Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbbi-Sin (Sümerce: 𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪, Di-bi₂-Dsuen), Şu-Sin'in oğlu, Sümer ve Akad kralı ve Üçüncü Ur Hanedanı'nın son kralı ve MÖ 2028-2004 seneleri arasında hüküm sürmüştür (orta kronoloji). Hükümdarlığı sırasında Sümer imparatorluğu Amoriler tarafından defalarca saldırıya uğramıştır. İbbi-Sin'in liderliğine olan inanç kaybolunca, Elam da bağımsızlığını ilan etmiş ve akınlar yapmaya başlamıştır.
| İbbi-Sin 𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪 | |
|---|---|
| |
 Tahtta oturan İbbi-Sin ve ayakta duran tanrıça. | |
| Yeni Sümer İmparatorluğu kralı | |
| Hüküm süresi | y. MÖ 2028–2004 (orta kronoloji) |
| Önce gelen | |
| Sonra gelen | () |
| Hanedan | Üçüncü Ur Hanedanı |
| Babası | |
İbbi-Sin, Ur ve Nippur gibi önemli şehirlere surlar inşa edilmesini emretmiş, ancak bu çabalar akınları durdurmaya veya imparatorluğun birliğini korumaya yetmemiştir. İbbi-Sin'in imparatorluğundaki şehirler, onları koruyamayan bir kralın elinden çıkmış; özellikle de Amori hükümdarı İşbi-Erra yönetimindeki İsin'in eline geçmiştir. İbbi-Sin, krallığının sonuna doğru yalnızca Ur şehrini geride kalmıştır. MÖ 2004 veya 1940'ta, Elamlılar, "Zagros Dağları'ndaki Şimashki bölgesinden gelen kabile üyeleriyle" birlikte Ur'u yağmalamışlar ve İbbi-Sin'i esir almışlar; hapsedildiği Elam şehrine götürmüşlerdir; bilinmeyen bir tarihte ölmüştür.
Amori istilası
Amoriler Mezopotamya standartlarına göre geri kalmış bir halk olarak kabul ediliyordu; İbbi-Sin'in 17. sene resmen "Uzak geçmişten beri şehirleri bilmeyen güçlü güney rüzgarı Amoriler, Ur kralı İbbi-Sin'e boyun eğdiler" olarak adlandırıldı. Ancak, babası Şu-Sin'in Amori saldırılarına karşı Mezopotamya boyunca bir "Martu duvarı" inşa etmesine rağmen, bunlar İbbi-Sin'in hükümdarlığının başlarında aşılmıştır.
Bilim insanları, İbbi-Sin'in hükümdarlığında imparatorluğun uzun süreli kuraklık nedeniyle zaten gerilemeye başladığını ileri sürmüşlerdir; aslında bu kuraklık, MÖ 1500 civarında Akad İmparatorluğu'nun yıkılmasına da neden olmuştu. Yaklaşık MÖ 2193'de III. Ur'un düşüşünden de sorumlu olabilir.
Basra Körfezi tortuları üzerinde yapılan çalışmalar, Dicle ve Fırat'ın akış hızının MÖ 2100-2000 seneleri civarında çok düşük olduğunu göstermektedir. [...] Düşman baskınları, bürokratik kötü yönetim veya dikkatsiz bir yönetici tarafından tarım sistemine verilen herhangi bir zarar, gıda sıkıntısına yol açacaktır.
İbbi-Sin'in krallığının yedinci ve sekizinci senelerinde tahıl fiyatı 60 kat artmış, bu da Amoritlerin III. Ur imparatorluğunu bozmadaki başarısının, en azından kısmen, tarım ve sulama sistemlerine yönelik saldırıların bir ürünüdür.
Elam'ın işgali
Bu saldırılar kıtlığa ve imparatorlukta ekonomik çöküşe yol açmış ve Kindattu komutasındaki Elamlıların Ur'a saldırıp kralı esir almasının yolunu açmıştır. Sümer ve Ur İçin Ağıt, Ur'un düşüşünü ve İbbi-Sin'in kaderini şöyle anlatır:
An, Enlil, Enki ve Ninhursaja kaderini belirlediler -- Sümer'in ilahi güçlerini devirmek, elverişli hükümdarlığı kendi yurduna hapsetmek, şehri yıkmak, evi yıkmak, sığır ağıllarını yıkmak, ağılı yerle bir etmek; (...) ve düşman Elam'ın kendi yerlerinde oturmaları; çobanının kendi sarayında düşman tarafından ele geçirilmesi, İbbi-Sin'in zincirlerle Elam topraklarına götürülmesi, deniz kıyısındaki Zabu Dağı'ndan Ancan sınırlarına kadar, evinden uçan bir kırlangıç gibi, bir daha asla kendi şehrine geri dönmemesi"
— Sümer ve Ur için ağıt (alıntı).
Sene isimleri
İbbi-Sin'in bütün sene isimleri bilinmektedir ve bunlar onun hükümdarlığının önemli olaylarını belgelemektedir. Başlıca sene isimleri şunlardır:
1. Sene: Ibbi-Suen kraldır
2. Sene: (Ibbi-Suen) alametlerle Uruk'ta İnanna'nın en-rahibini seçti
3. Sene: Ur kralı Ibbi-Suen, Simurrum'u yok etti
4. Sene: Enamgalanna, İnanna'nın en-rahibi olarak atandı
5. Sene: Zabšali valisi, kralın kızı Tukin-hatti-migrisha ile evlendi
6. Sene: Ur kralı Ibbi-Suen, Nippur ve Ur için büyük surlarını inşa etti
9. Sene: Ur kralı Ibbi-Suen, muazzam bir güçle diyarına giden Senedırım olan Huhnuri'ye gitti ve tıpkı …
14. Sene: "Ur kralı Ibbi-Suen, Susa'yı, Adamdun'u ve bir fırtına gibi onları tek bir günde bastırdı ve halklarının efendilerini ele geçirdi"
17. Sene: "Uzak geçmişten beri şehirleri bilmeyen güçlü güney rüzgarı Amoriler, Ur kralı Ibbi-Suen'e boyun eğdi"
23. Sene: "Yabancı topraklardaki aptal maymun, Ur kralı Ibbi-Suen'e saldırdı"
24. Sene: "Ur kralı Ibbi-Suen, ... vurdu"— İbbi-Sin'in saltanatının başlıca yıl adları.
Yazıtlar
-
![image]()
Silindir mühür, tahtta İbbi-Sin. Yazıt: "Güçlü kral İbbi-Sin, Ur kralı, dört köşenin kralı [dünyanın] // Gözetmen Ilum-bani, Ili-ukin'in oğlu hizmetkar[ınızdır]". -
![image]()
Ur'un Üçüncü Hanedanlığı, İbbi-Sin dönemine ait idari tablet, MÖ 2026. -
![image]()
Ur tanrı-kralı İbbi-Sin'in Ay tanrısına hayatını kurtardığı için adadığı adak boncuğu: "Ülkesinin tanrısı, güçlü kral, kral veya Ur, dört bölgenin kralı İbbi-Sin, hayatı pahasına bu boncuğu adadı." -
![image]()
Yazıt ve standart çivi yazısında İbbi-Sin (𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪) ismi. -
![image]()
İbbi-Sin'in iktidarının 1. senesinde Dilmun'a tekneyle gönderilen giysilerin makbuzu. British Museum BM 130462.
Kaynakça
- ^ Jacobsen, Thorkild (1953). "The reign of Ibbī-Suen". Journal of Cuneiform Studies. 7 (2). ss. 36-47.
- ^ Stiebing, p. 79
- ^ "The Electronic Text Corpus of Sumerian Literature". etcsl.orinst.ox.ac.uk.
- ^ "Ibbi-Suen". cdli.ox.ac.uk.
- ^ "Cylinder seal: seated figure approached by a goddess leading a worshiper". www.metmuseum.org.
- ^ "tablet". British Museum.
- ^ Transcription: "CDLI-Archival View". cdli.ucla.edu.
Stiebing, William H. Jr. (2003). Ancient Near Eastern History and Culture. New York, NY: Pearson Education. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibbi Sin Sumerce 𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪 Di bi Dsuen Su Sin in oglu Sumer ve Akad krali ve Ucuncu Ur Hanedani nin son krali ve MO 2028 2004 seneleri arasinda hukum surmustur orta kronoloji Hukumdarligi sirasinda Sumer imparatorlugu Amoriler tarafindan defalarca saldiriya ugramistir Ibbi Sin in liderligine olan inanc kaybolunca Elam da bagimsizligini ilan etmis ve akinlar yapmaya baslamistir Ibbi Sin 𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪Ur karliSumer ve Akad kraliDunyanin dort kosesinin kraliTahtta oturan Ibbi Sin ve ayakta duran tanrica Yeni Sumer Imparatorlugu kraliHukum suresiy MO 2028 2004 orta kronoloji Once gelenSonra gelen HanedanUcuncu Ur HanedaniBabasi Ibbi Sin Ur ve Nippur gibi onemli sehirlere surlar insa edilmesini emretmis ancak bu cabalar akinlari durdurmaya veya imparatorlugun birligini korumaya yetmemistir Ibbi Sin in imparatorlugundaki sehirler onlari koruyamayan bir kralin elinden cikmis ozellikle de Amori hukumdari Isbi Erra yonetimindeki Isin in eline gecmistir Ibbi Sin kralliginin sonuna dogru yalnizca Ur sehrini geride kalmistir MO 2004 veya 1940 ta Elamlilar Zagros Daglari ndaki Simashki bolgesinden gelen kabile uyeleriyle birlikte Ur u yagmalamislar ve Ibbi Sin i esir almislar hapsedildigi Elam sehrine goturmuslerdir bilinmeyen bir tarihte olmustur Amori istilasiAmoriler Mezopotamya standartlarina gore geri kalmis bir halk olarak kabul ediliyordu Ibbi Sin in 17 sene resmen Uzak gecmisten beri sehirleri bilmeyen guclu guney ruzgari Amoriler Ur krali Ibbi Sin e boyun egdiler olarak adlandirildi Ancak babasi Su Sin in Amori saldirilarina karsi Mezopotamya boyunca bir Martu duvari insa etmesine ragmen bunlar Ibbi Sin in hukumdarliginin baslarinda asilmistir Bilim insanlari Ibbi Sin in hukumdarliginda imparatorlugun uzun sureli kuraklik nedeniyle zaten gerilemeye basladigini ileri surmuslerdir aslinda bu kuraklik MO 1500 civarinda Akad Imparatorlugu nun yikilmasina da neden olmustu Yaklasik MO 2193 de III Ur un dususunden de sorumlu olabilir Basra Korfezi tortulari uzerinde yapilan calismalar Dicle ve Firat in akis hizinin MO 2100 2000 seneleri civarinda cok dusuk oldugunu gostermektedir Dusman baskinlari burokratik kotu yonetim veya dikkatsiz bir yonetici tarafindan tarim sistemine verilen herhangi bir zarar gida sikintisina yol acacaktir Ibbi Sin in kralliginin yedinci ve sekizinci senelerinde tahil fiyati 60 kat artmis bu da Amoritlerin III Ur imparatorlugunu bozmadaki basarisinin en azindan kismen tarim ve sulama sistemlerine yonelik saldirilarin bir urunudur Elam in isgaliBu saldirilar kitliga ve imparatorlukta ekonomik cokuse yol acmis ve Kindattu komutasindaki Elamlilarin Ur a saldirip krali esir almasinin yolunu acmistir Sumer ve Ur Icin Agit Ur un dususunu ve Ibbi Sin in kaderini soyle anlatir An Enlil Enki ve Ninhursaja kaderini belirlediler Sumer in ilahi guclerini devirmek elverisli hukumdarligi kendi yurduna hapsetmek sehri yikmak evi yikmak sigir agillarini yikmak agili yerle bir etmek ve dusman Elam in kendi yerlerinde oturmalari cobaninin kendi sarayinda dusman tarafindan ele gecirilmesi Ibbi Sin in zincirlerle Elam topraklarina goturulmesi deniz kiyisindaki Zabu Dagi ndan Ancan sinirlarina kadar evinden ucan bir kirlangic gibi bir daha asla kendi sehrine geri donmemesi Sumer ve Ur icin agit alinti Sene isimleriIbbi Sin in butun sene isimleri bilinmektedir ve bunlar onun hukumdarliginin onemli olaylarini belgelemektedir Baslica sene isimleri sunlardir 1 Sene Ibbi Suen kraldir 2 Sene Ibbi Suen alametlerle Uruk ta Inanna nin en rahibini secti 3 Sene Ur krali Ibbi Suen Simurrum u yok etti 4 Sene Enamgalanna Inanna nin en rahibi olarak atandi 5 Sene Zabsali valisi kralin kizi Tukin hatti migrisha ile evlendi 6 Sene Ur krali Ibbi Suen Nippur ve Ur icin buyuk surlarini insa etti 9 Sene Ur krali Ibbi Suen muazzam bir gucle diyarina giden Senedirim olan Huhnuri ye gitti ve tipki 14 Sene Ur krali Ibbi Suen Susa yi Adamdun u ve bir firtina gibi onlari tek bir gunde bastirdi ve halklarinin efendilerini ele gecirdi 17 Sene Uzak gecmisten beri sehirleri bilmeyen guclu guney ruzgari Amoriler Ur krali Ibbi Suen e boyun egdi 23 Sene Yabanci topraklardaki aptal maymun Ur krali Ibbi Suen e saldirdi 24 Sene Ur krali Ibbi Suen vurdu Ibbi Sin in saltanatinin baslica yil adlari YazitlarSilindir muhur tahtta Ibbi Sin Yazit Guclu kral Ibbi Sin Ur krali dort kosenin krali dunyanin Gozetmen Ilum bani Ili ukin in oglu hizmetkar inizdir Ur un Ucuncu Hanedanligi Ibbi Sin donemine ait idari tablet MO 2026 Ur tanri krali Ibbi Sin in Ay tanrisina hayatini kurtardigi icin adadigi adak boncugu Ulkesinin tanrisi guclu kral kral veya Ur dort bolgenin krali Ibbi Sin hayati pahasina bu boncugu adadi Yazit ve standart civi yazisinda Ibbi Sin 𒀭𒄿𒉈𒀭𒂗𒍪 ismi Ibbi Sin in iktidarinin 1 senesinde Dilmun a tekneyle gonderilen giysilerin makbuzu British Museum BM 130462 Kaynakca Jacobsen Thorkild 1953 The reign of Ibbi Suen Journal of Cuneiform Studies 7 2 ss 36 47 Stiebing p 79 The Electronic Text Corpus of Sumerian Literature etcsl orinst ox ac uk Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ibbi Suen cdli ox ac uk Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Cylinder seal seated figure approached by a goddess leading a worshiper www metmuseum org Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link tablet British Museum Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Transcription CDLI Archival View cdli ucla edu Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Stiebing William H Jr 2003 Ancient Near Eastern History and Culture New York NY Pearson Education ISBN 0 321 06674 X