Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Temmuz 2022) () |
Gıduts Manastırı (Ermenice: Կտուց Անապատ Gdudz Anabad), 9. yüzyılında inşa edilmiş ve Van ilinin Tuşba ilçesine bağlı bugünkü Çitören köyünün ve Van Gölü'nün Çarpanak (eski Ermenice Gıduts) adasında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır. Ktuts Manastırı olarak kayıtlara geçen manastır, adanın kuzey bölümünde bulunmaktadır.
 Arka planda Süphan Dağı bulunan Ktuts manastırı (1986) | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Çarpanak Adası, Tuşpa, Van Türkiye |
| Koordinatlar | 38°36′35″K 43°05′06″D / 38.60972°K 43.08500°D |
| İnanç | Ermeni Apostolik Kilisesi |
| Mezhep | Ermeni |
| Açılış | 15. yüzyıl |
| Durum | Harap durumda |
| Mimari | |
| Mimari tür | Manastır |
| Mimari biçim | |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | 1 |
| Çan kulesi sayısı | 1 |
| Malzemeler | |
Adadaki manastır tarihçesi
Bugün ada olarak beliren bölümün üstünde 9. yüzyıla tarihlendirilen dinî yapılar vardır. Büyük bir manastır olarak inşa edilmiş olan yapının günümüzde yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Manastırın şapel, vaaz salonları, kütüphane, konukevleri, yemek ve yatma odaları ile diğer oda bölümleri bugün mevcut değillerdir. Manastırın mezarlığı da bugün bütünüyle kaybolmuştur. Bu manastır, başka bir söylenceye göre ise göre , Azize Hripsime, Aziz Gragorie, Aziz Jean'dan oluşan kutsal dörtlü adına yaptırılmıştır. Manastırın 1700'lü yıllardan kalma yazıtındaki bilgiler dışında bu yapıya ilişkin bir bilgi yoktur. Kilisenin 1462 yılında Etyen adında bir usta tarafından büyük ölçüde yenilendiği söylenmektedir. 15. yüzyılda Adır Adası'ndaki manastırda yaşayan keşişler, bölgede uzun süre yapılan savaşlardan birinde başrahipleri Nerses ölünce Adır'daki manastırdan ayrılmış ve Çarpanak Manastırı'na yerleşmişlerdir.
Manastırın mimari özellikleri
Kütüphanesi, şapelleri ve misafirhaneleri ile geniş bir kompleks olarak inşa edilen yapının bugün yalnızca kilise kısmı ayakta kalabilmiştir.
Dışarıdan bakıldığında dikdörtgen bir görünümü olan yapı içten haç planlıdır. Haçın kısa kollarının üstü beşik tonozla kapatılmıştır. Kubbesi iki adet ayak üstüne oturtulmuştur. Serbest haç planı olarak adlandırılan mimari biçimine göre yapılan kilise bölümünün dış duvarları yalın süslemelerle kaplıdır.
Yakın bir bölgede, aynı göl içindeki Akdamar Adası'nda bulunan kilisedekinin aksine iç duvarları freskler ile süslü değildir. Yine Akdamar Kilisesi ile karşılaştırıldığında buranın dış duvar süslemeleri de oldukça gösterişsizdir. İç duvarlarda sıva kullanılmamıştır. Kilisenin taç kapısı geometrik pano ve haç dizileri ile süslenmiştir. Kuzey ve güney duvarlarında nişler, doğu duvarında ise büyük bir pencere bulunmaktadır. Bütün kilise beyaz, krem ve kahverengi ahlat taşından yapılmış olup, yalnızca kubbesinde siyah tüf dekoratif amaçlı kullanılmıştır. Kilisenin aydınlatması büyük ölçüde sekiz küçük pencereden sağlanır. Kilisenin çan kulesi, iki kolon tarafından taşınmaktadır. Üst bölümleri büyük ölçüde yıkılan kulenin altları Osmanlı motifleri ile süslüdür.
Gallery
-
![image]()
Yok edilmeden önce giriş kapısı -
![image]()
Manastır ve Van Gölü -
![image]()
-
![image]()
Gıduts Manastırı -
![image]()
Duvarlara çizilen vandalizm amaçlı karalamalar
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Gıduts Manastırı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ . 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2007.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Giduts Manastiri haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Giduts Manastiri Ermenice Կտուց Անապատ Gdudz Anabad 9 yuzyilinda insa edilmis ve Van ilinin Tusba ilcesine bagli bugunku Citoren koyunun ve Van Golu nun Carpanak eski Ermenice Giduts adasinda bulunmakta olan tarihi Ermeni Apostolik manastir Ktuts Manastiri olarak kayitlara gecen manastir adanin kuzey bolumunde bulunmaktadir Giduts Manastiri Ermenice Կտուց Անապատ Gdudz AnabadArka planda Suphan Dagi bulunan Ktuts manastiri 1986 Temel bilgilerKonumCarpanak Adasi Tuspa Van TurkiyeKoordinatlar38 36 35 K 43 05 06 D 38 60972 K 43 08500 D 38 60972 43 08500InancErmeni Apostolik KilisesiMezhepErmeniAcilis15 yuzyilDurumHarap durumdaMimariMimari turManastirMimari bicimOzelliklerKubbe sayisi1Can kulesi sayisi1MalzemelerAdadaki manastir tarihcesiBugun ada olarak beliren bolumun ustunde 9 yuzyila tarihlendirilen dini yapilar vardir Buyuk bir manastir olarak insa edilmis olan yapinin gunumuzde yalnizca kilise bolumu ayaktadir Manastirin sapel vaaz salonlari kutuphane konukevleri yemek ve yatma odalari ile diger oda bolumleri bugun mevcut degillerdir Manastirin mezarligi da bugun butunuyle kaybolmustur Bu manastir baska bir soylenceye gore ise gore Azize Hripsime Aziz Gragorie Aziz Jean dan olusan kutsal dortlu adina yaptirilmistir Manastirin 1700 lu yillardan kalma yazitindaki bilgiler disinda bu yapiya iliskin bir bilgi yoktur Kilisenin 1462 yilinda Etyen adinda bir usta tarafindan buyuk olcude yenilendigi soylenmektedir 15 yuzyilda Adir Adasi ndaki manastirda yasayan kesisler bolgede uzun sure yapilan savaslardan birinde basrahipleri Nerses olunce Adir daki manastirdan ayrilmis ve Carpanak Manastiri na yerlesmislerdir Manastirin mimari ozellikleriKutuphanesi sapelleri ve misafirhaneleri ile genis bir kompleks olarak insa edilen yapinin bugun yalnizca kilise kismi ayakta kalabilmistir Disaridan bakildiginda dikdortgen bir gorunumu olan yapi icten hac planlidir Hacin kisa kollarinin ustu besik tonozla kapatilmistir Kubbesi iki adet ayak ustune oturtulmustur Serbest hac plani olarak adlandirilan mimari bicimine gore yapilan kilise bolumunun dis duvarlari yalin suslemelerle kaplidir Yakin bir bolgede ayni gol icindeki Akdamar Adasi nda bulunan kilisedekinin aksine ic duvarlari freskler ile suslu degildir Yine Akdamar Kilisesi ile karsilastirildiginda buranin dis duvar suslemeleri de oldukca gosterissizdir Ic duvarlarda siva kullanilmamistir Kilisenin tac kapisi geometrik pano ve hac dizileri ile suslenmistir Kuzey ve guney duvarlarinda nisler dogu duvarinda ise buyuk bir pencere bulunmaktadir Butun kilise beyaz krem ve kahverengi ahlat tasindan yapilmis olup yalnizca kubbesinde siyah tuf dekoratif amacli kullanilmistir Kilisenin aydinlatmasi buyuk olcude sekiz kucuk pencereden saglanir Kilisenin can kulesi iki kolon tarafindan tasinmaktadir Ust bolumleri buyuk olcude yikilan kulenin altlari Osmanli motifleri ile susludur GalleryYok edilmeden once giris kapisi Manastir ve Van Golu Hackar veya K h ackar Ermenice Խաչքար yani hac tasi Giduts Manastiri Duvarlara cizilen vandalizm amacli karalamalarAyrica bakinizAkdamar KilisesiWikimedia Commons ta Giduts Manastiri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Eylul 2007