Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alıntı kelime veya alıntı sözcük bir dilden başka bir dile çevrilmeden geçmiş sözcüktür. Alıntı sözcükler, ortak bir kökene sahip oldukları için iki veya daha fazla dilde birbirlerine benzer olan farklıdır. Ayrıca başka bir dilden geçmiş olan, ancak geçerken o dile çevrilmiş, calque olarak adlandırılan sözcükler de alıntı olarak sınıflandırılmaz.
Çeşitli dillerde alıntı sözcükler
İngilizce
İngilizce, diğer kültürlerden veya dillerden birçok sözcük ödünç almıştır. Bu sözcüklere örnekler Lists of English words by country or language of origin ve Anglicization maddelerinde yer almaktadır.
Bazı İngilizce alıntı sözcükler, İngilizcede alıntı sözcüğün sahip olduğu ses birimi mevcut olmasa bile orijinal fonolojiye nispeten sadık kalmaktadır. un-, -ing ve -ly gibi çoğu İngilizce ek Eski İngilizcede de kullanılmıştır. Bununla birlikte, bazı İngilizce ekler alıntı olmaktadır. Örneğin, -ize (Amerikan İngilizcesi) veya -ise (İngiliz İngilizcesi) son eki Yunanca -ιζειν (-izein) kökenli Latince -izare ekinden alıntı olmaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu'nda alıntı sözcükler
600'den fazla yıl boyunca Osmanlılar, imparatorluğun edebi ve yönetimsel dili olarak pek çok Farsça ve Arapça kökenli sözcük içeren, Osmanlı Türkçesi olarak adlandırılan ve dönemin günlük yaşantıda kullanılan Türkçesinden farklı bir Türkçe kullanmıştır. Osmanlıcanın içerdiği pek çok sözcük, imparatorluk coğrafyasında konuşulan Arnavutça, Bulgarca, Yunanca, Macarca, Ladino, Makedonca ve Sırp-Hırvatça gibi diğer dillere alıntı olarak girmiştir.
I. Dünya Savaşı sonrası İmparatorluk yıkıldıktan ve Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Türk dili yeni kurulan Türk Dil Kurumu liderliğinde geniş çaplı bir dil reformuna tabi tutulmuştur. Bunun sonucunda dönemin Türkçesinde benimsenmiş birçok alıntı sözcük Türki köklerden türetilmiş yeni sözcüklerle değiştirilmiştir. Türkçe aynı zamanda pantolon (Fransızca: pantalon) ve komik (Fransızca: comique) gibi Fransızca'dan birçok ödünç sözcük de almıştır.
Modern Türkiye'de sözcük kullanımı politik bir boyut da kazanmıştır. Sağcı yayınlar daha çok Arapça veya Farsça kökenli sözcükler kullanma eğiliminde olurken, solcu muadilleri Avrupa dillerinden daha çok sözcük benimsemekte, merkez görüşlü yayınlar ise daha çok yerli Türkçe kök sözcükleri kullanmaktadır.[]
Anlam kayması
Bazı durumlarda, alıntılanmış sözcüğün özgün anlamı, anlambilim açısından kaymaya uğrayabilir. İngilizce bir sözcük olan Viking, Japoncaya "バイキング" (baikingu) olarak geçmiştir, ancak bu sözcük bu dilde "büfe" anlamına gelmektedir. Bunun nedeni Japonya'da bir İskandinav mutfağı geleneği olan 'dan esinlenerek açık büfe tarzında yemekler sunan ilk restoranın "Viking" adı altında açılmış olmasıdır.
"Karo" anlamına gelen Almanca Kachel sözcüğü, Hollandacaya "kachel" olarak girmiştir, ancak bu dilde karo yerine soba anlamına gelmektedir. Bu durum, Almancada özel bir karolu soba çeşidini tanımlayan Kachelofen'ın Hollandacaya kacheloven olarak geçmesi, Hollandalıların ise bu sözcüğü yalnızca kachel olarak kısaltması ile meydana gelmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Dünya Alıntı Kelime Veritabanı (WOLD) 21 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alinti kelime veya alinti sozcuk bir dilden baska bir dile cevrilmeden gecmis sozcuktur Alinti sozcukler ortak bir kokene sahip olduklari icin iki veya daha fazla dilde birbirlerine benzer olan farklidir Ayrica baska bir dilden gecmis olan ancak gecerken o dile cevrilmis calque olarak adlandirilan sozcukler de alinti olarak siniflandirilmaz Cesitli dillerde alinti sozcuklerIngilizce Ingilizce diger kulturlerden veya dillerden bircok sozcuk odunc almistir Bu sozcuklere ornekler Lists of English words by country or language of origin ve Anglicization maddelerinde yer almaktadir Bazi Ingilizce alinti sozcukler Ingilizcede alinti sozcugun sahip oldugu ses birimi mevcut olmasa bile orijinal fonolojiye nispeten sadik kalmaktadir un ing ve ly gibi cogu Ingilizce ek Eski Ingilizcede de kullanilmistir Bununla birlikte bazi Ingilizce ekler alinti olmaktadir Ornegin ize Amerikan Ingilizcesi veya ise Ingiliz Ingilizcesi son eki Yunanca izein izein kokenli Latince izare ekinden alinti olmaktadir Osmanli Imparatorlugu nda alinti sozcukler 600 den fazla yil boyunca Osmanlilar imparatorlugun edebi ve yonetimsel dili olarak pek cok Farsca ve Arapca kokenli sozcuk iceren Osmanli Turkcesi olarak adlandirilan ve donemin gunluk yasantida kullanilan Turkcesinden farkli bir Turkce kullanmistir Osmanlicanin icerdigi pek cok sozcuk imparatorluk cografyasinda konusulan Arnavutca Bulgarca Yunanca Macarca Ladino Makedonca ve Sirp Hirvatca gibi diger dillere alinti olarak girmistir I Dunya Savasi sonrasi Imparatorluk yikildiktan ve Turkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Turk dili yeni kurulan Turk Dil Kurumu liderliginde genis capli bir dil reformuna tabi tutulmustur Bunun sonucunda donemin Turkcesinde benimsenmis bircok alinti sozcuk Turki koklerden turetilmis yeni sozcuklerle degistirilmistir Turkce ayni zamanda pantolon Fransizca pantalon ve komik Fransizca comique gibi Fransizca dan bircok odunc sozcuk de almistir Modern Turkiye de sozcuk kullanimi politik bir boyut da kazanmistir Sagci yayinlar daha cok Arapca veya Farsca kokenli sozcukler kullanma egiliminde olurken solcu muadilleri Avrupa dillerinden daha cok sozcuk benimsemekte merkez goruslu yayinlar ise daha cok yerli Turkce kok sozcukleri kullanmaktadir sayfa belirt Anlam kaymasiBazi durumlarda alintilanmis sozcugun ozgun anlami anlambilim acisindan kaymaya ugrayabilir Ingilizce bir sozcuk olan Viking Japoncaya バイキング baikingu olarak gecmistir ancak bu sozcuk bu dilde bufe anlamina gelmektedir Bunun nedeni Japonya da bir Iskandinav mutfagi gelenegi olan dan esinlenerek acik bufe tarzinda yemekler sunan ilk restoranin Viking adi altinda acilmis olmasidir Karo anlamina gelen Almanca Kachel sozcugu Hollandacaya kachel olarak girmistir ancak bu dilde karo yerine soba anlamina gelmektedir Bu durum Almancada ozel bir karolu soba cesidini tanimlayan Kachelofen in Hollandacaya kacheloven olarak gecmesi Hollandalilarin ise bu sozcugu yalnizca kachel olarak kisaltmasi ile meydana gelmistir Ayrica bakinizIhtiraKaynakca Lewis Geoffrey 2002 The Turkish Language Reform A Catastrophic Success Londra Oxford University Press ISBN 978 0 19 925669 3 Imperial Hotel Tokyo 30 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2019 Dis baglantilarDunya Alinti Kelime Veritabani WOLD 21 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce