İkinci Anafartalar Muharebesi, Çanakkale Savaşı'nda son müttefik taarruzudur. Türk resmi tarihinde 21 Ağustos günü müttefik kuvvetlerce girişilen ve Çanakkale Savaşı’nın son büyük çatışması olan muharebeler, İkinci Anafartalar Muharebesi olarak geçer. İngiliz resmi tarihinde ise iki ayrı stratejik hedefe, iki ayrı cephe kuvvetlerince girişilen iki ayrı muharebedir. Her iki operasyon da Osmanlı tarafı açısından Anafartalar Grup Komutanı Kurmay Albay Mustafa Kemal’in mevzilerine yönelmiştir.
İkinci Anafartalar Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Çanakkale Savaşı / Anafartalar Cephesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Tümgeneral Beauvoir De Lisle Tümgeneral Tümgeneral Korgeneral William Birdwood | Albay Mustafa Kemal Albay Halil Albay Mehmet Selahattin | ||||||
Güçler | |||||||
9. Kolordu
Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu
| Anafartalar Grubu
| ||||||
Kayıplar | |||||||
6.600
| 2.598
|
Öncesi
Gelibolu Yarımadası’na yapılan çıkartmalar, Osmanlı savunması karşısında durma noktasında geldiğinde Müttefik kuvvetler komutanı Sır Ian Hamilton, takviye kuvvetlerden oluşan İngiliz 9. Kolordusu’nu Suvla Koyu’na çıkartarak üçüncü bir cephe açmıştı. 6 Ağustos 1915 günü, Birinci Anafartalar Muharebesi’nde Osmanlı taarruzu, aynı saatlerde başlayan İngiliz taarruzunu kırmıştı. Hemen ertesi gün, 10 Ağustos tarihinde Anafartalar Grup Komutanı Kurmay Albay Mustafa Kemal’in Kocaçimen Tepesi – Conk Bayırı hattında giriştiği (taarruz) da Anzak Kolordusu’nu geri atmıştı. İzleyen günlerde İngiliz 9. Kolordusu, 12 Ağustos günü Tekketepe Muharebesi, 15 Ağustos günü de (Kireçtepe Muharebesi) olmak üzere iki başarısız taarruz geliştirmişti.
Müttefik kuvvetler üst komutanı General Sır Ian Hamilton, 15 Ağustos’da, 9. Kolordu komutanı General F. Stopford’u görevden alarak yerine Seddülbahir Cephesi’ndeki 29. İngiliz Tümeni komutanı General B. De Lisle’i atamıştı. De Lisle, ertesi gün, yaptığı incelemelere dayanarak Hamilton’a bir rapor göndermiştir. Bu rapor öylesine olumsuz ifadeler içermekteydi ki, Hamilton İngiliz Savaş Bakanı Lord Kitchener’e gönderdiği telgrafta, 45.000’i kayıpları karşılamak, 50.000’i de takviye olmak üzere 95.000 askerlik yeni kuvvet istemiştir.
Kuvvetler ve taarruz planı
Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı 5. Ordu’sunun 13 tümeni vardır. Bu 13 tümenden ikisi Kuzey Grup Komutanı (Arıburnu) Esat Paşa’nın, dördü Güney Grup Komutanı (Seddülbahir) Vehip Paşa’nın, yedisi de Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal emrindedir. Mustafa Kemal, ihtiyatlarını cephesinin merkez- gerisinde konuşlandırmıştır. Böylece cephenin gerek duyulacak her kesimine hızla ilerletmek mümkün olacaktır.
General De Lisle’in Suvla’da görevi devraldığında İngiliz 9. Kolordusu bünyesinde 11 tugay bulunmaktadır. Birkaç gün içinde Mısır’dan aktarılan 5.000 mevcutlu bir tümen de sahile çıkmış olacaktır. Ayrıca Anzak Kolordusu’ndan bir tugay 9. Kolordu’yla birlikte hareket edecektir. Yapılması planlanan taarruz için, Seddülbahir Cephesi’nde bulunan İngiliz 29. Tümeni’nin üç tugayı da Suvla’ya aktarılmıştır.
Yusufçuk Tepe ve İsmailoğlu Tepesi’ne yapılması planlanan taarruz, Suvla Koyu’nun Osmanlı topçusunun ateşinden koruyabilmek ve cephe hattını kısaltmak amaçlıdır. Bomba Sırtı taarruzu ise Suvla Koyu ile Anzak cephesi arasındaki zayıf hattı düzenlemeyi amaçlamaktadır. Bu hat devriyerle tutulmaktaydı ve özellikle geceleri çok güvensizdi. General Hamilton ve General W. Birdwood, İsmailoğlu Tepesi ile Bomba Tepe arasında bir siper kazılarak bu hattın güven altına alınmasında büyük yarar görmekteydiler.
Taarruzlar için belirlenen tarih 21 Ağustos 1915 günüdür. Plana göre 9. Kolordu’nun 11. Tümeni İsmailoğlu Tepesi’ne, 29. Tümen’in 86. ve 87. tugayları ise Yusufçuk Tepe’ye taarruz edecektir, 88. Tugay ihtiyatta tutulacaktır. Yarım saat sürdürülecek hazırlık ateşi için o güne kadar kullanılan en yüksek sayı olmak üzere 85 namludan oluşan kara topçusu ve bir zırhlı, üç kruvazör, iki destroyerlik donanma ateşi öngörülmüştür. Her iki tümenin taarruz bölgesi Albay Selahattin Adil komutasındaki 12. Tümen bölgesidir. Saat 15:00’da başlayacak taarruz, Osmanlı kuvvetlerinin dikkatini bu bölgeye çekmişken bir tugaylık kuvvet de Mestan Tepe’ye taarruza geçecektir.
Bomba Tepe’ye Anzak Kolordusu’nun bir tugayı taarruz edecektir. Özellikle Sarı Bayır Harekatı’nda uğranılan kayıplar nedeniyle ancak dört tugay bir araya getirilerek bir tugaylık kuvvet oluşturulabilmiştir. İngiliz, Avustralyalı, Yeni Zelandalı ve Gurkalardan oluşan tugay General Cox komutasında, 45 dk.lık bir hazırlık ateşi ardından saat 15:00’de taarruza geçecektir. Taarruz, Albay Halil Bey komutasındaki 7. Tümen mevzilerine yönelmektedir.
Savaş
İsmailoğlu Tepesi
Taarruz günü olan 21 Ağustos gün doğumundan itibaren, müttefik üst komutanlığının beklentileri tersine olarak, müttefik siperlerindeki en küçük bir hareketlilik dahi, Osmanlı tarafından yoğun ateş altına alınmaya başlanmıştır. Ayrıca gerideki Osmanlı ihtiyatları cephe hattına daha yakın bir konuma ilerlemiştir. Taarruzun öğleden sonraya alınmasının nedeni, güneşi arkaya alarak taarruz etmek idi. Ne var ki Ağustos ayı olmasına karşın bulutlanan hava güneşi örtmüştü. Üstüne üstlük, ovadan yükselen hafif bir sis, Osmanlı siperlerinin üstüne çökmüştür. Öte yandan bombardıman sırasında fundalıklar ateş almış, yoğun bir duman örtüsü araziye yayılmıştır.
11. tümen’in 34. Tugay’nın sağ kanattaki taburları ilk hedef olan Osmanlı siperlerine girmeyi başarmıştır. Bu siperler düzenlenmeye başlanmışken Osmanlı tarafından yoğun bir ateş açılmıştır. Ardından başlayan Osmanlı taarruzlarını karşılayabilmek için tugayın bir bölümünün bu yana kaydırılması gerekmiş, bu unsurların planda öngörülen ileri hareketleri iptal edilmiştir.
34. Tugay’ın sol kanadındaki iki taburun ileri hareketi Osmanlı siperlerinden yoğun bir ateş altına alınmıştır. Bu taburlardan biri kısa süre içinde tüm subayların kaybetti. İki tabur da ateş altında hedeflerinden daha kuzeye kaydılar ve ağır bir yan ateşine uğradılar. Taburlar, ağır kayba uğrayarak dağınık halde geri çekildi. Diğer iki tabur hızla ilerledi ise de hedefleri olan siperler takviye edilmişti. İlerleme olanağı bulamayarak geri çekildiler.
Sonuç olarak 34. Tugay’ın taarruzu, planda öngörülen hedeflerin küçük bir parçasındaki iki kuyuyu ve bir siper parçasını elde edebilmiştir. Buradaki İngiliz birlikleri de ertesi gün Osmanlı kuvvetlerinin giriştiği taarruzla geri atılmıştır.
34. Tugay’ın solunda taarruz eden 32. ve 33. tugayları da Osmanlı siperleri önünde yoğun şekilde ateş altına alınmıştır. Makineli tüfek etkisi yapan başarılı bir ateş yönetimi ve isabetlilikle subaylarından çoğunu yitirerek geri çekildiler.
29 Tümen’in cephe hattında 86. Tabur’un öncü müfrezleri kendi topçu ateşi altında kalmıştır. Diğer taburlar gün bitimine kadar Osmanlı siperlerine 500 metreden fazla yaklaşamadılar. Doğrudan Yusufçuk Tepe’ye taarruz eden 87. Tabur’un İrlandalı askerleri ileri atılarak tepeyi ele geçirdiler. Ancak Anafartalar sırtlarından açılan ateş sonucu tepenin batı yamaçlarına çekilmek zorunda kaldılar. Akşamüstü bölgeye ulaşıp taarruza geçen Mısır’dan yeni gelmiş olan 2. Tümen her ne kadar tepeye ulaştıysa da şiddetli ateş yiyerek geri çekildi. İleri çıkan bir müfreze kuşatılarak imha edildi. Tümeni bizzat yöneten Lord Longford harekât sırasında kayboldu ve cesedi bulunamadı.
Gece Yusufçuk Tepe’deki Osmanlı birlikleri geri alınmıştır. Osmanlı subaylar, bu tepede asker bulundurmanın artık gereksiz olduğunu, tepenin yan ateşlerle barınılamaz hale getirilmiş olduğunu düşünmüşlerdir. Gerçekten de Yusufçuk Tepe, gün boyu hemen kuzeyindeki tepedeki Osmanlı müfrezesi tarafından oldukça başarılı bir biçimde ateş altına alınabilmişti. Bu tepe de İsmailoğlu Tepesi tarafından çok iyi korunabilmekteydi. Gerçekten bu üç tepe sırası içinde İsmailoğlu Tepesi kilit konumundaydı.
Hava karardığında tüm müttefik kuvvetlerinde sağ kalabilen subaylar dağılan birlikleri toplamak ve siper kazmakla meşguldürler. Bir subay şunları yazmaktadır. “Soldan, ricat diye yüksek bir ses işitildi ve bütün hat süratle geriye aktı.” Birliklerin çoğunda erat, tam bir bozgun havasındadır, en ufak bir olayda paniğe kapılma ve sahile doğru akma eğilimdedirler. Dağılan birlikler ve kaybedilen subaylar yüzünden komuta birliği de sarsılmıştır. Gece, 86. Tugay karargâhına çağrılan bir yarbaya gece taarruzu için emir verilmiştir. Bu subay birliğindeki subaylara şunları söylemiştir. “Bir istihkam zapt edeceğiz. Fakat bunun nerede olduğunu ben bilmiyorum. Bilen olduğunu da zannetmiyorum. Buna rağmen ileriye yürüyeceğiz ve karşımıza çıkan Türklere taarruz edeceğiz.” Böyle bir harekâtın doğal sonucu olarak birlik ağır kayba uğrayarak geri çekildi ve söz konusu yarbay da öldü.
Müttefik kuvvetler geceyi, yaralıların ve dökülen malzemenin toplanmasında kullandılar ve gün ağarmadan taarruz çıkış hatlarına geri çekildiler. İngiliz 9. Kolordusu, bu harekâta 14.300 kişi ile katılmış, ölü ve yaralı olarak 5.300 kayba uğramıştır. Hedeflerin hiçbirisine ulaşılamamıştır. Osmanlı kuvvetlerinin kayıpları ise 2.600'dür.
Bomba Tepe
Anzak tugayının taarruzu için öngörülen hazırlık ateşi 45 dk.lık bir ateşti ve tugay, saat 13:00'de, İsmailoğlu Tepesi'ne taarruz eden İngiliz 11. Tümeni ile aynı saatte taarruz edecekti. Ancak 21 Ağustos sabahı plan değiştirildi, hazırlık ateşi yarım saat olarak uygulandı ve taarruz, saat 15:30'da başlatıldı. Saat 15:00'de taarruza geçen 11. Tümen'in 34. Tugay'ı, Osmanlı siperlerinin bir bölümünü ele geçirmişti, ancak sağ yanı açık kaldığı için Osmanlı kuvvetleri bu siperlere rahatlıkla karşı taarruza geçebildiler ve bir kısım kuvveti, ileri harekâttan alıkoydular.
Taarruzun sağ kanadında ilk dalgayı oluşturan 150 erat ve subaydan ancak 40'ı, ateşten korunaklı bir hatta ulaşabildi. İkinci dalga aynı sonuca uğradı, üçüncü dalga ileri çıkamadı. Taarruzu karşılamak için Osmanlı topçusunun açtığı ateşle fundalıklar tutuşmuştu, yaralılardan bir kısmı bu ateş içinde kaldı.
Bunun sol kanadından taarruz eden birlikler küçük bir siper parçasını ele geçirdiler. Fakat bu siperi ele geçirenler küçük bir gruptu. Takviye olarak geriden gelen müfreze Osmanlı tarafından ateş altına alındı ve sadece bir er, öndekilere ulaşabildi.
Anzak taarruzunun en sol kanadı da fazla bir ilerleme gösteremedi. Gün sonunda taarruz ancak Bomba Tepe'nin eteklerine ulaşabilmiştir.
Ertesi gün sabahında yenilenen ileri harekât, Anzak hattını tepeye bir miktar daha yaklaştırmıştır.
Dış bağlantılar
- Yusufçuk Tepe alt başlığı : http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Scimitar_Hill 20 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Bomba Tepe alt başlığı : http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Hill_60_%28Gallipoli%29 6 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Aspinall-Oglander, C. F., (2005) Büyük Harbin Tarihi: Çanakkale Gelibolu Askeri Harekatı (Haz. Metin Martı). İstanbul: Arma Yayınları.
- Yılmazer, T. (2005) Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri. İstanbul: Yeditepe Yayınları
- Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, Osmanlı Devri: Birinci Dünya Harbi'nde Türk Harbi, 5'inci Cilt: Çanakkale Cephesi Harekatı 3'üncü Kitap (Haziran 1915-Ocak 1916). Ankara: Genelkurmay Basımevi, 1980.
- Aspinall-Oglander, C. F. (1932). Military Operations: Gallipoli, May 1915 to the Evacuation. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Committee of Imperial Defence. London: Heinemann.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ikinci Anafartalar Muharebesi Canakkale Savasi nda son muttefik taarruzudur Turk resmi tarihinde 21 Agustos gunu muttefik kuvvetlerce girisilen ve Canakkale Savasi nin son buyuk catismasi olan muharebeler Ikinci Anafartalar Muharebesi olarak gecer Ingiliz resmi tarihinde ise iki ayri stratejik hedefe iki ayri cephe kuvvetlerince girisilen iki ayri muharebedir Her iki operasyon da Osmanli tarafi acisindan Anafartalar Grup Komutani Kurmay Albay Mustafa Kemal in mevzilerine yonelmistir Ikinci Anafartalar MuharebesiCanakkale Savasi Anafartalar CephesiTarih21 22 Agustos 1915BolgeGelibolu YarimadasiSonucOsmanli zaferiTaraflarBritanya Imparatorlugu Birlesik Krallik Avustralya Yeni Zelanda Britanya HindistaniOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerTumgeneral Beauvoir De Lisle Tumgeneral Tumgeneral Korgeneral William BirdwoodAlbay Mustafa Kemal Albay Halil Albay Mehmet SelahattinGucler9 Kolordu 29 Tumen 11 Tumen 53 Tumen 54 Tumen 2 Suvari Tumeni yaya Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu Cox MufrezesiAnafartalar Grubu 7 Tumen 12 Tumen 5 Tumen 9 Tumen 6 Tumen 8 TumenKayiplar6 600 Ingiliz 5 300 Anzak 1 3002 598 7 Tumen 1 192 12 Tumen 1 406OncesiGelibolu Yarimadasi na yapilan cikartmalar Osmanli savunmasi karsisinda durma noktasinda geldiginde Muttefik kuvvetler komutani Sir Ian Hamilton takviye kuvvetlerden olusan Ingiliz 9 Kolordusu nu Suvla Koyu na cikartarak ucuncu bir cephe acmisti 6 Agustos 1915 gunu Birinci Anafartalar Muharebesi nde Osmanli taarruzu ayni saatlerde baslayan Ingiliz taarruzunu kirmisti Hemen ertesi gun 10 Agustos tarihinde Anafartalar Grup Komutani Kurmay Albay Mustafa Kemal in Kocacimen Tepesi Conk Bayiri hattinda giristigi taarruz da Anzak Kolordusu nu geri atmisti Izleyen gunlerde Ingiliz 9 Kolordusu 12 Agustos gunu Tekketepe Muharebesi 15 Agustos gunu de Kirectepe Muharebesi olmak uzere iki basarisiz taarruz gelistirmisti Muttefik kuvvetler ust komutani General Sir Ian Hamilton 15 Agustos da 9 Kolordu komutani General F Stopford u gorevden alarak yerine Seddulbahir Cephesi ndeki 29 Ingiliz Tumeni komutani General B De Lisle i atamisti De Lisle ertesi gun yaptigi incelemelere dayanarak Hamilton a bir rapor gondermistir Bu rapor oylesine olumsuz ifadeler icermekteydi ki Hamilton Ingiliz Savas Bakani Lord Kitchener e gonderdigi telgrafta 45 000 i kayiplari karsilamak 50 000 i de takviye olmak uzere 95 000 askerlik yeni kuvvet istemistir Kuvvetler ve taarruz planiGelibolu Yarimadasi nda Osmanli 5 Ordu sunun 13 tumeni vardir Bu 13 tumenden ikisi Kuzey Grup Komutani Ariburnu Esat Pasa nin dordu Guney Grup Komutani Seddulbahir Vehip Pasa nin yedisi de Anafartalar Grup Komutani Albay Mustafa Kemal emrindedir Mustafa Kemal ihtiyatlarini cephesinin merkez gerisinde konuslandirmistir Boylece cephenin gerek duyulacak her kesimine hizla ilerletmek mumkun olacaktir General De Lisle in Suvla da gorevi devraldiginda Ingiliz 9 Kolordusu bunyesinde 11 tugay bulunmaktadir Birkac gun icinde Misir dan aktarilan 5 000 mevcutlu bir tumen de sahile cikmis olacaktir Ayrica Anzak Kolordusu ndan bir tugay 9 Kolordu yla birlikte hareket edecektir Yapilmasi planlanan taarruz icin Seddulbahir Cephesi nde bulunan Ingiliz 29 Tumeni nin uc tugayi da Suvla ya aktarilmistir Yusufcuk Tepe ve Ismailoglu Tepesi ne yapilmasi planlanan taarruz Suvla Koyu nun Osmanli topcusunun atesinden koruyabilmek ve cephe hattini kisaltmak amaclidir Bomba Sirti taarruzu ise Suvla Koyu ile Anzak cephesi arasindaki zayif hatti duzenlemeyi amaclamaktadir Bu hat devriyerle tutulmaktaydi ve ozellikle geceleri cok guvensizdi General Hamilton ve General W Birdwood Ismailoglu Tepesi ile Bomba Tepe arasinda bir siper kazilarak bu hattin guven altina alinmasinda buyuk yarar gormekteydiler Taarruzlar icin belirlenen tarih 21 Agustos 1915 gunudur Plana gore 9 Kolordu nun 11 Tumeni Ismailoglu Tepesi ne 29 Tumen in 86 ve 87 tugaylari ise Yusufcuk Tepe ye taarruz edecektir 88 Tugay ihtiyatta tutulacaktir Yarim saat surdurulecek hazirlik atesi icin o gune kadar kullanilan en yuksek sayi olmak uzere 85 namludan olusan kara topcusu ve bir zirhli uc kruvazor iki destroyerlik donanma atesi ongorulmustur Her iki tumenin taarruz bolgesi Albay Selahattin Adil komutasindaki 12 Tumen bolgesidir Saat 15 00 da baslayacak taarruz Osmanli kuvvetlerinin dikkatini bu bolgeye cekmisken bir tugaylik kuvvet de Mestan Tepe ye taarruza gececektir Bomba Tepe ye Anzak Kolordusu nun bir tugayi taarruz edecektir Ozellikle Sari Bayir Harekati nda ugranilan kayiplar nedeniyle ancak dort tugay bir araya getirilerek bir tugaylik kuvvet olusturulabilmistir Ingiliz Avustralyali Yeni Zelandali ve Gurkalardan olusan tugay General Cox komutasinda 45 dk lik bir hazirlik atesi ardindan saat 15 00 de taarruza gececektir Taarruz Albay Halil Bey komutasindaki 7 Tumen mevzilerine yonelmektedir SavasIsmailoglu Tepesi Taarruz gunu olan 21 Agustos gun dogumundan itibaren muttefik ust komutanliginin beklentileri tersine olarak muttefik siperlerindeki en kucuk bir hareketlilik dahi Osmanli tarafindan yogun ates altina alinmaya baslanmistir Ayrica gerideki Osmanli ihtiyatlari cephe hattina daha yakin bir konuma ilerlemistir Taarruzun ogleden sonraya alinmasinin nedeni gunesi arkaya alarak taarruz etmek idi Ne var ki Agustos ayi olmasina karsin bulutlanan hava gunesi ortmustu Ustune ustluk ovadan yukselen hafif bir sis Osmanli siperlerinin ustune cokmustur Ote yandan bombardiman sirasinda fundaliklar ates almis yogun bir duman ortusu araziye yayilmistir 11 tumen in 34 Tugay nin sag kanattaki taburlari ilk hedef olan Osmanli siperlerine girmeyi basarmistir Bu siperler duzenlenmeye baslanmisken Osmanli tarafindan yogun bir ates acilmistir Ardindan baslayan Osmanli taarruzlarini karsilayabilmek icin tugayin bir bolumunun bu yana kaydirilmasi gerekmis bu unsurlarin planda ongorulen ileri hareketleri iptal edilmistir 34 Tugay in sol kanadindaki iki taburun ileri hareketi Osmanli siperlerinden yogun bir ates altina alinmistir Bu taburlardan biri kisa sure icinde tum subaylarin kaybetti Iki tabur da ates altinda hedeflerinden daha kuzeye kaydilar ve agir bir yan atesine ugradilar Taburlar agir kayba ugrayarak daginik halde geri cekildi Diger iki tabur hizla ilerledi ise de hedefleri olan siperler takviye edilmisti Ilerleme olanagi bulamayarak geri cekildiler Sonuc olarak 34 Tugay in taarruzu planda ongorulen hedeflerin kucuk bir parcasindaki iki kuyuyu ve bir siper parcasini elde edebilmistir Buradaki Ingiliz birlikleri de ertesi gun Osmanli kuvvetlerinin giristigi taarruzla geri atilmistir 34 Tugay in solunda taarruz eden 32 ve 33 tugaylari da Osmanli siperleri onunde yogun sekilde ates altina alinmistir Makineli tufek etkisi yapan basarili bir ates yonetimi ve isabetlilikle subaylarindan cogunu yitirerek geri cekildiler 29 Tumen in cephe hattinda 86 Tabur un oncu mufrezleri kendi topcu atesi altinda kalmistir Diger taburlar gun bitimine kadar Osmanli siperlerine 500 metreden fazla yaklasamadilar Dogrudan Yusufcuk Tepe ye taarruz eden 87 Tabur un Irlandali askerleri ileri atilarak tepeyi ele gecirdiler Ancak Anafartalar sirtlarindan acilan ates sonucu tepenin bati yamaclarina cekilmek zorunda kaldilar Aksamustu bolgeye ulasip taarruza gecen Misir dan yeni gelmis olan 2 Tumen her ne kadar tepeye ulastiysa da siddetli ates yiyerek geri cekildi Ileri cikan bir mufreze kusatilarak imha edildi Tumeni bizzat yoneten Lord Longford harekat sirasinda kayboldu ve cesedi bulunamadi Gece Yusufcuk Tepe deki Osmanli birlikleri geri alinmistir Osmanli subaylar bu tepede asker bulundurmanin artik gereksiz oldugunu tepenin yan ateslerle barinilamaz hale getirilmis oldugunu dusunmuslerdir Gercekten de Yusufcuk Tepe gun boyu hemen kuzeyindeki tepedeki Osmanli mufrezesi tarafindan oldukca basarili bir bicimde ates altina alinabilmisti Bu tepe de Ismailoglu Tepesi tarafindan cok iyi korunabilmekteydi Gercekten bu uc tepe sirasi icinde Ismailoglu Tepesi kilit konumundaydi Hava karardiginda tum muttefik kuvvetlerinde sag kalabilen subaylar dagilan birlikleri toplamak ve siper kazmakla mesguldurler Bir subay sunlari yazmaktadir Soldan ricat diye yuksek bir ses isitildi ve butun hat suratle geriye akti Birliklerin cogunda erat tam bir bozgun havasindadir en ufak bir olayda panige kapilma ve sahile dogru akma egilimdedirler Dagilan birlikler ve kaybedilen subaylar yuzunden komuta birligi de sarsilmistir Gece 86 Tugay karargahina cagrilan bir yarbaya gece taarruzu icin emir verilmistir Bu subay birligindeki subaylara sunlari soylemistir Bir istihkam zapt edecegiz Fakat bunun nerede oldugunu ben bilmiyorum Bilen oldugunu da zannetmiyorum Buna ragmen ileriye yuruyecegiz ve karsimiza cikan Turklere taarruz edecegiz Boyle bir harekatin dogal sonucu olarak birlik agir kayba ugrayarak geri cekildi ve soz konusu yarbay da oldu Muttefik kuvvetler geceyi yaralilarin ve dokulen malzemenin toplanmasinda kullandilar ve gun agarmadan taarruz cikis hatlarina geri cekildiler Ingiliz 9 Kolordusu bu harekata 14 300 kisi ile katilmis olu ve yarali olarak 5 300 kayba ugramistir Hedeflerin hicbirisine ulasilamamistir Osmanli kuvvetlerinin kayiplari ise 2 600 dur Bomba Tepe Anzak tugayinin taarruzu icin ongorulen hazirlik atesi 45 dk lik bir atesti ve tugay saat 13 00 de Ismailoglu Tepesi ne taarruz eden Ingiliz 11 Tumeni ile ayni saatte taarruz edecekti Ancak 21 Agustos sabahi plan degistirildi hazirlik atesi yarim saat olarak uygulandi ve taarruz saat 15 30 da baslatildi Saat 15 00 de taarruza gecen 11 Tumen in 34 Tugay i Osmanli siperlerinin bir bolumunu ele gecirmisti ancak sag yani acik kaldigi icin Osmanli kuvvetleri bu siperlere rahatlikla karsi taarruza gecebildiler ve bir kisim kuvveti ileri harekattan alikoydular Taarruzun sag kanadinda ilk dalgayi olusturan 150 erat ve subaydan ancak 40 i atesten korunakli bir hatta ulasabildi Ikinci dalga ayni sonuca ugradi ucuncu dalga ileri cikamadi Taarruzu karsilamak icin Osmanli topcusunun actigi atesle fundaliklar tutusmustu yaralilardan bir kismi bu ates icinde kaldi Bunun sol kanadindan taarruz eden birlikler kucuk bir siper parcasini ele gecirdiler Fakat bu siperi ele gecirenler kucuk bir gruptu Takviye olarak geriden gelen mufreze Osmanli tarafindan ates altina alindi ve sadece bir er ondekilere ulasabildi Anzak taarruzunun en sol kanadi da fazla bir ilerleme gosteremedi Gun sonunda taarruz ancak Bomba Tepe nin eteklerine ulasabilmistir Ertesi gun sabahinda yenilenen ileri harekat Anzak hattini tepeye bir miktar daha yaklastirmistir Dis baglantilarYusufcuk Tepe alt basligi http en wikipedia org wiki Battle of Scimitar Hill 20 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Bomba Tepe alt basligi http en wikipedia org wiki Battle of Hill 60 28Gallipoli 29 6 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi KaynakcaAspinall Oglander C F 2005 Buyuk Harbin Tarihi Canakkale Gelibolu Askeri Harekati Haz Metin Marti Istanbul Arma Yayinlari Yilmazer T 2005 Alcitepe den Anafartalar a Canakkale Kara Muharebeleri Istanbul Yeditepe Yayinlari Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi Osmanli Devri Birinci Dunya Harbi nde Turk Harbi 5 inci Cilt Canakkale Cephesi Harekati 3 uncu Kitap Haziran 1915 Ocak 1916 Ankara Genelkurmay Basimevi 1980 Aspinall Oglander C F 1932 Military Operations Gallipoli May 1915 to the Evacuation History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Committee of Imperial Defence London Heinemann