Çanakkale Deniz Muharebesi, 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Çanakkale Deniz Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
Çanakkale Deniz Muharebesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rus İmparatorluğu | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Seydi Ali Paşa | |||||||
Güçler | |||||||
10 kalyon, 1 | 9 kalyon, 6 | ||||||
Kayıplar | |||||||
4 kalyon hafif hasarlı 80-100 yaralı ve ölü | 3 kalyon ağır hasarlı 80-100 yaralı ve ölü |
Kaptan-ı derya Seydi Ali Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ile Amiral komutasındaki Rus donanması arasında 22-23 Mart 1807'de Çanakkale Boğazı önünde yapılan muharebede taraflar birbirlerine kesin bir üstünlük sağlayamadı.
Muharebe öncesi
1806 Aralık ayında Osmanlı İmparatorluğu Rusya'ya savaş açtığında Amiral Senyavin komutasındaki Rus donanması Napolyon Savaşları kapsamında Akdeniz'deydi. 1807 Şubat'ında Ege Denizi'ne girdiğinde ise Osmanlı-İngiliz Savaşı çerçevesinde İngiliz Donanması . Nitekim, 19 Şubat'ta Çanakkale Boğazı'nı geçen İngiliz donanması İstanbul önlerine gelmesine rağmen, çıkarma harekâtına girişemediği gibi, 3 Mart 1807'de Ege Denizi'ne çıkarken kayıplara uğradı. Rus donanması ise 7 Mart'ta Bozcaada önlerine geldi. Rus Amiral Senyavin İngiliz Amiral Duckworth'e ortak harekât düzenlemeyi teklif ettiyse de, yenik İngiliz Amiral İstanbul'a yönelik bir harekâtın başarılı olabilmesi için en az 50 savaş gemisine ihtiyaç duyulduğunu ifadeyle teklifi geri çevirdi ve 13 Mart 1807'de Çanakkale Boğazı önlerinden tamamen ayrıldı.
Muharebe
Karadeniz'deki Rus donanmasının 1807 başında icra ettiği ve Sinop'a baskın girişimi başarısız olunca, Ege Denizi ve Karadeniz'deki iki Rus donanmasının İstanbul üzerine eşzamanlı taarruz planının başarılı olma ihtimalinin düşük olduğu görüldü. Nitekim, Boğazların savunma için elverişli coğrafyasına sahip Osmanlı donanması avantaja sahipti. Bunun üzerine Ege'deki Rus donanması Osmanlı donanmasını açık denize çekme stratejisi güttü.
22 Mart 1807'de Bozcaada'yı ele geçiren Amiral Senyavin Çanakkale Boğazı'na yaklaşırken, 9 kalyon ve 6 oluşan ve 2.000 Nizam-ı Cedit askeri taşıyanOsmanlı donanması da 22 Nisan'da Çanakkale Boğazı'nda görüldü. Seydi Ali Paşa 19 Mayıs'ta Boğazdan çıkarak Bozcaada'yı kurtarmak amacıyla çıkarma yaptıysa da başarılı olamadı. 22 Mayıs'ta Boğaza geri dönmekte olan Osmanlı donanmasına Rus donanmasının 18.00 civarında açtığı ateşle muharebe başladı. Karanlık bastırmaya başladığında ise iki donanma külliyen muharebeye girmiş vaziyetteydi. 21.00 civarında taraflar muharebeyi kesti. Osmanlı donanması Çanakkale Boğazı'nın dar bölgesine çekilirken 3 kalyon dışarıda kalmıştı.
23 Mart sabahı bu üç kalyon da Çanakkale Boğazı'na girmeye çalışırken Amiral Senyavin 5 kalyonuyla bunları engellemeye çalıştıysa da başarılı olamadı, ancak kaydadeğer hasar vermeyi başardı. Rus kaynaklarına göre; Rus donanması 82 ölü ve yaralı vermişti (Osmanlı kayıpları belli olmasa da, buna denk bir rakam olduğu tahmine müsaittir).
Muharebe sonrası
Osmanlı donanması korunaklı Çanakkale Boğazı'nda savunma pozisyonundayken, gemileri muharebede hırpalanmış Rus donanması Boğaza girme girişiminde bulunmadı ve Osmanlı donanmasını açık denize çekmeye çalıştı. 25 Mayıs 1807'de Osmanlı başkentinde Kabakçı Mustafa İsyanı başladı ve III. Selim tahttan indirildi. IV. Mustafa'nın padişah olmasının ardından Osmanlı donanması da 22 Haziran'da Boğazdan çıktı ve iki donanma bu defa Limni açıklarında çarpıştılar.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Canakkale Deniz Muharebesi 1806 1812 Osmanli Rus Savasi nda evre Canakkale Deniz Muharebesi1806 1812 Osmanli Rus SavasiCanakkale Deniz MuharebesiTarih22 23 Mart 1807BolgeCanakkale Bogazi onu Ege DeniziSonucSonucsuzTaraflarRus ImparatorluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerSeydi Ali PasaGucler10 kalyon 19 kalyon 6Kayiplar4 kalyon hafif hasarli 80 100 yarali ve olu3 kalyon agir hasarli 80 100 yarali ve oluCanakkale Bogazi Muharebesi 1807 Kaptan i derya Seydi Ali Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi ile Amiral komutasindaki Rus donanmasi arasinda 22 23 Mart 1807 de Canakkale Bogazi onunde yapilan muharebede taraflar birbirlerine kesin bir ustunluk saglayamadi Muharebe oncesi1806 Aralik ayinda Osmanli Imparatorlugu Rusya ya savas actiginda Amiral Senyavin komutasindaki Rus donanmasi Napolyon Savaslari kapsaminda Akdeniz deydi 1807 Subat inda Ege Denizi ne girdiginde ise Osmanli Ingiliz Savasi cercevesinde Ingiliz Donanmasi Nitekim 19 Subat ta Canakkale Bogazi ni gecen Ingiliz donanmasi Istanbul onlerine gelmesine ragmen cikarma harekatina girisemedigi gibi 3 Mart 1807 de Ege Denizi ne cikarken kayiplara ugradi Rus donanmasi ise 7 Mart ta Bozcaada onlerine geldi Rus Amiral Senyavin Ingiliz Amiral Duckworth e ortak harekat duzenlemeyi teklif ettiyse de yenik Ingiliz Amiral Istanbul a yonelik bir harekatin basarili olabilmesi icin en az 50 savas gemisine ihtiyac duyuldugunu ifadeyle teklifi geri cevirdi ve 13 Mart 1807 de Canakkale Bogazi onlerinden tamamen ayrildi MuharebeKaradeniz deki Rus donanmasinin 1807 basinda icra ettigi ve Sinop a baskin girisimi basarisiz olunca Ege Denizi ve Karadeniz deki iki Rus donanmasinin Istanbul uzerine eszamanli taarruz planinin basarili olma ihtimalinin dusuk oldugu goruldu Nitekim Bogazlarin savunma icin elverisli cografyasina sahip Osmanli donanmasi avantaja sahipti Bunun uzerine Ege deki Rus donanmasi Osmanli donanmasini acik denize cekme stratejisi guttu 22 Mart 1807 de Bozcaada yi ele geciren Amiral Senyavin Canakkale Bogazi na yaklasirken 9 kalyon ve 6 olusan ve 2 000 Nizam i Cedit askeri tasiyanOsmanli donanmasi da 22 Nisan da Canakkale Bogazi nda goruldu Seydi Ali Pasa 19 Mayis ta Bogazdan cikarak Bozcaada yi kurtarmak amaciyla cikarma yaptiysa da basarili olamadi 22 Mayis ta Bogaza geri donmekte olan Osmanli donanmasina Rus donanmasinin 18 00 civarinda actigi atesle muharebe basladi Karanlik bastirmaya basladiginda ise iki donanma kulliyen muharebeye girmis vaziyetteydi 21 00 civarinda taraflar muharebeyi kesti Osmanli donanmasi Canakkale Bogazi nin dar bolgesine cekilirken 3 kalyon disarida kalmisti 23 Mart sabahi bu uc kalyon da Canakkale Bogazi na girmeye calisirken Amiral Senyavin 5 kalyonuyla bunlari engellemeye calistiysa da basarili olamadi ancak kaydadeger hasar vermeyi basardi Rus kaynaklarina gore Rus donanmasi 82 olu ve yarali vermisti Osmanli kayiplari belli olmasa da buna denk bir rakam oldugu tahmine musaittir Muharebe sonrasiOsmanli donanmasi korunakli Canakkale Bogazi nda savunma pozisyonundayken gemileri muharebede hirpalanmis Rus donanmasi Bogaza girme girisiminde bulunmadi ve Osmanli donanmasini acik denize cekmeye calisti 25 Mayis 1807 de Osmanli baskentinde Kabakci Mustafa Isyani basladi ve III Selim tahttan indirildi IV Mustafa nin padisah olmasinin ardindan Osmanli donanmasi da 22 Haziran da Bogazdan cikti ve iki donanma bu defa Limni aciklarinda carpistilar Kaynakca Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 442 Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi 1793 1908 ATASE Yayinlari Ankara 1978 s 418