Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Koyungeçidi Muharebesi, 9 Eylül 1578'de Osmanlı Devleti ile Safevî Devleti arasında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı.
| Battle of Koyungeçidi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı | |||||||||
 Koyungeçidi Muharebesi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı Devleti |  Safevî Devleti | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Özdemiroğlu Osman Paşa | | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 20.000 Safevi | |||||||||
Muharebe öncesi
Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 1555 yılında imzalanan Amasya Antlaşması 1578 yılında bozuldu ve Osmanlılar İran üzerine taarruza geçti. Lala Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu komutasındaki Safevî ordusunu 9 Ağustos'ta Çıldır Muharebesi'nde büyük bir yenilgiye uğrattı. Bunun sonucunda, bölgedeki Safevî direncinin büyük oranda kırılması üzerine, Osmanlı ordusu herhangi bir direnişle karşılaşmadan Gürcistan içlerinde ileri harekâtını sürdürdü ve 24 Ağustos'ta Safevîlere bağlı Gürcü Kartli Krallığı'nın başkenti Tiflis'e girdi.
Bir haftalık dinlenme ve yeni fethedilen bu bölgenin idarî düzenlemelerinin yapılmasının ardından Osmanlı ordusu Eylül başında bir sonraki hedefi olan Şirvan'a doğru harekete geçti. Bu süreçte (Kartli Krallığı gibi Amasya Antlaşması uyarınca Safevî hakimiyetine bırakılmış olan) daha doğudaki Gürcü krallığı olan Kaheti de Osmanlılara tâbiyetini bildirmiş ve Kaheti Kralı II. Aleksandre birlikleriyle Osmanlı ordusuna katılmıştı. Bu sayede herhangi bir direnişle karşılaşmadan Kaheti topraklarına giren Osmanlı ordusu Alazani nehrine (Kanık nehri) yaklaştı. Lala Mustafa Paşa bir Türk birliğini II. Aleksandre birlikleriyle birlikte Şeki’nin fethine gönderdi.
Osmanlı ordusunun ana kısmı ise Alazani nehrinin sularının kabarık olması nedeniyle öte yakaya geçemedi ve yönünü güneye çevirerek İori nehrine (Kabur nehri) doğru ilerledi.
Muharebe
Osmanlı ordusu Alazani ve İori nehirleri arasındaki bölgedeyken Safevilerin Tebriz hâkimi , yaklaşık 20.000 kişilik bir orduyu Gence'de topladı ve Osmanlı ordusunun üzerine yürüdü. Kura Nehri kıyılarına gelen İran ordusu Alazani ve İori nehirlerinin birleştiği noktaya yakın bir yerden karşıya geçti ve öncü birlikler hayvanları otlatmak üzere ana birliklerden uzakta bulunan Osmanlı askerlerine saldırdı. Ana İran ordusu ise Kür nehri üzerinde birliklerin geçişi için sığlık teşkil edebilecek mahiyetteki Koyungeçidi mevkiini tuttu ve Osmanlı ordusunun üzerine taarruz amaçlı harekete geçti.
Safevî öncü birliklerinin saldırısının duyulması üzerine Lala Mustafa Paşa Osmanlı ordusuna savaş düzeni aldırdı. Diyarbakır Beylerbeyi Derviş Paşa, Özdemiroğlu Osman Paşa, Erzurum Beylerbeyi Behram Paşa, Halep Beylerbeyi Mehmed Paşa ve Karaman Beylerbeyi Mehmed Paşa komutasındaki eyalet askerleri İran ordusunu İori nehrinin ötesine püskürttü ve sonra karşıya geçti. Lala Mustafa Paşa ve Kapıkulu askerleri ise çatışmaya girmeden geride konuşlandı.
İori ve Kura nehirleri arasında kalan bölgede iki ordu çarpışmaya başladı. Osmanlı ordusunun hücumu karşısında tutunamayan Safevî kuvvetleri Kür nehrine doğru geri çekildi. Bu sırada Kür üzerindeki geçidi tutan ve ordusunun ihtiyatındaki kuvvetlerin başında bulunan Türkmen Emir Han ise birkaç alayla birlikte direnmeye çalıştı. Bir-iki saat direnen Emir Han kuvvetleri de yenildi ve Kura Nehri'nin güneyine doğru çekilmeye başladı. Ancak, başta Emir Han'ın oğlu ve Mugan hâkimi Murad Han komutasındaki çarpışmakta olan İran birlikleri düzensiz bir şekilde çekilirken nehrin sığ geçidini bulamadı ve kabarık nehrin üzerinden bozgun halinde geçmeye çalıştıysa da boğularak can verdi.
Öğle saatlerinde başlayıp akşam saatlerinde sonuçlanan muharebede Osmanlıların oldukça hafif kayıplarına karşı ağır kayıplar veren Safevî ordusu düzensiz bir şekilde bölgeyi tahliye etti.
Muharebe sonrası
İranlıların kesin yenilgisiyle Osmanlıların önünde Şirvan'a kadar direnebilecek bir birlik kalmadı. Zaferden sonra Osmanlı ordusu ileri harekâtını sürdürürken, önden gönderilen birliklerin Şeki'yi fethettikleri haberi geldi. İori nehrini aşan Osmanlı ordusu 15 Eylül'de Ereş'e girdi. Burada bir kale inşa edilirken muhafızlığına da Saruhan Sancakbeyi tayin edildi.
Osmanlı ordusunun ana kısmı Ereş'te konaklarken, doğuya doğru ilerleyen bir Osmanlı kolordusu da önce Şamahı'yı, ardından ise Derbent'i ele geçirdi ve Dağıstan'a girerek Hazar Denizi'ne ulaştı. 16 Ekim'de ise Dağıstan'daki Kumuk Şamhalı Osmanlılara tâbi olduğunu bildirdi.
Lala Mustafa Paşa ise Özdemiroğlu Osman Paşa'nın emrine birlikler vererek 12 Ekim'den itibaren kışlamak üzere Osmanlı ordusuyla birlikte Erzurum'a doğru çekilmeye başladı.
Çok kısa bir süre içinde Çıldır ve Koyungeçidi'nde ağır mağlubiyetler alarak Gürcistan, Şirvan ve Dağıstan'ı kaybeden Safevîler ise süratle karşı taarruz hazırlıklarına başladılar. Nitekim, Osmanlı ordusunun kışlamak üzere çekilmesinden bir ay sonra Şamahı'yı hedef alan Safevî karşı saldırısı başladı.
Dış bağlantılar
 | Osmanlı muharebe veya savaşları ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koyungecidi Muharebesi 9 Eylul 1578 de Osmanli Devleti ile Safevi Devleti arasinda yapilan ve Osmanlilarin zaferiyle biten meydan savasi Battle of Koyungecidi1578 1590 Osmanli Safevi SavasiKoyungecidi MuharebesiTarih9 Eylul 1578Bolge Mingecevir AzerbaycanSebepSafevilerin Sirvan a dogru ilerleyen Osmanli ordusunu durdurmak istemesiSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarOsmanli DevletiSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerLala Mustafa Pasa Ozdemiroglu Osman PasaGucler20 000 SafeviMuharebe oncesiOsmanli Imparatorlugu ile Safevi Devleti arasinda 1555 yilinda imzalanan Amasya Antlasmasi 1578 yilinda bozuldu ve Osmanlilar Iran uzerine taarruza gecti Lala Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli ordusu komutasindaki Safevi ordusunu 9 Agustos ta Cildir Muharebesi nde buyuk bir yenilgiye ugratti Bunun sonucunda bolgedeki Safevi direncinin buyuk oranda kirilmasi uzerine Osmanli ordusu herhangi bir direnisle karsilasmadan Gurcistan iclerinde ileri harekatini surdurdu ve 24 Agustos ta Safevilere bagli Gurcu Kartli Kralligi nin baskenti Tiflis e girdi Bir haftalik dinlenme ve yeni fethedilen bu bolgenin idari duzenlemelerinin yapilmasinin ardindan Osmanli ordusu Eylul basinda bir sonraki hedefi olan Sirvan a dogru harekete gecti Bu surecte Kartli Kralligi gibi Amasya Antlasmasi uyarinca Safevi hakimiyetine birakilmis olan daha dogudaki Gurcu kralligi olan Kaheti de Osmanlilara tabiyetini bildirmis ve Kaheti Krali II Aleksandre birlikleriyle Osmanli ordusuna katilmisti Bu sayede herhangi bir direnisle karsilasmadan Kaheti topraklarina giren Osmanli ordusu Alazani nehrine Kanik nehri yaklasti Lala Mustafa Pasa bir Turk birligini II Aleksandre birlikleriyle birlikte Seki nin fethine gonderdi Osmanli ordusunun ana kismi ise Alazani nehrinin sularinin kabarik olmasi nedeniyle ote yakaya gecemedi ve yonunu guneye cevirerek Iori nehrine Kabur nehri dogru ilerledi MuharebeOsmanli ordusu Alazani ve Iori nehirleri arasindaki bolgedeyken Safevilerin Tebriz hakimi yaklasik 20 000 kisilik bir orduyu Gence de topladi ve Osmanli ordusunun uzerine yurudu Kura Nehri kiyilarina gelen Iran ordusu Alazani ve Iori nehirlerinin birlestigi noktaya yakin bir yerden karsiya gecti ve oncu birlikler hayvanlari otlatmak uzere ana birliklerden uzakta bulunan Osmanli askerlerine saldirdi Ana Iran ordusu ise Kur nehri uzerinde birliklerin gecisi icin siglik teskil edebilecek mahiyetteki Koyungecidi mevkiini tuttu ve Osmanli ordusunun uzerine taarruz amacli harekete gecti Safevi oncu birliklerinin saldirisinin duyulmasi uzerine Lala Mustafa Pasa Osmanli ordusuna savas duzeni aldirdi Diyarbakir Beylerbeyi Dervis Pasa Ozdemiroglu Osman Pasa Erzurum Beylerbeyi Behram Pasa Halep Beylerbeyi Mehmed Pasa ve Karaman Beylerbeyi Mehmed Pasa komutasindaki eyalet askerleri Iran ordusunu Iori nehrinin otesine puskurttu ve sonra karsiya gecti Lala Mustafa Pasa ve Kapikulu askerleri ise catismaya girmeden geride konuslandi Iori ve Kura nehirleri arasinda kalan bolgede iki ordu carpismaya basladi Osmanli ordusunun hucumu karsisinda tutunamayan Safevi kuvvetleri Kur nehrine dogru geri cekildi Bu sirada Kur uzerindeki gecidi tutan ve ordusunun ihtiyatindaki kuvvetlerin basinda bulunan Turkmen Emir Han ise birkac alayla birlikte direnmeye calisti Bir iki saat direnen Emir Han kuvvetleri de yenildi ve Kura Nehri nin guneyine dogru cekilmeye basladi Ancak basta Emir Han in oglu ve Mugan hakimi Murad Han komutasindaki carpismakta olan Iran birlikleri duzensiz bir sekilde cekilirken nehrin sig gecidini bulamadi ve kabarik nehrin uzerinden bozgun halinde gecmeye calistiysa da bogularak can verdi Ogle saatlerinde baslayip aksam saatlerinde sonuclanan muharebede Osmanlilarin oldukca hafif kayiplarina karsi agir kayiplar veren Safevi ordusu duzensiz bir sekilde bolgeyi tahliye etti Muharebe sonrasiIranlilarin kesin yenilgisiyle Osmanlilarin onunde Sirvan a kadar direnebilecek bir birlik kalmadi Zaferden sonra Osmanli ordusu ileri harekatini surdururken onden gonderilen birliklerin Seki yi fethettikleri haberi geldi Iori nehrini asan Osmanli ordusu 15 Eylul de Eres e girdi Burada bir kale insa edilirken muhafizligina da Saruhan Sancakbeyi tayin edildi Osmanli ordusunun ana kismi Eres te konaklarken doguya dogru ilerleyen bir Osmanli kolordusu da once Samahi yi ardindan ise Derbent i ele gecirdi ve Dagistan a girerek Hazar Denizi ne ulasti 16 Ekim de ise Dagistan daki Kumuk Samhali Osmanlilara tabi oldugunu bildirdi Lala Mustafa Pasa ise Ozdemiroglu Osman Pasa nin emrine birlikler vererek 12 Ekim den itibaren kislamak uzere Osmanli ordusuyla birlikte Erzurum a dogru cekilmeye basladi Cok kisa bir sure icinde Cildir ve Koyungecidi nde agir maglubiyetler alarak Gurcistan Sirvan ve Dagistan i kaybeden Safeviler ise suratle karsi taarruz hazirliklarina basladilar Nitekim Osmanli ordusunun kislamak uzere cekilmesinden bir ay sonra Samahi yi hedef alan Safevi karsi saldirisi basladi Dis baglantilarOsmanli muharebe veya savaslari ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz