İskilipli Mehmed Âtıf Hoca (1875, Toyhane - 4 Şubat 1926, Ankara), Türk imam, müderris.
İskilipli Mehmed Âtıf Hoca | |
---|---|
Doğum | Mehmed Âtıf 1875 Toyhane, Bayat, Çorum, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 4 Şubat 1926 (51 yaşında) Ankara, Türkiye |
Ölüm sebebi | İdam |
Defin yeri | İskilip Gülbaba Mezarlığı |
Meslek | İmam |
Din | İslam |
İlk yılları ve eğitimi
Babası Akkoyunlu aşiretinin İmamoğulları ailesinden gelen Hasan Kethüdaoğlu Mehmed Ali Ağa, annesi Mekke'den göç etmiş, Arap Ben-î Hattab aşiretinden Nazlı Hanım'dı. 1875 yılında, Bayat'ın Toyhane köyünde doğdu. Altı aylıkken öksüz kalan Mehmed Âtıf, dedesi Hasan Kethüda'nın himayesinde yetişti.
Köy hocasından başladığı tahsiline 1891'den itibaren iki sene İskilip'te devam etti. 1893'ün Nisan ayında İstanbul'a gelerek medrese eğitimine burada devam etti. 1902'de medresedeki öğrenimini tamamladı.
Müderrislik ve yazarlık hayatı
1905 yılında, İstanbul'daki Fatih Camii'nde ders vermeye başladı. Bir ara Şeyhülislam tarafından Bodrum'a sürüldü. Burada para toplarken ihbar edilmesi üzerine, eski medrese arkadaşlarından Kırımlı İbrahim Efendi'nin pasaportuyla Kırım'a kaçtı.II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'a döndü ve sonraları katıldığı 31 Mart İsyanı'nda tutuklandı. 1913'te, Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi olayında suçlu bulunarak 5,5 yıllığına Sinop'a sürüldü. Serbest kaldıktan sonra müderrisliğe devam eden Mehmed Âtıf Hoca, 15 Şubat 1919'da kurulan Cemiyet-i Müderrisin'in kurucuları arasında yer aldı.
İskilipli Âtıf, Şapka Devrimi'nden önce yayımlamış olduğu Frenk Mukallitliği ve Şapka risalesinde Müslümanları amel-iman bütünlüğüne davet ediyordu. Müslümanların Müslüman olmayanların kılık kıyafet ve kültürel alışkanlıklarına benzemeye çalışmasının caiz olmadığını söylüyordu. Bir Müslüman ile Hristiyan'ın veya bir Yahudi'nin kılık kıyafetinden ayırt edilebileceğini, hatta edilmesi gerektiğini savunuyordu. Kendi ifadeleriyle "Batı medeniyeti ancak insanın hayvani ve cismani yönüne hizmet ediyor"du.
Teâlî-i İslâm Cemiyeti üyeliği ve Millî Mücadele aleyhine dağıtılan beyanname
19 Şubat 1919'da kurulan Müderrisîn Cemiyeti'nin ikinci başkanı iken Cemiyet'in 24 Kasım 1919'da genel kurul toplantısındaki karar gereğince Teâlî-i İslâm Cemiyeti ismini aldı ve Mustafa Sabri Efendi'nin şeyhülislam olması üzerine başkanlığa İskilipli Mehmed Âtıf Hoca getirildi. Cemiyet, ilk olarak İzmir'in Yunanlar tarafından işgalini protesto eden ve yeni bir tehlike olarak ortaya çıkan Bolşevizm'e ve işgal kuvvetlerine karşı beyannameler yayımladı. Anadolu'nun çeşitli yerlerinde şubeleri açıldı. Teâlî-i İslâm Cemiyeti'nin Konya şubesi 1920 tarihli TBMM seçimlerine katılmak istemişlerdir. Mustafa Kemal Paşa da bunda bir mahzur görmemiştir.
İstanbul hükûmetinin baskıları sonucu meşihat makamınca hazırlanıp Teâlî-i İslâm Cemiyeti adına Millî Mücadele aleyhinde dağıtılan bir beyannâme cemiyeti töhmet altında bıraktı. Böyle bir beyannamenin hazırlandığını öğrenen Tâhirü'l-Mevlevî, İskilipli Mehmed Âtıf Hoca ve diğer bazı üyeler buna tepki gösterdiler. Yapılan müzakerede Mustafa Sabri Efendi'nin damadı cemiyetin beyannâmeyi kabul etmesini, aksi durumda vatana hıyanet sayılacağını söyledi, ancak beyannamenin aleyhinde olanların daha güçlü olduğunu görünce kabul edilse de edilmese de hükûmetin bu beyannâmeyi Anadolu'ya göndereceğini söyledi. Bu yoğun baskı altında yapılan oylamada kabul ve ret oylarının eşit gelmesi üzerine o sırada başkan olan İskilipli Mehmed Âtıf Hoca'nın olumsuz oy vermesiyle beyannâme usûlen reddedildi; buna rağmen mühürsüz ve imzasız olarak Yunan uçaklarından Anadolu üzerine atıldı.
Yargılanması ve idamı ile ilgili tartışmalar
26 Aralık 1925'te, Frenk Mukallitliği ve Şapka risalesini yayımlayan ve dağıtanlarla birlikte, 13 kolluk kuvveti gözetiminde Ankara'ya gönderildi. 26 Ocak 1926 Salı günü Ankara İstiklâl mahkemesinde yargılandı. Risaleyi kanunun çıkarılmasından önce yayımlamış olduğunu, içerikleriyle ilgili görüşlerinden vazgeçmemiş olduğunu, bununla birlikte kanuna karşı bir harekette bulunmadığı şeklinde bir ilk savunma yaptı. Mahkeme başkanının şapka ve sarığı karşılaştırarak, ikisinin de bez parçasından ibaret olduğunu söylemesine karşılık, hakimin arkasındaki bayrağı göstererek onun ham maddesinin İngiliz bayrağının ham maddesiyle aynı olduğunu ancak birinin Türk, diğerinin ise İngiliz bayrağı olduğunu söyleyerek cevap verdi.
Savcı, İskilipli Âtıf için 3 yıl hapis cezası istedi. Mahkeme, müdafaa için bir gün sonraya bırakıldı. Ancak İskilipli Âtıf savunma haklarından tümüyle vazgeçtiğini belirtti. Ertesi gün, mahkeme reisi Ali Çetinkaya, savunma yapmaya gerek görmeyen İskilipli Âtıf'ı idama mahkûm etti. İskilipli Âtıf 1 hafta sonra Ankara Samanpazarı Meydanı'nda asıldı.
Ölümünden sonra Ankara'da bulunan mezarı, 2009 yılı başında bulunduğu park yerinden alınarak İskilip Gülbaba Mezarlığı'na taşınmıştır. Mezar yeri değişikliği 2010 yılı başında kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
Hürriyet gazetesi yazarı Rahmi Turan 5 Aralık 2011 tarihli makalesinde Bülent Arınç'a cevaben Âtıf Hoca'nın idam edilmesinin nedeninin Frenk Mukallitliği ve Şapka adlı risalesi olmadığını, vatan hainliği yaptığı iddiasıyla yargılandığını ve Âtıf Hoca'nın bir savunma yapmadığını yazar. Rahmi Turan'a göre vatan hainliği ile suçlanmasının nedeni şuydu: Âtıf Hoca, Teâlî-i İslâm Cemiyeti'nin başkanı idi, bu cemiyet tarafından hazırlanan ve Yunan uçakları tarafından Anadolu'ya atılarak dağıtılan Millî Mücadele karşıtı bir beyannamesi (fetva) sebebiyle yargılanmıştır. Ancak, muhtemelen Tahir'ül Mevlevi ve Âtıf Hoca dışındaki cemiyet üyeleri tarafından imzalanarak Anadolu'ya dağıtılan ve İstiklal Savaşı'nı yürüten Kuvâ-yi Milliyeciler için çok ağır ifade ve ithamlarla dolu bu bildiri sonrasında da Âtıf Hoca'nın cemiyet başkanlığında devam etmesi İstiklal Mahkemeleri'nde suçlu bulunması için yeterli görülmüştür.
Frenk Mukallitliği ve Şapka risalesiyle ilgili ilk davada Giresun'da beraat eden İskilipli Âtıf, kendisine yasak konulmasına rağmen kitapların dağıtımını sürdürdüğü iddiasıyla ikinci kez Ankara'da yargılandığında geçmişi de tekrar incelenir. Devlet, Şeyh Said İsyanı'ndan sonra artık daha dikkatlidir. Bu nedenle TBMM'de 25 Şubat 1925 tarihinde kabul edilen "Dini ve Dinin Kutsal Kavramlarını Siyasete Alet Edenler Hakkında Kanun"a göre dini kullanıp halkı kışkırtanların vatan haini sayılacakları belirtilmiştir. Kurtuluş Savaşı yıllarında ihaneti görülmüş fakat sonradan affedilmiş kişilerle ilgili kayıtlar Şeyh Said İsyanı'ndan sonra yeniden değerlendirilmiştir. İskilipli Âtıf'ın sicili de gündeme gelmiştir. Sonuçta Ankara İstiklal Mahkemesi İskilipli Âtıf'ı Türk Ceza Kanunu'nun 55. Maddesi'nin "TC'nin Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu'nun tamamen veya kısmen tağyir ... veya ifayı vazifeden menine cebren teşebbüs edenler idam olunur, diyen muharrer fırkası mucibince" vatana ihanet suçundan idam etmiştir. Ayrıca aynı mahkeme İskilipli Âtıf'la birlikte yargılanan Babaeski Müftüsü Ali Rıza'ya da idam cezası vermiştir. Çünkü Mahkeme, Müftü Ali Rıza'nın da Yunan işgaline karşı direnilmemesi için çalışmalar yaptığını belgelemiştir. Bu iki idam dışında Ankara İstiklal Mahkemesinde yargılanan diğer hocalar ya beraat etmiş ya da hafif cezalar almıştır. Ömer Rıza (Doğrul), Tâhirü'l-Mevlevî, Elmalılı Hamdi (Yazır), Ahmed Hamdi (Akseki) gibi hocalar da yargılanmış ama suçsuz oldukları için beraat etmişlerdir.
Eserleri
- Mîrât-ül İslâm
- İslâm Yolu
- İslâm Çığırı
- Dîn-i İslâm'da Men-i Müskirât
- Nazar-ı Şeriatta Kuvve-i Berriye ve Bahriyye
- Tesettür-ü Şer'î
- Muâyenet-üt Talebe
- Medeniyyet-i Şer'iyye
- Frenk Mukallitliği ve Şapka
Adının verildiği yerler ve tepkiler
İskilipli Âtıf'ın adı Türkiye'nin bazı yerlerindeki cadde, cami, hastane ve parklara verildi. Bu kararlar, kamuoyunun bir kesiminde tepkiyle karşılandı.
2012 yılında Çorum'da yapılan parka "İskilipli Atıf Hoca Parkı" adı verildi. Açılışı dönemin başbakan yardımcısı Bülent Arınç yaptı.
2012 yılında Çorum'un İskilip ilçesindeki devlet hastanesinin adı "İskilip Atıf Hoca Devlet Hastanesi" olarak değiştirildi.
2015 yılında Çorum'un İskilip ilçesindeki devlete ait yükseköğrenim kız öğrenci yurduna "İskilipli Atıf Hoca Yurdu" adı verildi.
2016 yılında İstanbul Bahçeşehir'de yapılan camiye "İskilipli Atıf Hoca Camii" adı verildi.
İlgili filmler
- (İskilipli Atıf Hoca / Kelebekler Sonsuza Uçar) (Yönetmen: Mesut Uçakan)
Kaynakça
- Kocahanoğlu, Osman Selim (Eylül 2012). Atatürk'e Kurulan Pusu: İzmir Suikastinin İçyüzü (4. bas.). İstanbul: Temel Yayınları. ISBN .
- ^ a b TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 22, sayfa:583
- ^ a b c Kocahanoğlu, Osman Selim; sf. 60
- ^ SILAY, MEHMET (2010). İskilipli Atıf Hoca. Düşün Yayıncılık. ISBN .
- ^ a b c d Kocahanoğlu, Osman Selim; sf. 61
- ^ a b c Halife Sonrası Şartlarda İslamcılığın Öz-Diyar Algısı, Yasin Aktay, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce Ansiklopedisi, 6. Cilt, İslamcılık
- ^ Tarık Zafer Tunaya, Türkiye'de Siyasal Partiler Cilt 2, Sayfa:384-385
- ^ TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt:40, sayfa:207
- ^ Doğan, İbrahim (4 Ocak 2015). . Aksiyon. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ . SicakGundem.com. 6 Aralık 2015. 7 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ Kağan, Oğuz (5 Aralık 2011). . GuncelMeydan.com. 8 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ Özdemir, Ayla (21 Eylül 2016). "İskilipli Atıf'ı anan KYK'ya Sinan Meydan'dan tarih dersi!". Sözcü. 23 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2023.
- ^ . 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta İskilipli Âtıf Hoca ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iskilipli Mehmed Atif Hoca 1875 Toyhane 4 Subat 1926 Ankara Turk imam muderris Iskilipli Mehmed Atif HocaDogumMehmed Atif 1875 Toyhane Bayat Corum Osmanli ImparatorluguOlum4 Subat 1926 51 yasinda Ankara TurkiyeOlum sebebiIdamDefin yeriIskilip Gulbaba MezarligiMeslekImamDinIslamIlk yillari ve egitimiBabasi Akkoyunlu asiretinin Imamogullari ailesinden gelen Hasan Kethudaoglu Mehmed Ali Aga annesi Mekke den goc etmis Arap Ben i Hattab asiretinden Nazli Hanim di 1875 yilinda Bayat in Toyhane koyunde dogdu Alti aylikken oksuz kalan Mehmed Atif dedesi Hasan Kethuda nin himayesinde yetisti Koy hocasindan basladigi tahsiline 1891 den itibaren iki sene Iskilip te devam etti 1893 un Nisan ayinda Istanbul a gelerek medrese egitimine burada devam etti 1902 de medresedeki ogrenimini tamamladi Muderrislik ve yazarlik hayati1905 yilinda Istanbul daki Fatih Camii nde ders vermeye basladi Bir ara Seyhulislam tarafindan Bodrum a suruldu Burada para toplarken ihbar edilmesi uzerine eski medrese arkadaslarindan Kirimli Ibrahim Efendi nin pasaportuyla Kirim a kacti II Mesrutiyet in ilanindan sonra Istanbul a dondu ve sonralari katildigi 31 Mart Isyani nda tutuklandi 1913 te Mahmud Sevket Pasa nin oldurulmesi olayinda suclu bulunarak 5 5 yilligina Sinop a suruldu Serbest kaldiktan sonra muderrislige devam eden Mehmed Atif Hoca 15 Subat 1919 da kurulan Cemiyet i Muderrisin in kuruculari arasinda yer aldi Iskilipli Atif Sapka Devrimi nden once yayimlamis oldugu Frenk Mukallitligi ve Sapka risalesinde Muslumanlari amel iman butunlugune davet ediyordu Muslumanlarin Musluman olmayanlarin kilik kiyafet ve kulturel aliskanliklarina benzemeye calismasinin caiz olmadigini soyluyordu Bir Musluman ile Hristiyan in veya bir Yahudi nin kilik kiyafetinden ayirt edilebilecegini hatta edilmesi gerektigini savunuyordu Kendi ifadeleriyle Bati medeniyeti ancak insanin hayvani ve cismani yonune hizmet ediyor du Teali i Islam Cemiyeti uyeligi ve Milli Mucadele aleyhine dagitilan beyanname19 Subat 1919 da kurulan Muderrisin Cemiyeti nin ikinci baskani iken Cemiyet in 24 Kasim 1919 da genel kurul toplantisindaki karar geregince Teali i Islam Cemiyeti ismini aldi ve Mustafa Sabri Efendi nin seyhulislam olmasi uzerine baskanliga Iskilipli Mehmed Atif Hoca getirildi Cemiyet ilk olarak Izmir in Yunanlar tarafindan isgalini protesto eden ve yeni bir tehlike olarak ortaya cikan Bolsevizm e ve isgal kuvvetlerine karsi beyannameler yayimladi Anadolu nun cesitli yerlerinde subeleri acildi Teali i Islam Cemiyeti nin Konya subesi 1920 tarihli TBMM secimlerine katilmak istemislerdir Mustafa Kemal Pasa da bunda bir mahzur gormemistir Istanbul hukumetinin baskilari sonucu mesihat makaminca hazirlanip Teali i Islam Cemiyeti adina Milli Mucadele aleyhinde dagitilan bir beyanname cemiyeti tohmet altinda birakti Boyle bir beyannamenin hazirlandigini ogrenen Tahiru l Mevlevi Iskilipli Mehmed Atif Hoca ve diger bazi uyeler buna tepki gosterdiler Yapilan muzakerede Mustafa Sabri Efendi nin damadi cemiyetin beyannameyi kabul etmesini aksi durumda vatana hiyanet sayilacagini soyledi ancak beyannamenin aleyhinde olanlarin daha guclu oldugunu gorunce kabul edilse de edilmese de hukumetin bu beyannameyi Anadolu ya gonderecegini soyledi Bu yogun baski altinda yapilan oylamada kabul ve ret oylarinin esit gelmesi uzerine o sirada baskan olan Iskilipli Mehmed Atif Hoca nin olumsuz oy vermesiyle beyanname usulen reddedildi buna ragmen muhursuz ve imzasiz olarak Yunan ucaklarindan Anadolu uzerine atildi Yargilanmasi ve idami ile ilgili tartismalarIdamindan once Iskilipli Atif 26 Aralik 1925 te Frenk Mukallitligi ve Sapka risalesini yayimlayan ve dagitanlarla birlikte 13 kolluk kuvveti gozetiminde Ankara ya gonderildi 26 Ocak 1926 Sali gunu Ankara Istiklal mahkemesinde yargilandi Risaleyi kanunun cikarilmasindan once yayimlamis oldugunu icerikleriyle ilgili goruslerinden vazgecmemis oldugunu bununla birlikte kanuna karsi bir harekette bulunmadigi seklinde bir ilk savunma yapti Mahkeme baskaninin sapka ve sarigi karsilastirarak ikisinin de bez parcasindan ibaret oldugunu soylemesine karsilik hakimin arkasindaki bayragi gostererek onun ham maddesinin Ingiliz bayraginin ham maddesiyle ayni oldugunu ancak birinin Turk digerinin ise Ingiliz bayragi oldugunu soyleyerek cevap verdi Savci Iskilipli Atif icin 3 yil hapis cezasi istedi Mahkeme mudafaa icin bir gun sonraya birakildi Ancak Iskilipli Atif savunma haklarindan tumuyle vazgectigini belirtti Ertesi gun mahkeme reisi Ali Cetinkaya savunma yapmaya gerek gormeyen Iskilipli Atif i idama mahkum etti Iskilipli Atif 1 hafta sonra Ankara Samanpazari Meydani nda asildi Olumunden sonra Ankara da bulunan mezari 2009 yili basinda bulundugu park yerinden alinarak Iskilip Gulbaba Mezarligi na tasinmistir Mezar yeri degisikligi 2010 yili basinda kamuoyunun bilgisine sunulmustur Hurriyet gazetesi yazari Rahmi Turan 5 Aralik 2011 tarihli makalesinde Bulent Arinc a cevaben Atif Hoca nin idam edilmesinin nedeninin Frenk Mukallitligi ve Sapka adli risalesi olmadigini vatan hainligi yaptigi iddiasiyla yargilandigini ve Atif Hoca nin bir savunma yapmadigini yazar Rahmi Turan a gore vatan hainligi ile suclanmasinin nedeni suydu Atif Hoca Teali i Islam Cemiyeti nin baskani idi bu cemiyet tarafindan hazirlanan ve Yunan ucaklari tarafindan Anadolu ya atilarak dagitilan Milli Mucadele karsiti bir beyannamesi fetva sebebiyle yargilanmistir Ancak muhtemelen Tahir ul Mevlevi ve Atif Hoca disindaki cemiyet uyeleri tarafindan imzalanarak Anadolu ya dagitilan ve Istiklal Savasi ni yuruten Kuva yi Milliyeciler icin cok agir ifade ve ithamlarla dolu bu bildiri sonrasinda da Atif Hoca nin cemiyet baskanliginda devam etmesi Istiklal Mahkemeleri nde suclu bulunmasi icin yeterli gorulmustur Frenk Mukallitligi ve Sapka risalesiyle ilgili ilk davada Giresun da beraat eden Iskilipli Atif kendisine yasak konulmasina ragmen kitaplarin dagitimini surdurdugu iddiasiyla ikinci kez Ankara da yargilandiginda gecmisi de tekrar incelenir Devlet Seyh Said Isyani ndan sonra artik daha dikkatlidir Bu nedenle TBMM de 25 Subat 1925 tarihinde kabul edilen Dini ve Dinin Kutsal Kavramlarini Siyasete Alet Edenler Hakkinda Kanun a gore dini kullanip halki kiskirtanlarin vatan haini sayilacaklari belirtilmistir Kurtulus Savasi yillarinda ihaneti gorulmus fakat sonradan affedilmis kisilerle ilgili kayitlar Seyh Said Isyani ndan sonra yeniden degerlendirilmistir Iskilipli Atif in sicili de gundeme gelmistir Sonucta Ankara Istiklal Mahkemesi Iskilipli Atif i Turk Ceza Kanunu nun 55 Maddesi nin TC nin Teskilat i Esasiye Kanunu nun tamamen veya kismen tagyir veya ifayi vazifeden menine cebren tesebbus edenler idam olunur diyen muharrer firkasi mucibince vatana ihanet sucundan idam etmistir Ayrica ayni mahkeme Iskilipli Atif la birlikte yargilanan Babaeski Muftusu Ali Riza ya da idam cezasi vermistir Cunku Mahkeme Muftu Ali Riza nin da Yunan isgaline karsi direnilmemesi icin calismalar yaptigini belgelemistir Bu iki idam disinda Ankara Istiklal Mahkemesinde yargilanan diger hocalar ya beraat etmis ya da hafif cezalar almistir Omer Riza Dogrul Tahiru l Mevlevi Elmalili Hamdi Yazir Ahmed Hamdi Akseki gibi hocalar da yargilanmis ama sucsuz olduklari icin beraat etmislerdir EserleriMirat ul Islam Islam Yolu Islam Cigiri Din i Islam da Men i Muskirat Nazar i Seriatta Kuvve i Berriye ve Bahriyye Tesettur u Ser i Muayenet ut Talebe Medeniyyet i Ser iyye Frenk Mukallitligi ve SapkaAdinin verildigi yerler ve tepkilerIskilipli Atif in adi Turkiye nin bazi yerlerindeki cadde cami hastane ve parklara verildi Bu kararlar kamuoyunun bir kesiminde tepkiyle karsilandi 2012 yilinda Corum da yapilan parka Iskilipli Atif Hoca Parki adi verildi Acilisi donemin basbakan yardimcisi Bulent Arinc yapti 2012 yilinda Corum un Iskilip ilcesindeki devlet hastanesinin adi Iskilip Atif Hoca Devlet Hastanesi olarak degistirildi 2015 yilinda Corum un Iskilip ilcesindeki devlete ait yuksekogrenim kiz ogrenci yurduna Iskilipli Atif Hoca Yurdu adi verildi 2016 yilinda Istanbul Bahcesehir de yapilan camiye Iskilipli Atif Hoca Camii adi verildi Ilgili filmlerIskilipli Atif Hoca Kelebekler Sonsuza Ucar Yonetmen Mesut Ucakan KaynakcaKocahanoglu Osman Selim Eylul 2012 Ataturk e Kurulan Pusu Izmir Suikastinin Icyuzu 4 bas Istanbul Temel Yayinlari ISBN 978 975 410 064 8 a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 22 sayfa 583 a b c Kocahanoglu Osman Selim sf 60 SILAY MEHMET 2010 Iskilipli Atif Hoca Dusun Yayincilik ISBN 6054195484 a b c d Kocahanoglu Osman Selim sf 61 a b c Halife Sonrasi Sartlarda Islamciligin Oz Diyar Algisi Yasin Aktay Modern Turkiye de Siyasi Dusunce Ansiklopedisi 6 Cilt Islamcilik Tarik Zafer Tunaya Turkiye de Siyasal Partiler Cilt 2 Sayfa 384 385 TDV Islam Ansiklopedisi cilt 40 sayfa 207 Dogan Ibrahim 4 Ocak 2015 Aksiyon 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 SicakGundem com 6 Aralik 2015 7 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2013 Kagan Oguz 5 Aralik 2011 GuncelMeydan com 8 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2013 Ozdemir Ayla 21 Eylul 2016 Iskilipli Atif i anan KYK ya Sinan Meydan dan tarih dersi Sozcu 23 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2023 13 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 13 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 13 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Iskilipli Atif Hoca ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir