Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Güneş Sisteminde bir gezegenin yörüngesi, diğer bir gezegenin Güneş etrafındaki yörüngesinin içinde yer alıyorsa, başka bir değişle yörüngesi kapsanıyorsa başka bir gezegene göre daha aşağı veya daha içte olarak belirtilmektedir. Bu durumda ikinci gezegenin birinciden dışında yani daha üstün olduğu inanışı hakimdir. Terimlerin orijinal olarak kullanıldığı Dünya referans çerçevesinde, aşağı gezegenler Merkür ve Venüs, üstün gezegenler ise Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Ceres veya Plüton gibi cüce gezegenler ile asteroitlerin birçoğu, neredeyse hepsinin Dünya yörüngesinin dışında yörüngede olmaları anlamında 'üstün' olarak kabul edilmektedir.
Tarih
Bu terimler ilk olarak Claudius Batlamyus'un yer merkezli kozmolojisinde, Dünya ve Güneş ile eş doğrusal kalan gezegenleri (Merkür ve Venüs) aşağı, kalmayan gezegenleri (Mars, Jüpiter ve Satürn) ise üstün olarak ayırmak için kullanılmıştır.
16. yüzyılda bu terimler, Batlamyus'un yer merkezli modelini reddeden Kopernik tarafından, bir gezegenin yörüngesinin Dünya'nınkine göre boyutunu ayırt etmek için değiştirilmiştir.
Her kategorideki gezegenler
Dünya referans noktası olarak kabul edildiğinde:
- "Alt gezegen", Güneş'e Dünya'dan daha yakın olan Merkür ve Venüs'ü,
- "Üst gezegen" ise Güneş'e Dünya'dan daha uzak olan Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ü (son ikisi daha sonra eklenmiştir)
ifade eder. Terimler bazen daha genel olarak kullanılır; örneğin Dünya, Mars'a göre daha aşağı bir gezegendir.
Diğer gezegen terimleri
İç gezegen günümüzde gök bilimciler için tercih edilen bir terim değildir. Alt/iç ve üst, sırasıyla asteroit kuşağının içinde bulunan gezegenleri ve onun dışında yer alan kimi gezegenleri belirten (iç gezegen) ve (dış gezegen) terimlerinden tamamıyla farklıdır. Alt gezegen terimi, buna ek olarak küçük gezegen veya cüce gezegen terimlerinden de farklı bir anlamdadır. Üst gezegen terimi ise gaz devi olarak ifade edilen gezegenlerden farklı manadadır.
Kaynakça
- ^ Lakatos, Imre; Worrall, John; Currie, Gregory (1980). Worrall, John; Currie, Gregory (Ed.). The Methodology of Scientific Research Programmes. Cambridge University Press. s. 186. ISBN .
- ^ Kuhn, Thomas S. (1985). The Copernican Revolution: Planetary Astronomy in the Development of Western Thought. 4th. Harvard University Press. s. 172. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gunes Sisteminde bir gezegenin yorungesi diger bir gezegenin Gunes etrafindaki yorungesinin icinde yer aliyorsa baska bir degisle yorungesi kapsaniyorsa baska bir gezegene gore daha asagi veya daha icte olarak belirtilmektedir Bu durumda ikinci gezegenin birinciden disinda yani daha ustun oldugu inanisi hakimdir Terimlerin orijinal olarak kullanildigi Dunya referans cercevesinde asagi gezegenler Merkur ve Venus ustun gezegenler ise Mars Jupiter Saturn Uranus ve Neptun dur Ceres veya Pluton gibi cuce gezegenler ile asteroitlerin bircogu neredeyse hepsinin Dunya yorungesinin disinda yorungede olmalari anlaminda ustun olarak kabul edilmektedir TarihBu terimler ilk olarak Claudius Batlamyus un yer merkezli kozmolojisinde Dunya ve Gunes ile es dogrusal kalan gezegenleri Merkur ve Venus asagi kalmayan gezegenleri Mars Jupiter ve Saturn ise ustun olarak ayirmak icin kullanilmistir 16 yuzyilda bu terimler Batlamyus un yer merkezli modelini reddeden Kopernik tarafindan bir gezegenin yorungesinin Dunya ninkine gore boyutunu ayirt etmek icin degistirilmistir Her kategorideki gezegenlerDunya referans noktasi olarak kabul edildiginde Alt gezegen Gunes e Dunya dan daha yakin olan Merkur ve Venus u Ust gezegen ise Gunes e Dunya dan daha uzak olan Mars Jupiter Saturn Uranus ve Neptun u son ikisi daha sonra eklenmistir ifade eder Terimler bazen daha genel olarak kullanilir ornegin Dunya Mars a gore daha asagi bir gezegendir Diger gezegen terimleriIc gezegen gunumuzde gok bilimciler icin tercih edilen bir terim degildir Alt ic ve ust sirasiyla asteroit kusaginin icinde bulunan gezegenleri ve onun disinda yer alan kimi gezegenleri belirten ic gezegen ve dis gezegen terimlerinden tamamiyla farklidir Alt gezegen terimi buna ek olarak kucuk gezegen veya cuce gezegen terimlerinden de farkli bir anlamdadir Ust gezegen terimi ise gaz devi olarak ifade edilen gezegenlerden farkli manadadir Kaynakca Lakatos Imre Worrall John Currie Gregory 1980 Worrall John Currie Gregory Ed The Methodology of Scientific Research Programmes Cambridge University Press s 186 ISBN 0 521 28031 1 Kuhn Thomas S 1985 The Copernican Revolution Planetary Astronomy in the Development of Western Thought 4th Harvard University Press s 172 ISBN 0 674 17103 9