III. Theodosios veya Teodosyos (Yunanca: Θεοδόσιος Γ Teodhosios G), Mayıs 715 - 25 Mart 717 döneminde hüküm süren Bizans imparatoru.
III. Theodosios Θεοδόσιος Γ | |
---|---|
III. Theodosios sikkesi | |
Bizans İmparatoru | |
Hüküm süresi | Mayıs 715 - 25 Mart 717 |
Önce gelen | II. Anastasios |
Sonra gelen | III. Leon |
Ölüm | 717'den sonra, muhtemelen 24 Temmuz 754'te |
Çocuk(lar)ı | Theodosius |
İmparatorluğa getirilme
Theodosios bir maliye memuru ve vergi toplama idarecisi idi ve 715'te Opsikion Theması'nın güneylerinde vergi toplama ile görevlendirilmişti.
İmparator II. Anastasios'un emri ile Rodos'a hücum eden Bizans donamasında bulunan Opsikion Theması askerleri kendilerinin gayretiyle bir askerî darbe ile tahta geçirdikleri II. Anastasios idaresinden hoşnutsuzdular. Bundan dolayı seferden dönerken isyan ettiler ve sefer komutanı Amiral İoannis'i döverek öldürdüler. Bu isyanı idare edenler kendilerine yeni bir imparator adayı olarak Theodosios'u seçtiler. Bazı tarihçilere göre Theodosios eski imparator III. Tiberios'un oğlu idi. Fakat birçok eski ve yeni Bizans tarihçisi Theodesios'un seçimini çok anlaşılmaz ve nedeni bilinmez bir tarihî gerçek olarak ifade etmektedirler. Zamanının tarihçisi Günah Çıkartıcı Theofanis'in anlatığına göre, Theodosios kendisinin isyancılar tarafından imparator olarak ilan edileceğinden haberdar değildi. Haberi alınca kaçıp Adramytteion (günümüzde Edremit) civarında bulunan ormanlarda saklanmayı denedi. Ama askerler tarafından bulunarak kılıç tehdidi altında Mayıs 715de imparator ilan edildi.
İsyancılar Konstantinopolis'i 6 ay süren bir kuşatmaya aldılar ve merkezi güçler ile isyancılar arasında devamlı bir mücadele başladı. İmparator Anastasios İznik'e kaçtı. Ama bir iç savaş şeklini alan bu mücadele Konstantinopolis Ortodoks Patriği I. Germanos aracılığı sonucunda II. Anastasios'un tahtından III. Theodesios lehine feragat etmesi ile sona erdi.
İmparator olan III. Theodosios Bizans tarihinde az bulunur bir makul davranışla Anastasios'un Selanik'te bir manastırda keşiş olarak gönderilmesini onayladı.
İmparatorluk; Leon'un isyanı ve tahttan feragât
Theodosios'un saltanatı 1 yıl 10 ay olarak çok kısa sürdü ve bu kısa saltanat hakkında günümüzde elimize geçen bilgiler çok azdır.
Yirmi Yıllık Anarşi | |||
Kronoloji | |||
Leontios | 695–698 | ||
III. Tiberios | 698–705 | ||
II. Justinianos | 705–711 | ||
Ortak imparator olarak Tiberius ile, 706–711 | |||
Filippikos Bardanes | 711–713 | ||
II. Anastasios | 713–715 | ||
III. Theodosios | 715–717 | ||
Veraset | |||
Öncül: Herakleios Hanedanı | Ardıl: İsauria Hanedanı |
Önceki imparatorun beklediği gibi Theodosios imparator olur olmaz yazın Emevi Arap ordusu Anadolu'nun çok içlerine sarkarak talan akınlarına başladılar. 716'de biri Emevi Halifesi'nin kardeşi Mesleme bin Abdülmelik komutasında diğeri Süleyman adlı bir general komutasında iki büyük Emevi Arap ordusu iki koldan Anadolu sınırlarına girdi. Maslama ordusunun ilk hedefi Anadolu'da en büyük Bizans şehri olan ve Anatolikon Theması merkezi olan Amorium kenti idi. Bu thema'yı korumak için daha önceki imparator Anastasios en ünlü komutanı Leon İsauryalı'yı themaya Stratigos (askeri vali) olarak seçmişti. Bu karadan akını sırasında Emevi donanması da Bizans sahillerine hücumlar yaptı.
Theodosios hem Balkanlardan gelecek bir ekstra hücumu önlemek ve hem askerî destek almak için Bulgarlara büyük tavizler vererek Bulgar Kralı ile bir antlaşma yaptı. Bu antlaşma ile Bulgar Kralı bir Arap istilası karşında Bizans'a askerî destek verecekti. Bu antlaşma Theodosios tahttan ayrıldıktan sonra 719'da "İkinci Arap Konstantinopolis Kuşatması"'nın ortadan kaldırılması için verilen Bulgar askerî desteğine bir neden oldu.
716 yılında gelen Emevi hücumunun iki kolu Amorium önünde birleşti. Ama bu şehirde bulunan Stratigos General Leon İsauryalı Arap orduları komutanları ile müzakerelere girişti. 716 sonlarında Arap orduları yine eski sınırın gerisine çekildiler.
717 başlarında Anatolikon Theması Stratigosu olan ve Arapların çekilmesini sağladığı için halk arasında büyük ün yapmış olan General Leon İsauryalı III. Theodosios'a karşı isyan etti; askerleri tarafından imparator ilan edildi ve Konstantinopolis'e karşı yürüyüşe geçti. Armeniakon Theması Stratigos'u olan Artabasdos ile kızını ona vermek ve ona en yüksek askeri rütbe olan "Kuropalatis" rütbesi verme vaadiyle, anlaşmış ve onun askerleri de ordusuna eklenmişti. Thodosius bu orduya karşı koymak için toplanabilen küçük bir orduyu oğlu komutasında gönderdiyse de bu ordu Leon'a Nicomedia'da (İzmit) yenik düşüp Theodosios'un oğlu ve ailesi esir olarak ellerine geçti. Leon, Kontantinopolis surlarının savunma önemini bildiği için Patrik ve Bizans Senatosu üyeleri ile konuşmalara başladı. Bütün Bizanslılar o yıl yazında Emevi Arapların tekrar hücuma geçeceklerini bildikleri için bu tehdit altında bir iç savaş yapılmasının aleyhindeydiler. Leon, Theodosios'un ve oğlunun hayatlarına hiçbir zarar gelmeyeceğini resmen garanti etti. Böylece 25 Mart 717'de Theodosios tahtından Leon lehine feragât etti.
Theodosios ve oğlu keşiş olarak Efes'te bir manastıra çekildiler. Theodosios'nun ne zaman öldüğü bilinmemektedir. 729'da Theodosios'un Efes Baspiskoposu olduğu sanılmaktaydı; ama yeni tarihi araştırmalar Efes Başpiskoposu'nun Theodosios'un oğlu olduğunu kabul etmektedirler. Her kim olursa olsun bu Theodosios adlı Efes Başpiskoposu 24 Temmuz 754 tarihinde toplanan ikonoklast "Hieria Konsili"'ne katılmıştır.
Ailesi
III. Theodosius'un evlenmiş olduğu bilinmektedir ama karısının ismi kaybolmuştur. Bir oğulları olduğu bilinmektedir. Theodosios ve oğlu Efes'te manastıra çekilmişlerdir. Oğlunun da keşişlik isminin Theodosios olduğu bilinmektedir.
Dipnotlar
- ^ a b Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Apogee, Londra:Penguin , say.349(İngilizce) "Bu seçilme şerefi istenmedik olduğu kadar da beklenmedikti" demektedir.
- ^ Şimdiki Bolvadin yakınlarında bulunan bir harabe şehir
- ^ Norwich'e göre (say.351) bu müzakerelerde Leon gizli olarak Araplarla anlaşarak onların kendinin imparator olma uğraşına katkısı olarak geri çekilmelerini sağlamış; imparator olunca onlara arazi tavizleri vereceğini kabul etmiş; ama imparator olduktan sonra bu sözünde durmamıştır.
- ^ Artabasdos sonradan 741'de imparatorluğu Leon'un varisi olan V. Konstantin'den bir yıl geçici olarak gaspetmiştir.
Dış kaynaklar
- Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN .
- Norwich, John Julius (1999). Byzantium, the apogee (İngilizce). Londra: Penguin. s. 4-7. ISBN .
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
Wikimedia Commons'ta III. Theodosios ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: II. Anastasios | Bizans İmparatoru 715–717 | Sonra gelen: III. Leon |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Theodosios veya Teodosyos Yunanca 8eodosios G Teodhosios G Mayis 715 25 Mart 717 doneminde hukum suren Bizans imparatoru III Theodosios 8eodosios GIII Theodosios sikkesiBizans ImparatoruHukum suresiMayis 715 25 Mart 717Once gelenII AnastasiosSonra gelenIII LeonOlum717 den sonra muhtemelen 24 Temmuz 754 teCocuk lar iTheodosiusImparatorluga getirilmeTheodosios bir maliye memuru ve vergi toplama idarecisi idi ve 715 te Opsikion Themasi nin guneylerinde vergi toplama ile gorevlendirilmisti Imparator II Anastasios un emri ile Rodos a hucum eden Bizans donamasinda bulunan Opsikion Themasi askerleri kendilerinin gayretiyle bir askeri darbe ile tahta gecirdikleri II Anastasios idaresinden hosnutsuzdular Bundan dolayi seferden donerken isyan ettiler ve sefer komutani Amiral Ioannis i doverek oldurduler Bu isyani idare edenler kendilerine yeni bir imparator adayi olarak Theodosios u sectiler Bazi tarihcilere gore Theodosios eski imparator III Tiberios un oglu idi Fakat bircok eski ve yeni Bizans tarihcisi Theodesios un secimini cok anlasilmaz ve nedeni bilinmez bir tarihi gercek olarak ifade etmektedirler Zamaninin tarihcisi Gunah Cikartici Theofanis in anlatigina gore Theodosios kendisinin isyancilar tarafindan imparator olarak ilan edileceginden haberdar degildi Haberi alinca kacip Adramytteion gunumuzde Edremit civarinda bulunan ormanlarda saklanmayi denedi Ama askerler tarafindan bulunarak kilic tehdidi altinda Mayis 715de imparator ilan edildi Isyancilar Konstantinopolis i 6 ay suren bir kusatmaya aldilar ve merkezi gucler ile isyancilar arasinda devamli bir mucadele basladi Imparator Anastasios Iznik e kacti Ama bir ic savas seklini alan bu mucadele Konstantinopolis Ortodoks Patrigi I Germanos araciligi sonucunda II Anastasios un tahtindan III Theodesios lehine feragat etmesi ile sona erdi Imparator olan III Theodosios Bizans tarihinde az bulunur bir makul davranisla Anastasios un Selanik te bir manastirda kesis olarak gonderilmesini onayladi Imparatorluk Leon un isyani ve tahttan feragatTheodosios un saltanati 1 yil 10 ay olarak cok kisa surdu ve bu kisa saltanat hakkinda gunumuzde elimize gecen bilgiler cok azdir Yirmi Yillik AnarsiKronolojiLeontios 695 698III Tiberios 698 705II Justinianos 705 711Ortak imparator olarak Tiberius ile 706 711Filippikos Bardanes 711 713II Anastasios 713 715III Theodosios 715 717VerasetOncul Herakleios Hanedani Ardil Isauria Hanedani Onceki imparatorun bekledigi gibi Theodosios imparator olur olmaz yazin Emevi Arap ordusu Anadolu nun cok iclerine sarkarak talan akinlarina basladilar 716 de biri Emevi Halifesi nin kardesi Mesleme bin Abdulmelik komutasinda digeri Suleyman adli bir general komutasinda iki buyuk Emevi Arap ordusu iki koldan Anadolu sinirlarina girdi Maslama ordusunun ilk hedefi Anadolu da en buyuk Bizans sehri olan ve Anatolikon Themasi merkezi olan Amorium kenti idi Bu thema yi korumak icin daha onceki imparator Anastasios en unlu komutani Leon Isauryali yi themaya Stratigos askeri vali olarak secmisti Bu karadan akini sirasinda Emevi donanmasi da Bizans sahillerine hucumlar yapti Theodosios hem Balkanlardan gelecek bir ekstra hucumu onlemek ve hem askeri destek almak icin Bulgarlara buyuk tavizler vererek Bulgar Krali ile bir antlasma yapti Bu antlasma ile Bulgar Krali bir Arap istilasi karsinda Bizans a askeri destek verecekti Bu antlasma Theodosios tahttan ayrildiktan sonra 719 da Ikinci Arap Konstantinopolis Kusatmasi nin ortadan kaldirilmasi icin verilen Bulgar askeri destegine bir neden oldu 716 yilinda gelen Emevi hucumunun iki kolu Amorium onunde birlesti Ama bu sehirde bulunan Stratigos General Leon Isauryali Arap ordulari komutanlari ile muzakerelere giristi 716 sonlarinda Arap ordulari yine eski sinirin gerisine cekildiler 717 baslarinda Anatolikon Themasi Stratigosu olan ve Araplarin cekilmesini sagladigi icin halk arasinda buyuk un yapmis olan General Leon Isauryali III Theodosios a karsi isyan etti askerleri tarafindan imparator ilan edildi ve Konstantinopolis e karsi yuruyuse gecti Armeniakon Themasi Stratigos u olan Artabasdos ile kizini ona vermek ve ona en yuksek askeri rutbe olan Kuropalatis rutbesi verme vaadiyle anlasmis ve onun askerleri de ordusuna eklenmisti Thodosius bu orduya karsi koymak icin toplanabilen kucuk bir orduyu oglu komutasinda gonderdiyse de bu ordu Leon a Nicomedia da Izmit yenik dusup Theodosios un oglu ve ailesi esir olarak ellerine gecti Leon Kontantinopolis surlarinin savunma onemini bildigi icin Patrik ve Bizans Senatosu uyeleri ile konusmalara basladi Butun Bizanslilar o yil yazinda Emevi Araplarin tekrar hucuma gececeklerini bildikleri icin bu tehdit altinda bir ic savas yapilmasinin aleyhindeydiler Leon Theodosios un ve oglunun hayatlarina hicbir zarar gelmeyecegini resmen garanti etti Boylece 25 Mart 717 de Theodosios tahtindan Leon lehine feragat etti Theodosios ve oglu kesis olarak Efes te bir manastira cekildiler Theodosios nun ne zaman oldugu bilinmemektedir 729 da Theodosios un Efes Baspiskoposu oldugu sanilmaktaydi ama yeni tarihi arastirmalar Efes Baspiskoposu nun Theodosios un oglu oldugunu kabul etmektedirler Her kim olursa olsun bu Theodosios adli Efes Baspiskoposu 24 Temmuz 754 tarihinde toplanan ikonoklast Hieria Konsili ne katilmistir AilesiIII Theodosius un evlenmis oldugu bilinmektedir ama karisinin ismi kaybolmustur Bir ogullari oldugu bilinmektedir Theodosios ve oglu Efes te manastira cekilmislerdir Oglunun da kesislik isminin Theodosios oldugu bilinmektedir Dipnotlar a b Norwich John Julius 1991 Byzantium The Apogee Londra Penguin ISBN 0 14 011448 3 say 349 Ingilizce Bu secilme serefi istenmedik oldugu kadar da beklenmedikti demektedir Simdiki Bolvadin yakinlarinda bulunan bir harabe sehir Norwich e gore say 351 bu muzakerelerde Leon gizli olarak Araplarla anlasarak onlarin kendinin imparator olma ugrasina katkisi olarak geri cekilmelerini saglamis imparator olunca onlara arazi tavizleri verecegini kabul etmis ama imparator olduktan sonra bu sozunde durmamistir Artabasdos sonradan 741 de imparatorlugu Leon un varisi olan V Konstantin den bir yil gecici olarak gaspetmistir Dis kaynaklarGregory Timothy E 2008 Bizans Tarihi cev Esra Ermert Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 975 08 1507 2 Norwich John Julius 1999 Byzantium the apogee Ingilizce Londra Penguin s 4 7 ISBN 0 14 011448 3 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Wikimedia Commons ta III Theodosios ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi unvanlarOnce gelen II Anastasios Bizans Imparatoru 715 717 Sonra gelen III Leon