115 Antakya depremi, 13 Aralık 115 tarihinde Antakya'da meydana gelen ve yüzey dalgası büyüklüğü 7.5 Ms, günümüz ölçümleri ile mercalli şiddet ölçeğinde tahmini ise maksimum XI. (Aşırı) yoğunlukta meydana gelen deprem. Antakya ve çevresinde yaklaşık 260.000 kişinin ölümüne sebebiyet verdiği düşünülen ve çok ciddi maddi hasara neden olan deprem, günümüzde Türkiye coğrafyası sınırları içerisinde en çok can kaybına sebep olan deprem olarak kayıtlara geçmiştir.
Yerel tarih | 13 Aralık 115 |
---|---|
Büyüklük | 7.5 Ms |
Merkez üs | Antakya, Suriye Eyaleti, Roma İmparatorluğu 36°06′N 36°06′E / 36.1°K 36.1°D |
Fay | Ölü Deniz Transform Fayı |
Maks. şiddet | XI (Aşırı) |
Tsunami | Evet |
Etkilenen ülkeler/bölgeler | Roma İmparatorluğu (Günümüzde Türkiye ve Suriye) |
Kayıplar | ~260.000 ölü |
Tetiklediği tsunami dalgaları Caesarea Maritima limanına çok ciddi hasarlar vermiştir. Dönemin Roma İmparatoru Trajan, halefi Hadrianus ve konsül Perslere karşı yaptıkları seferde kışı geçirmek için konakladıkları sırada yakalanmıştır. Marcus Pedo Vergilianus ölmüş, Trajan ve Hadrianus hafif yaralarla atlatmıştır. Depremden hemen sonra şehri tekrar inşa etme çalışmalarına başlamışlardır.Daphne’nin kaynakları ile Antioch arasında uzanan 6 km uzunluğundaki su kemeri ciddi şekilde hasar gördüğü için Traianus yeni bir su kemeri inşa etmeye başladı veya daha önce inşa ettiği mevcut bir su kemerini onardı. Traianus projeyi bitirecek kadar yaşamadığı için su kemeri üzerindeki çalışmalar Hadrianus tarafından tamamlandı.
Depremden bir yıl sekiz ay sonra, 11 Ağustos MS 117’de Hadrianus, Antioch’daki ordu tarafından imparator ilan edildi. Roma’ya ulaşmak için yola çıktığı 117 Eylül’e kadar şehirde kaldı.
Hasar
Cassius Dio, depremi Roma Tarihi kitabında yazmıştır. Antakya'yı, Trajan orada sefer sırasında kışladığı için imparatorluğun her yerinden seyahat eden askerler ve birçok siville dolu olarak tanımlıyor. Depremin yüksek bir kükreme sesiyle başladığını ve ardından yerin şiddetli bir şekilde sallanmaya başladığını, ağaçların ve insanların havaya atıldığını, düşen enkaz parçalarıyla çok sayıda insan öldüğünü, pek çok insanın enkaz altında kaldığını, takip eden günlerde artçı depremlerin devam ettiğini, enkaz altında kalanların açlıktan öldüğünü yazmıştır.
Trajan bir pencereden çıkarak kaldığı evden kurtulmayı başarmış ve sadece hafif yaralar almıştır. Artçı sarsıntılardan kaynaklanan tehlike nedeniyle, maiyetiyle birlikte açık hipodromda konaklamıştır.
Depremde Epemiye'de yerle bir olmuş, Beyrut ciddi hasar almış, depremin tetiklediği tsunami dalgaları Lübnan sahili boyunca özellikle Kayserya ve Yavne'de çok ciddi hasarlar vermiştir. Caeserea Maritima'daki liman muhtemelen tsunami tarafından tahrip edilmiştir. Bu yorum, limanın dışında bulunan yarım metre kalınlığındaki tsunami yatağının tarihlenmesine dayanmaktadır.
Bildirilen 260.000 ölü sayısı kesin değildir, çünkü yalnızca son yüz yılın kayıtlarında görünmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c "Comments for the Significant Earthquake". 19 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2012.
- ^ . 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2012.
- ^ Fant, Clyde E.,. A guide to biblical sites in Greece and Turkey. Reddish, Mitchell Glenn, 1953-. New York. ISBN . OCLC 62872231.
- ^ "BOOK 54", Cassius Dio: The Augustan Settlement, Liverpool University Press, ss. 68-117, 1 Aralık 1990, ISBN , erişim tarihi: 11 Ağustos 2020
- ^ a b Bennett, Julian. (1997). Trajan : optimus princeps : a life and times. Londra: Routledge. ISBN . OCLC 56756930.
- ^ a b "Canada's Ten Largest Earthquakes". 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
115 Antakya depremi 13 Aralik 115 tarihinde Antakya da meydana gelen ve yuzey dalgasi buyuklugu 7 5 Ms gunumuz olcumleri ile mercalli siddet olceginde tahmini ise maksimum XI Asiri yogunlukta meydana gelen deprem Antakya ve cevresinde yaklasik 260 000 kisinin olumune sebebiyet verdigi dusunulen ve cok ciddi maddi hasara neden olan deprem gunumuzde Turkiye cografyasi sinirlari icerisinde en cok can kaybina sebep olan deprem olarak kayitlara gecmistir 115 Antakya depremiSuriye haritasinda gosterTurkiye haritasinda gosterYerel tarih13 Aralik 115Buyukluk7 5 Ms Merkez usAntakya Suriye Eyaleti Roma Imparatorlugu 36 06 N 36 06 E 36 1 K 36 1 D 36 1 36 1FayOlu Deniz Transform FayiMaks siddetXI Asiri TsunamiEvetEtkilenen ulkeler bolgeler Roma Imparatorlugu Gunumuzde Turkiye ve Suriye Kayiplar 260 000 olu Tetikledigi tsunami dalgalari Caesarea Maritima limanina cok ciddi hasarlar vermistir Donemin Roma Imparatoru Trajan halefi Hadrianus ve konsul Perslere karsi yaptiklari seferde kisi gecirmek icin konakladiklari sirada yakalanmistir Marcus Pedo Vergilianus olmus Trajan ve Hadrianus hafif yaralarla atlatmistir Depremden hemen sonra sehri tekrar insa etme calismalarina baslamislardir Daphne nin kaynaklari ile Antioch arasinda uzanan 6 km uzunlugundaki su kemeri ciddi sekilde hasar gordugu icin Traianus yeni bir su kemeri insa etmeye basladi veya daha once insa ettigi mevcut bir su kemerini onardi Traianus projeyi bitirecek kadar yasamadigi icin su kemeri uzerindeki calismalar Hadrianus tarafindan tamamlandi Depremden bir yil sekiz ay sonra 11 Agustos MS 117 de Hadrianus Antioch daki ordu tarafindan imparator ilan edildi Roma ya ulasmak icin yola ciktigi 117 Eylul e kadar sehirde kaldi HasarCassius Dio depremi Roma Tarihi kitabinda yazmistir Antakya yi Trajan orada sefer sirasinda kisladigi icin imparatorlugun her yerinden seyahat eden askerler ve bircok siville dolu olarak tanimliyor Depremin yuksek bir kukreme sesiyle basladigini ve ardindan yerin siddetli bir sekilde sallanmaya basladigini agaclarin ve insanlarin havaya atildigini dusen enkaz parcalariyla cok sayida insan oldugunu pek cok insanin enkaz altinda kaldigini takip eden gunlerde artci depremlerin devam ettigini enkaz altinda kalanlarin acliktan oldugunu yazmistir Trajan bir pencereden cikarak kaldigi evden kurtulmayi basarmis ve sadece hafif yaralar almistir Artci sarsintilardan kaynaklanan tehlike nedeniyle maiyetiyle birlikte acik hipodromda konaklamistir Depremde Epemiye de yerle bir olmus Beyrut ciddi hasar almis depremin tetikledigi tsunami dalgalari Lubnan sahili boyunca ozellikle Kayserya ve Yavne de cok ciddi hasarlar vermistir Caeserea Maritima daki liman muhtemelen tsunami tarafindan tahrip edilmistir Bu yorum limanin disinda bulunan yarim metre kalinligindaki tsunami yataginin tarihlenmesine dayanmaktadir Bildirilen 260 000 olu sayisi kesin degildir cunku yalnizca son yuz yilin kayitlarinda gorunmektedir Kaynakca a b c Comments for the Significant Earthquake 19 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2012 21 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2012 Fant Clyde E A guide to biblical sites in Greece and Turkey Reddish Mitchell Glenn 1953 New York ISBN 1 4237 4563 9 OCLC 62872231 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link BOOK 54 Cassius Dio The Augustan Settlement Liverpool University Press ss 68 117 1 Aralik 1990 ISBN 978 1 80034 647 5 erisim tarihi 11 Agustos 2020 a b Bennett Julian 1997 Trajan optimus princeps a life and times Londra Routledge ISBN 0 203 36056 7 OCLC 56756930 a b Canada s Ten Largest Earthquakes 2011