Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tang'ın Karahoca seferi ya da Çin kaynaklarında bilinen adıyla Gaochang, 640'ta Tang Hanedanlığı imparatoru Li Şimin'in emriyle Tarım Havzası'ndaki Karahoca vaha devletçiğine düzenlenen askerî harekâttır. Sincan bölgesindeki Turfan üzerinde kurulu bir vaha devletçiği olan Karahoca, Batı Göktürk Kağanlığı ile kurduğu ittifak uyarınca Göktürk askerleri tarafından korunmaktaydı. Ancak, Tang güçlerinin devletçiğe ulaşmasıyla Göktürk askerleri geri çekildi ve Karahoca'nın kralı Tang'a teslim oldu. Böylece, Karahoca Tang Hanedanlığı'nın himayesi altına girdi.
Arka plan
Zaman zaman Çin egemenliğinde kalan Karahoca bölgesi, Tang'dan önceki hanedanlıklar döneminde oldukça yoğun bir Çinli nüfus barındırmıştır. Bu nedenle, dönem içerisinde Karahoca'daki en baskın kültür Çin kültürü olmuştur. Bunda, Tarım Havzası'ndaki vaha devletçiklerine en yakın konumdaki devletin Tang Hanedanlığı olmasının da büyük tesiri vardır. Karakhoja, 498'den sonraki dönemde Ku kraliyet ailesinin eline geçmiş ve bu hanedan tarafından yönetilmiştir. Karahoca, Tarım Havzası'ndaki vaha devletçikleri arasındaki en çok Çinlileşen yönetimdir. Ku hanedanı döneminde, Karahoca'nın resmî dili ÇinceDolarak kullanılmış, okullardaki öğretim Klasik Çince ile verilmiş ve devlet bürokrasisi Çin imparatorluk geleneği üzerine inşa edilmiştir.
Sefer
638'de, ülke içerisindeki otoritesini bir nebze olsun güçlendiren Batı Göktürk Kağanı Yukuk Kağan, Karahoca'ya askerî koruma sağlamayı teklif etti. Batı Türklerinin bu teklifiyle, Karahoca, Orta Asya ile Tang Çini arasındaki rotayı kapattı ve böylece İpek Yolu ile Çin'in bağlantısı kesildi. Bu duruma tepki olarak, Çin imparatoru Li Şimin, kumandan Hou Yunci komutasındaki orduyu Karahoca üzerine sevk etti. Ordu 640'ta Karahoca'ya ulaştı ve Karahoca'yı ele geçirdi. Karahoca'yı savunmak için buraya gönderilen Göktürk kuvvetleri Çin ordusu Karahoca'ya ulaşmadan buradan ayrıldı. Vaha devletçiğinin kralı olan Qu Wentai'nin oğlu Tang güçlerine teslim oldu ve Çin Karahoca'yı ilhak etti.
Sonrası
Karahoca'nın ilhakından sonra, bu vaha devletçiği Çin'in bir vilayeti olarak tanımlanarak Tang yönetimine geçti. Böylece Karahoca, Anksi Protekratlığı'nın bir parçası hâline getirildi. Toprak rejimini düzenleyerek denk alan sistemini uygulamak amacıyla, bu ilhakın ardından Karahoca'da bir nüfus sayımı yapıldı. Bu nüfus sayımının sonuçlarına göre, Turfan'daki 8.000 hanede 37.700 kişi yaşamaktaydı.
Karahoca'nın düşmesi, Karaşehir'in Tang'a karşı şüphelerinin artmasına neden oldu. Bölgede konuşlandırılan Çin askerlerinden endişelenen Karaşehir, Batı Göktürkleriyle ittifak kurdu. Ancak Tang, 644'te Karaşehir'i de ele geçirerek ilhak etti.
Kaynakça
- ^ a b c d Hansen 2012, s. 91.
- ^ Wechsler 1979, s. 224-225.
- ^ Wechsler 1979, s. 225.
- ^ Hansen 2012, ss. 91-92.
- ^ Hansen 2012, s. 92.
- ^ a b Grousset 1970, s. 99.
- ^ Wechsler 1979, s. 226.
Bibliyografi
- Grousset, René (1970). The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press. ISBN .
- Hansen, Valerie (2012). The Silk Road: A New History. Oxford University Press. ISBN . 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2016.
- Wechsler, Howard J. (1979). "T'ai-tsung (reign 626–49) the consolidator". Twitchett, Dennis (Ed.). The Cambridge History of China, Volume 3: Sui and T'ang China, 589–906, Part I. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 188-241. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tang in Karahoca seferi ya da Cin kaynaklarinda bilinen adiyla Gaochang 640 ta Tang Hanedanligi imparatoru Li Simin in emriyle Tarim Havzasi ndaki Karahoca vaha devletcigine duzenlenen askeri harekattir Sincan bolgesindeki Turfan uzerinde kurulu bir vaha devletcigi olan Karahoca Bati Gokturk Kaganligi ile kurdugu ittifak uyarinca Gokturk askerleri tarafindan korunmaktaydi Ancak Tang guclerinin devletcige ulasmasiyla Gokturk askerleri geri cekildi ve Karahoca nin krali Tang a teslim oldu Boylece Karahoca Tang Hanedanligi nin himayesi altina girdi Arka planZaman zaman Cin egemenliginde kalan Karahoca bolgesi Tang dan onceki hanedanliklar doneminde oldukca yogun bir Cinli nufus barindirmistir Bu nedenle donem icerisinde Karahoca daki en baskin kultur Cin kulturu olmustur Bunda Tarim Havzasi ndaki vaha devletciklerine en yakin konumdaki devletin Tang Hanedanligi olmasinin da buyuk tesiri vardir Karakhoja 498 den sonraki donemde Ku kraliyet ailesinin eline gecmis ve bu hanedan tarafindan yonetilmistir Karahoca Tarim Havzasi ndaki vaha devletcikleri arasindaki en cok Cinlilesen yonetimdir Ku hanedani doneminde Karahoca nin resmi dili CinceDolarak kullanilmis okullardaki ogretim Klasik Cince ile verilmis ve devlet burokrasisi Cin imparatorluk gelenegi uzerine insa edilmistir Sefer638 de ulke icerisindeki otoritesini bir nebze olsun guclendiren Bati Gokturk Kagani Yukuk Kagan Karahoca ya askeri koruma saglamayi teklif etti Bati Turklerinin bu teklifiyle Karahoca Orta Asya ile Tang Cini arasindaki rotayi kapatti ve boylece Ipek Yolu ile Cin in baglantisi kesildi Bu duruma tepki olarak Cin imparatoru Li Simin kumandan Hou Yunci komutasindaki orduyu Karahoca uzerine sevk etti Ordu 640 ta Karahoca ya ulasti ve Karahoca yi ele gecirdi Karahoca yi savunmak icin buraya gonderilen Gokturk kuvvetleri Cin ordusu Karahoca ya ulasmadan buradan ayrildi Vaha devletciginin krali olan Qu Wentai nin oglu Tang guclerine teslim oldu ve Cin Karahoca yi ilhak etti SonrasiKarahoca harabeleri Karahoca nin ilhakindan sonra bu vaha devletcigi Cin in bir vilayeti olarak tanimlanarak Tang yonetimine gecti Boylece Karahoca Anksi Protekratligi nin bir parcasi haline getirildi Toprak rejimini duzenleyerek denk alan sistemini uygulamak amaciyla bu ilhakin ardindan Karahoca da bir nufus sayimi yapildi Bu nufus sayiminin sonuclarina gore Turfan daki 8 000 hanede 37 700 kisi yasamaktaydi Karahoca nin dusmesi Karasehir in Tang a karsi suphelerinin artmasina neden oldu Bolgede konuslandirilan Cin askerlerinden endiselenen Karasehir Bati Gokturkleriyle ittifak kurdu Ancak Tang 644 te Karasehir i de ele gecirerek ilhak etti Kaynakca a b c d Hansen 2012 s 91 Wechsler 1979 s 224 225 Wechsler 1979 s 225 Hansen 2012 ss 91 92 Hansen 2012 s 92 a b Grousset 1970 s 99 Wechsler 1979 s 226 BibliyografiGrousset Rene 1970 The Empire of the Steppes A History of Central Asia Rutgers University Press ISBN 978 0 8135 1304 1 Hansen Valerie 2012 The Silk Road A New History Oxford University Press ISBN 978 0 19 515931 8 3 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2016 Wechsler Howard J 1979 T ai tsung reign 626 49 the consolidator Twitchett Dennis Ed The Cambridge History of China Volume 3 Sui and T ang China 589 906 Part I Cambridge Cambridge University Press ss 188 241 ISBN 978 0 521 21446 9