Ceres (küçük gezegen tanımı: 1 Ceres; sembolü: ),Güneş'e en yakın cüce gezegen ve Mars ile Jüpiter arasında yer alan ana asteroit kuşağındaki en büyük gök cismidir.
Ceres 2015'te gerçek renkte | |||||||||
Keşif | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Keşfeden | Giuseppe Piazzi | ||||||||
Keşif tarihi | 1 Ocak 1801 | ||||||||
Adlandırmalar | |||||||||
MPC belirtmesi | 1 Ceres | ||||||||
Adın kaynağı | Cerēs | ||||||||
Sıfatlar | Cererian, -ean | ||||||||
Sembol | |||||||||
Yörünge özellikleri | |||||||||
Günöte | 2,98 AU (446 milyon km) | ||||||||
Günberi | 2,55 AU (381 milyon km) | ||||||||
2,77 AU (414 milyon km) | |||||||||
Dış merkezlik | 0,0785 | ||||||||
| |||||||||
Ortalama yörünge hızı | 17,9 km/s | ||||||||
291,4° | |||||||||
Eğiklik |
| ||||||||
80,3° | |||||||||
7 Aralık 2022 | |||||||||
73,6° | |||||||||
Doğal uyduları | yok | ||||||||
Tam yörünge öğeleri | |||||||||
Tam ana eksen | 2,77 AU | ||||||||
Tam dış merkezlik | 0,116 | ||||||||
Tam eğiklik | 9,65° | ||||||||
Tam ortalama devinim | 78.2 derece / yıl | ||||||||
Tam yörünge süresi | 4,60358 yıl (1.681,458 g) | ||||||||
Perihelyon devinimi | 54,1 yay saniye / yıl | ||||||||
Çıkış düğümü devinimi | −59,2 yay saniye / yıl | ||||||||
Fiziksel özellikler | |||||||||
C | |||||||||
| |||||||||
3,34 | |||||||||
0,854″ ila 0,339″ | |||||||||
Boyutlar | (966,2 × 962,0 × 891,8) ± 0,2 km | ||||||||
Ortalama çap | 939,4±0,2 km | ||||||||
2.772.368 km2 | |||||||||
Kütle | |||||||||
Ortalama yoğunluk | 2,1616±0,0025 g/cm3 | ||||||||
Ekvatoral yerçekimi | |||||||||
Atalet momenti faktörü | 0,36±0,15(tahmini) | ||||||||
Ekvatoral kurtulma hızı | 0.516 km/s (1.141 mph) | ||||||||
9,074170±0,000001 sa | |||||||||
Ekvatoral dönme hızı | 92,61 m/s | ||||||||
≈4° | |||||||||
Kuzey kutbu sağ açıklık | 291,42744° | ||||||||
Kuzey kutbu dik açıklık | 66,76033° | ||||||||
0,090±0,0033 (V-bandı) | |||||||||
| |||||||||
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||||||
1 Ocak 1801'de İtalyan gök bilimci Giuseppe Piazzi tarafından Palermo'da keşfedilmiştir. Piazzi, gördüğü cismin önce bulutsuluk içermeyen, yıldıza benzeyen bir kuyruklu yıldız olduğunu düşünmüş, ancak kısa sürede yaklaşık dört yıllık bir periyodu olan bir "gezegen" olduğunu fark etmiş ve bu cisme Sicilya'nın koruyucu tanrıçası Ceres'in adını vermiştir. Asteroitler arasında ilk keşfedilen olduğu için 1 numara ile adlandırılmıştır. Aynı zamanda 50 yıl boyunca da 8. gezegen olarak sınıflandırılmıştır. 950 km çapında olan Ceres, Asteroit kuşağının açık ara en büyük cismidir ve kuşağın toplam kütlesinin %32'sine sahiptir. Gözlemler sonucunda şeklinin düşük yerçekimine sahip diğer asteroitler gibi düzensiz değil, küresel olduğu ortaya konmuştur. Ceres'in yüzeyinin su buzu ve karbonat, kil gibi çeşitli hidratlı minerallerden oluştuğu tahmin edilmektedir. Ceres, taş - kaya bir çekirdek ve buzdan oluşan bir manto yüzeyi ile farklılaşmış olarak görünmektedir. Yüzeyinin altında sıvı sudan oluşan bir okyanus olma ihtimali bulunmaktadır. Yüzey sıcaklığı yaklaşık -38 °C (235 K)'dir.
Ceres'in görünür büyüklüğü 6,7 ila 9,3 arasında değişir. Yüzey özellikleri, en güçlü teleskoplarla bile zar zor görülebilir. Robotik NASA uzay aracı Dawn, 2015 yılında yörünge görevi için Ceres'e yaklaşana kadar hakkında çok az şey biliniyordu. Dawn, Ceres'in beklenenden daha az büyük kratere sahip olmasına rağmen yoğun bir şekilde kraterli bir yüzeye sahip olduğunu ortaya çıkardı. Mevcut asteroit kuşağının oluşumuna dayanan modeller, Ceres'in 400 kilometre (250 mi) çapından daha büyük 10 ila 15 kratere sahip olması gerektiğini önermişti.
2020 yılında yapılan bir araştırmada Ceres'in yüzeyinin altında, 40 kilometre derinliğinde tuzlu su rezervi olduğu ortaya atılmıştır.
Gözlem ve Keşif
Karşı konumdayken, Ceres Dünya'dan bakıldığında 6.7 Kadir'e kadar görünebilir. Bu sıradan bir insanın çıplak gözle göremeyeceği kadar sönük bir parlaklıktır, ancak ideal gözlem koşullarındayken, bazı keskin gözlü kişiler görebilir. Benzer bir parlaklığa düzenli olarak ulaşan tek asteroit Vesta'dır.
Bununla beraber Pallas ve 7 Irıs de karşı konumda bu parlaklığa yaklaşabilir. Kavuşum'da ise Ceres yaklaşık olarak 9.3 Kadirlik bir parlaklığa ulaşır.
Bu parlaklık, 10X50'lik bir dürbünün görebileceği en sönük parlaklıklardan biridir, bu yüzden gözlenmek istenirse Yeni Ay'da şehirden uzakta gözlemlenmelidir. 13 Kasım 1984'te Ceres'in BD+8°471 yıldızının önünden geçmesi, Meksika'da, Florida'da ve Caribbean'da gözlemlendi ve uzunluğu ve şekli hakkında bize bilgi verdi. 25 Haziran 1995'te Hubble Ceres'ten gelen morötesi ışınları 50 km'lik bir çözünürlükle kaydetti.
Dawn görevinden önce, Ceres'in yüzeyinin özellikleri sadece birkaç defa açık bir şekilde gözlenmişti. Hubble tarafından çekilmiş yüksek çözünürlüklü mor ötesi fotoğraflar bize Ceres'in yüzeyinde karanlık bir leke olduğunu gösteriyordu, daha sonra da bu yere kaşifinin onuruna "Piazzi" olarak isimlendirildi. Bunun bir krater olduğu düşünüldü, daha sonra Hubble tarafından 2003 ve 2004 yıllarında çekilmiş gezegenin her yerinin göründüğü, görünür ışık fotoğrafları 11 adet daha önce bilinmeyen şekli açığa çıkardı. Bunlardan biri Piazzi'ye uyuyordu. 2012'de Keck rasathanesi tarafından uyarlanabilir optikler ile çekilen, Ceres'in her yerinin çekildiği yakın kızıl ötesi fotoğraflarını elde etti.
Sınıflandırma
Ceres'in sınıflandırılması birden fazla defa değişmiştir ve bir anlaşmazlık konusu olmuştur. Johann Elert Bode, Mars ve Jüpiter arasında var olduğuna inandığı "kayıp gezegen"in Ceres olduğuna inandı. Ceres'e bir gezegen sembolü verildi ve gezegen olarak (Vesta, Pallas ve Juno ile beraber) astronomi kitapları ve tablolarında yarım yüzyılın üzerinde yer aldı.
Ceres'in yakınlarında başka objeler keşfedildikçe astronomlar Ceres'in yeni bir gök cismi sınıfının ilk örneği olduğundan şüphelendiler. 1802'de Pallas'ın keşfi ile beraber William Herschel asteroit ("yıldız benzeri") terimini bu cisimleri ifade etmek için ilk defa kullandı. "Onlar küçük yıldızlara o kadar çok benziyor ki güçlü teleskoplarla bile ayırt etmek oldukça zordur" dedi. 1852'de astronom Johann Franz Encke Berliner Astronomisches Jahrbuch'ta geleneksel gezegen isimlendirme sisteminin bu yeni objeler için çok hantal olduğunu, onun yerine bu cisimlerin isimlerinin başına keşif sırasına göre numaralandırması gerektiğini beyan etti. İlk olarak, numaralandırma sistemi beşinci astreoit olan 5 Astraea ile başladı ve birinci numara verildi. Ancak 1867 yılında Ceres'in yeni numaralandırma sistemine adapte edilmesiyle 1 Ceres ile 1. sıra Ceres'e verilmiştir.
1860'larda astronomlar yaygın olarak Ceres gibi asteroitler ile ana gezegenlerin arasında temel bir fark olduğunu kabul etmişlerdi, ama "gezegen" kelimesi henüz tam olarak tanımlanmamıştı. Daha sonra 2006'da Plüton çerçevesindeki bir toplantıda "gezegen" kavramını tam olarak tanımlamıştır ve Ceres'in muhtemel yeniden sınıflandırmasını da gerçekleştirmiştir. Astronomik adlandırma ve sınıflandırmadan sorumlu küresel kuruluş olan Uluslararası Astronomi Birliği'nden (IAU) önceki bir teklif, bir gezegeni "a: equilibrium (neredeyse küresel bir şekil) olmasına yetecek kadar kütle çekimi olması (çünkü kütle çekimi her yönde eşittir ve bu kütlenin gücü arttıkça başka kuvvetlerin bu gök cismine yaptığı etkiden fazla gelir.) ve b: Yıldız olmayıp, bir yıldızın çevresinde dolanan, başka bir gezegenin uydusu olmayan gök cisimleridir." Bu tanım Ceres'i Güneş'e yakınlık bakımından 5. gezegen yapmaktadır; ama 24 Ağustos 2006'daki toplantı bu tanıma "Bir gezegen yörüngesinde var olan tek cisim olmalıdır" maddesini ekledi. Bu yeni tanımla, Ceres bir gezegen olmaktan çıktı çünkü yörüngesini Asteroit Kuşağı'ndaki binlerce başka asteroit ile paylaşıyordu. Öyle ki, kuşak'taki cisimlerin toplam kütlesinin sadece %25'ini oluşturuyordu. Ceres gibi yeni tanıma göre gezegen olmayıp, son madde eklenmeden önce gezegen olan cisimler Cüce Gezegen olarak kabul edildi.
IAU 2006'da Ceres'i cüce gezegen kabul ettiğinden beri, Ceres'in hala asteroit olup olmadığı konusunda karışıklık vardı. NASA'nın internet sitesinde, Vesta'nın var olan en büyük asteroit olduğu yazmaktadır. IAU bu konuda belirsiz davranır. Yine de IAU'ya bağlı olan Minor Planet Center (Küçük Gezegen Merkezi) bunun gibi objeleri kataloglandıran bir organizasyon, cüce gezegenlerin ikili adlandırmalara sahip olabileceğini belirtir. IAU/USGS/NASA ortak olarak yer adları sözlüğünde Ceres'i hem cüce gezegen hem de asteroit olarak sınıflandırmışlardır.
Yörünge
Ceres Mars ile Jupiter'in arasındaki Asteroit Kuşağı'nda 4,6 Dünya yılı'na denk bir periyot ile hareket eder. Başka gezegenler ve cüce gezegenler ile kıyaslandığında, Ceres (çok olmasa dahi) eğik bir yörüngede hareket eder. 10,6°'lik bir eğime (i) sahiptir (Merkür'ün yörüngesi 7°, Plüton ise 17°'dir). Yörüngesel dışmerkezliği (e) = 0,08'dir (Mars 0,09'dur).
Ceres bir asteroit ailesinin parçası değildir. Muhtemelen büyük buz oranı sebebiyle, aynı bileşimlere sahip daha küçük cisimler çoktan süblimleşmiş ve dağılmış olurlardı. Bir zamanlar Gefion Asteroit Ailesi'nden olduğu düşünülse de daha sonrasında farklı bileşenlere sahip olduğu keşfedilmiştir.
Rezonans
Küçük boyutları ve çok geniş bir alana yayılmaları sebebiyle Asteroit kuşağındaki cisimler birbirleriyle nadiren rezonans etkileşimine girerler. Yine de Ceres, başka asteroitleri yakalayıp 1:1 rezonansa sokup onları geçici trojana çevirebilir. Bu cisimleri birkaç yüz bin ila 2 milyon yıldan fazla bir süre tutabilir. Bunun gibi 50 adet cisim belirlendi. Ceres ile Pallas, 1:1 yörüngesel rezonansına yakındır (yörünge farklılıkları sadece %0,2'dir) ama bu yakınlık astronomik ölçekte önemli değildir.
Dönüş ve eksen eğimi
Ceres'in kendi etrafındaki bir dönüşü(1 Ceres günü) 9 saat 4 dakikadır. Ceres'in başlangıç meridyeni Dawn ekibi tarafından küçük bir ekvatoryel krater olan Kait'i seçmişlerdir. 4°'lik bir eksen eğimi vardır. Bu Ceres'in kutuplarında kalıcı olarak gölgede kalmış kraterlerin soğuk tuzağı olarak işlev görmesi için yeterlidir. Ay ve Merkür'de olanla benzer olarak bu kraterler zamanla su buzu biriktirirler. Yüzeyeden salınan su moleküllerinin yaklaşık %0.14'ünün bu tuzaklarda sona ermesi beklenmektedir. Ceres'in yörüngesine giren ilk uzay aracı, Ceres güneş ışığı alma bakımından enlemde neredeyse hiç mevsimsel değişiklik göstermez. 3 milyon yıldan uzun sürelik Jüpiter ve Satürn'ün kütle çekimi Ceres'in döngüsel eğimini 2°-20°'ye kadar tetikledi, tahmini olarak en son 14.000 yıl önce mevsimsel değişim gözlemlendi. Eğimin en çok olduğu dönemlerde gölgede kalan kraterler muhtemelen
Güneş Sistemi'nin yaşı boyunca patlamalardan ve kuyruklu yıldız çarpışmalarından en çok su-buz tutan şeylerdir.
Köken ve Evrim
Ceres 4.56 milyar yıl önce yaşamayı başaran bir öngezegendir, Vesta ve Pallas ile beraber iç güneş sisteminde sadece 3 adet ön gezegen cüce gezegen olmayı başarmıştır. Başaramayanlarsa ya birbirleriyle çarpışır ya da Jüpiter'e çekilirler. Ceres'in şu anda bulunduğu Asteroit Kuşağında değil, Jüpiter ile Satürn arasında bir yerde oluştuğu düşünülüyor, daha sonraysa Jüpiter'in kütle çekimi ile asteroit kuşağına savrulduğu ve yörüngeye oturduğu tahmin ediliyor. Üzerindeki Kraterindeki saf amonyağın varlığı bu cüce gezegenin oluşumunun Güneş Sisteminin dış kısımlarında oluştuğunu destekler.
Ceres'in jeolojik evrimi, oluşumu sırası ve sonrasında oluşan ısı kaynaklarına bağlıydı. Radyonüklitlerin gezegenimsi birikim ve bozunmasından kaynaklanan darbe enerjisinden oluştu (muhtemelen alüminyum-26 gibi kısa ömürlü soyu tükenmiş radyonüklitler dahil).
Bunlar Ceres'in oluşumundan kısa süre sonra kayasal bir çekirdeğe ve buzla kaplı bir yüzey için, hatta belki de bir sıvı okyanus için dahi yeterlidir. Böyle bir okyanus zamanında oluşmuşsa, şu anda donması sebebiyle bir buz tabakası oluşturması lazımdır. Ancak Dawn'ın buna benzer bir tabaka hakkında herhangi bir kanıt bulamamasından ötürü, Ceres'in ilk zamanlardaki yüzeyinin parça parça tahrip edildiğini göstermektedir.
Ceres beklenmedik bir şekilde çok az miktarda büyük krater içerir. Bu durum, şekil değişimi ve buz volkanlarının eski jeolojik kanıtları yok ettiğinin göstergesidir. Tutarlı bir hidrotermal aktivite ile 50 derecenin üstünde kimyasal tepkimelerde oluşan Killer ve Karbonatlar Ceres'in üzerinde mevcuttur.
Ceres zamanla kayda değer bir jeolojik aktivite azalması göstermiştir, çarpışma kraterlerinin domine ettiği bir yüzeye sahip olmasına rağmen, Dawn'dan gelen kanıtlar gösterir ki içsel süreçler Ceres'in yüzeyini önemli bir miktarda şekillendirmeye devam etmiştir ve Ceres'in genç yaşta boyutundan ötürü jeolojik olarak ölmesi beklentilerini haksız çıkarmıştır.
Muhtemel yaşanılabilirlik
Her ne kadar Ceres Dünya'dan sonraki evimiz olarak Mars, Titan, Europa ya da Enceladus kadar konuşulmasa da, Güneş Sistemi'nde Dünya'dan sonra en çok su bulunduran cisimdir. Yüzeyinin altındaki tuzlu su havzaları yaşam için uygun bir ortam oluşturur. Her ne kadar Europa ve Enceladus'un yaptığının aksine bir gelgit etkisine maruz kalmasa dahi, Güneş'e yeteri kadar yakın olduğu için hala uzun ömürlü radyoaktif izotoplar yüzeyine ulaşır ki yüzeyinin altında sıvı su bulundurması için yeterlidir. Uzaktan tespit edilen organik bileşikler ve yakın yüzeyinde su ile karışık %20'lik bir karbon kütlesi organik kimya için güzel imkanlar sağlayabilir. Biokimyasal elementler bakımından, Ceres karbon, hidrojen, oksijen ve nitrojen zenginidir. Ama henüz fosfor keşfedilmemiştir, ayrıca Hubble UV gözlemlerinin aksine, kükürt Dawn tarafından tespit edilememiştir.
Kaynakça
- ^ (2003). Dictionary of minor planet names. 5th. Germany: Springer. s. 15. ISBN . 16 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021.
- ^ a b c d e "JPL Small-Body Database Browser: 1 Ceres". JPL Solar System Dynamics. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
- ^ "On The New Planet Ceres". A Journal of Natural Philosophy, Chemistry, and the Arts (İngilizce). 1802. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
- ^ Souami, D.; Souchay, J. (Temmuz 2012). "The solar system's invariable plane". Astronomy & Astrophysics. Cilt 543. s. 11. Bibcode:2012A&A...543A.133S. doi:10.1051/0004-6361/201219011. A133.
- ^ "AstDyS-2 Ceres Synthetic Proper Orbital Elements". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2011.
- ^ a b Rivkin, A. S. (2006). "The surface composition of Ceres:Discovery of carbonates and iron-rich clays" (PDF). Icarus. 185 (2). ss. 563-567. Bibcode:2006Icar..185..563R. doi:10.1016/j.icarus.2006.08.022. 28 Kasım 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2007.
- ^ King, Bob (5 Ağustos 2015). "Let's Get Serious About Ceres". . 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022.
- ^ "Asteroid (1) Ceres – Summary". AstDyS-2. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2019.
- ^ a b Ermakov, A. I.; Fu, R. R.; Castillo‐Rogez, J. C.; Raymond, C. A.; Park, R. S.; Preusker, F.; Russell, C. T.; Smith, D. E.; Zuber, M. T. (November 2017). "Constraints on Ceres' Internal Structure and Evolution From Its Shape and Gravity Measured by the Dawn Spacecraft". Journal of Geophysical Research: Planets. 122 (11). ss. 2267-2293. Bibcode:2017JGRE..122.2267E. doi:10.1002/2017JE005302.
- ^ a b Park, R.S.; Vaughan, A.T.; Konopliv, A.S.; Ermakov, A.I.; Mastrodemos, N.; Castillo-Rogez, J.C.; Joy, S.P.; Nathues, A.; Polanskey, C.A.; Rayman, M.D.; Riedel, J.E.; Raymond, C.A.; Russell, C.T.; Zuber, M.T. (February 2019). "High-resolution shape model of Ceres from stereophotoclinometry using Dawn Imaging Data". Icarus. Cilt 319. ss. 812-827. Bibcode:2019Icar..319..812P. doi:10.1016/j.icarus.2018.10.024.
- ^ Mao, X.; McKinnon, W. B. (2018). "Faster paleospin and deep-seated uncompensated mass as possible explanations for Ceres' present-day shape and gravity". Icarus. Cilt 299. ss. 430-442. Bibcode:2018Icar..299..430M. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.033.
- ^ Schorghofer, N.; Mazarico, E.; Platz, T.; Preusker, F.; Schröder, S. E.; Raymond, C. A.; Russell, C. T. (6 Temmuz 2016). "The permanently shadowed regions of dwarf planet Ceres". Geophysical Research Letters. 43 (13). ss. 6783-6789. Bibcode:2016GeoRL..43.6783S. doi:10.1002/2016GL069368.
- ^ Konopliv, A.S.; Park, R.S.; Vaughan, A.T.; Bills, B.G.; Asmar, S.W.; Ermakov, A.I.; Rambaux, N.; Raymond, C.A.; Castillo-Rogez, J.C.; Russell, C.T.; Smith, D.E.; Zuber, M.T. (2018). "The Ceres gravity field, spin pole, rotation period and orbit from the Dawn radiometric tracking and optical data". Icarus. Cilt 299. ss. 411-429. Bibcode:2018Icar..299..411K. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.005.
- ^ "Asteroid Ceres P_constants (PcK) SPICE kernel file". NASA Navigation and Ancillary Information Facility. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2019.
- ^ a b Li, Jian-Yang (2006). "Photometric analysis of 1 Ceres and surface mapping from HST observations". Icarus. 182 (1). ss. 143-160. Bibcode:2006Icar..182..143L. doi:10.1016/j.icarus.2005.12.012. []
- ^ JC Castillo Rogez; CA Raymond; CT Russell; Dawn Team (2017). "Dawn at Ceres: What Have We Learned?" (PDF). NASA, JPL. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ Tosi, F.; Capria, M. T.; ve diğerleri. (2015). "Surface temperature of dwarf planet Ceres: Preliminary results from Dawn". 46th Lunar and Planetary Science Conference. s. 11960. Bibcode:2015EGUGA..1711960T. 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ JPL/NASA (22 Nisan 2015). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2022.
- ^ Pannekoek, Anton (1989). A History of Astronomy. New York: Dover Publications. s. 352. ISBN . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2013.
- ^ Pitjeva, E. V.; Precise determination of the motion of planets and some astronomical constants from modern observations 18 Ocak 2010 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi, in Kurtz, D. W. (Ed.), Proceedings of IAU Colloquium No. 196: Transits of Venus: New Views of the Solar System and Galaxy, 2004
- ^ Moomaw, Bruce (2 Temmuz 2007). "Ceres As An Abode Of Life". spaceblooger.com. 29 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2007.
- ^ McCord, Thomas B. (2005). "Ceres: Evolution and current state". Journal of Geophysical Research. 110 (E5). s. E05009. Bibcode:2005JGRE..11005009M. doi:10.1029/2004JE002244.
- ^ Castillo-Rogez, J. C. (2007). "Ceres: evolution and present state" (PDF). Lunar and Planetary Science. Cilt XXXVIII. ss. 2006-2007. 24 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Haziran 2009.
- ^ a b Marchi (26 Temmuz 2016). "The missing large impact craters on Ceres". Nature Communications. 7: 12257. doi:10.1038/ncomms12257. (PMC) 4963536 $2. (PMID) 27459197.
- ^ "Cüce gezegen Ceres'te büyük bir tuzlu su rezervi bulundu". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Hoskin, Michael (26 Haziran 1992). "Bode's Law and the Discovery of Ceres". Observatorio Astronomico di Palermo "Giuseppe S. Vaiana". 16 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2007.
- ^ a b c d Hilton, James L. (17 Eylül 2001). "When Did the Asteroids Become Minor Planets?". US Naval Observatory. 6 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2006.
- ^ Herschel, William (6 Mayıs 1802). "Observations on the two lately discovered celestial Bodies". Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 92: 213-232. Bibcode:1802RSPT...92..213H. doi:10.1098/rstl.1802.0010. JSTOR 107120.
- ^ Connor, Steve (16 Ağustos 2006). "Solar system to welcome three new planets". NZ Herald. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ (16 Ağustos 2006). "The IAU draft definition of "Planet" and "Plutons"". IAU. 27 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2007.
- ^ "The IAU Draft Definition of Planets And Plutons". SpaceDaily. 16 Ağustos 2006. 6 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2007.
- ^ a b "In Depth | Ceres". NASA Solar System Exploration. 21 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2019.
- ^ "Science: One Mission, Two Remarkable Destinations". NASA. 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020.
Asteroids range in size from Vesta — the largest at about 329 miles (530 km) in diameter...
- ^ Lang, Kenneth (2011). The Cambridge Guide to the Solar System. Cambridge University Press. ss. 372, 442. ISBN . 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019.
- ^ "Question and answers 2". IAU. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2008.
Ceres is (or now we can say it was) the largest asteroid" ... "There are many other asteroids that can come close to the orbital path of Ceres.
- ^ (7 Eylül 2006). "MPEC 2006-R19: EDITORIAL NOTICE". Minor Planet Center. 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2008.
the numbering of "dwarf planets" does not preclude their having dual designations in possible separate catalogues of such bodies.
- ^ IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. "Gazetteer of Planetary Nomenclature. Target: Ceres". 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.
- ^ Julie C. Castillo-Rogez; Marc Neveu (31 Ocak 2020). "Ceres: Astrobiological Target and Possible Ocean World". Astrobiology. 20 (2): 269-291. Bibcode:2020AsBio..20..269C. doi:10.1089/ast.2018.1999. (PMID) 31904989.
- ^ Cellino, A. (2002). "Spectroscopic Properties of Asteroid Families" (PDF). Asteroids III. University of Arizona Press. ss. 633-643 (Table on p. 636). Bibcode:2002aste.book..633C. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2011.
- ^ Christou, A. A. (2000). "Co-orbital objects in the main asteroid belt". Astronomy and Astrophysics. 356: L71-L74. Bibcode:2000A&A...356L..71C.
- ^ Christou, A. A.; Wiegert, P. (January 2012). "A population of Main Belt Asteroids co-orbiting with Ceres and Vesta". Icarus. 217 (1): 27-42. arXiv:1110.4810 $2. Bibcode:2012Icar..217...27C. doi:10.1016/j.icarus.2011.10.016. ISSN 0019-1035.
- ^ Kovačević, A. B. (2011). "Determination of the mass of Ceres based on the most gravitationally efficient close encounters". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 419 (3): 2725-2736. arXiv:1109.6455 $2. Bibcode:2012MNRAS.419.2725K. doi:10.1111/j.1365-2966.2011.19919.x.
Dış bağlantılar
- Ceres Trek – An integrated map browser of datasets and maps for 1 Ceres
- Ceres 3D Model – NASA
- Destination Ceres:Breakfast at Dawn – NASA
- Dawn mission home page at JPL
- Simulation of the orbit of Ceres
- Google Ceres 3D, interactive map of the dwarf planet
- How Gauss determined the orbit of Ceres 14 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from keplersdiscovery.com
- Animated reprojected colourised map of Ceres (22 February 2015)
- YouTube'da Video (3:34): Ceres "Bright Spots" – Mystery solved (10 August 2020)
- Rotating relief model of Ceres by Seán Doran (about 60% of a full rotation; starts with Occator midway above centre)
- Ceres (cüce gezegen) - AstDyS-2, Asteroitler—Dinamik Site
- Gök günlüğü · Gözlem tahmini · Yörünge bilgisi · Uygun yörünge öğeleri · Gözlem bilgisi
- Ceres - JPL Small-Body Database
- En yakın yaklaşmalar · Keşif · Gök günlüğü · Yörünge grafiği · Yörünge öğeleri · Fiziksel parametreler
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ceres kucuk gezegen tanimi 1 Ceres sembolu 18 Gunes e en yakin cuce gezegen ve Mars ile Jupiter arasinda yer alan ana asteroit kusagindaki en buyuk gok cismidir 1 CeresCeres 2015 te gercek renkteKesif 1 KesfedenGiuseppe PiazziKesif tarihi1 Ocak 1801AdlandirmalarMPC belirtmesi1 CeresAdin kaynagiCeresKucuk gezegen kategorisicuce gezegenasteroitSifatlarCererian eanSembolYorunge ozellikleri 2 Donem 21 Ocak 2022 JD 2459600 5 Gunote2 98 AU 446 milyon km Gunberi2 55 AU 381 milyon km Yari buyuk eksen2 77 AU 414 milyon km Dis merkezlik0 0785Yorunge periyodu4 60 y1 680 gKavusum donemi1 28 y466 6 g 3 Ortalama yorunge hizi17 9 km sOrtalama ayriklik291 4 Egiklik10 6 tutuluma 9 20 degismeyen duzleme 4 Cikis dugumu boylami80 3 Gunberi zamani7 Aralik 2022Perihelyon acisi73 6 Dogal uydulariyokTam yorunge ogeleri 5 Tam ana eksen2 77 AUTam dis merkezlik0 116Tam egiklik9 65 Tam ortalama devinim78 2 derece yilTam yorunge suresi4 60358 yil 1 681 458 g Perihelyon devinimi54 1 yay saniye yilCikis dugumu devinimi 59 2 yay saniye yilFiziksel ozelliklerTayf tipiC 6 Gorunur buyukluk7 6 7 9 27 Temmuz 2021 8 Mutlak parlaklik H 3 34 2 Acisal cap0 854 ila 0 339 Boyutlar 966 2 962 0 891 8 0 2 km 9 Ortalama cap939 4 0 2 km 9 Yuzey alani2 772 368 km2Kutle 9 38392 0 00005 1020 kg 10 0 00016 Dunya0 0128 AyOrtalama yogunluk2 1616 0 0025 g cm3 10 Ekvatoral yercekimi0 284 m s20 029 gAtalet momenti faktoru0 36 0 15 11 tahmini Ekvatoral kurtulma hizi0 516 km s 1 141 mph Yildiz donme suresi9 074170 0 000001 sa 2 Ekvatoral donme hizi92 61 m sEksen egikligi 4 12 Kuzey kutbu sag aciklik291 42744 13 Kuzey kutbu dik aciklik66 76033 14 Geometrik albedo0 090 0 0033 V bandi 15 Yuzey sicakligi min ort maks Kelvin 110 16 235 4 17 Wikimedia Commons ta ilgili ortam 1 Ocak 1801 de Italyan gok bilimci Giuseppe Piazzi tarafindan Palermo da kesfedilmistir Piazzi gordugu cismin once bulutsuluk icermeyen yildiza benzeyen bir kuyruklu yildiz oldugunu dusunmus ancak kisa surede yaklasik dort yillik bir periyodu olan bir gezegen oldugunu fark etmis ve bu cisme Sicilya nin koruyucu tanricasi Ceres in adini vermistir 19 Asteroitler arasinda ilk kesfedilen oldugu icin 1 numara ile adlandirilmistir Ayni zamanda 50 yil boyunca da 8 gezegen olarak siniflandirilmistir 950 km capinda olan Ceres Asteroit kusaginin acik ara en buyuk cismidir ve kusagin toplam kutlesinin 32 sine sahiptir 20 21 Gozlemler sonucunda seklinin dusuk yercekimine sahip diger asteroitler gibi duzensiz degil kuresel oldugu ortaya konmustur 15 Ceres in yuzeyinin su buzu ve karbonat kil gibi cesitli hidratli minerallerden olustugu tahmin edilmektedir 6 Ceres tas kaya bir cekirdek ve buzdan olusan bir manto yuzeyi ile farklilasmis olarak gorunmektedir Yuzeyinin altinda sivi sudan olusan bir okyanus olma ihtimali bulunmaktadir 22 23 Yuzey sicakligi yaklasik 38 C 235 K dir Ceres in gorunur buyuklugu 6 7 ila 9 3 arasinda degisir Yuzey ozellikleri en guclu teleskoplarla bile zar zor gorulebilir Robotik NASA uzay araci Dawn 2015 yilinda yorunge gorevi icin Ceres e yaklasana kadar hakkinda cok az sey biliniyordu Dawn Ceres in beklenenden daha az buyuk kratere sahip olmasina ragmen yogun bir sekilde kraterli bir yuzeye sahip oldugunu ortaya cikardi 24 Mevcut asteroit kusaginin olusumuna dayanan modeller Ceres in 400 kilometre 250 mi capindan daha buyuk 10 ila 15 kratere sahip olmasi gerektigini onermisti 24 2020 yilinda yapilan bir arastirmada Ceres in yuzeyinin altinda 40 kilometre derinliginde tuzlu su rezervi oldugu ortaya atilmistir 25 Icindekiler 1 Gozlem ve Kesif 1 1 Siniflandirma 2 Yorunge 2 1 Rezonans 3 Donus ve eksen egimi 4 Koken ve Evrim 5 Muhtemel yasanilabilirlik 6 Kaynakca 7 Dis baglantilarGozlem ve KesifdegistirKarsi konumdayken Ceres Dunya dan bakildiginda 6 7 Kadir e kadar gorunebilir Bu siradan bir insanin ciplak gozle goremeyecegi kadar sonuk bir parlakliktir ancak ideal gozlem kosullarindayken bazi keskin gozlu kisiler gorebilir Benzer bir parlakliga duzenli olarak ulasan tek asteroit Vesta dir Bununla beraber Pallas ve 7 Iris de karsi konumda bu parlakliga yaklasabilir Kavusum da ise Ceres yaklasik olarak 9 3 Kadirlik bir parlakliga ulasir Bu parlaklik 10X50 lik bir durbunun gorebilecegi en sonuk parlakliklardan biridir bu yuzden gozlenmek istenirse Yeni Ay da sehirden uzakta gozlemlenmelidir 13 Kasim 1984 te Ceres in BD 8 471 yildizinin onunden gecmesi Meksika da Florida da ve Caribbean da gozlemlendi ve uzunlugu ve sekli hakkinda bize bilgi verdi 25 Haziran 1995 te Hubble Ceres ten gelen morotesi isinlari 50 km lik bir cozunurlukle kaydetti Dawn gorevinden once Ceres in yuzeyinin ozellikleri sadece birkac defa acik bir sekilde gozlenmisti Hubble tarafindan cekilmis yuksek cozunurluklu mor otesi fotograflar bize Ceres in yuzeyinde karanlik bir leke oldugunu gosteriyordu daha sonra da bu yere kasifinin onuruna Piazzi olarak isimlendirildi Bunun bir krater oldugu dusunuldu daha sonra Hubble tarafindan 2003 ve 2004 yillarinda cekilmis gezegenin her yerinin gorundugu gorunur isik fotograflari 11 adet daha once bilinmeyen sekli aciga cikardi Bunlardan biri Piazzi ye uyuyordu 2012 de Keck rasathanesi tarafindan uyarlanabilir optikler ile cekilen Ceres in her yerinin cekildigi yakin kizil otesi fotograflarini elde etti Siniflandirmadegistir nbsp Ceres sol altta Ay ve Dunya olcekli olarak gosterilmistir nbsp En buyuk dort asteroitin goreceli boyutlari Ceres en solda Ceres in siniflandirilmasi birden fazla defa degismistir ve bir anlasmazlik konusu olmustur Johann Elert Bode Mars ve Jupiter arasinda var olduguna inandigi kayip gezegen in Ceres olduguna inandi 26 Ceres e bir gezegen sembolu verildi ve gezegen olarak Vesta Pallas ve Juno ile beraber astronomi kitaplari ve tablolarinda yarim yuzyilin uzerinde yer aldi 27 Ceres in yakinlarinda baska objeler kesfedildikce astronomlar Ceres in yeni bir gok cismi sinifinin ilk ornegi oldugundan suphelendiler 26 1802 de Pallas in kesfi ile beraber William Herschel asteroit yildiz benzeri terimini bu cisimleri ifade etmek icin ilk defa kullandi 27 Onlar kucuk yildizlara o kadar cok benziyor ki guclu teleskoplarla bile ayirt etmek oldukca zordur dedi 28 1852 de astronom Johann Franz Encke Berliner Astronomisches Jahrbuch ta geleneksel gezegen isimlendirme sisteminin bu yeni objeler icin cok hantal oldugunu onun yerine bu cisimlerin isimlerinin basina kesif sirasina gore numaralandirmasi gerektigini beyan etti Ilk olarak numaralandirma sistemi besinci astreoit olan 5 Astraea ile basladi ve birinci numara verildi Ancak 1867 yilinda Ceres in yeni numaralandirma sistemine adapte edilmesiyle 1 Ceres ile 1 sira Ceres e verilmistir 27 1860 larda astronomlar yaygin olarak Ceres gibi asteroitler ile ana gezegenlerin arasinda temel bir fark oldugunu kabul etmislerdi ama gezegen kelimesi henuz tam olarak tanimlanmamisti 27 Daha sonra 2006 da Pluton cercevesindeki bir toplantida gezegen kavramini tam olarak tanimlamistir ve Ceres in muhtemel yeniden siniflandirmasini da gerceklestirmistir 29 Astronomik adlandirma ve siniflandirmadan sorumlu kuresel kurulus olan Uluslararasi Astronomi Birligi nden IAU onceki bir teklif bir gezegeni a equilibrium neredeyse kuresel bir sekil olmasina yetecek kadar kutle cekimi olmasi cunku kutle cekimi her yonde esittir ve bu kutlenin gucu arttikca baska kuvvetlerin bu gok cismine yaptigi etkiden fazla gelir ve b Yildiz olmayip bir yildizin cevresinde dolanan baska bir gezegenin uydusu olmayan gok cisimleridir 30 Bu tanim Ceres i Gunes e yakinlik bakimindan 5 gezegen yapmaktadir 31 ama 24 Agustos 2006 daki toplanti bu tanima Bir gezegen yorungesinde var olan tek cisim olmalidir maddesini ekledi Bu yeni tanimla Ceres bir gezegen olmaktan cikti cunku yorungesini Asteroit Kusagi ndaki binlerce baska asteroit ile paylasiyordu Oyle ki kusak taki cisimlerin toplam kutlesinin sadece 25 ini olusturuyordu 32 Ceres gibi yeni tanima gore gezegen olmayip son madde eklenmeden once gezegen olan cisimler Cuce Gezegen olarak kabul edildi 32 IAU 2006 da Ceres i cuce gezegen kabul ettiginden beri Ceres in hala asteroit olup olmadigi konusunda karisiklik vardi NASA nin internet sitesinde Vesta nin var olan en buyuk asteroit oldugu yazmaktadir 33 IAU bu konuda belirsiz davranir 34 35 Yine de IAU ya bagli olan Minor Planet Center Kucuk Gezegen Merkezi bunun gibi objeleri kataloglandiran bir organizasyon cuce gezegenlerin ikili adlandirmalara sahip olabilecegini belirtir 36 IAU USGS NASA ortak olarak yer adlari sozlugunde Ceres i hem cuce gezegen hem de asteroit olarak siniflandirmislardir 37 Yorungedegistir nbsp Ceres in yorungesi egik olup Jupiter ve Mars arasindaki asteroid kusaginda yer alirken ekliptik duzleme gore belirgin bir farkla hareket eder Ceres Mars ile Jupiter in arasindaki Asteroit Kusagi nda 4 6 Dunya yili na denk bir periyot ile hareket eder 2 Baska gezegenler ve cuce gezegenler ile kiyaslandiginda Ceres cok olmasa dahi egik bir yorungede hareket eder 10 6 lik bir egime i sahiptir Merkur un yorungesi 7 Pluton ise 17 dir Yorungesel dismerkezligi e 0 08 dir Mars 0 09 dur 2 Ceres bir asteroit ailesinin parcasi degildir Muhtemelen buyuk buz orani sebebiyle ayni bilesimlere sahip daha kucuk cisimler coktan sublimlesmis ve dagilmis olurlardi 38 Bir zamanlar Gefion Asteroit Ailesi nden oldugu dusunulse de daha sonrasinda farkli bilesenlere sahip oldugu kesfedilmistir 39 Rezonansdegistir Kucuk boyutlari ve cok genis bir alana yayilmalari sebebiyle Asteroit kusagindaki cisimler birbirleriyle nadiren rezonans etkilesimine girerler 40 Yine de Ceres baska asteroitleri yakalayip 1 1 rezonansa sokup onlari gecici trojana cevirebilir Bu cisimleri birkac yuz bin ila 2 milyon yildan fazla bir sure tutabilir Bunun gibi 50 adet cisim belirlendi 41 Ceres ile Pallas 1 1 yorungesel rezonansina yakindir yorunge farkliliklari sadece 0 2 dir ama bu yakinlik astronomik olcekte onemli degildir 42 Donus ve eksen egimidegistirCeres in kendi etrafindaki bir donusu 1 Ceres gunu 9 saat 4 dakikadir Ceres in baslangic meridyeni Dawn ekibi tarafindan kucuk bir ekvatoryel krater olan Kait i secmislerdir 4 lik bir eksen egimi vardir Bu Ceres in kutuplarinda kalici olarak golgede kalmis kraterlerin soguk tuzagi olarak islev gormesi icin yeterlidir Ay ve Merkur de olanla benzer olarak bu kraterler zamanla su buzu biriktirirler Yuzeyeden salinan su molekullerinin yaklasik 0 14 unun bu tuzaklarda sona ermesi beklenmektedir Ceres in yorungesine giren ilk uzay araci Ceres gunes isigi alma bakimindan enlemde neredeyse hic mevsimsel degisiklik gostermez 3 milyon yildan uzun surelik Jupiter ve Saturn un kutle cekimi Ceres in dongusel egimini 2 20 ye kadar tetikledi tahmini olarak en son 14 000 yil once mevsimsel degisim gozlemlendi Egimin en cok oldugu donemlerde golgede kalan kraterler muhtemelen Gunes Sistemi nin yasi boyunca patlamalardan ve kuyruklu yildiz carpismalarindan en cok su buz tutan seylerdir Koken ve EvrimdegistirCeres 4 56 milyar yil once yasamayi basaran bir ongezegendir Vesta ve Pallas ile beraber ic gunes sisteminde sadece 3 adet on gezegen cuce gezegen olmayi basarmistir Basaramayanlarsa ya birbirleriyle carpisir ya da Jupiter e cekilirler Ceres in su anda bulundugu Asteroit Kusaginda degil Jupiter ile Saturn arasinda bir yerde olustugu dusunuluyor daha sonraysa Jupiter in kutle cekimi ile asteroit kusagina savruldugu ve yorungeye oturdugu tahmin ediliyor Uzerindeki Occator Kraterindeki saf amonyagin varligi bu cuce gezegenin olusumunun Gunes Sisteminin dis kisimlarinda olustugunu destekler Ceres in jeolojik evrimi olusumu sirasi ve sonrasinda olusan isi kaynaklarina bagliydi Radyonuklitlerin gezegenimsi birikim ve bozunmasindan kaynaklanan darbe enerjisinden olustu muhtemelen aluminyum 26 gibi kisa omurlu soyu tukenmis radyonuklitler dahil Bunlar Ceres in olusumundan kisa sure sonra kayasal bir cekirdege ve buzla kapli bir yuzey icin hatta belki de bir sivi okyanus icin dahi yeterlidir Boyle bir okyanus zamaninda olusmussa su anda donmasi sebebiyle bir buz tabakasi olusturmasi lazimdir Ancak Dawn in buna benzer bir tabaka hakkinda herhangi bir kanit bulamamasindan oturu Ceres in ilk zamanlardaki yuzeyinin parca parca tahrip edildigini gostermektedir Ceres beklenmedik bir sekilde cok az miktarda buyuk krater icerir Bu durum sekil degisimi ve buz volkanlarinin eski jeolojik kanitlari yok ettiginin gostergesidir Tutarli bir hidrotermal aktivite ile 50 derecenin ustunde kimyasal tepkimelerde olusan Killer ve Karbonatlar Ceres in uzerinde mevcuttur Ceres zamanla kayda deger bir jeolojik aktivite azalmasi gostermistir carpisma kraterlerinin domine ettigi bir yuzeye sahip olmasina ragmen Dawn dan gelen kanitlar gosterir ki icsel surecler Ceres in yuzeyini onemli bir miktarda sekillendirmeye devam etmistir ve Ceres in genc yasta boyutundan oturu jeolojik olarak olmesi beklentilerini haksiz cikarmistir Muhtemel yasanilabilirlikdegistirHer ne kadar Ceres Dunya dan sonraki evimiz olarak Mars Titan Europa ya da Enceladus kadar konusulmasa da Gunes Sistemi nde Dunya dan sonra en cok su bulunduran cisimdir Yuzeyinin altindaki tuzlu su havzalari yasam icin uygun bir ortam olusturur Her ne kadar Europa ve Enceladus un yaptiginin aksine bir gelgit etkisine maruz kalmasa dahi Gunes e yeteri kadar yakin oldugu icin hala uzun omurlu radyoaktif izotoplar yuzeyine ulasir ki yuzeyinin altinda sivi su bulundurmasi icin yeterlidir Uzaktan tespit edilen organik bilesikler ve yakin yuzeyinde su ile karisik 20 lik bir karbon kutlesi organik kimya icin guzel imkanlar saglayabilir Biokimyasal elementler bakimindan Ceres karbon hidrojen oksijen ve nitrojen zenginidir Ama henuz fosfor kesfedilmemistir ayrica Hubble UV gozlemlerinin aksine kukurt Dawn tarafindan tespit edilememistir Kaynakcadegistir Schmadel Lutz 2003 Dictionary of minor planet names 5th Germany Springer s 15 ISBN 978 3 540 00238 3 16 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2021 a b c d e JPL Small Body Database Browser 1 Ceres JPL Solar System Dynamics 9 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2021 On The New Planet Ceres A Journal of Natural Philosophy Chemistry and the Arts Ingilizce 1802 29 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2022 Souami D Souchay J Temmuz 2012 The solar system s invariable plane Astronomy amp Astrophysics Cilt 543 s 11 Bibcode 2012A amp A 543A 133S doi 10 1051 0004 6361 201219011 A133 AstDyS 2 Ceres Synthetic Proper Orbital Elements Department of Mathematics University of Pisa Italy 21 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2011 a b Rivkin A S 2006 The surface composition of Ceres Discovery of carbonates and iron rich clays PDF Icarus 185 2 ss 563 567 Bibcode 2006Icar 185 563R doi 10 1016 j icarus 2006 08 022 28 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2007 King Bob 5 Agustos 2015 Let s Get Serious About Ceres Sky amp Telescope 25 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2022 Asteroid 1 Ceres Summary AstDyS 2 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ekim 2019 a b Ermakov A I Fu R R Castillo Rogez J C Raymond C A Park R S Preusker F Russell C T Smith D E Zuber M T November 2017 Constraints on Ceres Internal Structure and Evolution From Its Shape and Gravity Measured by the Dawn Spacecraft Journal of Geophysical Research Planets 122 11 ss 2267 2293 Bibcode 2017JGRE 122 2267E doi 10 1002 2017JE005302 a b Park R S Vaughan A T Konopliv A S Ermakov A I Mastrodemos N Castillo Rogez J C Joy S P Nathues A Polanskey C A Rayman M D Riedel J E Raymond C A Russell C T Zuber M T February 2019 High resolution shape model of Ceres from stereophotoclinometry using Dawn Imaging Data Icarus Cilt 319 ss 812 827 Bibcode 2019Icar 319 812P doi 10 1016 j icarus 2018 10 024 Mao X McKinnon W B 2018 Faster paleospin and deep seated uncompensated mass as possible explanations for Ceres present day shape and gravity Icarus Cilt 299 ss 430 442 Bibcode 2018Icar 299 430M doi 10 1016 j icarus 2017 08 033 Schorghofer N Mazarico E Platz T Preusker F Schroder S E Raymond C A Russell C T 6 Temmuz 2016 The permanently shadowed regions of dwarf planet Ceres Geophysical Research Letters 43 13 ss 6783 6789 Bibcode 2016GeoRL 43 6783S doi 10 1002 2016GL069368 Konopliv A S Park R S Vaughan A T Bills B G Asmar S W Ermakov A I Rambaux N Raymond C A Castillo Rogez J C Russell C T Smith D E Zuber M T 2018 The Ceres gravity field spin pole rotation period and orbit from the Dawn radiometric tracking and optical data Icarus Cilt 299 ss 411 429 Bibcode 2018Icar 299 411K doi 10 1016 j icarus 2017 08 005 Asteroid Ceres P constants PcK SPICE kernel file NASA Navigation and Ancillary Information Facility 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2019 a b Li Jian Yang 2006 Photometric analysis of 1 Ceres and surface mapping from HST observations Icarus 182 1 ss 143 160 Bibcode 2006Icar 182 143L doi 10 1016 j icarus 2005 12 012 olu kirik baglanti JC Castillo Rogez CA Raymond CT Russell Dawn Team 2017 Dawn at Ceres What Have We Learned PDF NASA JPL 8 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 Tosi F Capria M T ve digerleri 2015 Surface temperature of dwarf planet Ceres Preliminary results from Dawn 46th Lunar and Planetary Science Conference s 11960 Bibcode 2015EGUGA 1711960T 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 JPL NASA 22 Nisan 2015 What is a Dwarf Planet Jet Propulsion Laboratory 19 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2022 Pannekoek Anton 1989 A History of Astronomy New York Dover Publications s 352 ISBN 0 486 65994 1 Erisim tarihi 5 Temmuz 2013 Pitjeva E V Precise determination of the motion of planets and some astronomical constants from modern observations 18 Ocak 2010 tarihinde WebCite sitesinde arsivlendi in Kurtz D W Ed Proceedings of IAU Colloquium No 196 Transits of Venus New Views of the Solar System and Galaxy 2004 Moomaw Bruce 2 Temmuz 2007 Ceres As An Abode Of Life spaceblooger com 29 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2007 McCord Thomas B 2005 Ceres Evolution and current state Journal of Geophysical Research 110 E5 s E05009 Bibcode 2005JGRE 11005009M doi 10 1029 2004JE002244 Castillo Rogez J C 2007 Ceres evolution and present state PDF Lunar and Planetary Science Cilt XXXVIII ss 2006 2007 24 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 25 Haziran 2009 a b Marchi 26 Temmuz 2016 The missing large impact craters on Ceres Nature Communications 7 12257 doi 10 1038 ncomms12257 PMC 4963536 2 PMID 27459197 Cuce gezegen Ceres te buyuk bir tuzlu su rezervi bulundu 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Hoskin Michael 26 Haziran 1992 Bode s Law and the Discovery of Ceres Observatorio Astronomico di Palermo Giuseppe S Vaiana 16 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2007 a b c d Hilton James L 17 Eylul 2001 When Did the Asteroids Become Minor Planets US Naval Observatory 6 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2006 Herschel William 6 Mayis 1802 Observations on the two lately discovered celestial Bodies Philosophical Transactions of the Royal Society of London 92 213 232 Bibcode 1802RSPT 92 213H doi 10 1098 rstl 1802 0010 JSTOR 107120 Connor Steve 16 Agustos 2006 Solar system to welcome three new planets NZ Herald 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 Gingerich Owen 16 Agustos 2006 The IAU draft definition of Planet and Plutons IAU 27 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2007 The IAU Draft Definition of Planets And Plutons SpaceDaily 16 Agustos 2006 6 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2007 a b In Depth Ceres NASA Solar System Exploration 21 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2019 Science One Mission Two Remarkable Destinations NASA 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2020 Asteroids range in size from Vesta the largest at about 329 miles 530 km in diameter Lang Kenneth 2011 The Cambridge Guide to the Solar System Cambridge University Press ss 372 442 ISBN 978 1 139 49417 5 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2019 Question and answers 2 IAU 30 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2008 Ceres is or now we can say it was the largest asteroid There are many other asteroids that can come close to the orbital path of Ceres Spahr T B 7 Eylul 2006 MPEC 2006 R19 EDITORIAL NOTICE Minor Planet Center 10 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2008 the numbering of dwarf planets does not preclude their having dual designations in possible separate catalogues of such bodies IAU USGS Astrogeology Science Center NASA Gazetteer of Planetary Nomenclature Target Ceres 13 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2021 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Julie C Castillo Rogez Marc Neveu 31 Ocak 2020 Ceres Astrobiological Target and Possible Ocean World Astrobiology 20 2 269 291 Bibcode 2020AsBio 20 269C doi 10 1089 ast 2018 1999 PMID 31904989 Cellino A 2002 Spectroscopic Properties of Asteroid Families PDF Asteroids III University of Arizona Press ss 633 643 Table on p 636 Bibcode 2002aste book 633C 28 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 6 Agustos 2011 Christou A A 2000 Co orbital objects in the main asteroid belt Astronomy and Astrophysics 356 L71 L74 Bibcode 2000A amp A 356L 71C Christou A A Wiegert P January 2012 A population of Main Belt Asteroids co orbiting with Ceres and Vesta Icarus 217 1 27 42 arXiv 1110 4810 2 Bibcode 2012Icar 217 27C doi 10 1016 j icarus 2011 10 016 ISSN 0019 1035 Kovacevic A B 2011 Determination of the mass of Ceres based on the most gravitationally efficient close encounters Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 419 3 2725 2736 arXiv 1109 6455 2 Bibcode 2012MNRAS 419 2725K doi 10 1111 j 1365 2966 2011 19919 x Dis baglantilardegistirCeres Trek An integrated map browser of datasets and maps for 1 Ceres Ceres 3D Model NASA Destination Ceres Breakfast at Dawn NASA Dawn mission home page at JPL Simulation of the orbit of Ceres Google Ceres 3D interactive map of the dwarf planet How Gauss determined the orbit of Ceres 14 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi from keplersdiscovery com Animated reprojected colourised map of Ceres 22 February 2015 YouTube da Video 3 34 Ceres Bright Spots Mystery solved 10 August 2020 Rotating relief model of Ceres by Sean Doran about 60 of a full rotation starts with Occator midway above centre Ceres cuce gezegen AstDyS 2 Asteroitler Dinamik Site Gok gunlugu Gozlem tahmini Yorunge bilgisi Uygun yorunge ogeleri Gozlem bilgisi Ceres JPL Small Body Database nbsp En yakin yaklasmalar Kesif Gok gunlugu Yorunge grafigi Yorunge ogeleri Fiziksel parametreler https tr wikipedia org w index php title Ceres cuce gezegen amp oldid 34609549 sayfasindan alinmistir