İftar (Arapça: إفْطَار), Ramazan ayında Müslümanların oruçlu geçirdikleri günün sonunda akşam ezanı okunduktan sonra (güneşin batmasından sonra) yenen yemektir. Bu, onların gün içinde yediği ikinci öğün olmaktadır. Ramazan ayında günlük oruç, sahur yemeğinin hemen ardından başlar, gündüz saatlerinde devam eder ve gün batımıyla birlikte iftar yemeğiyle sona erer.
İftar | |
---|---|
Ülke | Müslüman çoğunluklu ülkeler |
Kaynak | 01984 |
Bölge | Dünya çapında |
Tescil geçmişi | |
Tescil | 2023 (18. oturum) |
İftar, 2023 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'ne eklenmiştir.
Tanım
İftar, Ramazan'ın dini kutlamalarından biridir ve genellikle Müslüman halkın orucunu birlikte açmak için bir araya geldiği bir topluluk olarak yapılır. Yemek, akşam ezanı okunduktan hemen sonra, yani gün batımından sonra yenir. Orucunu bu şekilde açan İslam peygamberi Muhammed'i örnek alarak, geleneksel olarak orucu açmak için üç hurma yenir, ancak bu zorunlu değildir. Müslümanlar, bir hayır işi olarak oruç tutan birine iftar yemeği vermenin çok büyük sevap olduğuna ve Muhammed'in de bu şekilde davrandığına inanırlar..
Julia Pardoe, 1836 yılında İstanbul'a yaptığı gezilerde katıldığı bir Türk iftarını şöyle aktarıyor:
Oda mükemmel bir kareydi, tamamen mobilyasızdı, tek fark zeminin ortasında bir halının serilmesiydi, bunun üzerinde yaklaşık altmış santim yüksekliğinde ahşap bir çerçeve duruyordu ve kenarı hafifçe yükseltilmiş, yuvarlak kaplamalı devasa bir tepsiyi destekliyordu. Tepsinin ortasına bir tür soğuk ekmek çorbasıyla doldurulmuş geniş beyaz bir leğen yerleştirildi; Etrafında dilimlenmiş peynir, hamsi, havyar ve her çeşit şekerlemeyle dolu küçük porselen tabaklardan oluşan bir çember dizilmişti; bunların arasında şimşir kaşıklar ve odayı gül kokusuyla dolduran pembe ve beyaz şerbet kadehleri vardı.
Pardoe, yemeğin "siyah, beyaz ve gri" köleler tarafından servis edildiğini, konukların kumaş peçetelerle tabağın etrafındaki minderlere oturduklarını, kendilerine ortak bir tencereden yenen pilavlı balık servis edildiğini bildirdi. İftarda etler, kuşlar ve balıklar, muhallebiler ve hamur işleri ve son yemek olarak da piramit şeklinde bir yığın pilavdan oluşan on dokuz yemek ikram edildi. Osmanlı geleneklerine göre tatlılar tuzlu yiyeceklerden, güveçler ise muhallebilerden önce ikram edilirdi. Yemekten sonra onlara misafirleri eğlendirmek için yaşlı bir masalcı katıldı. Konuklara fincanlarda Türk kahvesi ikram edildi. Ailenin baba ve oğulları kahve ve sigara içmek için misafirlere katıldılar ve harem kadınlarına gelenek gereği fındık, şekerleme ve keklerden oluşan hediyeler getirdiler.
Türkiye'de
Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'ta Ramazan ayı büyük bir coşkuyla kutlanıyor ve bunda iftar yemeklerinin payı büyük. İstanbul gibi büyük şehirlerdeki restoranların tamamı iftar için özel fırsatlar ve set menüler sunuyor. Set menülerin çoğu çorba ya da iftariye denilen meze tabağıyla başlıyor. iftariyeler genelde hurma, zeytin, peynir, pastırma, sucuk, Ramazan pidesi ve börekten oluşur. Ana yemek Osmanlı Saray Yemekleri başta olmak üzere çeşitli Türk yemeklerinden oluşur. Çoğu yerde ayrıca güllaç servis edilir. Kaliteli restoranların çoğunda Osmanlı klasik müziği ve Sufi müziğinin canlı performansları sunulmaktadır.
Türkiye'deki Ramazan kutlama uygulamalarının çoğunun kökleri eski Osmanlı İmparatorluğu geleneklerine dayanmaktadır. Camilerin minarelerinde gün batımından şafağa kadar mahya adı verilen ışıklar yakılır. Güneş batar batmaz, iftar yemeğine başlama sinyali olarak her şehrin en yüksek tepelerinden geleneksel iftar topu atılır.
İstanbul'da iftarın açılacağı en dikkat çekici mekanlardan biri Sultanahmet Meydanı'dır. Sultanahmet Camii yakınında yer alan Sultanahmet Meydanı, ramazan ayında açılan mini restoranlar, özel gösteriler ve geleneksel Osmanlı tiyatro gösterileri gibi pek çok etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Osmanlı padişahları Topkapı Sarayı'nda yaldızlı çardak altında oruçlarını açarlardı.
Teravih namazı çoğunlukla Türk camilerinde 4'er rekatlık 5 gruba ayrılan 20 rekat olarak kılınır. Her 4 rekatlık set arasında, Türk müzisyen Buhurizade Itri'nin bestelediği ilahi, namaza katılanlar tarafından söyleniyor. İlahi, İslam peygamberi Muhammed'i övmek için yapılan bir duadır.
Ramazan ayı aynı zamanda sadaka ayı olduğu için pek çok kişi yoksullara, öğrencilere, misafirlere ve yabancılara yönelik iftar yemekleri düzenler.
Galeri
- Bangladeş'te bir iftar tabağındaki yiyecekler.
- Hindistan'da bir iftar tabağındaki yiyecekler.
- Sultanahmet Camii'nin minareleri arasında bir iftar sırasında yanan ve Yunus Emre'nin "Sevelim sevilelim" sözünü içeren mahya.
- Tayvan'daki Taipei Ulu Camii'nde toplu bir iftar.
- İran'da bir iftar sofrası.
- İftar sofrası hazırlayan Zanzibarlı bir kadın, 2020. Zanzibar'da yemekler, genellikle oradaki çiftliklerde yetişen baharatlarla hazırlanmakta ve konuklar, baharatların ve yemeklerin nasıl hazırlanacağını da öğrenebilmektedir.
- Yöresel bir ev iftar sofrası.
- Gana'da orucunu açanlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "UNESCO adds Iftar to its Intangible Cultural Heritage list". unb.com. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
- ^ "Distribution of Biomphalaria pfeifferi Snails in Abu Usher Locality, Aljazeera State, Central Sudan". Journal of Chemical, Biological and Physical Sciences. 9 (1). 28 Şubat 2019. doi:10.24214/jcbps.b.9.1.06167. ISSN 2249-1929.
- ^ Barr, Sabrina. "RAMADAN 2019: HOW TO FAST RESPONSIBLY DURING THE MUSLIM HOLY MONTH". independent.co.uk. Independent. 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2019.
- ^ a b Pardoe, Julia (9 Ağustos 2014). The City of the Sultan, and Domestic Manners of the Turks, in 1836. Cambridge University Press. ISBN .
İslam ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Yiyecek ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iftar Arapca إف ط ار Ramazan ayinda Muslumanlarin oruclu gecirdikleri gunun sonunda aksam ezani okunduktan sonra gunesin batmasindan sonra yenen yemektir Bu onlarin gun icinde yedigi ikinci ogun olmaktadir Ramazan ayinda gunluk oruc sahur yemeginin hemen ardindan baslar gunduz saatlerinde devam eder ve gun batimiyla birlikte iftar yemegiyle sona erer IftarUNESCO Somut Olmayan Kulturel MirasiMisir in baskenti Kahire de toplu bir iftar sofrasi 7 Kasim 2005 UlkeMusluman cogunluklu ulkelerKaynak01984BolgeDunya capindaTescil gecmisiTescil2023 18 oturum Iftar 2023 yilinda UNESCO Somut Olmayan Kulturel Miras Listeleri ne eklenmistir TanimImam Riza Turbesi nde oruc tutan insanlara iftarliklar dagitiliyor Meshed Iran 2017 Iftar Ramazan in dini kutlamalarindan biridir ve genellikle Musluman halkin orucunu birlikte acmak icin bir araya geldigi bir topluluk olarak yapilir Yemek aksam ezani okunduktan hemen sonra yani gun batimindan sonra yenir Orucunu bu sekilde acan Islam peygamberi Muhammed i ornek alarak geleneksel olarak orucu acmak icin uc hurma yenir ancak bu zorunlu degildir Muslumanlar bir hayir isi olarak oruc tutan birine iftar yemegi vermenin cok buyuk sevap olduguna ve Muhammed in de bu sekilde davrandigina inanirlar Julia Pardoe 1836 yilinda Istanbul a yaptigi gezilerde katildigi bir Turk iftarini soyle aktariyor Oda mukemmel bir kareydi tamamen mobilyasizdi tek fark zeminin ortasinda bir halinin serilmesiydi bunun uzerinde yaklasik altmis santim yuksekliginde ahsap bir cerceve duruyordu ve kenari hafifce yukseltilmis yuvarlak kaplamali devasa bir tepsiyi destekliyordu Tepsinin ortasina bir tur soguk ekmek corbasiyla doldurulmus genis beyaz bir legen yerlestirildi Etrafinda dilimlenmis peynir hamsi havyar ve her cesit sekerlemeyle dolu kucuk porselen tabaklardan olusan bir cember dizilmisti bunlarin arasinda simsir kasiklar ve odayi gul kokusuyla dolduran pembe ve beyaz serbet kadehleri vardi Pardoe yemegin siyah beyaz ve gri koleler tarafindan servis edildigini konuklarin kumas pecetelerle tabagin etrafindaki minderlere oturduklarini kendilerine ortak bir tencereden yenen pilavli balik servis edildigini bildirdi Iftarda etler kuslar ve baliklar muhallebiler ve hamur isleri ve son yemek olarak da piramit seklinde bir yigin pilavdan olusan on dokuz yemek ikram edildi Osmanli geleneklerine gore tatlilar tuzlu yiyeceklerden guvecler ise muhallebilerden once ikram edilirdi Yemekten sonra onlara misafirleri eglendirmek icin yasli bir masalci katildi Konuklara fincanlarda Turk kahvesi ikram edildi Ailenin baba ve ogullari kahve ve sigara icmek icin misafirlere katildilar ve harem kadinlarina gelenek geregi findik sekerleme ve keklerden olusan hediyeler getirdiler Turkiye deIstanbul daki Sultanahmet Camii nde verilen toplu bir iftar sofrasi 2002 Turkiye ve Kuzey Kibris ta Ramazan ayi buyuk bir coskuyla kutlaniyor ve bunda iftar yemeklerinin payi buyuk Istanbul gibi buyuk sehirlerdeki restoranlarin tamami iftar icin ozel firsatlar ve set menuler sunuyor Set menulerin cogu corba ya da iftariye denilen meze tabagiyla basliyor iftariyeler genelde hurma zeytin peynir pastirma sucuk Ramazan pidesi ve borekten olusur Ana yemek Osmanli Saray Yemekleri basta olmak uzere cesitli Turk yemeklerinden olusur Cogu yerde ayrica gullac servis edilir Kaliteli restoranlarin cogunda Osmanli klasik muzigi ve Sufi muziginin canli performanslari sunulmaktadir Osmanli padisahlarinin genelde iftarlarini actiklari yaldizli cardak Topkapi Sarayi Turkiye deki Ramazan kutlama uygulamalarinin cogunun kokleri eski Osmanli Imparatorlugu geleneklerine dayanmaktadir Camilerin minarelerinde gun batimindan safaga kadar mahya adi verilen isiklar yakilir Gunes batar batmaz iftar yemegine baslama sinyali olarak her sehrin en yuksek tepelerinden geleneksel iftar topu atilir Istanbul da iftarin acilacagi en dikkat cekici mekanlardan biri Sultanahmet Meydani dir Sultanahmet Camii yakininda yer alan Sultanahmet Meydani ramazan ayinda acilan mini restoranlar ozel gosteriler ve geleneksel Osmanli tiyatro gosterileri gibi pek cok etkinlige ev sahipligi yapiyor Osmanli padisahlari Topkapi Sarayi nda yaldizli cardak altinda oruclarini acarlardi Teravih namazi cogunlukla Turk camilerinde 4 er rekatlik 5 gruba ayrilan 20 rekat olarak kilinir Her 4 rekatlik set arasinda Turk muzisyen Buhurizade Itri nin besteledigi ilahi namaza katilanlar tarafindan soyleniyor Ilahi Islam peygamberi Muhammed i ovmek icin yapilan bir duadir Ramazan ayi ayni zamanda sadaka ayi oldugu icin pek cok kisi yoksullara ogrencilere misafirlere ve yabancilara yonelik iftar yemekleri duzenler GaleriBanglades te bir iftar tabagindaki yiyecekler Hindistan da bir iftar tabagindaki yiyecekler Sultanahmet Camii nin minareleri arasinda bir iftar sirasinda yanan ve Yunus Emre nin Sevelim sevilelim sozunu iceren mahya Tayvan daki Taipei Ulu Camii nde toplu bir iftar Iran da bir iftar sofrasi Iftar sofrasi hazirlayan Zanzibarli bir kadin 2020 Zanzibar da yemekler genellikle oradaki ciftliklerde yetisen baharatlarla hazirlanmakta ve konuklar baharatlarin ve yemeklerin nasil hazirlanacagini da ogrenebilmektedir Yoresel bir ev iftar sofrasi Gana da orucunu acanlar Ayrica bakinizRamazan BayramiKaynakca UNESCO adds Iftar to its Intangible Cultural Heritage list unb com 7 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 Distribution of Biomphalaria pfeifferi Snails in Abu Usher Locality Aljazeera State Central Sudan Journal of Chemical Biological and Physical Sciences 9 1 28 Subat 2019 doi 10 24214 jcbps b 9 1 06167 ISSN 2249 1929 Barr Sabrina RAMADAN 2019 HOW TO FAST RESPONSIBLY DURING THE MUSLIM HOLY MONTH independent co uk Independent 27 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2019 a b Pardoe Julia 9 Agustos 2014 The City of the Sultan and Domestic Manners of the Turks in 1836 Cambridge University Press ISBN 978 1 108 07442 1 Islam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Yiyecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz