Adî bin Musafir veya Adî bin Müsafir veya Adî bin Misafir (Arapça: عدي بن مسافر الاموي; Şeyh ‘Adî bin Musâfir el-Umavvî, Kürtçe: Şêx Adîyê Şamiyê kurrê Misafirî / Musafir'in oğlu Şamlı Şeyh Adî, Şêx Adî Lalişê / Laliş'li Şeyh Adî; 1075 - 1162), "Adâvv’îyye" Sûfî tarikâtı'nın kurucusudur. Şeyh Adî olarak da bilinir.
Hayâtı
Şeyh Adî, 1075'te Bekaa Vadisinde dünyaya geldi. İmam Gazali ile Kadiri tarikâtının kurucusu olan Abdülkâdir Geylânî'den de etkilendi. 1116'da Mekke'yi ziyaret ettikten sonra, Kuzey Irak'a Laliş'e gelip eski Manatsır'a yerleşti.
Adâvv’îyye Sûfî tarikâtı
Şeyh ‘Adî bin Musâfir el-Umavvî 12. yüzyılda, Zerdüştlük içeren farklı mahâllî dinî Kürt inaçlarını İslâm Sûfîliği ile kaynaştırmak suretiyle Yazdâniliğin kollarından biri olan ve "Êzidîtî" dinînin temelini teşkil eden "Adâvv’îyye" (Osmanlıca: عداوية ) Sûfî tarikâtını kurdu. Başlangıç dönemlerinde Yezidiler, Moğolların istilasında oluşan "Güç boşluğu"ndan istifâde ederek Şeyh Adî'nin felsefî görüşlerinin ışığı altıda kendi dinlerini geliştirdiler.
Adâvv’îyye tarikatı silsilesi
- Şeyh ‘Adî bin Musâfir el-Umavî
- Şeyh Sekhr Ebû’l-Bereket
- Şeyh ‘Adî ibn Sakhr
- Şeyh el-Hasan ibn ‘Adî
- Şeyh Şerâf ed-Dîn bin el-Hasan
- Şeyh Fakhr ed-Dîn bin ‘Adî
- (meçhûl)
Ölümü
Ocak 1162'de vefât ederek Laliş'teki dergâha gömüldü. Bu yüzden Laliş, Yezidiler için kutsal toprak oldu. Şeyh Adî'nin vefâtından sonra yeğeni Şeyh Sekhr Ebû’l-Bereket yerine geçti.
Kaynakça
- Mehmet Sait ÇAKAR: Yezidilik. Tarih ve Metinler. Vadi Yayinlari, Ankara 2007, .
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- An Inquiry into the Religious Tenets of the Yezeedees (George Percy Badger, 1852)22 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dunyadinleri.com Türkçe Dinlerin Tarafsız Buluşma Adresi 31 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Devil Worship: The Sacred Books and Traditions of the Yezidiz (Isya Joseph, 1919)16 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Peacock Angel: Being Some Account of Votaries of a Secret Cult and Their Sanctuaries (E.S. Drower, 1941)30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Shaikh ‘Adî, Sûfîsm and the Kurds (Zourab Aloian)[]
- 'Being Yezidi, Ermenistan'ın Yezidi kimlik politikası üzerine', (Onnik Krikorian, 2004)28 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lost in Translation (Michael Yon tarafından Irak'ın Yezdinar köyünde yapılan rüportaj, Haziran 6, 2005) 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'The Beginning of the Universe, photos and a description of Yezidi life in Lalish, Iraq' (Michael J. Totten, February 22, 2006)22 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'Armenia: Yezidi Identity Battle', Institute for War & Peace Reporting (Onnik Krikorian, 2 November 2006)11 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Başvuru kitapları
- Bumke, Peter (1979). "Kizilbaş-Kurden in Dersim (Tunceli, Türkei). Marginalität und Häresie." Anthropos 74, 530-548.
- Gezik, Erdal (2000), Etnik Politik Dinsel Sorunlar Baglaminda Alevi Kurtler, Ankara.
- Van Bruinessen, Martin (1997). In K. Kehl-Bodrogi, B. Kellner-Heinkele, & A. Otter-Beaujean (eds), Syncretistic Religious Communities in the Near East (Leiden: Brill).
- Van Bruinessen, Martin (1996). Kurds, Turks, and the Alevi revival in Turkey.25 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Middle East Report, No. 200, pp. 7–10. (NB: The online version is expanded from its original publication.)
- White, Paul J. (2003), “The Debate on the Identity of ‘Alevi Kurds’.” In: Paul J. White/Joost Jongerden (eds.) Turkey’s Alevi Enigma: A Comprehensive Overview. Leiden: Brill, pp. 17–32.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adi bin Musafir veya Adi bin Musafir veya Adi bin Misafir Arapca عدي بن مسافر الاموي Seyh Adi bin Musafir el Umavvi Kurtce Sex Adiye Samiye kurre Misafiri Musafir in oglu Samli Seyh Adi Sex Adi Lalise Lalis li Seyh Adi 1075 1162 Adavv iyye Sufi tarikati nin kurucusudur Seyh Adi olarak da bilinir Seyh Adi TapinagiHayatiSeyh Adi 1075 te Bekaa Vadisinde dunyaya geldi Imam Gazali ile Kadiri tarikatinin kurucusu olan Abdulkadir Geylani den de etkilendi 1116 da Mekke yi ziyaret ettikten sonra Kuzey Irak a Lalis e gelip eski Manatsir a yerlesti Adavv iyye Sufi tarikatiSeyh Adi bin Musafir el Umavvi 12 yuzyilda Zerdustluk iceren farkli mahalli dini Kurt inaclarini Islam Sufiligi ile kaynastirmak suretiyle Yazdaniligin kollarindan biri olan ve Eziditi dininin temelini teskil eden Adavv iyye Osmanlica عداوية Sufi tarikatini kurdu Baslangic donemlerinde Yezidiler Mogollarin istilasinda olusan Guc boslugu ndan istifade ederek Seyh Adi nin felsefi goruslerinin isigi altida kendi dinlerini gelistirdiler Adavv iyye tarikati silsilesi Seyh Adi bin Musafir el Umavi Seyh Sekhr Ebu l Bereket Seyh Adi ibn Sakhr Seyh el Hasan ibn Adi Seyh Seraf ed Din bin el Hasan Seyh Fakhr ed Din bin Adi mechul OlumuOcak 1162 de vefat ederek Lalis teki dergaha gomuldu Bu yuzden Lalis Yezidiler icin kutsal toprak oldu Seyh Adi nin vefatindan sonra yegeni Seyh Sekhr Ebu l Bereket yerine gecti KaynakcaMehmet Sait CAKAR Yezidilik Tarih ve Metinler Vadi Yayinlari Ankara 2007 ISBN 975 6768 87 7 Ayrica bakinizAlevilik Hurufilik NebatilerAlicilik Imamet NizarilikBabailik Imamiye NusayrilikBabilik Bahailik Isikcilik SabiilikBatinilik Ismaililik SafeviyyeBektasilik Isnaaseriyye VefailikCaferilik Karmatilik YarsanilikDedebabalik Kizilbaslik YarsanizmDurzilik Luvi mitolojisi YezidilikGnostisizm Mani dini ZerdustlukHarabatilik Mustalilik ZurvanizmDis baglantilarAn Inquiry into the Religious Tenets of the Yezeedees George Percy Badger 1852 22 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunyadinleri com Turkce Dinlerin Tarafsiz Bulusma Adresi 31 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Devil Worship The Sacred Books and Traditions of the Yezidiz Isya Joseph 1919 16 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Peacock Angel Being Some Account of Votaries of a Secret Cult and Their Sanctuaries E S Drower 1941 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Shaikh Adi Sufism and the Kurds Zourab Aloian olu kirik baglanti Being Yezidi Ermenistan in Yezidi kimlik politikasi uzerine Onnik Krikorian 2004 28 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lost in Translation Michael Yon tarafindan Irak in Yezdinar koyunde yapilan ruportaj Haziran 6 2005 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Beginning of the Universe photos and a description of Yezidi life in Lalish Iraq Michael J Totten February 22 2006 22 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Armenia Yezidi Identity Battle Institute for War amp Peace Reporting Onnik Krikorian 2 November 2006 11 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Basvuru kitaplariKurt AlevileriBumke Peter 1979 Kizilbas Kurden in Dersim Tunceli Turkei Marginalitat und Haresie Anthropos 74 530 548 Gezik Erdal 2000 Etnik Politik Dinsel Sorunlar Baglaminda Alevi Kurtler Ankara Van Bruinessen Martin 1997 In K Kehl Bodrogi B Kellner Heinkele amp A Otter Beaujean eds Syncretistic Religious Communities in the Near East Leiden Brill Van Bruinessen Martin 1996 Kurds Turks and the Alevi revival in Turkey 25 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Middle East Report No 200 pp 7 10 NB The online version is expanded from its original publication White Paul J 2003 The Debate on the Identity of Alevi Kurds In Paul J White Joost Jongerden eds Turkey s Alevi Enigma A Comprehensive Overview Leiden Brill pp 17 32