Ali oğlu İbrahim —vaftizinden sonraki ismiyle İbrahim Adem Ben Ali— Türk kökenli asker, hekim. İbrahim aynı zamanda Amerika'ya göçen ilk Türklerden biriydi.
1756 yılında Türkiye'de doğdu. Türk ordusunda doktor olarak görev yaptı. Rus-Türk Savaşı sırasında yakalanmasından sonra Osmanlı'ya geri dönmedi, doktor olarak çalışmak için Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Bir salgın sırasında sarıhummaya yakalandı ve 1800'de öldü. Avukat ve yatırımcı James Ben Ali Haggin'in büyükbabasıydı.
Türkiye'deki yaşamı
1756'da Osmanlı Türkiye'sinin başkenti İstanbul şehrinden 10 kilometre uzakta arsa sahibi olan Türk, Mustafa oğlu Ali ve Venedikliler tarafından esir alınmış sonrasında ise Mustafa tarafından Halep'te satın alınan Zante'li Hristiyan bir köle olan Halime'nin oğlu olarak doğdu. İbrahim, bir Müslüman olarak doğdu ve büyüdü. Aynı zamanda annesi ve ailenin sahip olduğu birkaç İspanyol köle vesilesiyle Hristiyanlıkla küçük yaştan tanışmış oldu. İbrahim on üç yaşındayken, o sırada on iki yaşında olan, Halime ile evlendi. Aynı yıl Mekke'ye Hac ibadetini yapmaya gitti. Ardından Fatma ve Ayşe adında iki eş aldı ve üçünden 6 çocuk babası oldu.
Genişleyen bu aile ile İbrahim'e babası tarafından Yeniçeri ocağında yüzbaşı olması için bir referans gösterildi. Bu görevde yaklaşık beş yıl kaldıktan sonra, tanıdığı iki subayı öldürmekten haksız yere tutuklandı ve ölüme mahkûm edildi. İdamının arifesinde yaşlı bir İspanyol köle, onun Hristiyanlığa dönmesini öğütledi, böylece İbrahim'in annesinden aldığı öğretiler pekişmiş oldu. Ertesi sabah olayda aklanması ve idam edilmeyişi onu Hristiyanlığa dönmeye dair ikna etti. Sonrasında bir Hristiyan köle satın alıp azat etti ve onu kendine dini eğitim vermesi için evinde tuttu. Bu sırada orduda doktor olarak görev yapmaktaydı. Rus-Türk savaşında Ruslara karşı savaştığı dördüncü muharebede Eflak'ta yakalanmış ve Rusya'ya Arzenicour'da esir düştü. Esaret altındayken, mahkûmiyette olup onu tanıyan diğer askerler başkent İstanbul'a, onu mürtedlik ve vatana ihanet etmekle suçlayan bir mektup yazdı. Bu durum ebeveynlerinin, eşlerinin ve çocuklarının, Ruslar karakolu yağmaladığında öldürüldükleri İzmail şehrine göç etmelerine neden oldu. İbrahim iki yıl sonra; ya yerel bir kadının, ya körlüğünün iyileşmesine yardımcı olduğu Rus prensesinin ya da bir İngiliz generalinin devreye girmesini takiben serbest bırakıldı. Ancak kardeşi tarafından eve dönmesi halinde yaşam tehlikesi çekebileceği tarafından uyarılan İbrahim, İstanbul'a dönmek yerine gemiyle Kopenhag'a sonrasında Liverpool'a ve oradan da Dublin'e gitti.
İngiltere ve Amerika'daki yaşamı
1791'de Dublin şehrine vardığında çok az İngilizce konuşabilse de Arapça, Türkçe ve İspanyolcayı akıcı bir şekilde konuşabiliyordu. Adam Clarke'tan günlük olarak dini eğitim aldı. Clarke tarafından İspanyolcaya çevrilen bir törenle 'Adem' ismiyle vaftiz edildi. Daha sonra İngiltere'de bakanlık yapan Clarke'a bakanlıklarında Liverpool'da ve orada iki yıl sonra Manchester'da eşlik etti ve orada "önemli bir süre" kaldı. Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmeden önce Greenock, Glasgow ve Edinburgh'da zaman geçirdi.
Amerika'ya ilk geldiğinde Bay Ibrahim Adem Binali adıyla Boston'da hekimlik eğitimi aldı. 1794'te hekim olarak patentli ilaçların reklamını yaptığı bir iş yeri kurdu. Bu iş yerini 1795'te New York, 1799'da Philadelphia ve 1800'de Baltimore'daki iş yerleri takip etti. Yine Amerika'da vaftizci bir İngiliz olan Sally Colvin ile evlendi. Bu evlilikten olan tek kızı Adeline ve eşi Terah Temple Haggin'in oğulları (İbrahim'in torunu) multi-milyoner avukat ve yatırımcı James Binali Haggin'di (1821-1914). 1800 yılında, Baltimore veya yakınlarında; o yıllarda şehri ve Philadelphia'yı saran sarı humma salgınında enfekte olanları tedavi ederken hastalığa yakalandı ve öldü.
Ayrıca bakınız
- Marie Tepe, 19. yüzyıl Türk-Amerikan yerleşimcisi
Kaynakça
- ^ a b . Aralık 2019. 3 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Adam Clarke, Joseph Butterworth Bulmer Clarke (1833). An Account of the Infancy, Religious and Literary Life of Adam Clarke (İngilizce). Harvard University. D. Appleton.
- ^ Dunn, Samuel (1849). The Wesley banner and revival record [afterw.] The Wesley banner [afterw.] The Wesley banner and Christian family visitor [ed. by S. Dunn] (İngilizce). 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2022.
- ^ "To the Public". The Argus and Greenleaf's Daily Advertiser. New York. 3 Aralık 1794. s. 1.
- ^ "To the Public". The Philadelphia Gazette and Universal Daily Advertiser. Philadelphia. 10 Ocak 1799. s. 3.
- ^ "Mr. Ibraham Adam Ben Ali". Federal Gazette and Baltimore Daily Advertiser. Baltimore. 29 Ağustos 1800. s. 3.
- ^ . www.ancestry.ca (İngilizce). 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ Kleber, John E. (2014), "Haggin, James Ben Ali", The Kentucky Encyclopedia, , s. 397, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali oglu Ibrahim vaftizinden sonraki ismiyle Ibrahim Adem Ben Ali Turk kokenli asker hekim Ibrahim ayni zamanda Amerika ya gocen ilk Turklerden biriydi Ibrahim Ben Ali tarafindan verilmis reklam Federal Gazette ve Daily Advertiser Baltimore 18 Eylul 1800 1756 yilinda Turkiye de dogdu Turk ordusunda doktor olarak gorev yapti Rus Turk Savasi sirasinda yakalanmasindan sonra Osmanli ya geri donmedi doktor olarak calismak icin Amerika Birlesik Devletleri ne goc etti Bir salgin sirasinda sarihummaya yakalandi ve 1800 de oldu Avukat ve yatirimci James Ben Ali Haggin in buyukbabasiydi Turkiye deki yasami1756 da Osmanli Turkiye sinin baskenti Istanbul sehrinden 10 kilometre uzakta arsa sahibi olan Turk Mustafa oglu Ali ve Venedikliler tarafindan esir alinmis sonrasinda ise Mustafa tarafindan Halep te satin alinan Zante li Hristiyan bir kole olan Halime nin oglu olarak dogdu Ibrahim bir Musluman olarak dogdu ve buyudu Ayni zamanda annesi ve ailenin sahip oldugu birkac Ispanyol kole vesilesiyle Hristiyanlikla kucuk yastan tanismis oldu Ibrahim on uc yasindayken o sirada on iki yasinda olan Halime ile evlendi Ayni yil Mekke ye Hac ibadetini yapmaya gitti Ardindan Fatma ve Ayse adinda iki es aldi ve ucunden 6 cocuk babasi oldu Genisleyen bu aile ile Ibrahim e babasi tarafindan Yeniceri ocaginda yuzbasi olmasi icin bir referans gosterildi Bu gorevde yaklasik bes yil kaldiktan sonra tanidigi iki subayi oldurmekten haksiz yere tutuklandi ve olume mahkum edildi Idaminin arifesinde yasli bir Ispanyol kole onun Hristiyanliga donmesini ogutledi boylece Ibrahim in annesinden aldigi ogretiler pekismis oldu Ertesi sabah olayda aklanmasi ve idam edilmeyisi onu Hristiyanliga donmeye dair ikna etti Sonrasinda bir Hristiyan kole satin alip azat etti ve onu kendine dini egitim vermesi icin evinde tuttu Bu sirada orduda doktor olarak gorev yapmaktaydi Rus Turk savasinda Ruslara karsi savastigi dorduncu muharebede Eflak ta yakalanmis ve Rusya ya Arzenicour da esir dustu Esaret altindayken mahkumiyette olup onu taniyan diger askerler baskent Istanbul a onu murtedlik ve vatana ihanet etmekle suclayan bir mektup yazdi Bu durum ebeveynlerinin eslerinin ve cocuklarinin Ruslar karakolu yagmaladiginda olduruldukleri Izmail sehrine goc etmelerine neden oldu Ibrahim iki yil sonra ya yerel bir kadinin ya korlugunun iyilesmesine yardimci oldugu Rus prensesinin ya da bir Ingiliz generalinin devreye girmesini takiben serbest birakildi Ancak kardesi tarafindan eve donmesi halinde yasam tehlikesi cekebilecegi tarafindan uyarilan Ibrahim Istanbul a donmek yerine gemiyle Kopenhag a sonrasinda Liverpool a ve oradan da Dublin e gitti Ingiltere ve Amerika daki yasami1791 de Dublin sehrine vardiginda cok az Ingilizce konusabilse de Arapca Turkce ve Ispanyolcayi akici bir sekilde konusabiliyordu Adam Clarke tan gunluk olarak dini egitim aldi Clarke tarafindan Ispanyolcaya cevrilen bir torenle Adem ismiyle vaftiz edildi Daha sonra Ingiltere de bakanlik yapan Clarke a bakanliklarinda Liverpool da ve orada iki yil sonra Manchester da eslik etti ve orada onemli bir sure kaldi Ayrica Amerika Birlesik Devletleri ne goc etmeden once Greenock Glasgow ve Edinburgh da zaman gecirdi Amerika ya ilk geldiginde Bay Ibrahim Adem Binali adiyla Boston da hekimlik egitimi aldi 1794 te hekim olarak patentli ilaclarin reklamini yaptigi bir is yeri kurdu Bu is yerini 1795 te New York 1799 da Philadelphia ve 1800 de Baltimore daki is yerleri takip etti Yine Amerika da vaftizci bir Ingiliz olan Sally Colvin ile evlendi Bu evlilikten olan tek kizi Adeline ve esi Terah Temple Haggin in ogullari Ibrahim in torunu multi milyoner avukat ve yatirimci James Binali Haggin di 1821 1914 1800 yilinda Baltimore veya yakinlarinda o yillarda sehri ve Philadelphia yi saran sari humma salgininda enfekte olanlari tedavi ederken hastaliga yakalandi ve oldu Ayrica bakinizMarie Tepe 19 yuzyil Turk Amerikan yerlesimcisiKaynakca a b Aralik 2019 3 Aralik 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Adam Clarke Joseph Butterworth Bulmer Clarke 1833 An Account of the Infancy Religious and Literary Life of Adam Clarke Ingilizce Harvard University D Appleton Dunn Samuel 1849 The Wesley banner and revival record afterw The Wesley banner afterw The Wesley banner and Christian family visitor ed by S Dunn Ingilizce 24 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2022 To the Public The Argus and Greenleaf s Daily Advertiser New York 3 Aralik 1794 s 1 To the Public The Philadelphia Gazette and Universal Daily Advertiser Philadelphia 10 Ocak 1799 s 3 Mr Ibraham Adam Ben Ali Federal Gazette and Baltimore Daily Advertiser Baltimore 29 Agustos 1800 s 3 www ancestry ca Ingilizce 24 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mayis 2024 Kleber John E 2014 Haggin James Ben Ali The Kentucky Encyclopedia s 397 ISBN 0813159016