Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çekya, Orta Avrupa'da yer alan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Batıda Almanya, güneyde Avusturya, doğuda Slovakya ve kuzeyde Polonya ile komşu olan ülkenin coğrafyasını çoğunlukla alçak tepeler oluştururken sınırlar boyunca dağlarla çevrili platolar da görülmektedir. Ovaların iki bölgesi Elbe ve Morava nehirlerini boyunca uzanır. Ülkenin yaklaşık üçte biri ormanlarla kaplıdır.
| Çekya coğrafyası | |
|---|---|
 | |
| Kıta | Avrupa |
| Bölge | Orta Avrupa |
| Koordinatlar | |
| Yüzölçüm | dünyada 118. sırada 78.865 km² Kara : 97,95 % Su : 2,05 % |
| Kıyılar | 0 km |
| Sınırlar | 2.143 km |
| En yüksek nokta | , 1603,3 m |
| En alçak nokta | , 115 m |
| En uzun nehir | Moldau, 433 km |
| En büyük göl | Černé jezero, 18,4 ha |
Çek Cumhuriyeti ayrıca Hamburg rıhtımlarının ortasında adında 30.000 m2'lik bir enklava sahiptir. Bu enklav Versay Barış Antlaşması'nın 363. maddesi ile dönemin Çekoslovakya devletine verilmiş, böylelikle denize sınırı olmayan bu ülke nehirden aşağı taşınan malların denizdeki gemilere aktarılabileceği bir yere erişim sağlamıştır. Bu enklav 2028 yılında Almanya'ya geri verilecektir.
Fiziki coğrafya
İklim
Çek Cumhuriyeti'nin iklimi ılıman olmakla birlikte genellikle okyanusal iklim ile karasal iklim arasında geçiş halindedir. Yazlar oldukça serin ve kuraktır, çoğu bölgede ortalama sıcaklık 20 °C civarındadır, kışlar oldukça ılık ve yağışlıdır ve çoğu bölgede ortalama sıcaklık bu mevsimde 0 °C'tur. Bağıl nem %60-80 arasındadır.
Jeoloji
Çek Cumhuriyeti'nin büyük bir bölümü coğrafi olarak üzerinde yer alır. Ülkenin doğusunda, 'daki alan ülkenin en genç oluşumlu arazilerini barındırır ve Tersiyer döneminde yükselmiştir. Volkanik kayaçlar, Çek Masifinin temelini oluşturur. Tortul kayaçlar çoğunlukla Bohemya'nın kuzeydoğu kesiminde önemli kumtaşı alanları ile birlikte bulunur. Metamorfik kayaçlar arasında en yaygın bulunanı gnaystır.
Dağlar
Çekya'daki en önemli sıradağlar ülkenin sınırları boyunca uzanır. Bohemya'da, Almanya sınırını çevreleyen ve Ore Dağları yer alır. Ülkenin en yüksek noktası olan ise Südet dağ zincirinde, deniz seviyesinden 1603 metre yüksekte yer alır. Ülkede yer alan başka bir dağ zinciri ise doğudaki 'dır. Bu dağ zinciri doğu yönünde Polonya ve Slovakya'ya kadar uzanır.
Nehirler
Çekya'dan geçen dört büyük nehir bulunmaktadır. Elbe, (Çekçe: Labe) Bohemya'nın kuzey doğusundaki 'ndan batı yönüne doğru akar ve ardından Kuzey Almanya'da Kuzey Denizi'ne kadar akmaya devam eder. Morava Nehri ise güney yönünde Tuna'ya doğru akar ve Karadeniz'de sonlanır. Odra Nehri, Moravya Silezya'da başlar ve kuzey yönünde Polonya üzerinden Baltık Denizi'ne akar. Dördüncü büyük nehir ise aynı zamanda Çek Cumhuriyeti'nin en uzun nehri olan Moldau (Çekçe: Vltava) nehridir.
Su kaynakları
Doğal olarak oluşan su kaynakları oldukça azdır, önemli su kaynaklarının çoğu insan yapımı göletler ve barajlardır. En büyük gölet, 16. yüzyılda çevresinde inşa edilen göletlerden biri olan 'dir. Kapladığı alana göre en büyük baraj, 4870 herktar ile 1950'lerde inşa edilen Lipno Barajı'dır. Kübik kapasiteye göre en büyük rezervuar, Lipno aynı zamanda inşa edilen 'dır. (716,000,000 m³)
Beşeri coğrafya
Nüfus coğrafyası
Çek Cumhuriyeti'nin nüfusunun yaklaşık nüfusu 10,6 milyondur. En yüksek nüfus yoğunluğu, Ostrava metropol bölgesinde ve en büyük şehir ve aynı zamanda başkent Prag şehrinin çevresindeki alandadır. En düşük nüfus yoğunluğu, çoğunlukla Almanların II. Dünya Savaşı'ndan sonra kalıcı bir sonucu olarak Almanya ve Avusturya sınır bölgelerindedir.
Siyasi coğrafya
Çek Cumhuriyeti, on üç ile (Çekçe: kraje) ve bölgesel statüye sahip bir başkente bölünmüştür. Yetmiş altı ilçenin eski idari birimleri (Çekçe: okresy) ise resmî kurumlarca hâlâ tanınmaktadır. Bunlardan bağımsız olarak ülke aynı zamanda tarihsel ve kültürel açıdan üç bölgeye ayrılmaktadır: Bohemya (batı), Moravya (doğu) ve (kuzeydoğu).
 Güney Bohemya ili |  Merkez Bohemya ili |  Plzeň |
|---|---|---|
 Karlovy Vary ili |  Ústí nad Labem |  Liberec ili |
 Hradec Králové ili |  Pardubice ili |  Vysočina |
 Moravya-Silezya ili |  Olomouc ili |  Zlín |
 Güney Moravya ili |  Prag |
Sanayi ve tarım
Ağır sanayiden en çok etkilenen alanlar Çek Cumhuriyeti'nin kuzeybatısındaki ve 'dır. Bu bölgelerde çıkarılan kahverengi kömür kaynakları çoğunlukla elektrik üretimi için kullanılmaktadır. Çekya'da üretilen tüm elektrik enerjisinin neredeyse %40'ının bu alanlarda çıkarılan kahverengi kömür kaynaklarından elde edildiği tahmin edilmektedir. Tarım ise Elbe Nehri ve Morava Nehri'ni çevreleyen ovaların etrafında yoğunlaşmıştır. Ülkenin yaklaşık üçte biri ormanlarla kaplıdır ve arazinin yaklaşık %40'ı tarım için uygundur. Sulanan arazi alanının ise yaklaşık 385 km2'ye yayıldığı tahmin edilmektedir.
Önemli şehirler
Kaynakça
- ^ "Largest countries in the world by area". worldometers.info. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ "Czechia". CIA World Factbook. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ Testa, Patrick A. (2020). "The Economic Legacy of Expulsion: Lessons from Postwar Czechoslovakia". The Economic Journal. doi:10.1093/ej/ueaa132.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cekya Orta Avrupa da yer alan ve denize kiyisi olmayan bir ulkedir Batida Almanya guneyde Avusturya doguda Slovakya ve kuzeyde Polonya ile komsu olan ulkenin cografyasini cogunlukla alcak tepeler olustururken sinirlar boyunca daglarla cevrili platolar da gorulmektedir Ovalarin iki bolgesi Elbe ve Morava nehirlerini boyunca uzanir Ulkenin yaklasik ucte biri ormanlarla kaplidir Cekya cografyasiKita AvrupaBolge Orta AvrupaKoordinatlarYuzolcum dunyada 118 sirada 78 865 km Kara 97 95 Su 2 05 Kiyilar 0 kmSinirlar 2 143 km Almanya 704 km Polonya 796 km Avusturya 402 km Slovakya 241 km kmEn yuksek nokta 1603 3 mEn alcak nokta 115 mEn uzun nehir Moldau 433 kmEn buyuk gol Cerne jezero 18 4 ha Cek Cumhuriyeti ayrica Hamburg rihtimlarinin ortasinda adinda 30 000 m2 lik bir enklava sahiptir Bu enklav Versay Baris Antlasmasi nin 363 maddesi ile donemin Cekoslovakya devletine verilmis boylelikle denize siniri olmayan bu ulke nehirden asagi tasinan mallarin denizdeki gemilere aktarilabilecegi bir yere erisim saglamistir Bu enklav 2028 yilinda Almanya ya geri verilecektir Fiziki cografyaIklim Cek Cumhuriyeti nin Koppen iklim siniflandirmasi Cek Cumhuriyeti nin iklimi iliman olmakla birlikte genellikle okyanusal iklim ile karasal iklim arasinda gecis halindedir Yazlar oldukca serin ve kuraktir cogu bolgede ortalama sicaklik 20 C civarindadir kislar oldukca ilik ve yagislidir ve cogu bolgede ortalama sicaklik bu mevsimde 0 C tur Bagil nem 60 80 arasindadir Jeoloji Cek Cumhuriyeti nin buyuk bir bolumu cografi olarak uzerinde yer alir Ulkenin dogusunda daki alan ulkenin en genc olusumlu arazilerini barindirir ve Tersiyer doneminde yukselmistir Volkanik kayaclar Cek Masifinin temelini olusturur Tortul kayaclar cogunlukla Bohemya nin kuzeydogu kesiminde onemli kumtasi alanlari ile birlikte bulunur Metamorfik kayaclar arasinda en yaygin bulunani gnaystir Daglar Cekya daki en onemli siradaglar ulkenin sinirlari boyunca uzanir Bohemya da Almanya sinirini cevreleyen ve Ore Daglari yer alir Ulkenin en yuksek noktasi olan ise Sudet dag zincirinde deniz seviyesinden 1603 metre yuksekte yer alir Ulkede yer alan baska bir dag zinciri ise dogudaki dir Bu dag zinciri dogu yonunde Polonya ve Slovakya ya kadar uzanir Nehirler Elbe ve Morava nehirlerinin drenaj alanlari Cekya dan gecen dort buyuk nehir bulunmaktadir Elbe Cekce Labe Bohemya nin kuzey dogusundaki ndan bati yonune dogru akar ve ardindan Kuzey Almanya da Kuzey Denizi ne kadar akmaya devam eder Morava Nehri ise guney yonunde Tuna ya dogru akar ve Karadeniz de sonlanir Odra Nehri Moravya Silezya da baslar ve kuzey yonunde Polonya uzerinden Baltik Denizi ne akar Dorduncu buyuk nehir ise ayni zamanda Cek Cumhuriyeti nin en uzun nehri olan Moldau Cekce Vltava nehridir Su kaynaklari Dogal olarak olusan su kaynaklari oldukca azdir onemli su kaynaklarinin cogu insan yapimi goletler ve barajlardir En buyuk golet 16 yuzyilda cevresinde insa edilen goletlerden biri olan dir Kapladigi alana gore en buyuk baraj 4870 herktar ile 1950 lerde insa edilen Lipno Baraji dir Kubik kapasiteye gore en buyuk rezervuar Lipno ayni zamanda insa edilen dir 716 000 000 m Beseri cografyaNufus cografyasi Cek Cumhuriyeti nin nufus yogunlugu haritasiDogal kaynaklar Metaller mavi renk ile gosterilmistir Fe demir cevheri PY pirit PM polimetal cevherler Cu Zn Pb vs U uranyum Fosil yakitlar kirmizi renk ile gosterilmistir C komur L O petrol Ametaller yesil renk ile gosterilmistir G grafit KA kaolinit Cek Cumhuriyeti nin nufusunun yaklasik nufusu 10 6 milyondur En yuksek nufus yogunlugu Ostrava metropol bolgesinde ve en buyuk sehir ve ayni zamanda baskent Prag sehrinin cevresindeki alandadir En dusuk nufus yogunlugu cogunlukla Almanlarin II Dunya Savasi ndan sonra kalici bir sonucu olarak Almanya ve Avusturya sinir bolgelerindedir Siyasi cografya Cek Cumhuriyeti on uc ile Cekce kraje ve bolgesel statuye sahip bir baskente bolunmustur Yetmis alti ilcenin eski idari birimleri Cekce okresy ise resmi kurumlarca hala taninmaktadir Bunlardan bagimsiz olarak ulke ayni zamanda tarihsel ve kulturel acidan uc bolgeye ayrilmaktadir Bohemya bati Moravya dogu ve kuzeydogu Guney Bohemya ili Merkez Bohemya ili PlzenKarlovy Vary ili Usti nad Labem Liberec iliHradec Kralove ili Pardubice ili VysocinaMoravya Silezya ili Olomouc ili ZlinGuney Moravya ili PragSanayi ve tarim Agir sanayiden en cok etkilenen alanlar Cek Cumhuriyeti nin kuzeybatisindaki ve dir Bu bolgelerde cikarilan kahverengi komur kaynaklari cogunlukla elektrik uretimi icin kullanilmaktadir Cekya da uretilen tum elektrik enerjisinin neredeyse 40 inin bu alanlarda cikarilan kahverengi komur kaynaklarindan elde edildigi tahmin edilmektedir Tarim ise Elbe Nehri ve Morava Nehri ni cevreleyen ovalarin etrafinda yogunlasmistir Ulkenin yaklasik ucte biri ormanlarla kaplidir ve arazinin yaklasik 40 i tarim icin uygundur Sulanan arazi alaninin ise yaklasik 385 km2 ye yayildigi tahmin edilmektedir Onemli sehirlerKaynakca Largest countries in the world by area worldometers info 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2021 Czechia CIA World Factbook 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2021 Testa Patrick A 2020 The Economic Legacy of Expulsion Lessons from Postwar Czechoslovakia The Economic Journal doi 10 1093 ej ueaa132