İnceki Deniz Muharebesi, 1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
İnceki Deniz Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
Karadeniz coğrafyası (1720) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Rus İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Süleyman Paşa | ?? | ||||||
Güçler | |||||||
30.000 asker, 400 şayka | |||||||
Kayıplar | |||||||
Çok az | ~500-1.000 ölü ~300 esir 10 şayka ve 2 |
Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Azak Denizi'nin batısındaki İnceki Boğazı'nda (bugün Ukrayna'da Heniçesk) 9-10 Temmuz 1737'de Rus donanmasını mağlup etti ve karadaki Rus ordusuna ağır kayıplar verdirdi.
Muharebe öncesi
1737 yılında Rus ordusu bir koldan (bir önceki yıldaki gibi) Kırım'ı istila ederken diğer bir koldan Özi kalesine taarruz etti. Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı donanması bölgeye hareketle sözkonusu istilalara karşı koymaya çalıştı.
Muharebe
Osmanlı donanması 29 Haziran 1737'de Yenikale'den hareketle ertesi gün Azak Denizi'ne girerek Arabat Kalesi önlerine ulaştı. Kale halkı Rus ordusunun ve donanmasının İnceki Boğazı tarafından kaleye doğru ilerlediklerini donanmaya iletti. Bunun üzerine Süleyman Paşa, komutanı 'i keşif için gönderdi.
7 Temmuz'da Rus ordusunun 3.000 kişilik öncü birliği göründü. Osmanlı firketeleri ile bu Rus birliği arasında çarpışma başladı. Ardından ise Osmanlı kadırgaları muharebeye dahil olurken denizin sığlığı nedeniyle kalyonlar muharebeye girecek mesafeye yaklaşamadı. Aynı günün akşamı Rus ordusu yaklaşık 30.000'e ulaşırken, İnceki’de deniz kenarında 400 şayka belirdi. 8 Temmuz'da Osmanlı donanması bu donanma ve karadaki Rus ordusunun karşısında demirledi. 9 Temmuz'da ise Azak tarafından yeni Rus gemileri geldi. komutasındaki Osmanlı firketeleri Rus donanmasının üzerine doğru ilerledi ve kaçmaya çalışan Rus şaykalarına yetişince muharebe başladı. Osmanlı donanması bir gemi ve dokuz şayka'yı ele geçirerek 200'ü aşkın Rus askerini esir aldı.
10 Temmuz'da muharebe devam etti ve Osmanlı kalyonları Gazâl-i Bahri, Tonbaz ve Şehbâz-ı Bahri karadaki Rus siprelerini bombardımana tuttu. Rus ordusu ağır kayıplara uğrarken, tedricen bütün donanma Rus ordusunun karşısına konumlandı. Öğle vaktine kadar süren bombardımanda Rus ordusu büyük zayiata uğradığı için yanan çadırlarını da terkederek daha içerilere doğru çekildi. Bunun üzerine Osmanlı kadırgaları iyice kıyıya yanaşarak bombardımanlarını sürdürdüler. Rusların karşı top ateşi ise etkisiz kaldı.
Rus ordusunun kıyıdan iyice içeri çekilmeleriyle muharebe sona erdi. Osmanlı donanması 14 Temmuz'da Arabat Kalesi'ne dönerken bir Rus şaykası ve bir 'i (70 asker ve 10-12 top taşıyan savaş gemisi) daha ele geçirdi.
Muharebe sonrası
Osmanlı donanmasının zaferiyle biten muharebenin ardından, bir Rus ordusunun Özi'ye doğru ilerlediğinin öğrenilmesi üzerine, bölgeye 40-50 firkete gönderilmesi emredildi.
Osmanlı donanması Ağustos ayında Lori Burnu Deniz Muharebesi'nde Rus donanmasını daha büyük bir yenilgiye uğrattı.
Kaynakça
- ^ II. Dünya Savaşı Sonrası Türk Dış Poltikasının Türk Donanmasına etkisi", Murat Güney, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2020), s.36
- ^ "Keyfiyet-i Rusya der Sal-i 1122"/1736-1737 Seferine İştirak Eden Bir Türk Denizcisinin Hatıraları", Fevzi Kurtoğlu, Deniz Mecmuası (1935), s.52-60
- ^ 1736-1739 Savaşlarında Karadeniz'de Osmanlı Donanması", İlhami Danış, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2007), s.70
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Inceki Deniz Muharebesi 1735 1739 Osmanli Rus Savasi nda evre Inceki Deniz Muharebesi1735 1739 Osmanli Rus SavasiKaradeniz cografyasi 1720 Tarih9 10 Temmuz 1737BolgeInceki bugun Henicesk Azak DeniziSonucOsmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerSuleyman Pasa Gucler30 000 asker 400 saykaKayiplarCok az 500 1 000 olu 300 esir 10 sayka ve 2 Suleyman Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi Azak Denizi nin batisindaki Inceki Bogazi nda bugun Ukrayna da Henicesk 9 10 Temmuz 1737 de Rus donanmasini maglup etti ve karadaki Rus ordusuna agir kayiplar verdirdi Muharebe oncesi1737 yilinda Rus ordusu bir koldan bir onceki yildaki gibi Kirim i istila ederken diger bir koldan Ozi kalesine taarruz etti Suleyman Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi bolgeye hareketle sozkonusu istilalara karsi koymaya calisti MuharebeOsmanli donanmasi 29 Haziran 1737 de Yenikale den hareketle ertesi gun Azak Denizi ne girerek Arabat Kalesi onlerine ulasti Kale halki Rus ordusunun ve donanmasinin Inceki Bogazi tarafindan kaleye dogru ilerlediklerini donanmaya iletti Bunun uzerine Suleyman Pasa komutani i kesif icin gonderdi 7 Temmuz da Rus ordusunun 3 000 kisilik oncu birligi gorundu Osmanli firketeleri ile bu Rus birligi arasinda carpisma basladi Ardindan ise Osmanli kadirgalari muharebeye dahil olurken denizin sigligi nedeniyle kalyonlar muharebeye girecek mesafeye yaklasamadi Ayni gunun aksami Rus ordusu yaklasik 30 000 e ulasirken Inceki de deniz kenarinda 400 sayka belirdi 8 Temmuz da Osmanli donanmasi bu donanma ve karadaki Rus ordusunun karsisinda demirledi 9 Temmuz da ise Azak tarafindan yeni Rus gemileri geldi komutasindaki Osmanli firketeleri Rus donanmasinin uzerine dogru ilerledi ve kacmaya calisan Rus saykalarina yetisince muharebe basladi Osmanli donanmasi bir gemi ve dokuz sayka yi ele gecirerek 200 u askin Rus askerini esir aldi 10 Temmuz da muharebe devam etti ve Osmanli kalyonlari Gazal i Bahri Tonbaz ve Sehbaz i Bahri karadaki Rus siprelerini bombardimana tuttu Rus ordusu agir kayiplara ugrarken tedricen butun donanma Rus ordusunun karsisina konumlandi Ogle vaktine kadar suren bombardimanda Rus ordusu buyuk zayiata ugradigi icin yanan cadirlarini da terkederek daha icerilere dogru cekildi Bunun uzerine Osmanli kadirgalari iyice kiyiya yanasarak bombardimanlarini surdurduler Ruslarin karsi top atesi ise etkisiz kaldi Rus ordusunun kiyidan iyice iceri cekilmeleriyle muharebe sona erdi Osmanli donanmasi 14 Temmuz da Arabat Kalesi ne donerken bir Rus saykasi ve bir i 70 asker ve 10 12 top tasiyan savas gemisi daha ele gecirdi Muharebe sonrasiOsmanli donanmasinin zaferiyle biten muharebenin ardindan bir Rus ordusunun Ozi ye dogru ilerlediginin ogrenilmesi uzerine bolgeye 40 50 firkete gonderilmesi emredildi Osmanli donanmasi Agustos ayinda Lori Burnu Deniz Muharebesi nde Rus donanmasini daha buyuk bir yenilgiye ugratti Kaynakca II Dunya Savasi Sonrasi Turk Dis Poltikasinin Turk Donanmasina etkisi Murat Guney Istanbul Universitesi Istanbul 2020 s 36 Keyfiyet i Rusya der Sal i 1122 1736 1737 Seferine Istirak Eden Bir Turk Denizcisinin Hatiralari Fevzi Kurtoglu Deniz Mecmuasi 1935 s 52 60 1736 1739 Savaslarinda Karadeniz de Osmanli Donanmasi Ilhami Danis Istanbul Universitesi Istanbul 2007 s 70