Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.
Batı Afrika Ebola Salgını | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kırmızı, yaygın salgın vakalarını; pembe, az sayıda vakaları; yeşil; izole vakaları göstermektedir. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tarih | Aralık 2013 - Haziran 2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konum | Batı Afrika (Gine, Liberya, Sierra Leone) (Diğer vakalar: Nijerya, Mali, Senegal, İspanya, Britanya, İtalya, ABD) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sonuç | Sona erdi. Son vaka, 9 Haziran 2016'da Monrovia'da görüldü.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Can kaybı | 11,325 ölüm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yaralı | 27.609 enfekte kişi |
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, Avrupa Komisyonu, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu dahil olmak üzere pek çok kuruluş bölgeye salgını önlemek amacıyla maddi yardımda ve mobil personel yardımında bulunmuştur, ayrıca Sınır Tanımayan Doktorlar bölgede çalışmalarına devam etmektedir. Söz konusu ebola salgını, hastalığa yakalanan kişi ve ölümler açısından ebola salgınıdır.
İlk vaka Aralık 2013'te Gine'nin güney sınırlarına çok yakın bir köyde kaydedildi. İlk başta fark edilmeyen virüs, kısa sürede salgına dönüşerek komşu ülkeler Liberya, Sierra Leone'ye de sıçradı. Nijerya ve Mali'de küçük çaplı salgınlar görülürken, Senegal, Britanya ve Sardinya'da izole vakalar görüldü. Ayrıca, ABD ve İspanya'daki bazı sağlık çalışanlarında da ebolaya rastlandı ancak bu vakalar bir salgına dönüşmedi.
Vakaların sayısı Ekim 2014'te zirveye çıktı ancak bu tarihten sonra uluslararası çabaların etkisiyle düşüşe geçti.
Dünya Sağlık Örgütü, 8 Mayıs 2016 itibarıyla toplam 28.616 şüpheli vakayı ve 11.310 ölüm vakasını (Ölüm oranı: %39,5) bildirdi.
Salgın
2013
Batı Afrika Ebola salgınının belgelenen ilk vakasının, Aralık 2013'te Gine'nin güney sınırındaki Gekedu kasabasında hayatını kaybeden Emile Ouamouno adlı bir bebeğin ölümü olduğu düşünülüyor. Yine bilim insanlarına göre, bir yarasa türü olan (Lat. Mops condylurus), bu virüsün taşınmasında başlıca etkendi; öte yandan ölen bebeğin doğduğu köy, büyük bir yarasa kolonisinin yakınlarında bulunuyordu. (Yine de köyün çevresinde incelenen yarasaların hiçbirinde Ebola virüsüne rastlanmadı.) Ancak daha önce yapılan araştırmalar, bu tür yarasaların Ebola virüsü taşıyabileceğini ortaya koyuyor.
Bilinen ilk vakanın kurbanı Emile'in annesi, kız kardeşi ve büyükannesi de benzer belirtilerle hastalanıp öldüler. Virüsün bulaştığı bu ilk kişiler, hastalığın önce diğer köylere yayılmasına sebep oldular. Ardından virüs, bölgedeki yerel hastanede görev yapan sağlık görevlilerine bulaştı, daha sonra da sınırın ötesindeki komşu ülkelere yayıldı. Emile'in köyü Liberya sınırına 11 km, Sierra Leone sınırına 30 km uzakta bulunuyordu.
2014
Ebola salgını 1970'li yıllarda Zaire ve Sudan'da ve sonraki yıllarda Orta ve Güney Afrika'da sık sık görülmüş olması rağmen, uluslararası toplum tarafından Batı Afrika'ya özgü olmadığı ve bu coğrafyada görülmeyeceği düşünülüyordu. Aynı şekilde, Batı Afrika devletleri de ölümlerin Ebola virüsünden kaynaklandığını geç teşhis ettiler. Dolayısıyla salgın, Ebola olarak tanımlanıncaya değin çoktan 3 ülkeye yayılmıştı.
25 Mart 2014'te , 4 güneydoğu eyaletinde Ebola salgınının yayıldığını resmî olarak bildirdi ve komşu ülkeler Liberya ve Sierra Leone'deki vakaların da araştırıldığı belirtti. Bu tarih itibarıyla 86 şüpheli vakanın 59'u ölümle sonuçlanmıştı. (Ölüm oranı: %68) Mayıs ayının sonlarına doğru salgın, Gine'nin 2 milyon nüfuslu başkenti Konakri'ye ulaştı. Yine mayıs sonu itibarıyla 281 vakanın 186'sı ölümde sonuçlandı.
Liberya'da ilk vakalar Mart sonlarında görüldü. Salgının Liberya'nın yarım milyon nüfuslu başkenti Monrovia'ya haziran ortalarında ulaştığı bildirildi. Temmuz ortalarında 196 vakanın 116 ölümle sonuçlandı.
Sierra Leone'de de ilk vakalar Mart sonlarında görüldü, 5 ölümle sonuçlandı. 17 Temmuz'a gelindiğinde, ülkedeki şüpheli vakaların toplam sayısı 442'ye ulaştı ve Gine ve Liberya'daki şüpheli vaka sayısını geride bıraktı. Gine ise 310 ölüm vakası ile diğer ülkeleri geride bıraktı.
Temmuz sonunda toplamda 1323 vaka görüldü, 729 ölümle sonuçlandı. 460 vaka Gine'de, 533 vaka Sierra Leone'de, 329 vaka Liberya'da görüldü. Bu tarihe kadar Ebola salgını sadece bu 3 ülkede görülmekteydi.
2015
Dünya Sağlık Örgütü'nün 30 Mart 2015 tarihli istatistiklerine göre, salgının üzerinden geçen 1 yılda virüs, 25 bin 178 kişiye bulaşmıştı, bunlardan 10 bin 445'i hayatını kaybetti.
Salgın bu üç ülke haricinde az sayıda vakalarla birkaç diğer ülkede de görüldü. Nijerya'da 20 vaka, Mali'de 7 vakaya rastlandı. Batı Afrika'da Ebola virüsüne yakalanıp Senegal, İspanya, Britanya ve ABD'ye giriş yapan birkaç kişi de bu ülkelerdeki vakaları oluşturdu. Ancak Ebola buralarda yayılmadı.
DSÖ, Ekim 2015'in ilk haftasının, yeni bir vakaya rastlanmadan geçen ilk hafta olduğunu duyurdu.
2016
14 Ocak 2016'da DHÖ, Batı Afrika genelinde Ebola salgınının resmen bittiğini duyurdu. Ebola virüsünün azami yayılış süresinin iki katı olan 42 günlük sürenin vaka olmadan atlatıldığı, ancak yine de gelecekte ufak çaplı vakalar görülebileceği bildirildi. Ertesi gün, Ekim 2015'ten beri hiçbir vaka görülmeyen Sierra Leone'de, 4 ayın ardından tekrar Ebola vakası ortaya çıktı.
Kaynakça
- ^ Brice, Makini (9 Haziran 2016). "WHO declares Liberia free of active Ebola virus transmission". Thomson Reuters Foundation. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2016.
- ^ "Ebola Situation Report – 16 March 2016 | Ebola". World Health Organization. 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2016.
- ^ "End of Ebola transmission in Guinea". WHO Regional Office for Africa. 30 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2016.
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;WHO20141022
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ "Ebola situation report" (PDF). World Health Organization. 21 Ocak 2015. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.
- ^ "Ebola response roadmap – Situation report 24 December 2014". World Health organization. 26 Aralık 2014. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2014.
- ^ "Ebola situation report". World Health Organization. 22 Temmuz 2015. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2018.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Uk_10_March
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ "Situation summary". World Health organization. 5 Aralık 2014. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2014.
- ^ . MSF. İngiltere. 25 Haziran 2014. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2014.
- ^ "Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks". Centers for Disease Control and Prevention. 24 Haziran 2014. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2014.
- ^ "Ebola krizi '2015'te de sürecek'". BBC Türkçe. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2014.
- ^ "Ebola verileri ve istatistikleri". Dünya Sağlık Örgütü. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2016.
- ^ "İlk Ebola hastası, virüsü yarasadan mı kaptı?". BBC Türkçe. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ "Previous Updates: 2014 West Africa Outbreak". ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı. 12 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2016.
- ^ "Ebola verileri ve istatistikleri". Dünya Sağlık Örgütü. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ "Ebola countries record first week with no new cases". Independent. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2015.
- ^ "Batı Afrika'daki Ebola salgını sona erdi". Anadolu Ajansı. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
- ^ "New case discovered in Sierra Leone hours after WHO declared end of the disease". Independent. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2016.
Dış bağlantılar
- , World Health Organization, 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
- , HNKC news, 28 Mart 2014, 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
- , HNKC news, 4 Nisan 2014, 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bati Afrika Ebola salgini Aralik 2013 te Gine de baslayip Liberya Sierra Leone basta olmak uzere Bati Afrika ulkelerine yayilan ve Haziran 2016 da sona eren Ebola kanamali atesi salginidir Salgin sonucunda virus 28 bin 616 kisiye bulasmis 11 bin 325 kisi hayatini kaybetmistir Bati Afrika Ebola SalginiKirmizi yaygin salgin vakalarini pembe az sayida vakalari yesil izole vakalari gostermektedir TarihAralik 2013 Haziran 2016KonumBati Afrika Gine Liberya Sierra Leone Diger vakalar Nijerya Mali Senegal Ispanya Britanya Italya ABD SonucSona erdi Son vaka 9 Haziran 2016 da Monrovia da goruldu UlkeVakalarOlumlerSon durumLiberya10 6664 806Salgin 9 Haziran 2016 da sona erdi Sierra Leone14 1223 955Salgin 17 Mart 2016 da sona erdi Gine3 8042 536Salgin 1 Haziran 2016 da sona erdi Nijerya208Salgin 19 Ekim 2014 te sona erdi Mali86Salgin 18 Ocak 2015 te sona erdi ABD41Son vaka 21 Aralik 2014 te goruldu Italya10Tek vaka 20 Temmuz 2015 te goruldu Buyuk Britanya10Tek vaka 10 Mart 2015 te goruldu Senegal10Tek vaka 17 Ekim 2014 te goruldu Ispanya10Tek vaka 2 Aralik 2014 te goruldu Total28 61611 310 8 Mayis 2016 2016 05 08 itibariyla Can kaybi11 325 olumYarali27 609 enfekte kisi ABD Hastalik Kontrol ve Korunma Merkezleri Avrupa Komisyonu Bati Afrika Ulkeleri Ekonomik Toplulugu dahil olmak uzere pek cok kurulus bolgeye salgini onlemek amaciyla maddi yardimda ve mobil personel yardiminda bulunmustur ayrica Sinir Tanimayan Doktorlar bolgede calismalarina devam etmektedir Soz konusu ebola salgini hastaliga yakalanan kisi ve olumler acisindan ebola salginidir Ilk vaka Aralik 2013 te Gine nin guney sinirlarina cok yakin bir koyde kaydedildi Ilk basta fark edilmeyen virus kisa surede salgina donuserek komsu ulkeler Liberya Sierra Leone ye de sicradi Nijerya ve Mali de kucuk capli salginlar gorulurken Senegal Britanya ve Sardinya da izole vakalar goruldu Ayrica ABD ve Ispanya daki bazi saglik calisanlarinda da ebolaya rastlandi ancak bu vakalar bir salgina donusmedi Vakalarin sayisi Ekim 2014 te zirveye cikti ancak bu tarihten sonra uluslararasi cabalarin etkisiyle dususe gecti Dunya Saglik Orgutu 8 Mayis 2016 itibariyla toplam 28 616 supheli vakayi ve 11 310 olum vakasini Olum orani 39 5 bildirdi Salgin2013 Bati Afrika Ebola salgininin belgelenen ilk vakasinin Aralik 2013 te Gine nin guney sinirindaki Gekedu kasabasinda hayatini kaybeden Emile Ouamouno adli bir bebegin olumu oldugu dusunuluyor Yine bilim insanlarina gore bir yarasa turu olan Lat Mops condylurus bu virusun tasinmasinda baslica etkendi ote yandan olen bebegin dogdugu koy buyuk bir yarasa kolonisinin yakinlarinda bulunuyordu Yine de koyun cevresinde incelenen yarasalarin hicbirinde Ebola virusune rastlanmadi Ancak daha once yapilan arastirmalar bu tur yarasalarin Ebola virusu tasiyabilecegini ortaya koyuyor Bilinen ilk vakanin kurbani Emile in annesi kiz kardesi ve buyukannesi de benzer belirtilerle hastalanip olduler Virusun bulastigi bu ilk kisiler hastaligin once diger koylere yayilmasina sebep oldular Ardindan virus bolgedeki yerel hastanede gorev yapan saglik gorevlilerine bulasti daha sonra da sinirin otesindeki komsu ulkelere yayildi Emile in koyu Liberya sinirina 11 km Sierra Leone sinirina 30 km uzakta bulunuyordu 2014 Ebola salgini 1970 li yillarda Zaire ve Sudan da ve sonraki yillarda Orta ve Guney Afrika da sik sik gorulmus olmasi ragmen uluslararasi toplum tarafindan Bati Afrika ya ozgu olmadigi ve bu cografyada gorulmeyecegi dusunuluyordu Ayni sekilde Bati Afrika devletleri de olumlerin Ebola virusunden kaynaklandigini gec teshis ettiler Dolayisiyla salgin Ebola olarak tanimlanincaya degin coktan 3 ulkeye yayilmisti 25 Mart 2014 te 4 guneydogu eyaletinde Ebola salgininin yayildigini resmi olarak bildirdi ve komsu ulkeler Liberya ve Sierra Leone deki vakalarin da arastirildigi belirtti Bu tarih itibariyla 86 supheli vakanin 59 u olumle sonuclanmisti Olum orani 68 Mayis ayinin sonlarina dogru salgin Gine nin 2 milyon nufuslu baskenti Konakri ye ulasti Yine mayis sonu itibariyla 281 vakanin 186 si olumde sonuclandi Liberya da ilk vakalar Mart sonlarinda goruldu Salginin Liberya nin yarim milyon nufuslu baskenti Monrovia ya haziran ortalarinda ulastigi bildirildi Temmuz ortalarinda 196 vakanin 116 olumle sonuclandi Sierra Leone de de ilk vakalar Mart sonlarinda goruldu 5 olumle sonuclandi 17 Temmuz a gelindiginde ulkedeki supheli vakalarin toplam sayisi 442 ye ulasti ve Gine ve Liberya daki supheli vaka sayisini geride birakti Gine ise 310 olum vakasi ile diger ulkeleri geride birakti Temmuz sonunda toplamda 1323 vaka goruldu 729 olumle sonuclandi 460 vaka Gine de 533 vaka Sierra Leone de 329 vaka Liberya da goruldu Bu tarihe kadar Ebola salgini sadece bu 3 ulkede gorulmekteydi Mart 2014 Eylul 2015 arasi aylik toplam Ebola vakalariMart 2014 Eylul 2015 arasi aylik toplam Ebola olumleri2015 Dunya Saglik Orgutu nun 30 Mart 2015 tarihli istatistiklerine gore salginin uzerinden gecen 1 yilda virus 25 bin 178 kisiye bulasmisti bunlardan 10 bin 445 i hayatini kaybetti Salgin bu uc ulke haricinde az sayida vakalarla birkac diger ulkede de goruldu Nijerya da 20 vaka Mali de 7 vakaya rastlandi Bati Afrika da Ebola virusune yakalanip Senegal Ispanya Britanya ve ABD ye giris yapan birkac kisi de bu ulkelerdeki vakalari olusturdu Ancak Ebola buralarda yayilmadi DSO Ekim 2015 in ilk haftasinin yeni bir vakaya rastlanmadan gecen ilk hafta oldugunu duyurdu 2016 14 Ocak 2016 da DHO Bati Afrika genelinde Ebola salgininin resmen bittigini duyurdu Ebola virusunun azami yayilis suresinin iki kati olan 42 gunluk surenin vaka olmadan atlatildigi ancak yine de gelecekte ufak capli vakalar gorulebilecegi bildirildi Ertesi gun Ekim 2015 ten beri hicbir vaka gorulmeyen Sierra Leone de 4 ayin ardindan tekrar Ebola vakasi ortaya cikti Kaynakca Brice Makini 9 Haziran 2016 WHO declares Liberia free of active Ebola virus transmission Thomson Reuters Foundation 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2016 Ebola Situation Report 16 March 2016 Ebola World Health Organization 30 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2016 End of Ebola transmission in Guinea WHO Regional Office for Africa 30 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2016 a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi WHO20141022 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Ebola situation report PDF World Health Organization 21 Ocak 2015 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Ocak 2015 Ebola response roadmap Situation report 24 December 2014 World Health organization 26 Aralik 2014 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2014 Ebola situation report World Health Organization 22 Temmuz 2015 18 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2018 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Uk 10 March isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Situation summary World Health organization 5 Aralik 2014 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2014 MSF Ingiltere 25 Haziran 2014 1 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2014 Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks Centers for Disease Control and Prevention 24 Haziran 2014 27 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2014 Ebola krizi 2015 te de surecek BBC Turkce 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2014 Ebola verileri ve istatistikleri Dunya Saglik Orgutu 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2016 Ilk Ebola hastasi virusu yarasadan mi kapti BBC Turkce 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2014 Previous Updates 2014 West Africa Outbreak ABD Saglik ve Insan Hizmetleri Bakanligi 12 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2016 Ebola verileri ve istatistikleri Dunya Saglik Orgutu 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2015 Ebola countries record first week with no new cases Independent 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2015 Bati Afrika daki Ebola salgini sona erdi Anadolu Ajansi 13 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2016 New case discovered in Sierra Leone hours after WHO declared end of the disease Independent 13 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2016 Dis baglantilar World Health Organization 24 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 11 Temmuz 2014 HNKC news 28 Mart 2014 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 11 Temmuz 2014 HNKC news 4 Nisan 2014 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 11 Temmuz 2014