Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çimenli, Artvin ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Çimenli | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Çimenli Çimenli'nin Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 73 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08100 |
Tarihçe
Çimenli köyünün eski adı Cmerki'dir. Gürcüce Cmerki (ჯმერკი), Türkçeye Cmerk ve Cimerk şeklinde girmiştir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Cmerk (جمرك) olarak geçer. Daha geç dönemde ise Cimerk şeklinde yazılmıştır.
Cmerki köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Bununla birlikte köyün sınırları içinde, 9. yüzyılda inşa edilmiş olan Gürcü manastırı Cmerki Manastırı buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir.
Cmerki köyü, 1835 Osmanlı nüfus defterinde Çıldır Eyaleti'nin Livane sancağına bağlı bir köydü. Vergi belirleme ve askere alma amacıyla Osmanlı idaresince sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte 24 hanede 79 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Cmerki köyünün toplam nüfusunun 158 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Cmerki köyü, 19. yüzyılın ikinci yarısında, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağının Livana kazası bağlı köylerden biriydi. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde, günümüzde Çimenli köyünün bir mahallesi olan Daba köyüyle birlikte “Daba-Cmerk” (دابەجمرك) adıyla kaydedilmiştir. Daba ve Cmerki köylerinin toplam nüfusu 82 hanede yaşayan 430 kişiden oluşuyordu. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 10 eşek, 30 öküz, 60 inek, 200 keçi ve 30 koyun tespit edilmiştir.
Cmerki köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca savaş tazminatının bir parçası Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımında Daba köyüyle birlikte Daba-Cimerk (Даба-Джпмеркъ) olarak kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Artvin kazasına bağlı Berta nahiyesinin beş köyünden biridi. Bu iki köy birlikte kaydedilmiş olsa da Daba'nın 8 haneden oluşan bir mahalle olduğu belirtilmiştir. İki yerleşimin toplam nüfusu, 131'i erkek ve 121'i kadın olmak üzere, 30 hanede yaşayan 252 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir. Bununla birlikte köydeki Çobori (ჭობორი), Andoni / Antoni (ანდონი / ანტონი), Sasveni (სასვენი), Minauri (მინაური), Çahtatevi (ჩახთათევი), Sathe (სათხე) gibi yer adları Gürcücedir.
Dilbilimci ve tarihçi Nikolay Marr 1904 tarihli günlüklerinde siyah üzüm cinsi Suereki (სუერეკი) ile Ahelekinin (ახელეკი) Cmerki ile Gverda'da (bugün Sakalar köyünün mahallesi) çok iyi yetiştiğini yazar. Verdiği bilgiye göre Suereki cinsi üzümü bütün bir yıl saklamak mümkün oluyordu. Bununla birlikte bu üzümden şarap yapılmıyordu. Aheleki ise, hem sofralık hem de şaraplık bir üzüm cinsiydi. Kalın taneli bu üzüm Berta'da da yetişiyordu. Küçük taneli ve çok tatlı bir üzüm olan beyaz "Fındık üzümü" de Cmerki köyünde yetişiyor ve ağustos sonlarında olgunlaşıyordu. Bu tarihte Cmerki, 6-7 evden oluşan bir nüfusa sahipti. Eskiden burada yaşayanların çoğunluğu Osmanlı ülkesine göç etmişti.
Cmerki köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Nitekim bu durum 7 Mayıs 1920 tarihinde Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Yaklaşık bir yıl sonra Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin bölgesi ve Cmerki köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Cmerki köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde, bu livanın merkez kazasına bağlı Berta nahiyesinin köylerinden biriydi. Bu tarihte köyde 7 hanede 40 kişi yaşıyordu. Daba ise, aynı nahiyede ayrı bir köy olarak kaydedilmişti ve nüfusu 4 hanede yaşayan 12 kişiden oluşuyordu. Cmerki Türkçe bir kelime olmadığı için köyün adı 1925 yılında Çimenli olarak değiştirilmiştir. Daba köyüne de aynı gerekçeyle Güzel adı verilmiştir. Çimenli ve Güzel köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Artvin vilayetinin merkez kazasının merkez nahiyesine bağlı iki ayrı köy olarak geçmektedir. Nüfusu çok az olduğu için Güzel köyü daha sonra bir mahalle olarak Çimenli köyüne bağlanmıştır. Çimenli köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetine bağlı Artvin kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 113 kişiden oluşuyordu. 1965 genel nüfus sayımından 151 kişiden oluşan nüfusu içinde 47 kişi okuma yazma biliyordu.
Çimenli köyünde bulunan Cmerki Manastırı’nın varlığı Gürcüce ve başka dillerdeki kaynaklardan bilinmektedir. Bu manastırdan günümüze ana kilisenin ve diğer yapıların duvar bölümleri kalmıştır. Köydeki bir başka yapı da Cmerki Kilisesi’dir. Bu yapıdan da bazı kısımlar günümüze ulaşmıştır. Kilisenin kuzeybatı bölümü diğer kısımlarına göre daha fazla ayakta kalmıştır. Sunağın yuvarlak bölümü temel seviyesine kadar yıkılmıştır. Cmerki Kilisesi’nin üç nefli büyükçe bir yapı olduğu, bugüne kalan kalıntılardan tahmin edilmektedir. Çimenli köyünün bir mahallesi olan eski Daba (Güzel) köyündeki Daba Manastırı da Gürcüce ve başka dillerdeki kaynaklardan bilinmektedir. Bu yapı topluluğundan günümüze yıkık durumdaki ana kilisenin bazı kısımları ulaşmıştır.
Coğrafya
Çimenli köyü, Artvin il merkezine 30 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 74 |
| 2020 | 73 |
| 2019 | 94 |
| 2018 | 124 |
| 2017 | 91 |
| 2016 | 88 |
| 2015 | 87 |
| 2014 | 96 |
| 2013 | 99 |
| 2012 | 92 |
| 2011 | 104 |
| 2010 | 121 |
| 2009 | 130 |
| 2008 | 130 |
| 2007 | 132 |
| 2000 | 154 |
| 1990 | 183 |
| 1985 | 172 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 16 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Merkez Çimenli Köy Nüfusu". Nufusune.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Emrullah Alemdar, 1835 Tarihli Livane (Artvin) Sancağı 2767 Numaralı Nüfus Defterinin Değerlendirilmesi, Erzurum, 2019, s. 164". 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt, VIII. cilt s. 356
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 85, .
- ^ Fahriye Bayram, Artvin'deki Gürcü Manastırlarının Mimarisi, 2005, İstanbul, s. 80, .
- ^ "Emrullah Alemdar, 1835 Tarihli Livane (Artvin) Sancağı 2767 Numaralı Nüfus Defterinin Değerlendirilmesi, Erzurum, 2019, s. 40-42". 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt, VIII. cilt s. 357
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1314". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 605-606, 617, 626. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 369-370, 398 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2021.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Eylül 2021.
- ^
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 77.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 167" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 86" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 47-48. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Çimenli, Artvin için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cimenli Artvin ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur CimenliKoyArtvin in Turkiye deki konumuCimenliCimenli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim764 mNufus 2021 Toplam73Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08100TarihceCimenli koyunun eski adi Cmerki dir Gurcuce Cmerki ჯმერკი Turkceye Cmerk ve Cimerk seklinde girmistir Nitekim 1835 tarihli Osmanli nufus defteri ile 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Cmerk جمرك olarak gecer Daha gec donemde ise Cimerk seklinde yazilmistir Cmerki koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 ortalarina dogru Gurculerden ele gecirmistir Bununla birlikte koyun sinirlari icinde 9 yuzyilda insa edilmis olan Gurcu manastiri Cmerki Manastiri buranin eski bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Cmerki koyu 1835 Osmanli nufus defterinde Cildir Eyaleti nin Livane sancagina bagli bir koydu Vergi belirleme ve askere alma amaciyla Osmanli idaresince sadece erkek nufusunun tespit edildigi bu tarihte 24 hanede 79 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Cmerki koyunun toplam nufusunun 158 kisiden olustugu ortaya cikar Cmerki koyu 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon Vilayeti nin Lazistan sancaginin Livana kazasi bagli koylerden biriydi 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde gunumuzde Cimenli koyunun bir mahallesi olan Daba koyuyle birlikte Daba Cmerk دابەجمرك adiyla kaydedilmistir Daba ve Cmerki koylerinin toplam nufusu 82 hanede yasayan 430 kisiden olusuyordu Koyde vergiye tabi hayvan varligi olarak 10 esek 30 okuz 60 inek 200 keci ve 30 koyun tespit edilmistir Cmerki koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca savas tazminatinin bir parcasi Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 tarihli nufus sayiminda Daba koyuyle birlikte Daba Cimerk Daba Dzhpmerk olarak kaydettigi yerlesim Artvin sancaginin Artvin kazasina bagli Berta nahiyesinin bes koyunden biridi Bu iki koy birlikte kaydedilmis olsa da Daba nin 8 haneden olusan bir mahalle oldugu belirtilmistir Iki yerlesimin toplam nufusu 131 i erkek ve 121 i kadin olmak uzere 30 hanede yasayan 252 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bununla birlikte koydeki Cobori ჭობორი Andoni Antoni ანდონი ანტონი Sasveni სასვენი Minauri მინაური Cahtatevi ჩახთათევი Sathe სათხე gibi yer adlari Gurcucedir Dilbilimci ve tarihci Nikolay Marr 1904 tarihli gunluklerinde siyah uzum cinsi Suereki სუერეკი ile Ahelekinin ახელეკი Cmerki ile Gverda da bugun Sakalar koyunun mahallesi cok iyi yetistigini yazar Verdigi bilgiye gore Suereki cinsi uzumu butun bir yil saklamak mumkun oluyordu Bununla birlikte bu uzumden sarap yapilmiyordu Aheleki ise hem sofralik hem de saraplik bir uzum cinsiydi Kalin taneli bu uzum Berta da da yetisiyordu Kucuk taneli ve cok tatli bir uzum olan beyaz Findik uzumu de Cmerki koyunde yetisiyor ve agustos sonlarinda olgunlasiyordu Bu tarihte Cmerki 6 7 evden olusan bir nufusa sahipti Eskiden burada yasayanlarin cogunlugu Osmanli ulkesine goc etmisti Cmerki koyu Birinci Dunya Savasi sonlarinda Ruslarin Artvin sancagindan cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Nitekim bu durum 7 Mayis 1920 tarihinde Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Yaklasik bir yil sonra Kizil Ordu nun Gurcistan i isgalinin ardindan imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin bolgesi ve Cmerki koyu Turkiye ye birakildi Cmerki koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde bu livanin merkez kazasina bagli Berta nahiyesinin koylerinden biriydi Bu tarihte koyde 7 hanede 40 kisi yasiyordu Daba ise ayni nahiyede ayri bir koy olarak kaydedilmisti ve nufusu 4 hanede yasayan 12 kisiden olusuyordu Cmerki Turkce bir kelime olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Cimenli olarak degistirilmistir Daba koyune de ayni gerekceyle Guzel adi verilmistir Cimenli ve Guzel koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Artvin vilayetinin merkez kazasinin merkez nahiyesine bagli iki ayri koy olarak gecmektedir Nufusu cok az oldugu icin Guzel koyu daha sonra bir mahalle olarak Cimenli koyune baglanmistir Cimenli koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetine bagli Artvin kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 113 kisiden olusuyordu 1965 genel nufus sayimindan 151 kisiden olusan nufusu icinde 47 kisi okuma yazma biliyordu Cimenli koyunde bulunan Cmerki Manastiri nin varligi Gurcuce ve baska dillerdeki kaynaklardan bilinmektedir Bu manastirdan gunumuze ana kilisenin ve diger yapilarin duvar bolumleri kalmistir Koydeki bir baska yapi da Cmerki Kilisesi dir Bu yapidan da bazi kisimlar gunumuze ulasmistir Kilisenin kuzeybati bolumu diger kisimlarina gore daha fazla ayakta kalmistir Sunagin yuvarlak bolumu temel seviyesine kadar yikilmistir Cmerki Kilisesi nin uc nefli buyukce bir yapi oldugu bugune kalan kalintilardan tahmin edilmektedir Cimenli koyunun bir mahallesi olan eski Daba Guzel koyundeki Daba Manastiri da Gurcuce ve baska dillerdeki kaynaklardan bilinmektedir Bu yapi toplulugundan gunumuze yikik durumdaki ana kilisenin bazi kisimlari ulasmistir CografyaCimenli koyu Artvin il merkezine 30 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 742020 732019 942018 1242017 912016 882015 872014 962013 992012 922011 1042010 1212009 1302008 1302007 1322000 1541990 1831985 172Kaynakca Fallingrain com 16 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Merkez Cimenli Koy Nufusu Nufusune com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Emrullah Alemdar 1835 Tarihli Livane Artvin Sancagi 2767 Numarali Nufus Defterinin Degerlendirilmesi Erzurum 2019 s 164 30 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2021 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt VIII cilt s 356 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 85 ISBN 978 605 5708 85 6 Fahriye Bayram Artvin deki Gurcu Manastirlarinin Mimarisi 2005 Istanbul s 80 ISBN 9758071149 Emrullah Alemdar 1835 Tarihli Livane Artvin Sancagi 2767 Numarali Nufus Defterinin Degerlendirilmesi Erzurum 2019 s 40 42 30 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2021 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt VIII cilt s 357 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1314 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 605 606 617 626 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 369 370 398 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2021 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Eylul 2021 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 77 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 167 PDF 27 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Nisan 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 86 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Nisan 2024 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 47 48 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarCimenli Artvin icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft