Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kafkasya Dini Konseyi (1992'ye kadar Güney Kafkasya Müslümanlarının manevi yönetimi), Bakü'de bulunan Güney Kafkasya Müslümanlarının en yüksek manevi ve idari organıdır.
| Kafkasya Dinî Konseyi | |
|---|---|
| Kuruluş yeri | Tiflis |
| Merkez | Bakü |
| Şeyhülislam | Allahşükür Paşazade |
| Resmî site | https://qafqazislam.com/?lang=en |
Tarihçe
Rus İmparatorluğu
Kafkasya Dini Konseyi'nin tarihi, 1823 yılında başlar. 1823 yılında Güney Kafkasya Şiilerine liderlik etmek üzere Tiflis'te bir şeyhülislam makamı kuruldu. 9 yıl sonra, 1832'de Kafkas Sünnilerine liderlik etmesi için Tiflis'te bir müftülük makamı da kurulmuştur. İlk müftü, Rus general tarafından önerildi.
1872'de Rus Çarı II. Aleksandr, Sünni ve Şii mezheplerinin Güney Kafkasya ruhani idarelerini kurdu. 2 Ocak 1873'te Tiflis'te törenle medreseler açıldı.Güney Kafkasya'da müftünün başkanlığını yaptığı Sünni Ruhani İdaresi ve şeyhülislamın başkanlığını yaptığı Şii Ruhani İdaresi olmak üzere iki Müslüman idari organı oluşturuldu. Tiflis'te bulunan bu iki dairenin her biri bir başkan (müftü veya şeyhülislam), 3 kurul üyesi, bir sekreter ve 2 yardımcısı, bir tercüman, bir katip ve bir arşivciden oluşuyordu. Şeyhülislam ve müftü, Kafkasya genel valisi tarafından atanabiliyordu. 1867 yılına kadar sadece şeyhülislam ve müftü hükûmetten maaş alıyordu, ancak o yıldan itibaren diğer üst düzey Müslüman din adamları da maaş almaya başladı.
Bu kurumların manevi yargı yetkisi Bakü, Yelizavetpol, Tiflis ve Erivan guberniyalarındaki Müslümanları kapsıyordu.
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti
28 Mayıs 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilanından sonra Azerbaycan hükûmeti bir sorunla karşı karşıya kaldı: Tiflis şehrinde bulunan (Güney) Kafkasya Müslümanlarının Ruhani İdaresi Bakü şehrine devredilmeli ve 1917'de kaldırılan şeyhülislamlık makamı yeniden kurulmalıydı.
Böylece, 1918 yılının başında yönetim Bakü'ye devredildi ve , en yüksek din adamı rütbesi olan şeyhülislamlık için tek aday oldu. Cumhuriyet döneminde, manevi yönetime Meşhati-İslamiyye deniyordu.
Sovyet dönemi
14 Nisan 1944'te SSCB liderliğinin girişimiyle Güney Kafkasya Müslümanlarının Ruhani İdaresi olarak idare yeniden kuruldu. 25-28 Mayıs 1944'te Güney Kafkasya Müslümanlarının Birinci Kongresi yapıldı. Kongrede , Güney Kafkasya Müslümanları Ruhani Kurulunun başkanlığına yeniden seçildi ve yeniden şeyhülislam makamına atandı. Alizade, aynı zamanda idarenin tarihinde seçilmiş olan ilk şeyhülislamdır, o zamana kadar şeyhülislamlar devlet tarafından atanırdı. Bu kongrede Manevi İdare Bildirisi onaylandı ve liderleri (müftü ve manevi idare üyeleri ile birlikte şeyhülislam) seçimlerle makamlarına atanmaya başladı.
Sovyet sonrası dönem
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra idare, günümüzdeki adı olan Kafkasya Dini Konseyi (Kafkas Müslümanları Kurulu) adını aldı. 1992 yılında Hacı Allahşükür Paşazade Azerbaycan, Gürcistan, Dağıstan, Kabardino-Balkarya, İnguşetya, Çeçenistan, Karaçay-Çerkezya ve Adige Cumhuriyetlerinin dini şahsiyetleri tarafından Kafkas Halkları Yüksek Dini Konseyi başkanlığına seçildi.
Bildiriye göre Kafkas Müslümanları Dairesi başkanının Şii, yardımcısının ise Sünni olması gerekiyor. Bu, eski Sovyetler Birliği'ndeki Müslümanların Ruhani İdaresi içerisindeki tek hiyerarşidir.
2003 yılında Hacı Allahşükür Paşazade, 11. Kafkas Müslümanları Kongresi'nde ömür boyu şeyhülislam seçildi. 12. Kafkas Müslümanları Kongresi, 12 Ağustos 2009'da Bakü'de düzenlendi
800.000 Müslümanın yaşadığı Gürcistan'da Kafkas Müslümanları İdaresi'nin bir temsilciliği açıldı. Ağustos 2011'de Gürcistan'da Kafkas Müslümanları İdaresi'ne bağlı olmayan yeni bir İslami kurum kuruldu.
Liderler
Şii cemaatinin başı şeyhülislam Kafkas Müslümanları Kurulu 6 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'nun başkanıdır. Sünni cemaatinin başı olan müftü ise onun vekilidir.
Şeyhülislamlar
Kafkasya'da ilk şeyhülislamlık makamı, 1823'te kuruldu. O zamandan beri 12 kişi şeyhülislamlık makamında bulunmuştur:
| # | İsim | Dönem |
|---|---|---|
| 1 | 1823–1846 | |
| 2 | 1846–1862 | |
| 3 | 1862–1884 | |
| 4 | 1885–1894 | |
| 5 | 1895–1907 | |
| 6 | Muhammed Hasan Mevlazade Şekevi | 1907–1909 |
| 7 | 1909–1918 | |
| 8 | 1918–1920 1944–1954 | |
| 9 | 1954–1966 | |
| 10 | 1968–1976 | |
| 11 | 1978–1979 | |
| 12 | Allahşükür Paşazade | 1980 – günümüz |
Müftüler
Kafkasya'da Sünni cemaatine mensup Müslümanlar için ilk müftülük, 1832 yılında kuruldu. Şu ana kadar 11 müftü bu makamda yer almıştır:
| # | İsim | Dönem |
|---|---|---|
| 1 | 1832–1840 | |
| 2 | 1842–1847 | |
| 3 | 1847–1880 | |
| 4 | 1872–1880 | |
| 5 | 1883–1917 | |
| 6 | İbrahim Efendizade | 1944–1955 |
| 7 | Asadulla Dibirov | 1956–1959 |
| 8 | Şerif Velizade | 1960–1966 |
| 9 | Ahmed Bozgeziyev | 1968–1969 |
| 10 | 1969–1986 | |
| 11 | 1989-günümüz |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Islam in Azerbaijan - Azerbaijan". www.azerbaijans.com (İngilizce). 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.
- ^ a b (PDF). Wayback Machine. Baku: Nurlar. s. 113. ISBN . 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ a b c d . Wayback Machine. 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ a b (PDF). Wayback Machine. Baku: Nurlar. ss. 82-90. ISBN . 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ a b c d (PDF). Wayback Machine. Baku: Nurlar. ss. 82-90. ISBN . 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Religion and religious institutions in Azerbaijan (Azerice). Baku: Azernashr. 1991. s. 97. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ "Azərbaycan və İslam bu gün — Azerbaijan and Islam today". ahlibeyt.az (Rusça). 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.
- ^ a b "Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi — Administration of Caucasian Muslims". qafqazislam.com (Azerice). 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.
- ^ . azertag.az (Rusça). 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.
- ^ Shaykh al-Islam, Azerbaijan Soviet Encyclopedia (Azerice). 10. Baku. 1987. s. 490.
- ^ a b (PDF) (Azerice). Baku: Nurlar. ISBN . 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ . Wayback Machine. 2014. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
Alıntılar
- Kafkas Müslümanları Kurulu 6 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nurullayev, Fuad İzzət oğlu; İdarəsi, Qafqaz Müsülmanları (2014). Şeyxülislamlıq zirvəsi Haci Allahşükür Paşazadə (Azerice). ISBN . OCLC 1021181124.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kafkasya Dini Konseyi 1992 ye kadar Guney Kafkasya Muslumanlarinin manevi yonetimi Baku de bulunan Guney Kafkasya Muslumanlarinin en yuksek manevi ve idari organidir Kafkasya Dini KonseyiKurulus yeriTiflisMerkezBakuSeyhulislamAllahsukur PasazadeResmi sitehttps qafqazislam com lang enTarihceRus Imparatorlugu Kafkasya Dini Konseyi nin tarihi 1823 yilinda baslar 1823 yilinda Guney Kafkasya Siilerine liderlik etmek uzere Tiflis te bir seyhulislam makami kuruldu 9 yil sonra 1832 de Kafkas Sunnilerine liderlik etmesi icin Tiflis te bir muftuluk makami da kurulmustur Ilk muftu Rus general tarafindan onerildi 1872 de Rus Cari II Aleksandr Sunni ve Sii mezheplerinin Guney Kafkasya ruhani idarelerini kurdu 2 Ocak 1873 te Tiflis te torenle medreseler acildi Guney Kafkasya da muftunun baskanligini yaptigi Sunni Ruhani Idaresi ve seyhulislamin baskanligini yaptigi Sii Ruhani Idaresi olmak uzere iki Musluman idari organi olusturuldu Tiflis te bulunan bu iki dairenin her biri bir baskan muftu veya seyhulislam 3 kurul uyesi bir sekreter ve 2 yardimcisi bir tercuman bir katip ve bir arsivciden olusuyordu Seyhulislam ve muftu Kafkasya genel valisi tarafindan atanabiliyordu 1867 yilina kadar sadece seyhulislam ve muftu hukumetten maas aliyordu ancak o yildan itibaren diger ust duzey Musluman din adamlari da maas almaya basladi Bu kurumlarin manevi yargi yetkisi Baku Yelizavetpol Tiflis ve Erivan guberniyalarindaki Muslumanlari kapsiyordu Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 28 Mayis 1918 de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti nin ilanindan sonra Azerbaycan hukumeti bir sorunla karsi karsiya kaldi Tiflis sehrinde bulunan Guney Kafkasya Muslumanlarinin Ruhani Idaresi Baku sehrine devredilmeli ve 1917 de kaldirilan seyhulislamlik makami yeniden kurulmaliydi Boylece 1918 yilinin basinda yonetim Baku ye devredildi ve en yuksek din adami rutbesi olan seyhulislamlik icin tek aday oldu Cumhuriyet doneminde manevi yonetime Meshati Islamiyye deniyordu Sovyet donemi 14 Nisan 1944 te SSCB liderliginin girisimiyle Guney Kafkasya Muslumanlarinin Ruhani Idaresi olarak idare yeniden kuruldu 25 28 Mayis 1944 te Guney Kafkasya Muslumanlarinin Birinci Kongresi yapildi Kongrede Guney Kafkasya Muslumanlari Ruhani Kurulunun baskanligina yeniden secildi ve yeniden seyhulislam makamina atandi Alizade ayni zamanda idarenin tarihinde secilmis olan ilk seyhulislamdir o zamana kadar seyhulislamlar devlet tarafindan atanirdi Bu kongrede Manevi Idare Bildirisi onaylandi ve liderleri muftu ve manevi idare uyeleri ile birlikte seyhulislam secimlerle makamlarina atanmaya basladi Sovyet sonrasi donem Sovyetler Birligi nin dagilmasindan sonra idare gunumuzdeki adi olan Kafkasya Dini Konseyi Kafkas Muslumanlari Kurulu adini aldi 1992 yilinda Haci Allahsukur Pasazade Azerbaycan Gurcistan Dagistan Kabardino Balkarya Ingusetya Cecenistan Karacay Cerkezya ve Adige Cumhuriyetlerinin dini sahsiyetleri tarafindan Kafkas Halklari Yuksek Dini Konseyi baskanligina secildi Seyhulislam Haci Allahsukur Pasazade Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin ile gorusurken 10 Ocak 2001 Bildiriye gore Kafkas Muslumanlari Dairesi baskaninin Sii yardimcisinin ise Sunni olmasi gerekiyor Bu eski Sovyetler Birligi ndeki Muslumanlarin Ruhani Idaresi icerisindeki tek hiyerarsidir 2003 yilinda Haci Allahsukur Pasazade 11 Kafkas Muslumanlari Kongresi nde omur boyu seyhulislam secildi 12 Kafkas Muslumanlari Kongresi 12 Agustos 2009 da Baku de duzenlendi 800 000 Muslumanin yasadigi Gurcistan da Kafkas Muslumanlari Idaresi nin bir temsilciligi acildi Agustos 2011 de Gurcistan da Kafkas Muslumanlari Idaresi ne bagli olmayan yeni bir Islami kurum kuruldu LiderlerSii cemaatinin basi seyhulislam Kafkas Muslumanlari Kurulu 6 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde nun baskanidir Sunni cemaatinin basi olan muftu ise onun vekilidir Seyhulislamlar Kafkasya da ilk seyhulislamlik makami 1823 te kuruldu O zamandan beri 12 kisi seyhulislamlik makaminda bulunmustur Isim Donem1 1823 18462 1846 18623 1862 18844 1885 18945 1895 19076 Muhammed Hasan Mevlazade Sekevi 1907 19097 1909 19188 1918 1920 1944 19549 1954 196610 1968 197611 1978 197912 Allahsukur Pasazade 1980 gunumuzMuftuler Kafkasya da Sunni cemaatine mensup Muslumanlar icin ilk muftuluk 1832 yilinda kuruldu Su ana kadar 11 muftu bu makamda yer almistir ve Haci Selman Musayev nin actigi iftar sofrasinda bulusurken 10 Temmuz 2014 Isim Donem1 1832 18402 1842 18473 1847 18804 1872 18805 1883 19176 Ibrahim Efendizade 1944 19557 Asadulla Dibirov 1956 19598 Serif Velizade 1960 19669 Ahmed Bozgeziyev 1968 196910 1969 198611 1989 gunumuzAyrica bakinizSovyetler Birligi nde Islam Rusya da Islam Muftuluk Taze Pir CamiiKaynakca Islam in Azerbaijan Azerbaijan www azerbaijans com Ingilizce 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2023 a b PDF Wayback Machine Baku Nurlar s 113 ISBN 978 9952 490 50 3 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d Wayback Machine 6 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 a b PDF Wayback Machine Baku Nurlar ss 82 90 ISBN 978 9952 490 50 3 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d PDF Wayback Machine Baku Nurlar ss 82 90 ISBN 978 9952 490 50 3 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Religion and religious institutions in Azerbaijan Azerice Baku Azernashr 1991 s 97 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Azerbaycan ve Islam bu gun Azerbaijan and Islam today ahlibeyt az Rusca 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2023 a b Qafqaz Muselmanlari Idaresi Administration of Caucasian Muslims qafqazislam com Azerice 19 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2023 azertag az Rusca 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2023 Shaykh al Islam Azerbaijan Soviet Encyclopedia Azerice 10 Baku 1987 s 490 a b PDF Azerice Baku Nurlar ISBN 978 9952 490 50 3 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Wayback Machine 2014 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2023 AlintilarKafkas Muslumanlari Kurulu 6 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nurullayev Fuad Izzet oglu Idaresi Qafqaz Musulmanlari 2014 Seyxulislamliq zirvesi Haci Allahsukur Pasazade Azerice ISBN 978 9952 490 50 3 OCLC 1021181124