Doğu Almanya'da sevilen figürlerden biri olan Ampelmännchen, Demir Perde ülkelerinin sonuna kadar ayakta kalmayı başarabilen Doğu Almanya'ya ait ikonlardan biridir.Berlin Duvarı'nın yıkılmasından bir süre sonra kült statüsüne ulaşan Ampelmännchen, turistler arasında popüler bir hediyelik eşya olmuştur.
Kavram ve tasarım
Yayalar için ilk trafik ışıkları 1950'lerde konuldu ve çoğu ülkede birbirinden farklı tasarımlar kullanmaya başladı. O dönemlerde arabalar, bisikletler ve yayalar için aynı trafik ışıkları kullanılıyordu.Doğu Berlin Ampelmännchen'ı 1961 yılında trafik psikologu Karl Peglau (1927–2009) tarafından, yeni trafik ışıkları teklifinin bir parçası olarak sunuldu. Peglau, mevcut trafik ışıklarında kullanılan standart renklerin renk körü insanlar için bir anlam ifade etmediği ve ışıkların fazla küçük, zayıf kaldığı konusunda eleştirilerde bulundu. Işıkların mevcut renklerini korurken, üç renk için de farklı şekiller kullanılmasını önerdi. Bu fikir geniş bir çevrede destek görse de, mevcut ışıklarının hepsinin değiştirilmesini gerektireceği ve bu da büyük bir maliyet istediği için plan uygulamaya konmadı.
Fakat motor trafiğinden farklı olarak yaya trafiğinde çocuklar, yaşlılar ve engelliler de bulunabiliyordu ve ışıkların onlar da düşünülerek tasarlanması gerekmişti. Yeni tasarımda küçük adamın, bir barikat gibi yana açılan kolları "dur" işaretini vurgularken, yürüyen adamın yandan görünüşü ve hareket halindeki bacakları da geçilebileceğini gösteriyordu. Sarı ışık, yaya trafiğinin çok yoğun olmadığı gerekçesiyle iptal edildi.
Doğu Almanya'daki tarihi
Ampelmännchen resmî olarak 13 Ekim 1961'de Berlin'de tanıtıldı. Fakat o tarihte medya ve toplumun ilgisi sembollerden çok yeni trafik ışıklarının üzerindeydi. Daha sonraları Ampelmännchen o kadar popüler oldu ki; 1980'lerde ebeveynler ve öğretmenler sembolü, çocukların yol güvenliği ve trafik eğitiminin bir parçası olarak kullandı. Doğu Almanya İçişleri Bakanı bu iki trafik ışığı figürünü canlandırmayı ve yol gösterici olarak kullanmayı düşündü. Ampelmännchen, çizgi romanlarda ve trafik ışıklarından bağımsız durumlarda da görülmeye başladı. Kırmızı Ampelmännchen tehlikeli durumlarda kullanılırken, yeşil Ampelmännchen yol gösterici oldu. İçinde bu karakterleri barındıran oyunlar geliştirildi. Radyo yayınlarında Ampelmännchen hikâyeleri yayınlandı. Ampelmännchen'in ünü Doğu Almanya'nın dışına taştı ve 1984'te Çek yol güvenliği filmleri festivalinde Ampelmännchen içeren bir animasyon filme ödül verildi.
Birleşme sonrası tarihi
1990 Alman yeniden birleşmesi sonrası tüm trafik ışıklarını Batı Alman formunda standartlaştırma çalışmaları başladı. Doğu Alman trafik işaretleri de, iki Alman ülkesi arasında yazı tipi farkları olduğu için kaldırıldı. Ampelmännchen içeren Doğu Alman eğitim programları kaldırıldı. Bu durum, Doğu Alman kültürünün bir parçası olan Ampelmännchen'in kurtarılması için bir çağrı yapılmasına sebep oldu. Bu amaçla düzenlenen ilk kampanya 1995 yılında Berlin'de başlatıldı.
Markus Heckhausen adındaki Tübingenli bir grafik tasarımcısının Berlin ziyareti sırasında keşfettiği Ampelmännchen'i canlandırma çabası VEB Signaltechnik kurumu tarafından da destek gördü. Böylelikle figürler pazarlama amaçlı da kullanılmaya başlandı. Ampelmännchen, Doğu Almanya nostaljisi Ostalji hareketinin maskotu haline geldi. Protestolar sonucunda Ampelmännchen, 2005 yılında Berlin'in batı bölgeleri de dahil yaya geçişlerine geri geldi.Saarbrücken ve Heidelberg gibi bazı Batı Almanya şehirleri de bu tasarımı kullanmaya başladı. Saarbrücken polis şefi Peter Becker, Doğu Alman Ampelmännchen'in, Batı Alman trafik ışıklarına göre daha güçlü sinyale sahip olduğunu söyledi. Fakat Heidelberg'de bir devlet kurumu, trafik işaretlerinin standartlaştırılması için Ampelmännchen'lerin kurulumunun durdurulmasını istedi.
Çeşitleri
Günümüzde Almanya'da üç çeşit Ampelmännchen bulunmaktadır; eski Doğu Alman versiyonu, eski Batı Alman versiyonu ve 1992'de tanıtılan yeni versiyon. Doğu Almanlar 1980'den beri Ampelmännchen trafik ışıklarının görünümünü şaka amacıyla değiştirdi. Erfurt'taki trafik ışıklarındaki çoğu Ampelmännchen sırt çantası ya da kamera gibi aksesuarlara sahiptir. 2004'te Joachim Roßberg Ampelmännchen'in kadın versiyonu Ampelfrauyu tasarladı. Bu tasarım Zwickau,Dresden ve Fürstenwalde'deki bazı trafik ışıklarında kullanılmaktadır.
- Ampelfrau
- Şemsiyeli bir Ampelmännchen
- Bisikletli Ampelmännchen
- Bir uyarı ışığında Ampelmännchen
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c "East German Loses Copyright Battle over Beloved Traffic Symbol" (İngilizce). Deutsche Welle. 17 Haziran 2006. 28 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
- ^ a b c "Ampelmännchen is Still Going Places" (İngilizce). Deutsche Welle. 16 Haziran 2005. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
- ^ Heckhausen, Markus (1997). "Die Entstehung der Lichtzeichenanlage". Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). ss. 15-17.
- ^ a b Jacobs, Stefan (26 Nisan 2005). "Ein Männchen sieht rot" (Almanca). Der Tagesspiegel. 28 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2009.
- ^ a b c d Peglau, Karl (1997). "Das Ampelmännchen oder: Kleine östliche Verkehrsgeschichte". Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). ss. 20-27.
- ^ Vierjahn, Margarethe (1997). "Verkehrserziehung für Kinder". Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). ss. 28-30.
- ^ Rochow, Friedrich (1997). "Stiefelchen und Kompaßkalle". Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). ss. 32-41.
- ^ Gillen, Eckhart (1997). Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). s. 48.
- ^ a b Bolzenius, Theodor (23 Mayıs 2006). "Polizisten flitzen mit Segways durch die Kirchenmeile" (Almanca). katholikentag.net. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.[]
- ^ a b c "Deutschland wächst zusammen – Ampelmännchen und Grüner Pfeil". Politik und Unterricht (Almanca), 2/2000. 2000. 28 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Grünes Licht für Ampelfrau" (Almanca). Der Spiegel. 23 Kasım 2004. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Markenrechte an Ampelfrau beschäftigen die Justiz" (Almanca). Berliner Morgenpost. 23 Nisan 2007. 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Hats off as "Ampelfrau" helps Germans cross the road" (İngilizce). Reuters. 7 Mart 2012. Erişim tarihi: 7 Mart 2012.
Konuyla ilgili yayınlar
- Heckhausen, Markus, (Ed.) (1997). Das Buch vom Ampelmännchen (Almanca). Eulenspiegel Verlag. ISBN .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ampelmännchen ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Original Ampelmann 9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ampelmann'ı ilk üreten firma (Almanca)
- ampelmann.de'de Ampelmann 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alman Demokratik Cumhuriyeti nde DDR Dogu Almanya yaya gecitlerindeki trafik isiklarinda kullanilan sembolik bir insan figuru 1990 daki Almanya nin yeniden birlesmesi oncesi iki Alman devleti farkli Ampelmannchen figurleri kullaniyordu Bati Almanya da genel bir insan figuru kullanilirken doguda fotr sapkali bir erkek kullaniliyordu Dogu Alman AmpelmannchenBir muze sergisinde Dogu Almanya da sevilen figurlerden biri olan Ampelmannchen Demir Perde ulkelerinin sonuna kadar ayakta kalmayi basarabilen Dogu Almanya ya ait ikonlardan biridir Berlin Duvari nin yikilmasindan bir sure sonra kult statusune ulasan Ampelmannchen turistler arasinda populer bir hediyelik esya olmustur Kavram ve tasarimKarl Peglau nun trafik isiklari icin teklifi solda ve gunumuzde kullanilan trafik isiklari sagda Yayalar icin ilk trafik isiklari 1950 lerde konuldu ve cogu ulkede birbirinden farkli tasarimlar kullanmaya basladi O donemlerde arabalar bisikletler ve yayalar icin ayni trafik isiklari kullaniliyordu Dogu Berlin Ampelmannchen i 1961 yilinda trafik psikologu Karl Peglau 1927 2009 tarafindan yeni trafik isiklari teklifinin bir parcasi olarak sunuldu Peglau mevcut trafik isiklarinda kullanilan standart renklerin renk koru insanlar icin bir anlam ifade etmedigi ve isiklarin fazla kucuk zayif kaldigi konusunda elestirilerde bulundu Isiklarin mevcut renklerini korurken uc renk icin de farkli sekiller kullanilmasini onerdi Bu fikir genis bir cevrede destek gorse de mevcut isiklarinin hepsinin degistirilmesini gerektirecegi ve bu da buyuk bir maliyet istedigi icin plan uygulamaya konmadi Fakat motor trafiginden farkli olarak yaya trafiginde cocuklar yaslilar ve engelliler de bulunabiliyordu ve isiklarin onlar da dusunulerek tasarlanmasi gerekmisti Yeni tasarimda kucuk adamin bir barikat gibi yana acilan kollari dur isaretini vurgularken yuruyen adamin yandan gorunusu ve hareket halindeki bacaklari da gecilebilecegini gosteriyordu Sari isik yaya trafiginin cok yogun olmadigi gerekcesiyle iptal edildi Dogu Almanya daki tarihiGunumuzde isiklari Ampelmannchen ile gosteren bir trafik isigi Ampelmannchen resmi olarak 13 Ekim 1961 de Berlin de tanitildi Fakat o tarihte medya ve toplumun ilgisi sembollerden cok yeni trafik isiklarinin uzerindeydi Daha sonralari Ampelmannchen o kadar populer oldu ki 1980 lerde ebeveynler ve ogretmenler sembolu cocuklarin yol guvenligi ve trafik egitiminin bir parcasi olarak kullandi Dogu Almanya Icisleri Bakani bu iki trafik isigi figurunu canlandirmayi ve yol gosterici olarak kullanmayi dusundu Ampelmannchen cizgi romanlarda ve trafik isiklarindan bagimsiz durumlarda da gorulmeye basladi Kirmizi Ampelmannchen tehlikeli durumlarda kullanilirken yesil Ampelmannchen yol gosterici oldu Icinde bu karakterleri barindiran oyunlar gelistirildi Radyo yayinlarinda Ampelmannchen hikayeleri yayinlandi Ampelmannchen in unu Dogu Almanya nin disina tasti ve 1984 te Cek yol guvenligi filmleri festivalinde Ampelmannchen iceren bir animasyon filme odul verildi Birlesme sonrasi tarihiAlmanya genelinde Ampelmannchen 1990 Alman yeniden birlesmesi sonrasi tum trafik isiklarini Bati Alman formunda standartlastirma calismalari basladi Dogu Alman trafik isaretleri de iki Alman ulkesi arasinda yazi tipi farklari oldugu icin kaldirildi Ampelmannchen iceren Dogu Alman egitim programlari kaldirildi Bu durum Dogu Alman kulturunun bir parcasi olan Ampelmannchen in kurtarilmasi icin bir cagri yapilmasina sebep oldu Bu amacla duzenlenen ilk kampanya 1995 yilinda Berlin de baslatildi Markus Heckhausen adindaki Tubingenli bir grafik tasarimcisinin Berlin ziyareti sirasinda kesfettigi Ampelmannchen i canlandirma cabasi VEB Signaltechnik kurumu tarafindan da destek gordu Boylelikle figurler pazarlama amacli da kullanilmaya baslandi Ampelmannchen Dogu Almanya nostaljisi Ostalji hareketinin maskotu haline geldi Protestolar sonucunda Ampelmannchen 2005 yilinda Berlin in bati bolgeleri de dahil yaya gecislerine geri geldi Saarbrucken ve Heidelberg gibi bazi Bati Almanya sehirleri de bu tasarimi kullanmaya basladi Saarbrucken polis sefi Peter Becker Dogu Alman Ampelmannchen in Bati Alman trafik isiklarina gore daha guclu sinyale sahip oldugunu soyledi Fakat Heidelberg de bir devlet kurumu trafik isaretlerinin standartlastirilmasi icin Ampelmannchen lerin kurulumunun durdurulmasini istedi Dogu Alman trafik isiklarini iceren turistik hediyelik esyalarCesitleriGunumuzde Almanya da uc cesit Ampelmannchen bulunmaktadir eski Dogu Alman versiyonu eski Bati Alman versiyonu ve 1992 de tanitilan yeni versiyon Dogu Almanlar 1980 den beri Ampelmannchen trafik isiklarinin gorunumunu saka amaciyla degistirdi Erfurt taki trafik isiklarindaki cogu Ampelmannchen sirt cantasi ya da kamera gibi aksesuarlara sahiptir 2004 te Joachim Rossberg Ampelmannchen in kadin versiyonu Ampelfrauyu tasarladi Bu tasarim Zwickau Dresden ve Furstenwalde deki bazi trafik isiklarinda kullanilmaktadir Ampelfrau Semsiyeli bir Ampelmannchen Bisikletli Ampelmannchen Bir uyari isiginda AmpelmannchenAyrica bakinizInsan OstaljiKaynakca a b c East German Loses Copyright Battle over Beloved Traffic Symbol Ingilizce Deutsche Welle 17 Haziran 2006 28 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2008 a b c Ampelmannchen is Still Going Places Ingilizce Deutsche Welle 16 Haziran 2005 21 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2008 Heckhausen Markus 1997 Die Entstehung der Lichtzeichenanlage Das Buch vom Ampelmannchen Almanca ss 15 17 a b Jacobs Stefan 26 Nisan 2005 Ein Mannchen sieht rot Almanca Der Tagesspiegel 28 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2009 a b c d Peglau Karl 1997 Das Ampelmannchen oder Kleine ostliche Verkehrsgeschichte Das Buch vom Ampelmannchen Almanca ss 20 27 Vierjahn Margarethe 1997 Verkehrserziehung fur Kinder Das Buch vom Ampelmannchen Almanca ss 28 30 Rochow Friedrich 1997 Stiefelchen und Kompasskalle Das Buch vom Ampelmannchen Almanca ss 32 41 Gillen Eckhart 1997 Das Buch vom Ampelmannchen Almanca s 48 a b Bolzenius Theodor 23 Mayis 2006 Polizisten flitzen mit Segways durch die Kirchenmeile Almanca katholikentag net Erisim tarihi 11 Aralik 2008 olu kirik baglanti a b c Deutschland wachst zusammen Ampelmannchen und Gruner Pfeil Politik und Unterricht Almanca 2 2000 2000 28 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2008 Grunes Licht fur Ampelfrau Almanca Der Spiegel 23 Kasim 2004 5 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2008 Markenrechte an Ampelfrau beschaftigen die Justiz Almanca Berliner Morgenpost 23 Nisan 2007 14 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2008 Hats off as Ampelfrau helps Germans cross the road Ingilizce Reuters 7 Mart 2012 Erisim tarihi 7 Mart 2012 Konuyla ilgili yayinlarHeckhausen Markus Ed 1997 Das Buch vom Ampelmannchen Almanca Eulenspiegel Verlag ISBN 3 359 00910 X Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ampelmannchen ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Original Ampelmann 9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ampelmann i ilk ureten firma Almanca ampelmann de de Ampelmann 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca