Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır. 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.
Almanya'nın 1938 Martında Avusturya'yı ilhakının ardından Çekoslovakya'nın fethi Hitler'in bir sonraki hedefi oldu. Südetlerin Nazi Almanyası'na verilmesiyle Çekoslovakya çok zayıf duruma düştü ve geri kalan topraklarını herhangi bir işgale karşı savunamayacak kadar güçsüz hale geldi. 16 Mart 1939'da Alman ordusu Çekoslovakya'nın geri kalanına girdi ve Hitler, Prag Kalesinden Bohemya ve Moravya'yı Bohemya ve Moravya Eyaleti olarak ilan etti. İşgal, Almanya'nın 1945'te teslim olmasıyla son buldu.
Südetlerin otonomi talepleri
Südet Alman Partisi'nin (SAP) Nazi yanlısı Südet Almanı olan lideri Konrad Henlein, partisini Hitler'in planlarının emrine sundu. Henlein, 28 Mart'ta Berlin'de Hitler'le buluştu ve kendisine Edvard Beneš'in cumhurbaşkanlığını yaptığı Çekoslovak hükûmetinin kabul edemeyeceği taleplerde bulunması talimatı verildi. 24 Nisan'da SAP Nazi ideolojisinin serbestçe yayılması ve Südetler için otonomi talep eden bir bildiri yayınladı. Eğer Henlein'ın talepleri kabul edilseydi Südetler Nazi Almanyası'nın güdümünde bir politika izleyebilecekti.
Münih Antlaşması
O güne kadarki yatıştırma politikasının gösterdiği üzere hem İngiltere hem Fransa hükûmetleri ne pahasına olursa olun savaştan uzak durma eğilimindeydiler. Fransız hükûmeti Nazi Almanyası ile teke tek kalmak istemediğinden İngiliz hükûmeti ve onun başbakanı Neville Chamberlain'ı izliyordu. Chamberlain Südet Almanlarının taleplerinin makul ve Hitler'in isteklerinin sınırlı olduğunu düşünüyordu. Bu nedenle İngiltere ve Fransa Çekoslovakya'ya, Nazi taleplerine boyun eğmesi tavsiyesinde bulundular. Beneš direndi ve 20 Mayıs'ta muhtemel bir Alman işgaline karşı kısmi seferberlik ilan edildi. On gün sonra Hitler, en geç 1 Ekim'de başlayacak bir işgal harekâtı için gizli bir emir imzaladı.
Bu arada İngiliz hükûmeti Beneš'in bir arabulucu talep etmesini istedi. Batı Avrupa ile olan bağlarını zedelemek istemeyen Beneš gönülsüzce kabul etti. İngilizler Lord Runciman'ı görevlendirerek kendisine Beneš'i, Südet Almanlarının kabul edebileceği bir plan hazırlaması konusunda ikna etmesi talimatı verdiler. 2 Eylül'de Beneš, neredeyse Münih Antlaşmasının verdiklerinin tamamına yakınını veren Dördüncü Planı öne sürdü. Ancak, bir uzlaşma olmasını engelleme niyetindeki SAP 7 Eylül'de, Ostrava'da, polis müdahalesini tahrik eden gösteriler düzenlediler. Südet Almanları 13 Eylül'de müzakereleri terk ettiler ve şiddet olayları artmaya başladı. Çekoslovak güçleri düzeni yeniden sağlamaya çalışınca Henlein Almanya'ya kaçtı ve 15 Eylül'de Südetlerin Almanya'ya devredilmesi gerektiğine dair bir bildiri yayınladı.
Aynı gün Hitler, Chamberlain ile buluşarak savaş tehdidi altında Südetlerin Almanya'ya sorunsuz devrini istedi. Hitler'e göre Çekler Südet Almanlarını katlediyorlardı. Chamberlain talebi İngiliz ve Fransız hükûmetlerine iletti; her iki taraf da kabul etti. Çekoslovak hükûmeti, Hitler'in taleplerinin kabul edilmesi durumunda ülkenin ekonomisinin çökeceği ve nihayetinde ülkenin Alman kontrolü altına gireceği gerekçesiyle kabul etmeye yanaşmadı. İngiltere ve Fransa Çekoslovakya'ya bir ültimatom verdiler. 21 Eylül'de, Çekoslovakya pes etmek zorunda kaldı. Ancak hemen ertesi gün Hitler, Polonya ve Macaristan Almanlarının taleplerinin de kabul edilmesi gerektiğini söyleyerek yeni taleplerde bulundu.
Hükûmetin pes etmesi Çekoslovak milliyetçiliğini harekete geçirdi. Gösteriler düzenleyen Çek ve Slovak milliyetçiler, devletin bütünlüğünü koruyabilecek güçlü bir askeri hükûmetin göreve gelmesini talep ettiler. General Jan Syrový liderliğinde yeni bir hükûmet kuruldu ve 23 Eylül'de genel seferberlik ilan edildi. Mükemmel sınır savunma hattına sahip modern Çekoslovak ordusu savaşmaya hazırdı. Sovyetler Birliği Çekoslovakya'ya yardım etmeye istekli olduğunu duyurdu. Ancak, Batılı güçlerin desteği olmaksızın savaşa girmeye niyeti olmayan Beneš geri adım attı.
28 Eylül'de Chamberlain, Hitler'e bir konferans talebinde bulundu. Ertesi gün Hitler, Fransa, İtalya ve İngiltere hükûmet başkanlarıyla Münih'te buluştu. Çekoslovak hükûmeti ne davet edilmişti ne de fikri sorulmuştu. 29 Eylül'de Almanya, İtalya, Fransa ve İngiltere Münih Antlaşması'nı imzaladı. Çekoslovak hükûmeti 30 Eylül'de antlaşmanın şartlarına uymayı kabul etti. Münih Antlaşması Çekoslovakya'nın Südetleri Almanya'ya devretmesini öngörüyordu. Devir işlemi 10 Ekim'e kadar bitirilecekti. Kesin sınırların belirlenmesi için Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Çekoslovakya'yı temsil eden uluslararası bir heyet gözetiminde referandum düzenlenecekti. İngiltere ve Fransa yeni oluşacak sınırları garanti altına alacaktı, ancak Almanya ve İtalya, Leh ve Macar azınlığın sorunları çözülmeden bu garantiyi vermeyi reddetti.
Çekoslovakya'nın sonun geldiğini gören Beneš 5 Ekim'de cumhurbaşkanlığından istifa etti. II. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte Londra'da sürgün hükûmeti kurdu.
Birinci Viyana Hediyesi
Kasım 1938 başlarında Birinci Viyana Hediyesi'yle Çekoslovakya, Macaristan ve Polonya ile görüşmelerin sonuçsuz kalmasının ardından Almanya ve İtalya'nın baskısıyla güney Slovakya'yı (Slovakya'nın üçte biri) Macaristan'a vermek zorunda kalmış, daha sonra da Polonya Zaolzie bölgesini işgal etmiştir.
Sonuç olarak, Bohemya, Moravya ve Çek Silesyası toplam alanlarının %38'ini, 3,2 milyon Alman ve 750.000 Çek nüfusuyla birlikte Almanya'ya vermiştir. Macaristan ise güney Slovakya ve güney Rutenya'dan 11.882 km² toprak almıştır (1941'de yapılan bir sayıma göre bu bölgede yaşayanların %86,5'i Macardı). Bu arada Polonya da Zaolzie bölgesini ve Slovakya'da iki küçük sınır arazisini işgal etti.
İkinci Cumhuriyet (Ekim 1938-Mart 1939)
Çok zayıflayan Çekoslovakya Çek olmayan halka büyük ödünler vermeye zorlandı. Slovak Halk Partisinin yürütme kurulu 5 Ekim 1938'de Zilina'da toplandı ve Sosyal Demokratlar hariç tüm partilerin katılımıyla Jozef Tiso liderliğinde otonom Slovak hükûmetini kurdular. Benzer şekilde diğer iki ana etnik grup, Rus ve Ukrayna asıllılar da anlaşarak 8 Ekim'de ortak bir otonom yönetim kurdular ve sonraları buraya Karpato-Ukrayna adını verdiler.
Çeko-Slovakya'yı tam bir yıkımdan kurtarmaya yönelik son bir girişim 27 Ocak 1939'da İngiltere ve Fransa'dan geldi. Her iki hükûmet, Çekoslovakya'ya £8.000.000 borç, £4.000.000 hibe olmak üzere yüklü bir yardım yapmakta anlaştılar. Yardımın bir kısmı Münih Antlaşması ve Birinci Viyana Hediyesi ile diğer ülkelere verilen topraklardan göç eden Çeklerin yeniden yerleştirilmesinde kullanılmak üzere ayrıldı.
Kasım 1938'de Beneš'in yerine Emil Hacha federatif İkinci Cumhuriyetin başkanı seçildi ve ülke Çeko-Slovakya olarak yeniden adlandırıldı. Üç bölgeden oluşuyordu: Bohemya ve Moravya, Slovakya ve Karpato-Ukrayna. Almanya sınırındaki doğal savunmasını ve hayli pahalı tahkimatlarını kaybeden ülke savunulması zor bir duruma düşmüştü. Ocak 1939'da Almanya ile Polonya arasındaki görüşmeler durdu. Polonya'ya saldırma niyetindeki Hitler'in öncelikle Çekoslovakya'yı bertaraf etmesi gerekiyordu. Bohemya ve Moravya'nın 15 Mart sabahı işgali için bir plan hazırladı. Bu arada da Slovak Halk Partisi ve Macaristan ile işgalden önce Slovakya'nın federasyondan ayrılmasını müzakere etti. 13 Mart'ta Tiso'yu Berlin'e davet etti ve 14 Mart'ta Slovakya tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Karpato-Ukrayna da bağımsızlık ilan etti ancak Macar ordusu 15 Mart'ta Karpato-Ukrayna'yı ve 23 Mart'ta doğu Slovakya'yı işgal etti. Hitler, 15 Mart'In erken saatlerinde cumhurbaşkanı Hácha'yı Berlin'e çağırdı ve Alman işgalinin kapıda olduğunu bildirdi. Luftwaffe'nin Prag'ı bombalayacağı tehdidiyle yüzleşince Hácha Çekoslovak ordusunun teslim olmasını kabul etti. Hácha görüşme sırasında kalp krizi geçirdi ve doktorların yardımıyla bilinci açık tutularak Hitler'in teslim koşullarını kabul etti. 15 Mart sabah saatlerinde Alman birlikleri hiçbir direnişle karşılaşmadan Bohemya ve Moravya'ya girdi. Macar ordusu Karpato-Ukrayna'nın işgalinde küçük bir direnişle karşılaştıysa da çabucak bastırdı. 16 Mart'ta Hitler, Prag Kalesine giderek Bohemya ve Moravya'nın Almanya'ya bağlandığını ilan etti.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cekoslovakya nin Isgali 1938 1945 Munih Antlasmasi sonucu Almanya nin Sudetler olarak bilinen bolgeyi isgal etmesiyle baslamistir 16 Mart 1939 da Alman birlikleri Cekoslovakya nin geri kalanini da isgal ederek II Dunya Savasi nin sonuna kadar ulkenin varligina son vermistir Adolf Hitler Prag Kalesi nde Almanya nin 1938 Martinda Avusturya yi ilhakinin ardindan Cekoslovakya nin fethi Hitler in bir sonraki hedefi oldu Sudetlerin Nazi Almanyasi na verilmesiyle Cekoslovakya cok zayif duruma dustu ve geri kalan topraklarini herhangi bir isgale karsi savunamayacak kadar gucsuz hale geldi 16 Mart 1939 da Alman ordusu Cekoslovakya nin geri kalanina girdi ve Hitler Prag Kalesinden Bohemya ve Moravya yi Bohemya ve Moravya Eyaleti olarak ilan etti Isgal Almanya nin 1945 te teslim olmasiyla son buldu Sudetlerin otonomi talepleriSoldan saga Chamberlain Daladier Hitler Mussolini ve Ciano Sudetleri Almanya ya veren Munih Antlasmasini imzalamadan once Sudet Alman Partisi nin SAP Nazi yanlisi Sudet Almani olan lideri Konrad Henlein partisini Hitler in planlarinin emrine sundu Henlein 28 Mart ta Berlin de Hitler le bulustu ve kendisine Edvard Benes in cumhurbaskanligini yaptigi Cekoslovak hukumetinin kabul edemeyecegi taleplerde bulunmasi talimati verildi 24 Nisan da SAP Nazi ideolojisinin serbestce yayilmasi ve Sudetler icin otonomi talep eden bir bildiri yayinladi Eger Henlein in talepleri kabul edilseydi Sudetler Nazi Almanyasi nin gudumunde bir politika izleyebilecekti Munih AntlasmasiO gune kadarki yatistirma politikasinin gosterdigi uzere hem Ingiltere hem Fransa hukumetleri ne pahasina olursa olun savastan uzak durma egilimindeydiler Fransiz hukumeti Nazi Almanyasi ile teke tek kalmak istemediginden Ingiliz hukumeti ve onun basbakani Neville Chamberlain i izliyordu Chamberlain Sudet Almanlarinin taleplerinin makul ve Hitler in isteklerinin sinirli oldugunu dusunuyordu Bu nedenle Ingiltere ve Fransa Cekoslovakya ya Nazi taleplerine boyun egmesi tavsiyesinde bulundular Benes direndi ve 20 Mayis ta muhtemel bir Alman isgaline karsi kismi seferberlik ilan edildi On gun sonra Hitler en gec 1 Ekim de baslayacak bir isgal harekati icin gizli bir emir imzaladi Bu arada Ingiliz hukumeti Benes in bir arabulucu talep etmesini istedi Bati Avrupa ile olan baglarini zedelemek istemeyen Benes gonulsuzce kabul etti Ingilizler Lord Runciman i gorevlendirerek kendisine Benes i Sudet Almanlarinin kabul edebilecegi bir plan hazirlamasi konusunda ikna etmesi talimati verdiler 2 Eylul de Benes neredeyse Munih Antlasmasinin verdiklerinin tamamina yakinini veren Dorduncu Plani one surdu Ancak bir uzlasma olmasini engelleme niyetindeki SAP 7 Eylul de Ostrava da polis mudahalesini tahrik eden gosteriler duzenlediler Sudet Almanlari 13 Eylul de muzakereleri terk ettiler ve siddet olaylari artmaya basladi Cekoslovak gucleri duzeni yeniden saglamaya calisinca Henlein Almanya ya kacti ve 15 Eylul de Sudetlerin Almanya ya devredilmesi gerektigine dair bir bildiri yayinladi Ayni gun Hitler Chamberlain ile bulusarak savas tehdidi altinda Sudetlerin Almanya ya sorunsuz devrini istedi Hitler e gore Cekler Sudet Almanlarini katlediyorlardi Chamberlain talebi Ingiliz ve Fransiz hukumetlerine iletti her iki taraf da kabul etti Cekoslovak hukumeti Hitler in taleplerinin kabul edilmesi durumunda ulkenin ekonomisinin cokecegi ve nihayetinde ulkenin Alman kontrolu altina girecegi gerekcesiyle kabul etmeye yanasmadi Ingiltere ve Fransa Cekoslovakya ya bir ultimatom verdiler 21 Eylul de Cekoslovakya pes etmek zorunda kaldi Ancak hemen ertesi gun Hitler Polonya ve Macaristan Almanlarinin taleplerinin de kabul edilmesi gerektigini soyleyerek yeni taleplerde bulundu Hukumetin pes etmesi Cekoslovak milliyetciligini harekete gecirdi Gosteriler duzenleyen Cek ve Slovak milliyetciler devletin butunlugunu koruyabilecek guclu bir askeri hukumetin goreve gelmesini talep ettiler General Jan Syrovy liderliginde yeni bir hukumet kuruldu ve 23 Eylul de genel seferberlik ilan edildi Mukemmel sinir savunma hattina sahip modern Cekoslovak ordusu savasmaya hazirdi Sovyetler Birligi Cekoslovakya ya yardim etmeye istekli oldugunu duyurdu Ancak Batili guclerin destegi olmaksizin savasa girmeye niyeti olmayan Benes geri adim atti 28 Eylul de Chamberlain Hitler e bir konferans talebinde bulundu Ertesi gun Hitler Fransa Italya ve Ingiltere hukumet baskanlariyla Munih te bulustu Cekoslovak hukumeti ne davet edilmisti ne de fikri sorulmustu 29 Eylul de Almanya Italya Fransa ve Ingiltere Munih Antlasmasi ni imzaladi Cekoslovak hukumeti 30 Eylul de antlasmanin sartlarina uymayi kabul etti Munih Antlasmasi Cekoslovakya nin Sudetleri Almanya ya devretmesini ongoruyordu Devir islemi 10 Ekim e kadar bitirilecekti Kesin sinirlarin belirlenmesi icin Almanya Ingiltere Fransa Italya ve Cekoslovakya yi temsil eden uluslararasi bir heyet gozetiminde referandum duzenlenecekti Ingiltere ve Fransa yeni olusacak sinirlari garanti altina alacakti ancak Almanya ve Italya Leh ve Macar azinligin sorunlari cozulmeden bu garantiyi vermeyi reddetti Cekoslovakya nin sonun geldigini goren Benes 5 Ekim de cumhurbaskanligindan istifa etti II Dunya Savasi nin baslamasiyla birlikte Londra da surgun hukumeti kurdu Birinci Viyana HediyesiKasim 1938 baslarinda Birinci Viyana Hediyesi yle Cekoslovakya Macaristan ve Polonya ile gorusmelerin sonucsuz kalmasinin ardindan Almanya ve Italya nin baskisiyla guney Slovakya yi Slovakya nin ucte biri Macaristan a vermek zorunda kalmis daha sonra da Polonya Zaolzie bolgesini isgal etmistir Sonuc olarak Bohemya Moravya ve Cek Silesyasi toplam alanlarinin 38 ini 3 2 milyon Alman ve 750 000 Cek nufusuyla birlikte Almanya ya vermistir Macaristan ise guney Slovakya ve guney Rutenya dan 11 882 km toprak almistir 1941 de yapilan bir sayima gore bu bolgede yasayanlarin 86 5 i Macardi Bu arada Polonya da Zaolzie bolgesini ve Slovakya da iki kucuk sinir arazisini isgal etti Ikinci Cumhuriyet Ekim 1938 Mart 1939 Cok zayiflayan Cekoslovakya Cek olmayan halka buyuk odunler vermeye zorlandi Slovak Halk Partisinin yurutme kurulu 5 Ekim 1938 de Zilina da toplandi ve Sosyal Demokratlar haric tum partilerin katilimiyla Jozef Tiso liderliginde otonom Slovak hukumetini kurdular Benzer sekilde diger iki ana etnik grup Rus ve Ukrayna asillilar da anlasarak 8 Ekim de ortak bir otonom yonetim kurdular ve sonralari buraya Karpato Ukrayna adini verdiler Ceko Slovakya yi tam bir yikimdan kurtarmaya yonelik son bir girisim 27 Ocak 1939 da Ingiltere ve Fransa dan geldi Her iki hukumet Cekoslovakya ya 8 000 000 borc 4 000 000 hibe olmak uzere yuklu bir yardim yapmakta anlastilar Yardimin bir kismi Munih Antlasmasi ve Birinci Viyana Hediyesi ile diger ulkelere verilen topraklardan goc eden Ceklerin yeniden yerlestirilmesinde kullanilmak uzere ayrildi Hacha Hitler ve Goring Berlin de gorusuyorlar 14 15 Mart 1939 Kasim 1938 de Benes in yerine Emil Hacha federatif Ikinci Cumhuriyetin baskani secildi ve ulke Ceko Slovakya olarak yeniden adlandirildi Uc bolgeden olusuyordu Bohemya ve Moravya Slovakya ve Karpato Ukrayna Almanya sinirindaki dogal savunmasini ve hayli pahali tahkimatlarini kaybeden ulke savunulmasi zor bir duruma dusmustu Ocak 1939 da Almanya ile Polonya arasindaki gorusmeler durdu Polonya ya saldirma niyetindeki Hitler in oncelikle Cekoslovakya yi bertaraf etmesi gerekiyordu Bohemya ve Moravya nin 15 Mart sabahi isgali icin bir plan hazirladi Bu arada da Slovak Halk Partisi ve Macaristan ile isgalden once Slovakya nin federasyondan ayrilmasini muzakere etti 13 Mart ta Tiso yu Berlin e davet etti ve 14 Mart ta Slovakya tek tarafli olarak bagimsizligini ilan etti Karpato Ukrayna da bagimsizlik ilan etti ancak Macar ordusu 15 Mart ta Karpato Ukrayna yi ve 23 Mart ta dogu Slovakya yi isgal etti Hitler 15 Mart In erken saatlerinde cumhurbaskani Hacha yi Berlin e cagirdi ve Alman isgalinin kapida oldugunu bildirdi Luftwaffe nin Prag i bombalayacagi tehdidiyle yuzlesince Hacha Cekoslovak ordusunun teslim olmasini kabul etti Hacha gorusme sirasinda kalp krizi gecirdi ve doktorlarin yardimiyla bilinci acik tutularak Hitler in teslim kosullarini kabul etti 15 Mart sabah saatlerinde Alman birlikleri hicbir direnisle karsilasmadan Bohemya ve Moravya ya girdi Macar ordusu Karpato Ukrayna nin isgalinde kucuk bir direnisle karsilastiysa da cabucak bastirdi 16 Mart ta Hitler Prag Kalesine giderek Bohemya ve Moravya nin Almanya ya baglandigini ilan etti Kaynakca Wells Anne 2013 Historical Dictionary of World War II Scarecrow Press ISBN 978 0810854574