in Armeniakon birlikleri uzerine yuruyen V Konstantinos tekrar muzaffer olmus ve ayni yilin eylul ayi icerisinde baskent surlarina dayanmistir Kisa sureli bir kusatmadan sonra 2 Ekim de sehre giren V Konstantinos ikinci kez iktidara geldiginde ikonoklazmi tekrar canlandirmakla kalmayip ileride ikonofilligin tekrar canlanmasini onleyebilmek adina cok sert bir politika uygulamistir Artabasdos ile iki oglu halk icerisinde teshir edildikten sonra hipodromda gozlerine mil cekilmis destekcilerininse bir kismi idam edilmis bir kismi da elleri ve ayaklari kesilmek suretiyle sakat birakilmistir Patrik Anastasios ise once kirbaclanmis ya da sopayla dovulmus sonrasinda cirilciplak sekilde hipodromda bir esege ters bindirilerek asagilansa da makaminda kalmasina musaade edilmistir Araplar ve Bulgarlar ile savas V Konstantinos otoritesini kurdugu vakitlerde imparatorlugun dogu topraklarini uzunca bir sure tehdit etmekte olan Araplar arasinda ihtilaf bulunmaktaydi Iste bu ic karisiklik henuz surmekte iken 746 yilinda V Konstantinos hanedaninin yurdu olan ve o siralarda Araplarin elinde bulunan Germanikeia yi ele gecirdi ve buradaki monofizit Suryanileri Trakion themasina yerlestirdi 747 de Kibirreoton strategosunun Iskenderiye den gonderilen Arap donanmasini Kipros yakininda dagitmasiyla Araplara karsi ayni basari denizlerde de saglandi 750 yilindaki Zap Suyu Muharebesi nde Araplar arasindaki ic savas Emevi Hanedani nin Abbasi Hanedani tarafindan yonetimden uzaklastirilmasi ve baskentin Sam dan Bagdat a tasinmasi ile sonuclandi 752 de Abbasi Hanedani yonetimde iken yeni bir sefere cikan V Konstantinos Theodosiopolis gunumuzde Erzurum ve Melitene gunumuzde Malatya sehirlerini ele gecirdi ve buradaki halki yeniden Trakion themasina Bulgar sinirina yerlestirilerek buradaki siniri mustahkem yapilar ile korunma altina alindi Abbasiler Theodosiopolis ve Melitene yi kisa sure icerisinde tekrar ele gecirse de bu basarilar o zamana dek suregelen dengeyi bozmus olmasi nedeniyle onemlidir Simdiye degin Araplarin taarruzu ve Bizans in mudafaasiyla suren durum bundan sonra Araplarin savunan taraf olmasi yonunde degisime ugrasmistir Ayrica bundan sonra Arap Bizans askeri iliskileri genis fetih hareketlerinden ziyade sinir catismalari olarak vuku bulacakti Durumun bu sekilde degismesinde Abbasilerin Emevilerin aksine Iran Afganistan ve Maveraunnehir cografyalarina oncelik vermeleri en onemli etkendir Arap tehlikesinin buyuk oranda bertaraf edilmis olmasina ragmen Bulgarlarla olan sorunlar yeniden bas gosterdi V Konstantinos un Bulgar sinirinda aldigi iskan ve savunma yapisi gibi tedbirlere cevap olarak 756 da Bizans topraklarina saldirilar basladi ve iki devlet arasindaki catisma donemi yeniden acildi V Konstantinos un ciktigi dokuz Bulgar seferinden en siddetlisi Bizans dusmani hizipten Telets in uzun yillar suren ic mucadeleyi kazanarak Bulgar hani olmasiyla yasandi Bulgarlarin Trakion ya saldirmasina karsilik sefere cikan V Konstantinos bizzat Trakion uzerinde Bulgar topraklarina ilerlemekte iken ayni zamanda Tuna uzerinden filo yardimiyla suvari kuvvetini de hareket gecirdi Tuna dan guney istikametine ilerleyen suvari kuvveti ile birlesen V Konstantinos un ordusu Euksinos kiyisindaki Anhialos da 30 Haziran 763 gunu Bulgar kuvvetlerini kesin bir bozguna ugratmistir Bu muharebeden itibaren ic karisiklik donemine giren Bulgar Hanligi nda kisa sureli iktidarlar ortaya cikiyor Bizans aleyhine bir goruse sahip lider tahta oturdugunda Bizans ordulari Bulgar topraklarina girerek iktidari degistiriyorlardi Bu durum 770 yilinda Telerig in han olmasina dek surmus hanligin Bizans a karsi koyma gucune eristigini goren V Konstantinos 773 yilinin ilkbaharinda on yil oncesinde yaptigi gibi iki koldan Bulgar topraklarina sefere cikarak Telerig i baris gorusmeleri yapmaya zorlamistir Telerig in ekim ayinda Thesselia iclerine dogru giristigi akin tesebbusunun de onlenmesine karsin devamli bir baris saglanamamis ve V Konstantinos iktidarinin sonuna dek Bulgarlar ile savasmak zorunda kalmistir Her ne kadar surekli bir baris saglanamasa da Bulgar Hanligi nin askeri ve idari durumu oldukca zayiflatilmistir Ikonoklazm uygulamalari V Konstantin in emriyle bir manastiri tahrip eden askerlerin resmedildigi 14 yuzyil minyaturu Araplar ve Bulgarlara karsi yaptigi seferler ile halk nezdinde oldukca sevilen bir kisi olan V Konstantinos babasinin ikonoklast politikasini surdurmek niyetindeydi ve bu yolda piskopos olarak kendi goruslerine yakin kisileri tayin etmekte yeni piskoposluklar acarak kendisine yakin piskoposlari buralarda gorevlendirmekte her iki gorusun de katildigi halka acik toplantilar duzenleyerek halkin tepkisini olcmekte ve bizzat ikonoklazmi destekleyici dini metinler kaleme almaktaydi Babasinin aksine felsefi ve dini konularda oldukca yetkin olan V Konstantinos Peuseis inde Isa nin gercek imgesinin kominyon Hristiyan in gercek imgesininse hac oldugunu vurgulamaktaydi Hazirlik asamalari neticesinde V Konstantinos un ikonoklast politikasinin ilk fiili adimi bir konsil toplamak oldu III Leon kendi politikasina patrigin onayini alarak mesruiyet saglamisti halefi olan ogluysa bunu 338 ikonoklast piskoposun katilimiyla 10 Subat 754 te Hieria Sarayi nda topladigi Hieria Konsili ile gerceklestirdi Konsil sonucunda Meryem ve azizler de dahil olmak uzere her turlu ikonalar lanetlenmis herhangi bir ikonayi gizlice bulunduran din gorevlilerinin gorevden uzaklastirilacagi siradan kisilerin ise aforoz edilip inanc ve devlet dusmani sifatlariyla yargilanacagi ilan edilmistir Konsille birlikte politikasinin mesru zeminini hazirlayan V Konstantinos ikonalara karsi genis olcude eyleme girismis her yerde ikonalar kirilip yakilmis ve hakaretlere maruz kalmistir Bu tahrip evresinde cok buyuk sayida mozaik fresk heykel yok edilmis ve resimle suslenmis pek cok yazma eser de bundan nasibini almistir V Konstantinos un ikonoklazma yeni bir cehre getiren asil eylemiyse kendisine en sert muhalefeti gerceklestiren manastirlara karsi 760 lardan itibaren aldigi tavirdir Ikonoklast politika zamanla putperest yuvasi ve gercek inancin dusmani olarak nitelenen manastirlara karsi bir savas niteligi kazandi Bu donemde manastir erbaplari olan kesisler dini kimliklerini temsil etmeyen siradan elbiseler giymeye kimileri ise evlenmeye ve manastirlardan ayrilmaya zorlandilar Kesislerden alinarak bosaltilan manastirlar kisla kamu binasi ve depo gibi cesitli amaclara tahsis edilmis manastirlara ait mulklere de devlet tarafindan el konulmustur Araplar ve Bulgarlara karsi basarili muharebeler gerceklestiren V Konstantinos imparatorlugun bati topraklari uzerinde ayni otoriteyi saglayamamistir III Leon devrinden beri suregelen papalik ile Bizans arasindaki ikonoklazm ayriligi V Konstantinos un eylemleriyle birlikte gittikce derinlesmis ve Frank Kralligi ile papalik arasindaki yakinlasma neticesinde 756 da Ravenna Perugia ile Roma yi papanin denetimine verilerek Papalik Devleti kurulmustur Olumu 14 Eylul 775 te Bulgar seferi sirasinda bacaklarinin iltihaplanmasi uzerine Arkadiopolis a goturulen V Konstantinos Silimbria daki liman uzerinden gemiyle baskente aktarilsa da yolculugu tamamlayamadan olmus ve yerine oglu IV Leon tahta oturmustur Notlar 716 yilinda III Theodosios ile Tervel arasinda yapilan antlasma sartlari geregi Bizans Bulgar sinirinda yiginak yapmak yasaklanmis olmasina karsin V Konstantinos un sinira surekli iskan gerceklestirmesi ve mustahkem mevki kurmasi Bulgarlar tarafindan tehdit olarak algilanmistir KaynakcaOzel Ostrogorsky 2015 s 153 Norwich 2013 s 290 Vasiliev 2016 s 301 a b c d e f g h Ostrogorsky 2015 s 154 a b c d Norwich 2013 s 291 a b c d Levtchenko 1999 s 126 a b c Vasiliev 2016 s 302 a b c d e f g h i Ostrogorsky 2015 s 155 a b c Gregory 2008 s 193 a b c d Norwich 2013 s 294 a b c Levtchenko 1999 s 128 Diehl 2006 s 64 a b c d e f g h Ostrogorsky 2015 s 156 Cheynet 2008 s 61 Barker 1995 s 71 a b Norwich 2013 s 295 a b c d e Ostrogorsky 2015 s 157 a b Ostrogorsky 2015 s 159 a b Norwich 2013 s 292 Herrin 2016 s 164 Herrin 2016 s 165 Halsall Paul Subat 1996 Ingilizce sourcebooks fordham edu 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2017 a b Vasiliev 2016 s 303 Ostrogorsky 2015 s 161 a b c Ostrogorsky 2015 s 162 Mango 2008 s 129 Diehl 2006 s 69 Vasiliev 2016 s 304 Barker 1995 s 73 Levtchenko 1999 s 127 Seidler 1980 s 59 a b Ostrogorsky 2015 s 158 Ronchey 2014 s 178 Norwich 2013 s 296 Barker 1995 s 76 Cheynet 2008 s 65 Norwich 2013a s 295 GenelWikimedia Commons ta V Konstantinos ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 1995 Bizans Toplumsal ve Siyasal Dusunusu Mete Tuncay cev 2 bas Istanbul Imge Kitabevi Yayinlari ISBN 9755331344 Cheynet Jean Claude 2008 Bizans Tarihi Ismail Yerguz cev Ankara Dost Kitabevi Yayinlari ISBN 9789752983526 Diehl Charles 2006 Bizans Imparatorlugu Tarihi A Goke Bozkurt cev Istanbul Ilgi Yayinlari ISBN 9944978140 Gregory Timothy 2008 Bizans Tarihi Esra Ermert cev Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 9789750815072 2016 Bizans Bir Ortacag Imparatorlugunun Sasirtici Yasami Uygur Kocabasoglu cev 4 bas Istanbul Iletisim Yayinlari ISBN 9789750507496 1999 Kurulusundan Yikilisina Kadar Bizans Tarihi Maide Selen cev Istanbul Ozne Yayinlari ISBN 975814345X Mango Cyril 2008 Bizans Yeni Roma Imparatorlugu Gul Cagali Guven cev Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 9789750814105 Norwich John Julius 2013 Bizans Erken Donem MS 323 802 1 Hamide Koyukan cev Istanbul Kabalci Yayinevi ISBN 9786055093013 Ostrogorsky Georg 2015 Bizans Devleti Tarihi Fikret Isiltan cev 8 bas Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 9789751603487 2014 Imparatorlar ve Ikonoklazm Eco Umberto Ed Ortacag Barbarlar Hiristiyanlar Muslumanlar Leyla Tonguc Basmaci cev 2 bas Istanbul Alfa Yayinlari ISBN 9786051066233 1980 Bizans Siyasal Dusuncesi Mete Tuncay cev Ankara Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi Yayinlari 1998 Bizans ta Gunluk Yasam Bilgi Altinok cev Istanbul Gocebe Yayinlari ISBN 9758143182 Vasiliev Alexander A 2016 Bizans Imparatorlugu Tarihi Tevabil Alkac cev Istanbul Alfa Yayinlari ISBN 9786051712659