Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İran İslam Cumhuriyeti Demiryolları (Farsça: راهآهن جمهوری اسلامی ایران, romanize: Rahahan-i Cumhuri-ye İslami-ye İran, İran'ın demiryolu hizmetlerini işleten Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) kurumdur. Şirket, 1914 yılında kurulmuş olup Karayolları ve Kentsel Kalkınma Bakanlığı'nın gözetimi altındadır ve ülkenin ana demiryolu hatlarını işletmektedir. Şirketin merkezi Tahran'da yer almaktadır.
| İran İslam Cumhuriyeti Demiryolları راهآهن جمهوری اسلامی ایران IRIR | |
|---|---|
 | |
| Kuruluş | 1914 |
| Tür | Demiryolu şirketi |
| Yasal statü | Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) |
| Merkez | Tahran, İran |
| Resmî site | www.rai.ir |
2011 yılı itibarı ile İran'daki tüm taşımacılığın sırasıyla %9 ve %11'ini oluşturan demiryolu ulaşım ağı ile yılda yaklaşık 33 milyon ton mal ve 29 milyon yolcu taşınmaktadır.
İran'da demiryolunun tarihçesi
İran'da ilk açılan raylı sistem 1886'da tamamlanan Tahran - Rey hattıdır. Bu hat, dar hat açıklığı ile inşa edilmiş olup, trenler atlar tarafından çekilmekteydi. Hat, 1952'de kapatıldı. Resmi anlamda açılan ilk demiryolu hattı ise Tebriz ile sınır şehri Culfa arasında 1916'da açılmıştır. Bu hattın inşaatı 1912'de başladı ve 4 yıl sürdü. Hat, Culfa'dan, o dönem Rus İmparatorluğu egemenliği altındaki Nahçıvan'a geçerek oradan imparatorluğun diğer kısımlarına ulaşımı sağlamaktaydı. İkinci açılan demiryolu hattı ise Zahidan ile Pakistan sınırındaki Mircave arasında 1921 yılında hizmete girdi. Bu hat ise ile inşa edilmiş olup, ilerleyen yıllarda tüm İran genelinde kullanılan standart hat açıklığı'na çevrildi. Üçüncü olarak ise Şah Rıza Pehlevi döneminin en önemli projelerinden olan ve Hazar Denizi ile Basra Körfezi'ni bağlayan Trans-İran Demiryolu'nun ilk aşaması olan Tahran - Bender Türkmen arası 1938'de hizmete girdi. Hattın kalanı 1939'da tamamlandı. Hat, 1958'de Meşhed'e (ilerleyen yıllarda çift hat yapıldı), 1959'da Tebriz'e ve 1972'de İsfahan'a bağlandı. Daha sonra 1971'de Kum'u Yezd, Bafg ve Zerend'e bağlayan hat açıldı. 1982'de ise bu hat üzerindeki Bafg şehrinden, Bender Abbas arasında 1995'te bir hat yapıldı, daha sonra bu hat, çift hatta çıkarıldı. Zahedan'daki demiryolu 2009'da ülkenin diğer hatlarına bağlandı ve aynı yıl İsfahan'dan Şiraz'a çekilen demiryolu açıldı. 2018'de Tahran - Astara hattının parçası olarak Kazvin - Reşt arasında, Trans-İran hattı üzerindeki Erak ile Kirmanşah arasında ve Meraga - Urmiye arasında demiryolu hatları açıldı. Yıllar boyunca genişlemeye devam eden demiryolu ağına son olarak 2021'de Yezd ve İglid arasında açılan hat eklendi.
Kaynakça
- ^ . 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2021.
Dış bağlantılar
- Resmî site
 | İran ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Tren ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iran Islam Cumhuriyeti Demiryollari Farsca راه آهن جمهوری اسلامی ایران romanize Rahahan i Cumhuri ye Islami ye Iran Iran in demiryolu hizmetlerini isleten Kamu Iktisadi Tesebbusu KIT kurumdur Sirket 1914 yilinda kurulmus olup Karayollari ve Kentsel Kalkinma Bakanligi nin gozetimi altindadir ve ulkenin ana demiryolu hatlarini isletmektedir Sirketin merkezi Tahran da yer almaktadir Iran Islam Cumhuriyeti Demiryollari راه آهن جمهوری اسلامی ایران IRIRKurulus1914TurDemiryolu sirketiYasal statuKamu Iktisadi Tesebbusu KIT MerkezTahran IranResmi sitewww rai irMarand Demiryolu 2011 yili itibari ile Iran daki tum tasimaciligin sirasiyla 9 ve 11 ini olusturan demiryolu ulasim agi ile yilda yaklasik 33 milyon ton mal ve 29 milyon yolcu tasinmaktadir Iran da demiryolunun tarihcesiIran da ilk acilan rayli sistem 1886 da tamamlanan Tahran Rey hattidir Bu hat dar hat acikligi ile insa edilmis olup trenler atlar tarafindan cekilmekteydi Hat 1952 de kapatildi Resmi anlamda acilan ilk demiryolu hatti ise Tebriz ile sinir sehri Culfa arasinda 1916 da acilmistir Bu hattin insaati 1912 de basladi ve 4 yil surdu Hat Culfa dan o donem Rus Imparatorlugu egemenligi altindaki Nahcivan a gecerek oradan imparatorlugun diger kisimlarina ulasimi saglamaktaydi Ikinci acilan demiryolu hatti ise Zahidan ile Pakistan sinirindaki Mircave arasinda 1921 yilinda hizmete girdi Bu hat ise ile insa edilmis olup ilerleyen yillarda tum Iran genelinde kullanilan standart hat acikligi na cevrildi Ucuncu olarak ise Sah Riza Pehlevi doneminin en onemli projelerinden olan ve Hazar Denizi ile Basra Korfezi ni baglayan Trans Iran Demiryolu nun ilk asamasi olan Tahran Bender Turkmen arasi 1938 de hizmete girdi Hattin kalani 1939 da tamamlandi Hat 1958 de Meshed e ilerleyen yillarda cift hat yapildi 1959 da Tebriz e ve 1972 de Isfahan a baglandi Daha sonra 1971 de Kum u Yezd Bafg ve Zerend e baglayan hat acildi 1982 de ise bu hat uzerindeki Bafg sehrinden Bender Abbas arasinda 1995 te bir hat yapildi daha sonra bu hat cift hatta cikarildi Zahedan daki demiryolu 2009 da ulkenin diger hatlarina baglandi ve ayni yil Isfahan dan Siraz a cekilen demiryolu acildi 2018 de Tahran Astara hattinin parcasi olarak Kazvin Rest arasinda Trans Iran hatti uzerindeki Erak ile Kirmansah arasinda ve Meraga Urmiye arasinda demiryolu hatlari acildi Yillar boyunca genislemeye devam eden demiryolu agina son olarak 2021 de Yezd ve Iglid arasinda acilan hat eklendi Kaynakca 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Haziran 2021 Dis baglantilarResmi siteIran ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Tren ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz