Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve karşı savunmasız olan kullanılmıştır.Ekim 2023) () ( |
Özel Harp Dairesi, Soğuk Savaş dönemi Türkiyesi'nde, Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde ABD'nin gizli servisi CIA ve NATO iş birliği ile kurulduğu ileri sürülen gizli örgüt.
Özel Harp Dairesi | |
---|---|
Etkin | 22 Eylül 1952-1992 |
Ülke | Türkiye |
Bağlılık | Türk Silahlı Kuvvetleri |
Sınıfı | Özel kuvvet |
Görevi | Gayrinizami harp |
Parçası | Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı |
Tarihi
1952 yılındaki ABD belgelerine göre Kurmay Albay Emin Çobanoğlu’nun talebi üzerine psikolojik savaş departmanı için ABD tarafından örgütlenme şeması gönderildi. İlk olarak 1952 yılında "Hususi ve Yardımcı Muharip Birlikleri" adıyla kurulmuş, 1953 yılında Seferberlik Tetkik Kurulu adını almıştır. 1970 yılında ise Özel Harp Dairesi adını almıştır.Körfez Savaşı'ndan sonra dış tehlikelerin belirmesi ve Irak'ın kuzeyinden tehditler gelmesi nedeniyle 1992 yılında yerleşkesi ve yapısı değiştirilerek yerine Özel Kuvvetler Komutanlığı kurulmuştur.
Görevi
İşgal durumlarında direniş faaliyetlerini başlatarak düşmanı yıpratma ve engellemekle görevlidir. Bunun için daha önceden askerliğini yapmış kişiler seçilirdi. Sefer görev emri verilebilecek yedek personelden arazide görev yapacak olanlar siyah kuvvet, meskûn mahallerde görev yapacak olanlar ise beyaz kuvvet olarak adlandırılır, görev yeteneğini kaybeden personel ise turuncu olarak adlandırılırdı. Direnişte kullanılmak üzeri belirli bölgelerde toprak altına gömülü silah ve mühimmat bulunduruldu.
Kontrgerilla
Avrupa'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra muhaliflerin (o dönem komünistlerin) iktidara gelmesini önlemek için kurulan "Gladio" adlı kontrgerilla örgütünün Türkiye'deki uzantısına siyasi literatürde Özel Harp Dairesi, eylemleri gerçekleştirenlere ise Kontrgerilla denmiştir.NATO'nun Özel Harp talimnamelerine göre, üye ülkelerde kurulan NATO birimleri, Türkiye'de önce Seferberlik Tetkik Kurulu adıyla örgütlenmiş sonra doğrudan Genelkurmay Başkanlığına bağlı Özel Harp Dairesi çatısı altında ve bunun sivil uzantısı Kontrgerilla olarak faaliyet yürütmüştür.
Seferberlik Tetkik Kurulu
Seferberlik Tetkik Kurulu, 1952 yılında ABD'lilerin teklifiyle Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde gizlice kurulmuş bir teşkilattır. STK'nin amacı, Sovyetler Birliği'nin Türkiye'yi işgal etmesi hâlinde milisleri silahlandırarak gerilla direnişini örgütlemekti. Üyelik yapısı gizli tutulan bu kurulun mali kaynağı, Millî Savunma Bakanlığı tarafından Ankara'da tahsis edilen arazide kurulan Amerikan Yardım Heyeti (JUSMAT) tarafından sağlanıyordu. SSCB'ye karşı kurulmuş olmasına rağmen ilk olarak Kıbrıs'taki Türk direnişini örgütlemekte ve Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) kurulmasında kullanıldı, daha sonra 1960'lı yıllarda başlayan öğrenci ve işçi hareketlerini bastırmak için kullanıldı.
STK, 1967'de Tuğgeneral Cihat Akyol tarafından Özel Harp Dairesi'ne dönüştürüldü.
Özel Harp Dairesi
1967'de Özel Harp Dairesi adını alan oluşum, Kıbrıs Harekatı'ndan sonra 5 Şubat 1975 tarihinde başlayan ABD ambargosu nedeniyle maddi zorluklar yaşadı. Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar, ödeneği kesilen ÖHD için dönemin Başbakanı Bülent Ecevit'ten örtülü ödenek desteği talep edince ÖHD'nin varlığı ortaya çıktı.
1970'li yılların başında ÖHD'nin başında bulunmuş olan Orgeneral Kemal Yamak, sonradan yaptığı açıklamada, Amerikalıların her yıl düzenli olarak ÖHD'ye 1 milyon ABD Doları hibe ettiğini itiraf etti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Genelkurmay, Siyah Kuvvetler-Beyaz Kuvvetleri anlattı | FAİLİ BELLİ". 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2021.
- ^ "Meclis'te dikkat çeken 'Özel Harp' diyaloğu". 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ . Serbestiyet. 13 Haziran 2023. 13 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.
- ^ "Efsane gerçekmiş! | GAZETE VATAN". 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Genelkurmay 'yok' denilen özel kuvvetleri ayrıntılarıyla anlattı | Agos". 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "- BİR SİNSİ OYUN". 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ "İşte dağları titreten özel timler". 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ "Bu işte bir MİT yeniği var". 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ "TSK: Özel Kuvvetler Komutanlığı Yasal - Haber". 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ "TSK'dan siyah - beyaz bilgi notu". 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Efsane gerçekmiş! - Haberler Milliyet". 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Siyah ve beyaz kuvvet açıklaması". 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Genelkurmay Beyaz Kuvvetleri Anlattı". 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Yüz binlerce sivil Özel Harpçi var - Son Dakika Haberleri". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
- ^ "Devletin 'derin' sivilleri - Son Dakika Haberler". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
- ^ Mehmet Ali Birand, 12 Eylül Saat 04:00, Karacan Yayınları, 12. Baskı Temmuz 1985 s.89
- ^ "Gladio ve Özel Harp'in 57 yıllık tarihi". 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ . 32. Gün. 19 Nisan 2019. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ "İtalya'nın yaptığını Türkiye de yapabilir". 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ "Özel Harp ve TMT Kıbrıslı Türkleri kurtarmak için kuruldu - Güncel Haberler Milliyet". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ "'Kıbrıs'ta cami bile yaktık' | Gündem Haberleri". 25 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ https://m.haberler.com/ozel-harp-dairesi-nin-kurucusu-emekli-albay-tansu-2249399-haberi/[]
- ^ Suavi Aydın, Yüksel Taşkın (2014). 1960'tan Günümüze Türkiye Tarihi (2014 bas.). İstanbul: İletişim Yayınları. ss. 75-76. ISBN .
- ^ a b Aydın & Taşkın, a.g.e. s. 264.
- ^ Haber7. "Özel Harp Komutanlığı'nın 59 yıllık sırrı". Haber7. 31 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ "NATO Gladio istedi reddettik - Son Dakika Haberleri". 1 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
Askeriye ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve baglanti olumune karsi savunmasiz olan yalin URL ler kullanilmistir Maddenin dogrulanabilir kalmasini ve maddede tutarli bir kaynak biciminin surdurulebilmesini saglamak adina lutfen bunlari tamamlayin Ekim 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ozel Harp Dairesi Soguk Savas donemi Turkiyesi nde Genelkurmay Baskanligi bunyesinde ABD nin gizli servisi CIA ve NATO is birligi ile kuruldugu ileri surulen gizli orgut Ozel Harp DairesiEtkin22 Eylul 1952 1992Ulke TurkiyeBaglilikTurk Silahli KuvvetleriSinifiOzel kuvvetGoreviGayrinizami harpParcasiTurk Silahli Kuvvetleri Genelkurmay BaskanligiTarihi1952 yilindaki ABD belgelerine gore Kurmay Albay Emin Cobanoglu nun talebi uzerine psikolojik savas departmani icin ABD tarafindan orgutlenme semasi gonderildi Ilk olarak 1952 yilinda Hususi ve Yardimci Muharip Birlikleri adiyla kurulmus 1953 yilinda Seferberlik Tetkik Kurulu adini almistir 1970 yilinda ise Ozel Harp Dairesi adini almistir Korfez Savasi ndan sonra dis tehlikelerin belirmesi ve Irak in kuzeyinden tehditler gelmesi nedeniyle 1992 yilinda yerleskesi ve yapisi degistirilerek yerine Ozel Kuvvetler Komutanligi kurulmustur GoreviIsgal durumlarinda direnis faaliyetlerini baslatarak dusmani yipratma ve engellemekle gorevlidir Bunun icin daha onceden askerligini yapmis kisiler secilirdi Sefer gorev emri verilebilecek yedek personelden arazide gorev yapacak olanlar siyah kuvvet meskun mahallerde gorev yapacak olanlar ise beyaz kuvvet olarak adlandirilir gorev yetenegini kaybeden personel ise turuncu olarak adlandirilirdi Direniste kullanilmak uzeri belirli bolgelerde toprak altina gomulu silah ve muhimmat bulunduruldu KontrgerillaAvrupa da II Dunya Savasi ndan sonra muhaliflerin o donem komunistlerin iktidara gelmesini onlemek icin kurulan Gladio adli kontrgerilla orgutunun Turkiye deki uzantisina siyasi literaturde Ozel Harp Dairesi eylemleri gerceklestirenlere ise Kontrgerilla denmistir NATO nun Ozel Harp talimnamelerine gore uye ulkelerde kurulan NATO birimleri Turkiye de once Seferberlik Tetkik Kurulu adiyla orgutlenmis sonra dogrudan Genelkurmay Baskanligina bagli Ozel Harp Dairesi catisi altinda ve bunun sivil uzantisi Kontrgerilla olarak faaliyet yurutmustur Seferberlik Tetkik KuruluSeferberlik Tetkik Kurulu 1952 yilinda ABD lilerin teklifiyle Genelkurmay Baskanligi bunyesinde gizlice kurulmus bir teskilattir STK nin amaci Sovyetler Birligi nin Turkiye yi isgal etmesi halinde milisleri silahlandirarak gerilla direnisini orgutlemekti Uyelik yapisi gizli tutulan bu kurulun mali kaynagi Milli Savunma Bakanligi tarafindan Ankara da tahsis edilen arazide kurulan Amerikan Yardim Heyeti JUSMAT tarafindan saglaniyordu SSCB ye karsi kurulmus olmasina ragmen ilk olarak Kibris taki Turk direnisini orgutlemekte ve Turk Mukavemet Teskilati TMT kurulmasinda kullanildi daha sonra 1960 li yillarda baslayan ogrenci ve isci hareketlerini bastirmak icin kullanildi STK 1967 de Tuggeneral Cihat Akyol tarafindan Ozel Harp Dairesi ne donusturuldu Ozel Harp Dairesi1967 de Ozel Harp Dairesi adini alan olusum Kibris Harekati ndan sonra 5 Subat 1975 tarihinde baslayan ABD ambargosu nedeniyle maddi zorluklar yasadi Donemin Genelkurmay Baskani Orgeneral Semih Sancar odenegi kesilen OHD icin donemin Basbakani Bulent Ecevit ten ortulu odenek destegi talep edince OHD nin varligi ortaya cikti 1970 li yillarin basinda OHD nin basinda bulunmus olan Orgeneral Kemal Yamak sonradan yaptigi aciklamada Amerikalilarin her yil duzenli olarak OHD ye 1 milyon ABD Dolari hibe ettigini itiraf etti Ayrica bakinizKemal Yamak Sabri YirmibesogluKaynakca Genelkurmay Siyah Kuvvetler Beyaz Kuvvetleri anlatti FAILI BELLI 25 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2021 Meclis te dikkat ceken Ozel Harp diyalogu 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 Serbestiyet 13 Haziran 2023 13 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2023 Efsane gercekmis GAZETE VATAN 3 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 Genelkurmay yok denilen ozel kuvvetleri ayrintilariyla anlatti Agos 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 BIR SINSI OYUN 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2020 Iste daglari titreten ozel timler 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2020 Bu iste bir MIT yenigi var 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2020 TSK Ozel Kuvvetler Komutanligi Yasal Haber 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 TSK dan siyah beyaz bilgi notu 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 Efsane gercekmis Haberler Milliyet 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 Siyah ve beyaz kuvvet aciklamasi 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 Genelkurmay Beyaz Kuvvetleri Anlatti 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2020 Yuz binlerce sivil Ozel Harpci var Son Dakika Haberleri 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2020 Devletin derin sivilleri Son Dakika Haberler 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2020 Mehmet Ali Birand 12 Eylul Saat 04 00 Karacan Yayinlari 12 Baski Temmuz 1985 s 89 Gladio ve Ozel Harp in 57 yillik tarihi 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2020 32 Gun 19 Nisan 2019 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2023 Italya nin yaptigini Turkiye de yapabilir 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2020 Ozel Harp ve TMT Kibrisli Turkleri kurtarmak icin kuruldu Guncel Haberler Milliyet 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2020 Kibris ta cami bile yaktik Gundem Haberleri 25 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2020 https m haberler com ozel harp dairesi nin kurucusu emekli albay tansu 2249399 haberi olu kirik baglanti Suavi Aydin Yuksel Taskin 2014 1960 tan Gunumuze Turkiye Tarihi 2014 bas Istanbul Iletisim Yayinlari ss 75 76 ISBN 978 975 05 1462 3 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Aydin amp Taskin a g e s 264 Haber7 Ozel Harp Komutanligi nin 59 yillik sirri Haber7 31 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2023 NATO Gladio istedi reddettik Son Dakika Haberleri 1 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2020 Askeriye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz