Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İp Baskılı Seramik kültürü (İngilizce: Corded Ware;Almanca: Schnurkeramik; Fransızca: céramique cordée; Felemenkçe: touwbekercultuur), Avrupa'da MÖ 2900 ile 2350 dolaylarında, geç Neolitik dönem, Bakır Çağı ve erken Tunç Çağı'nda var olmuş arkeolojik kültür. İp Baskılı Seramik kültürü, batıda Ren Nehri'nden doğuda Volga Nehri'ne kadar uzanan Kuzey Avrupa, Orta Avrupa ve Doğu Avrupa bölgelerini içine almış geniş bir alanı kapsamaktaydı.
İp Baskılı Seramik kültürü halkının genetik olarak Yamna kültürü halkı ile yakın bir ilişki içinde olduğu ve bunun doğudan Avrupa'nın kalbine büyük bir göçü belgeledeği çeşitli çevrelerce savunulmuştur. İp Baskılı Seramik kültürü, Proto-Cermence ve Proto-Balto-Slav gibi Hint-Avrupa dillerini yaymış olabileceği düşünülmektedir. Kültür ayrıca Proto-Hint-İran dili konuşmuş daha sonraki Sintaşta kültürüyle de genetik bir yakınlık göstermektedir.
Terminoloji
İp Baskılı Seramik kültürü (Almanca: Schnurkeramik-Kultur, Felemenkçe: touwbekercultuur, Fransızca: ceramique cordée, İngilizce: Corded Ware) ilk kez 1883 yılında Alman arkeolog Friedrich Klopfleisch tarafından tanıtıldı.Seramiklerde bulunmuş ip baskısına benzeyen süslemeler bu ismin verilmesine vesile olmuştur. Bu kültüre ait bir alt kültür olan Tek Mezar kültürü terimi, çeşitli eserler ile çömelmiş pozisyonda gömülmüş bireylere uygulanmış tümülüs mezar geleneklerinden gelir. Kültürün başka bir alt kültürü olan Savaş Baltası kültürü ise, erkek mezarlarında bulunmuş taştan yapılmış savaş baltaları yüzünden bu şekilde isimlendirilmiştir.
Coğrafya
İp Baskılı Seramik kültürü, günümüzde Almanya, Hollanda, Danimarka, Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya, Belarus, Çekya, Avusturya, Macaristan, Slovakya, İsviçre, kuzeybatı Romanya, kuzey Ukrayna ve Rusya’nın Avrupa kesiminin yanı sıra Norveç kıyıları ve İsveç ve Finlandiya’nın güney kısımlarında var olmuştur. Geç Eneolitik/Erken Tunç Çağı'nda, İp Baskılı Seramik kültürü, diğer bozkır kültürleriyle karışarak neredeyse tüm Balkan Yarımadası'nı da kapsamıştır.
Hint-Avrupa dilleri konuşan grupları ile ilişkileri
Kökenler
İp Baskılı Seramik kültürünün kökenleri ve dağılışı, Hint-Avrupalı halkların anayurtlarını araştırırken karşılaşılan ana sorunlarından biridir. Kültürün, önceki kültürlere kıyasla göreceli yerleşim eksikliği nedeniyle Yamna kültürününkine benzer göçebe, pastoral bir ekonomiye sahip olduğu ve bunun sonucunda Hint-Avrupalı bir kavim olduğu düşünülmektedir. Geniş yayılış alanı aynı zamanda Hint-Avrupa dillerinin yayıldığı varsayılan zamanda hızlı bir genişlemeye işaret etmektedir.
Bu nedenden ötürü İp Baskılı Seramik kültürü bir zamanlar ilk at ve tekerlekli araç kullanımı, Hint-Avrupa dillerinin yayılımı ve Hint-Avrupalıların kökenleri ile ilişkilendirilmiştir. Ancak günümüzde Kurgan hipotezi Hint-Avrupa dillerinin kökenlerini ve yayılımını açıklamak için en yaygın kabul edilen öneri olduğu için, bu fikir önemini yitirdi.
Avrupa'daki Hint-Avrupa dillerinin oluşumu
İp Baskılı Seramik kültürü Avrupa'daki Hint-Avrupa dillerinin Bakır ve Bronz Çağlarda yayılmasında merkezi bir rol oynamıştır. Mallory kültürün, Kelt, Cermen, Baltık, Slav ve muhtemelen İtalya'nın Hint-Avrupa dillerinden bazılarının tarih öncesi ortak atası olabileceğini belirtmiştir. Yine de Mallory, Kablolu Gereçlerin Güneydoğu Avrupa'dan türetilen Yunanca, İliryalı, Trakya ve Doğu Italik'i hesaba katamadığını da belirtti. Anthony’ye göre, İp Baskılı Seramik kültürü, Kuzey Avrupa’ya Cermen, Baltık ve Slav dillerini getirmiş olabilir.
Ekonomi
Kültüre ait çok az yerleşim keşfedildiğinden ötürü kültürün sadece göçebelerden oluştuğu düşünülmekteydi. Bununla birlikte, kültüre ait çeşitli yerleşik tarımsal kalıntılar bulunması üzerine bu görüş değişmiştir. Güneydoğu Polonya'da bulunan Bronocice'deki kültüre ait bölgelerde ekmeklik buğday ve arpa izleri de bulunmuştur. Muhtemelen öküzler tarafından çekilmiş tekerlekli taşıtlara ait kanıtlarda bulunmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
- ^ a b c Beckerman, Sandra Mariët (2015). Corded Ware Coastal Communities: Using ceramic analysis to reconstruct third millennium BCE societies in the Netherlands. Leiden: Sidestone Press. 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2019. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Beckerman" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Haak, W. (1 Haziran 2015). "Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe". Nature. 522 (207–211). ss. 207-211. arXiv:1502.02783 $2. Bibcode:2015Natur.522..207H. doi:10.1038/nature14317. (PMC) 5048219 $2. (PMID) 25731166.
- ^ Allentoft, Morten; Sikora, Martin (2015). . Nature. 522 (7555). ss. 167-172. Bibcode:2015Natur.522..167A. doi:10.1038/nature14507. (PMID) 26062507. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
- ^ a b c Karel Sklenář, Archaeology in Central Europe: The First 500 Years(Leicester: Leicester University Press; New York: St. Martin's Press, 1983), 120.
- ^ Aleksandar Bulatović (Spring–Yaz 2014). "Corded Ware in the Central and Southern Balkans: A Consequence of Cultural Interaction or an Indication of Ethnic Change?". . 42 (1–2). 30 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
- ^ a b c Mallory 1997, ss. 127-128.
- ^ Asya Pereltsvaig and Martin Lewis 2015. The Indo-European Controversy: Facts and Fallacies in Historical Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
- ^ Mallory 1999, s. 108; 244-250.
- ^ Anthony 2007, s. 360.
- ^ a b Mallory 1999, s. 108.
- ^ Anthony 2007, s. 367.
Kaynakça
- Allentoft, Morten E. (11 Haziran 2015). "Population genomics of bronze Age Eurasia". Nature. Cilt 522.
- Anthony, David W. (2007). The Horse, the Wheel, and Language: How Bronze-Age riders from the Eurasian steppes shaped the modern world. Princeton University Press.
- Gimbutas, Marija (1997). Dexter, Miriam Robbins; Jones-Bley, Karlene (Ed.). The Kurgan culture and the Indo-Europeanization of Europe: Selected articles from 1952 to 1993. Washington, DC: Institute for the Study of Man. ISBN . 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
- Haak, Wolfgang (2015). "Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe". Nature. 522 (7555). ss. 207-211. arXiv:1502.02783 $2. Bibcode:2015Natur.522..207H. doi:10.1038/nature14317. (PMC) 5048219 $2. (PMID) 25731166.
- Lazaridis, Iosif; Haak, Wolfgang; Patterson, Nick; Anthony, David; Reich, David (2015). "Supplementary Information 11. Relevance of ancient DNA to the problem of Indo-European language dispersals". Massive migration from the steppe is a source for Indo-European languages in Europe.
- Lindquist, H (1993). Historien om Sverige (İsveççe).
- Mallory, J. P. (1997). Encyclopedia of Indo-European Culture. . ISBN . 22 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
- Mallory, J.P. (1999). In Search of the Indo-Europeans (freprint bas.). Thames and Hudson.
- Østmo, Einar (1996). "The Indo-European question: A Norwegian perspective". Huld, Martin E; Jones-Bley, Karlene (Ed.). The Indo-Europeanization of Northern Europe. Journal of Indo-European Studies Monograph. Washington, DC: Institute for the Study of Man. ss. 23-41.
Dış bağlantılar
- Gibbons, Ann (10 Haziran 2015). . Science. AAAS. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ip Baskili Seramik kulturu Ingilizce Corded Ware Almanca Schnurkeramik Fransizca ceramique cordee Felemenkce touwbekercultuur Avrupa da MO 2900 ile 2350 dolaylarinda gec Neolitik donem Bakir Cagi ve erken Tunc Cagi nda var olmus arkeolojik kultur Ip Baskili Seramik kulturu batida Ren Nehri nden doguda Volga Nehri ne kadar uzanan Kuzey Avrupa Orta Avrupa ve Dogu Avrupa bolgelerini icine almis genis bir alani kapsamaktaydi Kulturun cografi dagilimi kirmizi Ip Baskili Seramik kulturu halkinin genetik olarak Yamna kulturu halki ile yakin bir iliski icinde oldugu ve bunun dogudan Avrupa nin kalbine buyuk bir gocu belgeledegi cesitli cevrelerce savunulmustur Ip Baskili Seramik kulturu Proto Cermence ve Proto Balto Slav gibi Hint Avrupa dillerini yaymis olabilecegi dusunulmektedir Kultur ayrica Proto Hint Iran dili konusmus daha sonraki Sintasta kulturuyle de genetik bir yakinlik gostermektedir TerminolojiIp Baskili Seramik kulturu Almanca Schnurkeramik Kultur Felemenkce touwbekercultuur Fransizca ceramique cordee Ingilizce Corded Ware ilk kez 1883 yilinda Alman arkeolog Friedrich Klopfleisch tarafindan tanitildi Seramiklerde bulunmus ip baskisina benzeyen suslemeler bu ismin verilmesine vesile olmustur Bu kulture ait bir alt kultur olan Tek Mezar kulturu terimi cesitli eserler ile comelmis pozisyonda gomulmus bireylere uygulanmis tumulus mezar geleneklerinden gelir Kulturun baska bir alt kulturu olan Savas Baltasi kulturu ise erkek mezarlarinda bulunmus tastan yapilmis savas baltalari yuzunden bu sekilde isimlendirilmistir CografyaIp Baskili Seramik kulturu gunumuzde Almanya Hollanda Danimarka Polonya Litvanya Letonya Estonya Belarus Cekya Avusturya Macaristan Slovakya Isvicre kuzeybati Romanya kuzey Ukrayna ve Rusya nin Avrupa kesiminin yani sira Norvec kiyilari ve Isvec ve Finlandiya nin guney kisimlarinda var olmustur Gec Eneolitik Erken Tunc Cagi nda Ip Baskili Seramik kulturu diger bozkir kulturleriyle karisarak neredeyse tum Balkan Yarimadasi ni da kapsamistir Hint Avrupa dilleri konusan gruplari ile iliskileriIp baskili seramikler Museum fur Vor und Fruhgeschichte Berlin MO 2500 Kokenler Ip Baskili Seramik kulturunun kokenleri ve dagilisi Hint Avrupali halklarin anayurtlarini arastirirken karsilasilan ana sorunlarindan biridir Kulturun onceki kulturlere kiyasla goreceli yerlesim eksikligi nedeniyle Yamna kulturununkine benzer gocebe pastoral bir ekonomiye sahip oldugu ve bunun sonucunda Hint Avrupali bir kavim oldugu dusunulmektedir Genis yayilis alani ayni zamanda Hint Avrupa dillerinin yayildigi varsayilan zamanda hizli bir genislemeye isaret etmektedir Bu nedenden oturu Ip Baskili Seramik kulturu bir zamanlar ilk at ve tekerlekli arac kullanimi Hint Avrupa dillerinin yayilimi ve Hint Avrupalilarin kokenleri ile iliskilendirilmistir Ancak gunumuzde Kurgan hipotezi Hint Avrupa dillerinin kokenlerini ve yayilimini aciklamak icin en yaygin kabul edilen oneri oldugu icin bu fikir onemini yitirdi Avrupa daki Hint Avrupa dillerinin olusumu Ip Baskili Seramik kulturu Avrupa daki Hint Avrupa dillerinin Bakir ve Bronz Caglarda yayilmasinda merkezi bir rol oynamistir Mallory kulturun Kelt Cermen Baltik Slav ve muhtemelen Italya nin Hint Avrupa dillerinden bazilarinin tarih oncesi ortak atasi olabilecegini belirtmistir Yine de Mallory Kablolu Gereclerin Guneydogu Avrupa dan turetilen Yunanca Iliryali Trakya ve Dogu Italik i hesaba katamadigini da belirtti Anthony ye gore Ip Baskili Seramik kulturu Kuzey Avrupa ya Cermen Baltik ve Slav dillerini getirmis olabilir EkonomiKulture ait cok az yerlesim kesfedildiginden oturu kulturun sadece gocebelerden olustugu dusunulmekteydi Bununla birlikte kulture ait cesitli yerlesik tarimsal kalintilar bulunmasi uzerine bu gorus degismistir Guneydogu Polonya da bulunan Bronocice deki kulture ait bolgelerde ekmeklik bugday ve arpa izleri de bulunmustur Muhtemelen okuzler tarafindan cekilmis tekerlekli tasitlara ait kanitlarda bulunmustur Ayrica bakinizMjolnir UkkoKaynakca 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2019 Arsivlenmis kopya 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2019 a b c Beckerman Sandra Mariet 2015 Corded Ware Coastal Communities Using ceramic analysis to reconstruct third millennium BCE societies in the Netherlands Leiden Sidestone Press 29 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2019 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Beckerman adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Haak W 1 Haziran 2015 Massive migration from the steppe was a source for Indo European languages in Europe Nature 522 207 211 ss 207 211 arXiv 1502 02783 2 Bibcode 2015Natur 522 207H doi 10 1038 nature14317 PMC 5048219 2 PMID 25731166 Allentoft Morten Sikora Martin 2015 Nature 522 7555 ss 167 172 Bibcode 2015Natur 522 167A doi 10 1038 nature14507 PMID 26062507 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2019 a b c Karel Sklenar Archaeology in Central Europe The First 500 Years Leicester Leicester University Press New York St Martin s Press 1983 120 Aleksandar Bulatovic Spring Yaz 2014 Corded Ware in the Central and Southern Balkans A Consequence of Cultural Interaction or an Indication of Ethnic Change 42 1 2 30 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2019 a b c Mallory 1997 ss 127 128 Asya Pereltsvaig and Martin Lewis 2015 The Indo European Controversy Facts and Fallacies in Historical Linguistics Cambridge Cambridge University Press Mallory 1999 s 108 244 250 Anthony 2007 s 360 a b Mallory 1999 s 108 Anthony 2007 s 367 KaynakcaAllentoft Morten E 11 Haziran 2015 Population genomics of bronze Age Eurasia Nature Cilt 522 Anthony David W 2007 The Horse the Wheel and Language How Bronze Age riders from the Eurasian steppes shaped the modern world Princeton University Press Gimbutas Marija 1997 Dexter Miriam Robbins Jones Bley Karlene Ed The Kurgan culture and the Indo Europeanization of Europe Selected articles from 1952 to 1993 Washington DC Institute for the Study of Man ISBN 9780941694568 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2019 Haak Wolfgang 2015 Massive migration from the steppe was a source for Indo European languages in Europe Nature 522 7555 ss 207 211 arXiv 1502 02783 2 Bibcode 2015Natur 522 207H doi 10 1038 nature14317 PMC 5048219 2 PMID 25731166 Lazaridis Iosif Haak Wolfgang Patterson Nick Anthony David Reich David 2015 Supplementary Information 11 Relevance of ancient DNA to the problem of Indo European language dispersals Massive migration from the steppe is a source for Indo European languages in Europe Lindquist H 1993 Historien om Sverige Isvecce Mallory J P 1997 Encyclopedia of Indo European Culture Taylor amp Francis ISBN 978 1884964985 22 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2015 Mallory J P 1999 In Search of the Indo Europeans freprint bas Thames and Hudson Ostmo Einar 1996 The Indo European question A Norwegian perspective Huld Martin E Jones Bley Karlene Ed The Indo Europeanization of Northern Europe Journal of Indo European Studies Monograph Washington DC Institute for the Study of Man ss 23 41 Dis baglantilarGibbons Ann 10 Haziran 2015 Science AAAS 10 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2019