13 sayısı, özellikle Hristiyanlık inancı tarafından uğursuz olarak kabul edilmiştir. 13 sayısı, 12'den sonraki ve 14'ten önceki bir tek tam sayıdır.
13, aynı zamanda bir asal sayıdır. Asal olmakla kalmaz, aynı zamanda bir ''lasa sayısı''dır. Lasa sayıları, tersten yazıldığında da asal olan sayılara denir. 13 de 31 de bir asal ve lasa sayısıdır. 13, bir Fibonacci sayısıdır ve dolayısıyla altın oranın bir parçasıdır.Arşimet katı cisimleri 13 tanedir.
Mitolojilerde 13
İskandinav mitolojisinde geçen bir öyküye göre, 12 tanrı Valhalla'da bir yemeğe davet edilir ve bir sofranın etrafında toplanırlar. Tam o sırada yanlarına davetsiz bir misafir gelir. Çok geçmeden 13. kişi olarak gelen ''Loki'' adlı bu kişi, sofradaki 12 tanrıdan en favorisi olan iyilik tanrısı Balder'ı öldürerek eğlenceyi bozar. Bu olay, İskandinav halklarının en gözde tanrısı olan Balder'ın ölümüyle sonuçlanan kavgaya yol açtığı için uğursuz kabul edilir.
Yunan mitolojisinde, tanrıların evi olan Olimpos Dağı'nda 12 tanrı oturur. Yunan mitolojisine en son katılan tanrı olan Dionysos için Hestia isimli tanrıça, Olimpos'tan ayrılarak insanlar arasında yaşamaya başlar. Böylece Olimpos'taki tanrı sayısı, kötü kabul edilen 13'e ulaşmaz.
Mezopotamya coğrafyasında 13
Mezopotamya'da ortaya çıkan, tarihin en eski ve en iyi korunmuş yazılı kanunları olan Hammurabi Kanunları'nda, 2 metrelik silindirik bir taşın üstüne çivi yazısıyla 282 madde yazılmıştır. Ancak 13. madde yoktur. Muhtemelen o dönemlerde bile 13 sayısının uğursuz olduğuna inanılıyordu.
Bugünkü İran topraklarında yaşayan Persler, ayın 13'ünde kötü şanstan ve kötü olaylardan kaçınmak için evlerinden çıkmazlarmış.
Hristiyanlıkta 13
Hristiyanlıkta 13 sayısının uğursuzluğu ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır.
Leonardo da Vinci'nin ''Son Akşam Yemeği'' adlı ünlü tablosunda, Hristiyan inanışına göre İsa'nın Roma askerleri tarafından yakalanıp çarmıha gerilmeden önceki akşam, havarileriyle birlikte yediği son yemek resmedilmiştir. Hatta bu resme bakınca, İsa'nın içlerinden birisinin kendisine ihanet edeceğini söylediği anı tam olarak görmekteyiz. Havarilerin yüzündeki şaşkınlık ifadesinin sebebi bu. ''Ama nasıl olur?'' der gibi bakıyorlar. Bu yemek masasında 13 kişi vardır ve yemeğe son katılan kişi, yani 13. kişi olan havari Yahuda, İsa'ya ihanet edip onu ele vermiştir.
Bu sebeple, sırf bu yüzden bugün bile Batı'da bazı lüks lokantalarda bir masanın etrafına 13 kişi oturmasına izin verilmez. İncil'de ise 13 sayısının uğursuzluğuyla ilgili herhangi bir ifade geçmemektedir.
Bir başka teoriye göre ise, İstanbul'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildiği yıl olan 1453 yılının rakamlarının toplamı 13 olduğu için uğursuzdur.
Günümüzde 13
- Dünyanın bazı lüks otellerinin asansörlerinde 13. kat düğmesi yoktur. Ayrıca 13 sayısını taşıyan odalar ve 13. katlar da yoktur.
- Dünyanın bazı başka yerlerinde evlerin kapı numaraları 13 olmasın diye ''12+1'' şeklinde yazılır.
- Tarot kartlarında 13. kart, ''ölüm'' kartıdır.
- Çoğu zaman yaşanan bazı tesadüfler, 13 sayısının uğursuzluğuna yorulmuştur. Örneğin 1970 yılında, NASA'nın insanlı Ay yolculuğunun 7. uçuşu olan ''Apollo 13'' projesinin başarısız olmasına neden olarak, isminde geçen 13 sayısı gösterilmektedir.
Şanslı 13
Tüm bunlara rağmen 13 sayısı bazı ülkelerde şanslı olarak görülmektedir. Örneğin İtalya, şanslı olarak görmektedir. İtalya'da uğursuz olarak görülen sayı 17'dir.
Öte yandan Amerika Birleşik Devletleri, 13 koloni yani bugünkü adıyla 13 eyalet tarafından kuruldu. O yüzden de doların üzerindeki tamamlanmamış piramitte 13 basamak, onun üzerindeki yazıda 13 harf, 13 yıldız, 13 ok, 13 yaprak gibi pek çok sembol bulunur.
1880'lerde bu 13 inanışı kırabilmek için bir ''13'ler kulübü'' kurulmuştur. Bu kulübün üyeleri -ki aralarında ABD başkanları da vardır- her ayın 13'ünde bir araya gelerek 13 kişilik sofralarda yemekler yemişlerdir.
13'ün uğursuzluğuyla ilgili bazı ilginç iddialar
13 sayısının Batılılar tarafından uğursuz olarak kabul edilmesi ile ilgili bazı değişik iddialar da bulunmaktadır. Konuyla ilgili olarak, Amerika’nın New York eyaletinde yer alan Buffalo Üniversitesi antropoloji doçenti Philips Stevens Jr. ile 2004 yılında yapılan bir röportajda, 13 sayısının uğursuz kabul edilme nedenlerinden bahsedilmiştir.
Tarikatların, batıl inançların ve kültürel kimliklerin kökenlerini inceleyen tanınmış bir antropolog olan Stevens, Batı kültürünün 13'üncü Cuma gününden korktuğunu ve "13" sayısının büyük olasılıkla İsa'nın son akşam yemeği ve çarmıha gerilme hikâyesinden yola çıkarak Orta Çağ'da başladığını söylüyor. "Son Akşam Yemeği perşembe günüydü ve ertesi gün, çarmıha gerilme günü olan Cuma'ydı.'' diyor. Stevens aynı zamanda 13 sayısı ile ilgili tabuların Hristiyanlıkla başladığını, ancak dini kökeninden bağımsız olarak bütün Batı kültürüne yayıldığını belirtiyor. Dolayısıyla 13 sayısının Batı'da uğursuz olarak görülmesinin başlıca nedeni olarak ''Son Akşam Yemeği'' tablosu gösterilmektedir.
13 sayısının uğursuz sayılmasını nümeroloji ile ilişkilendirenler de var. ABD'nin Newark kentindeki Delaware Üniversitesi Matematik ve Bilim Eğitimi Kaynak Merkezi'nde yardımcı politika bilimcisi olan Thomas Fernsler, 13 sayısının 12'den sonraki konumu nedeniyle bu durumda olduğunu söylüyor. Fernsler'e göre, nümerologlar 12'yi "tam" bir sayı olarak görüyorlar. Bir yılda 12 ay ve 12 Zodyak burcu vardır. 12 Olympus tanrısı, Herkül'ün 12 işçisi, 12 İsrail kabilesi ve İsa'nın 12 havarisi vardır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Barış Özcan'ın konuyla ilgili kendi YouTube kanalında ve internet sitesinde 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . yayınladığı bir videosu da bulunmaktadır.
Kaynakça
- https://barisozcan.com/13-sayisi-ugursuz-mudur/ 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Barış Özcan - 13 sayısı uğursuz mudur?)
- ^ BUKREK; BÜKREK, Nuri; bugun?> (23 Şubat 2018). . bukrek. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
- ^ Skurie, Jaclyn. "Superstitious Numbers Around the World". 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017.
- ^ "Top 13 Italian Superstions". 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2015.
- ^ "Fear of "Friday the 13th" Most Likely Originated from Jesus' Last Sup…". archive.md. 7 Aralık 2020. 7 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
- ^ Yılmaz, Cansu. "13 Sayısının Batılılar Tarafından Uğursuz Kabul Edilme Nedenine İlişkin İddialar". www.dogrulukpayi.com. 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
13 sayisi ozellikle Hristiyanlik inanci tarafindan ugursuz olarak kabul edilmistir 13 sayisi 12 den sonraki ve 14 ten onceki bir tek tam sayidir 13 ayni zamanda bir asal sayidir Asal olmakla kalmaz ayni zamanda bir lasa sayisi dir Lasa sayilari tersten yazildiginda da asal olan sayilara denir 13 de 31 de bir asal ve lasa sayisidir 13 bir Fibonacci sayisidir ve dolayisiyla altin oranin bir parcasidir Arsimet kati cisimleri 13 tanedir Mitolojilerde 13Balder in Olumu Christoffer Wilhelm Eckersberg 1783 1853 Iskandinav mitolojisinde gecen bir oykuye gore 12 tanri Valhalla da bir yemege davet edilir ve bir sofranin etrafinda toplanirlar Tam o sirada yanlarina davetsiz bir misafir gelir Cok gecmeden 13 kisi olarak gelen Loki adli bu kisi sofradaki 12 tanridan en favorisi olan iyilik tanrisi Balder i oldurerek eglenceyi bozar Bu olay Iskandinav halklarinin en gozde tanrisi olan Balder in olumuyle sonuclanan kavgaya yol actigi icin ugursuz kabul edilir Yunan mitolojisinde tanrilarin evi olan Olimpos Dagi nda 12 tanri oturur Yunan mitolojisine en son katilan tanri olan Dionysos icin Hestia isimli tanrica Olimpos tan ayrilarak insanlar arasinda yasamaya baslar Boylece Olimpos taki tanri sayisi kotu kabul edilen 13 e ulasmaz Mezopotamya cografyasinda 13Hammurabi Kanunlari Mezopotamya da ortaya cikan tarihin en eski ve en iyi korunmus yazili kanunlari olan Hammurabi Kanunlari nda 2 metrelik silindirik bir tasin ustune civi yazisiyla 282 madde yazilmistir Ancak 13 madde yoktur Muhtemelen o donemlerde bile 13 sayisinin ugursuz olduguna inaniliyordu Bugunku Iran topraklarinda yasayan Persler ayin 13 unde kotu sanstan ve kotu olaylardan kacinmak icin evlerinden cikmazlarmis Hristiyanlikta 13Hristiyanlikta 13 sayisinin ugursuzlugu ile ilgili bircok teori ortaya atilmistir Son Aksam Yemegi tablosu Leonardo da Vinci Leonardo da Vinci nin Son Aksam Yemegi adli unlu tablosunda Hristiyan inanisina gore Isa nin Roma askerleri tarafindan yakalanip carmiha gerilmeden onceki aksam havarileriyle birlikte yedigi son yemek resmedilmistir Hatta bu resme bakinca Isa nin iclerinden birisinin kendisine ihanet edecegini soyledigi ani tam olarak gormekteyiz Havarilerin yuzundeki saskinlik ifadesinin sebebi bu Ama nasil olur der gibi bakiyorlar Bu yemek masasinda 13 kisi vardir ve yemege son katilan kisi yani 13 kisi olan havari Yahuda Isa ya ihanet edip onu ele vermistir Bu sebeple sirf bu yuzden bugun bile Bati da bazi luks lokantalarda bir masanin etrafina 13 kisi oturmasina izin verilmez Incil de ise 13 sayisinin ugursuzluguyla ilgili herhangi bir ifade gecmemektedir Bir baska teoriye gore ise Istanbul un Osmanli Imparatorlugu tarafindan fethedildigi yil olan 1453 yilinin rakamlarinin toplami 13 oldugu icin ugursuzdur Gunumuzde 13 source source source source Apollo 13 projesi Houston bir sorunumuz var Dunyanin bazi luks otellerinin asansorlerinde 13 kat dugmesi yoktur Ayrica 13 sayisini tasiyan odalar ve 13 katlar da yoktur Dunyanin bazi baska yerlerinde evlerin kapi numaralari 13 olmasin diye 12 1 seklinde yazilir Tarot kartlarinda 13 kart olum kartidir Cogu zaman yasanan bazi tesadufler 13 sayisinin ugursuzluguna yorulmustur Ornegin 1970 yilinda NASA nin insanli Ay yolculugunun 7 ucusu olan Apollo 13 projesinin basarisiz olmasina neden olarak isminde gecen 13 sayisi gosterilmektedir Sansli 13Tum bunlara ragmen 13 sayisi bazi ulkelerde sansli olarak gorulmektedir Ornegin Italya sansli olarak gormektedir Italya da ugursuz olarak gorulen sayi 17 dir Ote yandan Amerika Birlesik Devletleri 13 koloni yani bugunku adiyla 13 eyalet tarafindan kuruldu O yuzden de dolarin uzerindeki tamamlanmamis piramitte 13 basamak onun uzerindeki yazida 13 harf 13 yildiz 13 ok 13 yaprak gibi pek cok sembol bulunur 1880 lerde bu 13 inanisi kirabilmek icin bir 13 ler kulubu kurulmustur Bu kulubun uyeleri ki aralarinda ABD baskanlari da vardir her ayin 13 unde bir araya gelerek 13 kisilik sofralarda yemekler yemislerdir 13 un ugursuzluguyla ilgili bazi ilginc iddialarCarmiha gerilmis Isa Diego Velazquez 13 sayisinin Batililar tarafindan ugursuz olarak kabul edilmesi ile ilgili bazi degisik iddialar da bulunmaktadir Konuyla ilgili olarak Amerika nin New York eyaletinde yer alan Buffalo Universitesi antropoloji docenti Philips Stevens Jr ile 2004 yilinda yapilan bir roportajda 13 sayisinin ugursuz kabul edilme nedenlerinden bahsedilmistir Tarikatlarin batil inanclarin ve kulturel kimliklerin kokenlerini inceleyen taninmis bir antropolog olan Stevens Bati kulturunun 13 uncu Cuma gununden korktugunu ve 13 sayisinin buyuk olasilikla Isa nin son aksam yemegi ve carmiha gerilme hikayesinden yola cikarak Orta Cag da basladigini soyluyor Son Aksam Yemegi persembe gunuydu ve ertesi gun carmiha gerilme gunu olan Cuma ydi diyor Stevens ayni zamanda 13 sayisi ile ilgili tabularin Hristiyanlikla basladigini ancak dini kokeninden bagimsiz olarak butun Bati kulturune yayildigini belirtiyor Dolayisiyla 13 sayisinin Bati da ugursuz olarak gorulmesinin baslica nedeni olarak Son Aksam Yemegi tablosu gosterilmektedir 13 sayisinin ugursuz sayilmasini numeroloji ile iliskilendirenler de var ABD nin Newark kentindeki Delaware Universitesi Matematik ve Bilim Egitimi Kaynak Merkezi nde yardimci politika bilimcisi olan Thomas Fernsler 13 sayisinin 12 den sonraki konumu nedeniyle bu durumda oldugunu soyluyor Fernsler e gore numerologlar 12 yi tam bir sayi olarak goruyorlar Bir yilda 12 ay ve 12 Zodyak burcu vardir 12 Olympus tanrisi Herkul un 12 iscisi 12 Israil kabilesi ve Isa nin 12 havarisi vardir Ayrica bakinizTriskaidekafobi 4 sayi Dis baglantilarBaris Ozcan in konuyla ilgili kendi YouTube kanalinda ve internet sitesinde 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde yayinladigi bir videosu da bulunmaktadir Kaynakcahttps barisozcan com 13 sayisi ugursuz mudur 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Baris Ozcan 13 sayisi ugursuz mudur BUKREK BUKREK Nuri bugun gt 23 Subat 2018 bukrek 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2021 Skurie Jaclyn Superstitious Numbers Around the World 14 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2017 Top 13 Italian Superstions 15 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2015 Fear of Friday the 13th Most Likely Originated from Jesus Last Sup archive md 7 Aralik 2020 7 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2021 Yilmaz Cansu 13 Sayisinin Batililar Tarafindan Ugursuz Kabul Edilme Nedenine Iliskin Iddialar www dogrulukpayi com 10 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2021