Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1387-1388 Osmanlı-Bulgar Savaşı, Osmanlı Devleti ile İkinci Bulgar İmparatorluğu arasında yapılan ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan askerî mücadeledir.
| Osmanlı-Bulgar Savaşı (1387-1388) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 I. Murad | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Bulgar Çarlığı  Dobruca Prensliği | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| I. Murat Çandarlı Ali Paşa | İvan Şişman  İvanko | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 30.000 | ?? | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Hafif | Ağır | ||||||||||
Savaş öncesi
Osmanlı Devleti'nin 1380'lerin başına kadar Balkanlardaki süratli genişlemesi sonucunda, Bulgar İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu ve Sırp Knezlikleri de Osmanlı tâbiyetini kabul etmiş ve haraç verir duruma düşmüşlerdi. Bunlardan Bulgar İmparatorluğu esasen üçe bölünmüş, kuzeybatıda Vidin Çarlığı ile kuzeydoğuda Dobruca Prensliği 1360'larda bağımsız devletçiklere dönüşmüş, merkezde ise Tırnovo merkezli devlet yaşam mücadelesi verir hale gelmişti.
1385 yılında I. Murad'ın Edirne'ye geçmesiyle Osmanlılar üç koldan tekrar hücuma geçtiler. Rumeli Beylerbeyi Timurtaş Paşa Vardar vadisinden ilerleyip Manastır, İştip ve Pirlepe'yi fethederken, Hayrettin Paşa da Arnavutluk'a doğru ilerleyerek Ohri'yi almış ve Zeta Prensliği'ne karşı Savra Zaferi'ni kazanarak Arnavutluk ve Epir'e girmişti. I. Murad ise ana ordusuyla Niş'i fethetmişti.
Bir diğer kol ise Sofya Kuşatması sonucunda Sofya'yı Osmanlı topraklarına katmıştı. Bununla birlikte Türk-Bulgar barışı devam ederken I. Murad'a tâbi Bulgar Çarı İvan Şişman'ın hakimiyetinde merkezî Bulgaristan ve Tuna güneyindeki topraklar kalmıştı.
1385 yılında bir kez daha Osmanlı tâbiyetini kabul etmiş olan Sırp despotu Lazar 'nde I. Murad'a ordusuyla eşlik etmiş, Konya'nın alınmasından sonra şehri yağmalayan Sırp askerlerinin idam edilmesi üzerine 1387 yılında Osmanlı Devleti'ne tâbiyetini sonlandırarak savaş açmıştı. Aynı yıl Kavala Şahin Paşa komutasındaki bir Türk akıncı birliği Ploşnik Muharebesi'nde büyük bir yenilgiye uğradı (bu yenilgiye uğrayan Osmanlıların ana ordusu olmasa da, Osmanlıların kuruluşlarından beri aldıkları ilk yenilgiydi). Bu galibiyetten cesaretlenen Bosna Krallığı ve Sırbistan Despotluğu Osmanlılara karşı bir Balkan ittifakı oluşturarak aralarına Bulgar Çarı İvan Şişman'ı da aldılar.
Savaş
Çandarlı Ali Paşa'nın ilk taarruzu
Bulgar Çarı İvan Şişman'ın Osmanlı karşıtı ittifaka katılmasıyla, Osmanlı Devleti de 1387'de Bulgar Krallığı'na savaş açtı.
Bu süreçte, Rumeli'deki diğer haraçgüzâr devletçiklerden Vidin Çarlığı ve ise Osmanlı Devleti'ne bağlılıklarını sürdürdüler. I. Murad, Karamanoğlu Beyliği tehdidine karşı cephe gerisini güvence altına almak için Timurtaş Paşa komutasında 5.000 kişilik bir orduyu Anadolu'da bırakarak 1388'de Rumeli'ye ilerledi ve haraçgüzar beyleri emrine çağırdı. Bulgar Kralı Şişman ve Dobruca Prensi Dobrotiç'in itaat etmemeleri üzerine, asıl hedefi Sırbistan olan I. Murad Rumeli'de de cephe gerisini teminat altına almak amacıyla ilk olarak Bulgaristan'ın etkisizleştirilmesine karar verdi.
Bu doğrultuda, Sadrazam Çandarlı Ali Paşa ve Timurtaş oğlu Yahşi Bey komutasında 30.000 kişilik bir orduyu Bulgar Kralı ve Dobruca Prensi üzerine gönderdi. Çandarlı Ali Paşa’nın stratejisi, kalelerin itaatini sağlayıp bir yerde uzun zaman kalmadan Çar Şişman’ı ele geçirmek veya itaate zorlamaktı. Bu çerçevede, Türk ordusunun taarruzu adeta bir yıldırım harekatı şeklinde gelişti. Aydos'un kuzeyinden yakınlarındaki Nadir Geçidinden (Nadir Derbendi) Balkan Dağları'nı aşan ordu ikiye ayrıldı. Timurtaş oğlu Yahşi Bey komutasındaki 5.000 kişilik birlik Pravadı'yı bir gece baskınıyla ele geçirirken, ana ordu ise başkent Tırnovo ve Şumnu'yu zaptetti. Varna'ya yönelik taarruz ise başarıya ulaşmazken, Bulgar Kralı Şişman da berkitilmiş Niğbolu'da mevzilenmişti.
Barış görüşmeleri
Ali Paşa Şumnu'da karargâhını kurarken, I. Murad da Yanbolu'ya ulaştı. Kral Şişman, direnecek gücü kalmadığı için, Çandarlı Ali Paşa'ya başvurarak I. Murad'la aracılık istedi. Çandarlı Ali Paşa da muvafakat göstererek Kral Şişman'ı I. Murad'ın huzuruna çıkardı. I. Murad Kral Şişman'ın itaatini kabul etmekle birlikte, yeniden barış için Krallığın diğer müstahkem mevkilerinden Silistre'nin Osmanlılara terkini ve ödenmemiş vergilerinin ödenmesini şart koştu.
Bulgaristan'la çatışmalar bir süredir durduğundan Çandarlı Ali Paşa da Doğan Bey komutasındaki bir akıncı birliğini Kosova'ya gönderdi. Bu birlik de birçok esirle geri döndü. Ali Paşa bu esirlerin Kral Şişman'a iadesi karşılığında Razgrad kalesinin teslimini talep etti. Ancak, Kral Şişman ne Razgrad'ı ne de taahhüt ettiği Silistre'yi teslim ettiği gibi, Silistre ve Niğbolu kalelerini berkitmeye koyuldu.
Çandarlı Ali Paşa'nın ikinci taarruzu ve barış
Bu suretle Bulgaristan'la savaşın ikinci safhası başladı. Çandarlı Ali Paşa Razgrad'ı aldı. Silistre ve 'yı da fethedip Niğbolu üzerine yürüdü. Her yönden kuşatılan Bulgar Kralı bir kez daha kayıtsız şartsız barış istedi. Çandarlı Ali Paşa tarafından 'da aile bireyleriyle birlikte I. Murad'a teslim edilen Kral Şişman bir kez daha affedilse de, Osmanlıların fetihlerini ve yeniden haraç vermeyi kabul etmek zorunda kaldı.
Savaş sonrası
Çandarlı Ali Paşa komutasındaki Türk ordusunun bu kesin zaferiyle, zaten 1373'ten beri Osmanlı Devleti'ne tâbi bir haraçgüzar devlet olarak varlığını sürdüren Bulgar Çarlığı toprakları iyice daralmış ve siyaseten can çekişen bir devletçiğe dönüştü (nitekim, beş yıl sonra [1393] Yıldırım Beyazıt bu devletçiğe kesin olarak son vererek topraklarını Osmanlı Devleti'ne kattı ve 1878 yılında tekrar özerkliğini kazanana kadar Bulgaristan Avrupa'nın siyasî haritasından silindi). Keza, Dobruca Prensliği da Çandarlı Ali Paşa'nın 1388 yılındaki ikinci harekâtında Silistre ve 'yı fethetmesiyle yeniden Osmanlı tâbiyetine girdi.
I. Murad da bu kaydadeğer zafer sonucu 1387 yılında Osmanlı Devleti aleyhine oluşmuş Balkan ittifakının doğu kanadını etkisiz hale getirip cephe gerisini güvence altına alarak seferinin asıl hedefi olan Sırbistan Despotluğu'na yönelme olanağı buldu. Bu çerçevede, müteakip sene (1389) Kosova Muharebesi'nden Osmanlılar muzaffer çıkarken, Bulgaristan'dan sonra Sırbistan'ın da müteakip yüzyıllardaki kaderi belli oldu.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- "Osmanlı-Macar İlişkileri: (Başlangıçtan Ankara Savaşı'na Kadar)", Prof. Dr. Hicran Yusufoğlu, Türk-Macar Dostluk Derneği Yayınları (1995), s. 34-35.
- "An Historical Geography of the Ottoman Empire", Donald Edgar Pitcher, Brill (1972), s. 45-46.
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c. 1
- İslam Ansiklopedisi, "Murad I" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (1994), c. 31, s. 160-162
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1387 1388 Osmanli Bulgar Savasi Osmanli Devleti ile Ikinci Bulgar Imparatorlugu arasinda yapilan ve Osmanlilarin kesin zaferiyle sonuclanan askeri mucadeledir Osmanli Bulgar Savasi 1387 1388 I MuradTarih1387 1388BolgeBulgaristanSebep1373 ten beri Osmanli Devleti ne tabi olan Bulgaristan in 1387 de Osmanli karsiti Balkan ittifakina katilmasiSonucKesin Osmanli zaferi Osmanli Bulgar baris anlasmasi 1388 Cografi DegisikliklerOsmanlilar Sumnu Razgrad ve Zistovi yi fethetti Silistre ye garnizon yerlestirdi zaptettigi baskent Tirnova yi ise baristan sonra yeniden Bulgaristan a biraktiTaraflarOsmanli ImparatorluguBulgar Carligi Dobruca PrensligiKomutanlar ve liderlerI Murat Candarli Ali PasaIvan Sisman IvankoGucler30 000 KayiplarHafifAgirSavas oncesiOsmanli genislemesi oncesinde 1350 lerde fiilen uce bolunmus Ikinci Bulgar Imparatorlugu Osmanli Devleti nin 1380 lerin basina kadar Balkanlardaki suratli genislemesi sonucunda Bulgar Imparatorlugu Dogu Roma Imparatorlugu ve Sirp Knezlikleri de Osmanli tabiyetini kabul etmis ve harac verir duruma dusmuslerdi Bunlardan Bulgar Imparatorlugu esasen uce bolunmus kuzeybatida Vidin Carligi ile kuzeydoguda Dobruca Prensligi 1360 larda bagimsiz devletciklere donusmus merkezde ise Tirnovo merkezli devlet yasam mucadelesi verir hale gelmisti Kral Ivan Sisman in tahta cikisinda 1371 Bulgaristan topraklari 1385 yilinda I Murad in Edirne ye gecmesiyle Osmanlilar uc koldan tekrar hucuma gectiler Rumeli Beylerbeyi Timurtas Pasa Vardar vadisinden ilerleyip Manastir Istip ve Pirlepe yi fethederken Hayrettin Pasa da Arnavutluk a dogru ilerleyerek Ohri yi almis ve Zeta Prensligi ne karsi Savra Zaferi ni kazanarak Arnavutluk ve Epir e girmisti I Murad ise ana ordusuyla Nis i fethetmisti Bir diger kol ise Sofya Kusatmasi sonucunda Sofya yi Osmanli topraklarina katmisti Bununla birlikte Turk Bulgar barisi devam ederken I Murad a tabi Bulgar Cari Ivan Sisman in hakimiyetinde merkezi Bulgaristan ve Tuna guneyindeki topraklar kalmisti 1385 yilinda bir kez daha Osmanli tabiyetini kabul etmis olan Sirp despotu Lazar nde I Murad a ordusuyla eslik etmis Konya nin alinmasindan sonra sehri yagmalayan Sirp askerlerinin idam edilmesi uzerine 1387 yilinda Osmanli Devleti ne tabiyetini sonlandirarak savas acmisti Ayni yil Kavala Sahin Pasa komutasindaki bir Turk akinci birligi Plosnik Muharebesi nde buyuk bir yenilgiye ugradi bu yenilgiye ugrayan Osmanlilarin ana ordusu olmasa da Osmanlilarin kuruluslarindan beri aldiklari ilk yenilgiydi Bu galibiyetten cesaretlenen Bosna Kralligi ve Sirbistan Despotlugu Osmanlilara karsi bir Balkan ittifaki olusturarak aralarina Bulgar Cari Ivan Sisman i da aldilar SavasCandarli Ali Pasa nin ilk taarruzu 1371 den sonra Osmanlilarin Bulgaristan daki ilerlemeleri Haritada 1361 olan Edirne nin fetih tarihi yanlis gosterilmistir Bulgar Cari Ivan Sisman in Osmanli karsiti ittifaka katilmasiyla Osmanli Devleti de 1387 de Bulgar Kralligi na savas acti Bu surecte Rumeli deki diger haracguzar devletciklerden Vidin Carligi ve ise Osmanli Devleti ne bagliliklarini surdurduler I Murad Karamanoglu Beyligi tehdidine karsi cephe gerisini guvence altina almak icin Timurtas Pasa komutasinda 5 000 kisilik bir orduyu Anadolu da birakarak 1388 de Rumeli ye ilerledi ve haracguzar beyleri emrine cagirdi Bulgar Krali Sisman ve Dobruca Prensi Dobrotic in itaat etmemeleri uzerine asil hedefi Sirbistan olan I Murad Rumeli de de cephe gerisini teminat altina almak amaciyla ilk olarak Bulgaristan in etkisizlestirilmesine karar verdi Bulgar Krali Ivan Sisman Bu dogrultuda Sadrazam Candarli Ali Pasa ve Timurtas oglu Yahsi Bey komutasinda 30 000 kisilik bir orduyu Bulgar Krali ve Dobruca Prensi uzerine gonderdi Candarli Ali Pasa nin stratejisi kalelerin itaatini saglayip bir yerde uzun zaman kalmadan Car Sisman i ele gecirmek veya itaate zorlamakti Bu cercevede Turk ordusunun taarruzu adeta bir yildirim harekati seklinde gelisti Aydos un kuzeyinden yakinlarindaki Nadir Gecidinden Nadir Derbendi Balkan Daglari ni asan ordu ikiye ayrildi Timurtas oglu Yahsi Bey komutasindaki 5 000 kisilik birlik Pravadi yi bir gece baskiniyla ele gecirirken ana ordu ise baskent Tirnovo ve Sumnu yu zaptetti Varna ya yonelik taarruz ise basariya ulasmazken Bulgar Krali Sisman da berkitilmis Nigbolu da mevzilenmisti Baris gorusmeleri Ali Pasa Sumnu da karargahini kurarken I Murad da Yanbolu ya ulasti Kral Sisman direnecek gucu kalmadigi icin Candarli Ali Pasa ya basvurarak I Murad la aracilik istedi Candarli Ali Pasa da muvafakat gostererek Kral Sisman i I Murad in huzuruna cikardi I Murad Kral Sisman in itaatini kabul etmekle birlikte yeniden baris icin Kralligin diger mustahkem mevkilerinden Silistre nin Osmanlilara terkini ve odenmemis vergilerinin odenmesini sart kostu Bulgaristan la catismalar bir suredir durdugundan Candarli Ali Pasa da Dogan Bey komutasindaki bir akinci birligini Kosova ya gonderdi Bu birlik de bircok esirle geri dondu Ali Pasa bu esirlerin Kral Sisman a iadesi karsiliginda Razgrad kalesinin teslimini talep etti Ancak Kral Sisman ne Razgrad i ne de taahhut ettigi Silistre yi teslim ettigi gibi Silistre ve Nigbolu kalelerini berkitmeye koyuldu Candarli Ali Pasa nin ikinci taarruzu ve baris Bu suretle Bulgaristan la savasin ikinci safhasi basladi Candarli Ali Pasa Razgrad i aldi Silistre ve yi da fethedip Nigbolu uzerine yurudu Her yonden kusatilan Bulgar Krali bir kez daha kayitsiz sartsiz baris istedi Candarli Ali Pasa tarafindan da aile bireyleriyle birlikte I Murad a teslim edilen Kral Sisman bir kez daha affedilse de Osmanlilarin fetihlerini ve yeniden harac vermeyi kabul etmek zorunda kaldi Savas sonrasiCandarli Ali Pasa komutasindaki Turk ordusunun bu kesin zaferiyle zaten 1373 ten beri Osmanli Devleti ne tabi bir haracguzar devlet olarak varligini surduren Bulgar Carligi topraklari iyice daralmis ve siyaseten can cekisen bir devletcige donustu nitekim bes yil sonra 1393 Yildirim Beyazit bu devletcige kesin olarak son vererek topraklarini Osmanli Devleti ne katti ve 1878 yilinda tekrar ozerkligini kazanana kadar Bulgaristan Avrupa nin siyasi haritasindan silindi Keza Dobruca Prensligi da Candarli Ali Pasa nin 1388 yilindaki ikinci harekatinda Silistre ve yi fethetmesiyle yeniden Osmanli tabiyetine girdi I Murad da bu kaydadeger zafer sonucu 1387 yilinda Osmanli Devleti aleyhine olusmus Balkan ittifakinin dogu kanadini etkisiz hale getirip cephe gerisini guvence altina alarak seferinin asil hedefi olan Sirbistan Despotlugu na yonelme olanagi buldu Bu cercevede muteakip sene 1389 Kosova Muharebesi nden Osmanlilar muzaffer cikarken Bulgaristan dan sonra Sirbistan in da muteakip yuzyillardaki kaderi belli oldu Ayrica bakinizI Kosova MuharebesiDis baglantilar Osmanli Macar Iliskileri Baslangictan Ankara Savasi na Kadar Prof Dr Hicran Yusufoglu Turk Macar Dostluk Dernegi Yayinlari 1995 s 34 35 An Historical Geography of the Ottoman Empire Donald Edgar Pitcher Brill 1972 s 45 46 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 1 Islam Ansiklopedisi Murad I maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 1994 c 31 s 160 162