Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çarpanak Adası (Ermenice: Կտուց կղզի Ktouts kghzi), Van Gölü'nün kuzeydoğu bölgesinde, Van ilinin merkeze bağlı Çitören Köyü mevkiinde bulunan bir adadır. Köyün iskelesinden teknelerle ulaşımın sağlanabildiği ada, üstündeki doğal yaşamın bozulma tehlikesine karşı turizme kapalı tutulmaktadır. Adanın üzerinde 9. ya da 11. yüzyılda yapılmış olduğu sanılan, Aziz Yuhanna'ya (Sen Jan) adanmış bir de manastır vardır.Ktuts Manastırı adı ile anılan yapının bugün yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Adada, Türkiye'nin başka bir yerinde bulunmayan pek çok tür bulunmaktadır.
| Çarpanak Adası | |
|---|---|
 | |
| Coğrafya | |
| Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Koordinatlar | 38°36′25″K, 43°05′05″D |
| Gölü | Van Gölü |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
| Demografi | |
| Nüfus | Yerleşim yok |
Adanın tarihi
100 yıl öncesine kadar aslında bir yarımadanın parçası olduğu sanılan Çarpanak Adasının, Van Gölü'nün suyunun hızlı bir biçimde yükselmesi sonucu kara ile bağlantısının kesilip bir ada hâline geldiği söylenmektedir. Adaya ve üzerindeki manastıra ilişkin ilk yazılı belgeler 1414 yılından kalmıştır. Üzerindeki dinî yapılar nedeniyle savaşlardan pek etkilenmyen adada pek çok kez depremler yaşanmıştır. 1703 yılında gerçekleşen bir depremle büyük ölçüde yıkılan manastır 1712 ve 1720 yılları arasında Bitlisli Kaskaper Usta tarafından yeniden inşa edilmiştir. Bir Ermeni manastırı olan yapı, 1918 yılında bölgede yaşanan karışıklıklar nedeniyle boşaltılmıştır. O günden bu yana herhangi bir koruma altında bulunmayan yapı günümüzde yıkılmaya yüz tutmuş durumdadır.
Adadaki manastır
Bugün ada olarak beliren bölümün üstünde 9. yüzyıla tarihlendirilen dinî yapılar vardır. Büyük bir manastır olarak inşa edilmiş olan yapının günümüzde yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Ktouts Manastırı olarak kayıtlara geçen manastır adanın kuzey bölümünde bulunmaktadır. Manastırın şapel, vaaz salonları, kütüphane, konukevleri, yemek ve yatma odaları ile diğer oda bölümleri bugün mevcut değillerdir. Manastırın mezarlığı da bugün bütünüyle kaybolmuştur. Bu manastır, başka bir söylenceye göre ise göre Kutsal Haç, Saint Hripsime, Saint Gragorie, Saint Jean'dan oluşan kutsal dörtlü adına yaptırılmıştır. Manastırın 1700'lü yıllardan kalma yazıtındaki bilgiler dışında bu yapıya ilişkin bir bilgi yoktur. Kilisenin 1462 yılında Etyen adında bir usta tarafından büyük ölçüde yenilendiği söylenmektedir. 15. yüzyılda Adır Adası'ndaki manastırda yaşayan keşişler, bölgede uzun süre yapılan savaşlardan birinde başrahipleri Nerses ölünce Adır'daki manastırdan ayrılmış ve Çarpanak Manastırı'na yerleşmişlerdir.
Manastırın mimari özellikleri
Kütüphanesi, şapelleri ve misafirhaneleri ile geniş bir kompleks olarak inşa edilen yapının bugün yalnızca kilise kısmı ayakta kalabilmiştir. Dışarıdan bakıldığında dikdörtgen bir görünümü olan yapı içten haç planlıdır. Haçın kısa kollarının üstü beşik tonozla kapatılmıştır. Kubbesi iki adet ayak üstüne oturtulmuştur. Serbest haç planı olarak adlandırılan mimari biçimine göre yapılan kilise bölümünün dış duvarları yalın süslemelerle kaplıdır. Yakın bir bölgede, aynı göl içindeki Akdamar Adası'nda bulunan kilisedekinin aksine iç duvarları freskler ile süslü değildir. Yine Akdamar Kilisesi ile karşılaştırıldığında buranın dış duvar süslemeleri de oldukça gösterişsizdir. İç duvarlarda sıva kullanılmamıştır. Kilisenin taç kapısı geometrik pano ve haç dizileri ile süslenmiştir. Kuzey ve güney duvarlarında nişler, doğu duvarında ise büyük bir pencere bulunmaktadır. Bütün kilise beyaz, krem ve kahvrengi ahlat taşından yapılmış olup, yalnızca kubbesinde siyah tüf dekoratif amaçlı kullanışmıştır. Kilisenin aydınlatması büyük ölçüde sekiz küçük pencereden sağlanır. Kilisenin çan kulesi, iki kolon tarafından taşınmaktadır. Üst bölümleri büyük ölçüde yıkılan kulenin altları Osmanlı motifleri ile süslüdür.
Bugünkü durum
Ada 2007 yılı itibarıyla etkin turizme kapalı tutulmaktadır. Geçmiş yıllarda yağlıboyalarla duvarlarına yapılan karalamalar nedeniyle büyük ölçüde zarar görmüş olan kilisenin durumu, olumsuz hava koşulları nedeniyle gün geçtikçe daha da kötüye gitmektedir. Sit alanı olarak korunan adada herhangi bir koruma görevlisi bulunmamaktadır. Daha önce birkaç kez adayı turizme açma girişiminde bulunulmuşsa da adayı üreme merkezi hâline getiren martılara zarar verilebileceği gerekçesiyle öneriler geri çevrilmiştir. Adanın zemininde her yere gelişigüzel kuluçkaya yatan martılar arasında Türkiye'de yalnızca burada bulunan türler de vardır. Bugün adaya gelen az sayıda ziyaretçinin yalnızca kiliseyi gezip adadan ayrılması istenmektedir. Adaya bağlı bulunduğu köyün iskelesinden ya da Van merkez iskelesinden tekne ile 1 saat 40 dakikada ulaşılabilmektedir.
Dış bağlantılar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carpanak Adasi Ermenice Կտուց կղզի Ktouts kghzi Van Golu nun kuzeydogu bolgesinde Van ilinin merkeze bagli Citoren Koyu mevkiinde bulunan bir adadir Koyun iskelesinden teknelerle ulasimin saglanabildigi ada ustundeki dogal yasamin bozulma tehlikesine karsi turizme kapali tutulmaktadir Adanin uzerinde 9 ya da 11 yuzyilda yapilmis oldugu sanilan Aziz Yuhanna ya Sen Jan adanmis bir de manastir vardir Ktuts Manastiri adi ile anilan yapinin bugun yalnizca kilise bolumu ayaktadir Adada Turkiye nin baska bir yerinde bulunmayan pek cok tur bulunmaktadir Carpanak AdasiCografyaBolgeDogu Anadolu BolgesiKoordinatlar38 36 25 K 43 05 05 DGoluVan GoluSiyasiAdadaki ulke ler TurkiyeDemografiNufus amp Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Ifade hatasi Taninmayan yerle kelimesi Yerlesim yokAdanin tarihi100 yil oncesine kadar aslinda bir yarimadanin parcasi oldugu sanilan Carpanak Adasinin Van Golu nun suyunun hizli bir bicimde yukselmesi sonucu kara ile baglantisinin kesilip bir ada haline geldigi soylenmektedir Adaya ve uzerindeki manastira iliskin ilk yazili belgeler 1414 yilindan kalmistir Uzerindeki dini yapilar nedeniyle savaslardan pek etkilenmyen adada pek cok kez depremler yasanmistir 1703 yilinda gerceklesen bir depremle buyuk olcude yikilan manastir 1712 ve 1720 yillari arasinda Bitlisli Kaskaper Usta tarafindan yeniden insa edilmistir Bir Ermeni manastiri olan yapi 1918 yilinda bolgede yasanan karisikliklar nedeniyle bosaltilmistir O gunden bu yana herhangi bir koruma altinda bulunmayan yapi gunumuzde yikilmaya yuz tutmus durumdadir Adadaki manastirBugun ada olarak beliren bolumun ustunde 9 yuzyila tarihlendirilen dini yapilar vardir Buyuk bir manastir olarak insa edilmis olan yapinin gunumuzde yalnizca kilise bolumu ayaktadir Ktouts Manastiri olarak kayitlara gecen manastir adanin kuzey bolumunde bulunmaktadir Manastirin sapel vaaz salonlari kutuphane konukevleri yemek ve yatma odalari ile diger oda bolumleri bugun mevcut degillerdir Manastirin mezarligi da bugun butunuyle kaybolmustur Bu manastir baska bir soylenceye gore ise gore Kutsal Hac Saint Hripsime Saint Gragorie Saint Jean dan olusan kutsal dortlu adina yaptirilmistir Manastirin 1700 lu yillardan kalma yazitindaki bilgiler disinda bu yapiya iliskin bir bilgi yoktur Kilisenin 1462 yilinda Etyen adinda bir usta tarafindan buyuk olcude yenilendigi soylenmektedir 15 yuzyilda Adir Adasi ndaki manastirda yasayan kesisler bolgede uzun sure yapilan savaslardan birinde basrahipleri Nerses olunce Adir daki manastirdan ayrilmis ve Carpanak Manastiri na yerlesmislerdir Manastirin mimari ozellikleriKutuphanesi sapelleri ve misafirhaneleri ile genis bir kompleks olarak insa edilen yapinin bugun yalnizca kilise kismi ayakta kalabilmistir Disaridan bakildiginda dikdortgen bir gorunumu olan yapi icten hac planlidir Hacin kisa kollarinin ustu besik tonozla kapatilmistir Kubbesi iki adet ayak ustune oturtulmustur Serbest hac plani olarak adlandirilan mimari bicimine gore yapilan kilise bolumunun dis duvarlari yalin suslemelerle kaplidir Yakin bir bolgede ayni gol icindeki Akdamar Adasi nda bulunan kilisedekinin aksine ic duvarlari freskler ile suslu degildir Yine Akdamar Kilisesi ile karsilastirildiginda buranin dis duvar suslemeleri de oldukca gosterissizdir Ic duvarlarda siva kullanilmamistir Kilisenin tac kapisi geometrik pano ve hac dizileri ile suslenmistir Kuzey ve guney duvarlarinda nisler dogu duvarinda ise buyuk bir pencere bulunmaktadir Butun kilise beyaz krem ve kahvrengi ahlat tasindan yapilmis olup yalnizca kubbesinde siyah tuf dekoratif amacli kullanismistir Kilisenin aydinlatmasi buyuk olcude sekiz kucuk pencereden saglanir Kilisenin can kulesi iki kolon tarafindan tasinmaktadir Ust bolumleri buyuk olcude yikilan kulenin altlari Osmanli motifleri ile susludur Bugunku durumAda 2007 yili itibariyla etkin turizme kapali tutulmaktadir Gecmis yillarda yagliboyalarla duvarlarina yapilan karalamalar nedeniyle buyuk olcude zarar gormus olan kilisenin durumu olumsuz hava kosullari nedeniyle gun gectikce daha da kotuye gitmektedir Sit alani olarak korunan adada herhangi bir koruma gorevlisi bulunmamaktadir Daha once birkac kez adayi turizme acma girisiminde bulunulmussa da adayi ureme merkezi haline getiren martilara zarar verilebilecegi gerekcesiyle oneriler geri cevrilmistir Adanin zemininde her yere gelisiguzel kuluckaya yatan martilar arasinda Turkiye de yalnizca burada bulunan turler de vardir Bugun adaya gelen az sayida ziyaretcinin yalnizca kiliseyi gezip adadan ayrilmasi istenmektedir Adaya bagli bulundugu koyun iskelesinden ya da Van merkez iskelesinden tekne ile 1 saat 40 dakikada ulasilabilmektedir Dis baglantilarKaynakca a b 8 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007