Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile II. Katerina'nın başında olduğu Rus İmparatorluğunun mütteffiki olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan ve Avusturya'nın ufak toprak kazancı ile sonuçlanan bir savaştır.
| 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı Osmanlı-Avusturya Savaşları | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Avusturya Arşidüklüğü | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
Cenaze Mustafa Paşa Cezayirli Hasan Paşa | II. Joseph II. Leopold Ernst Gideon von Laudon | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Ağır | Ağır | ||||||||
Nedenleri
İmparator II. Joseph, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunu eski gücüne çıkarmak için çalışmalar yapmaktaydı. Aydınlanmacı mutlakiyeti benimsemiş imparatorlardan biri olarak imparatorlukta ve Avusturya Arşidüklüğünde bir dizi reformlar yaptı. Bu arada Bavyera'yı elde etme ve eğer gerekirse Belçika (Avusturya Hollandası) üzerinden yayılmayı veya toprak değişimini amaçlayan bir siyaset güttü. Ancak karşısına kendisinden çok daha güçlü bir orduya sahip Prusya Kralı II. Friedrich çıktı. Bu başarısızlık imparatoru güneyde Osmanlı İmparatorluğu üzerine başka bir yayılmacı siyasete itti. Bu şekilde imparator 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nın intikamını ve kaybedilmiş toprakları geri almayı planlıyordu. Bu arada Osmanlı İmparatorluğu'da 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşında kaybedilen yerleri ve Rus İşgaline uğrayan Kırım'ı geri almayı planlıyordu. Rus İmparatorluğu ile çok sıkı bağları bulunan İmparator, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1787'de Rusya'ya savaş ilan etmesini bir fırsat olarak görüp hemen Ruslarla müttefiklik anlaşmasına varıp Osmanlılara savaş ilan etme yolunu seçti. Böylece Osmanlılar beklemedikleri şekilde Avusturya'yı karşında bulup iki cephede savaşmak zorunda kaldı.
Savaş
II. Joseph ordusunun başında Osmanlı toprakları üzerine yürümeye başladı. Ancak Osmanlılarda ilk olarak Avusturya ordusunu safdışı bırakmayı amaçlamışlardı. Muhadiye boğazı önlerinde Avusturya ordusu beklemediği şekilde Sadrazam Koca Yusuf Paşa komutasındaki, Osmanlı ordusunun saldırısına uğradı. Süren çatışmalarda Muhadiye Boğazı Muharebesinde Avusturya ordusu yenilgiye uğratıldı. Savaşta inisiyatif Osmanlıların eline geçti ve hemen ardından bu sefer Şebeş Muharebesi'nde Avusturya ordusu tekrar yenilgiye uğratıldı; bu muharebede II. Joseph ele geçirilmekten son anda kurtuldu. Osmanlı ordusu Avusturya kontrolündeki Temeşvar bölgesinde çok sayıda köy ve kaleyi geçici olarak işgal etti ve akınlar düzenledi. Avusturya ordusu Banat'dan çıkarıldı.
Bununla birlikte Avusturya ordusunun müttefiki Rusya ile Osmanlılar arasında yapılan muharebeler Osmanlılar açısından tam bir felaketle sonuçlanıyordu. Özi Kalesi gibi çeşitli kalelerin Rusların eline geçmesi Osmanlı ordusunun Avusturya üzerindeki harekâtlarının durmasına ve kuvvetlerini Rusya üzerine yönlendirmesine neden oldu. Bu da Avusturya'nın toparlanıp savaştaki inisiyatifi Osmanlı İmparatorluğu'ndan almasını sağladı. Avusturya kuvvetleri Saxe-Coburg-Saalfeld Prens Josias Prensi Josias komutasında bir kuvvetle tekrar ilerlemeye başladılar ve meşhur Rus general Aleksandr Suvorov komutasındaki Rus kuvvetleri ile birleşip Focşani Muharebesi ve çok ağır Osmanlı bozgunu ile sonuçlanan Boze Muharebesi'ni kazandılar; mareşal Ernst Gideon von Laudon komutasında bir Avusturya ordusu da; Belgrad üzerine yürüyüp 3 haftalık bir kuşatma harekâtı ile Belgradı ele geçirdi. Avusturya, Hırvatistan'da ve Romanya'da belli ufak kazançlar sağladı. Sınıra yakın Orşova şehrini işgal etti. Bu kazançlar dışında bundan sonraki zamanda Avusturya ve Osmanlılar arasında savaş dengede devam etti. Osmanlı Ordusu Yergöğü Muharebesi'nde Avusturya ordusunu yenilgiye uğratıp ilerlemesini durdurdu. Bu arada İmparator II. Joseph askerleri arasına yayılan salgın hastalıktan hayatını kaybetti.
Bir süre sonra Avusturya Arşidüklüğü, Fransız İhtilali sonucu artan Fransız askeri tehdidi yanında, ülkesindeki toplumlarda Fransız İhtilalinden kaynaklanan fikirlerden milliyetçi bir ayaklanma tehdidi ve aynı anda iki cephede savaş durumu belirince Osmanlı İmparatorluğu'yla Yergöğü Mütarekesi'yle (21 Eylül 1790) önce fiilen çarpışmalara son verdi. Barış müzakereleri sonucunda 4 Ağustos 1791'de Ziştovi Antlaşması antlaşmasını imzalayarak savaştan çekildi. Bu anlaşmada Avusturya'nın kazançları çok düşük kaldı. Antlaşma neticesi Belgrad Osmanlılara geri verilirken Avusturya sadece bugünkü Romanya topraklarında bulunan Orşova şehri ve şimdiki Hırvatistan topraklarında kalan iki küçük yerin (iki küçük köyün) kendisine bırakılmasına razı olmak zorunda kaldı.
Bu savaş Osmanlı İmparatorluğu açısından da mağlubiyetle sonuçlandı, ancak bunun nedeni Avusturya'nın işgalleri değil, müttefiki Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu'nu uğrattığı ağır yenilgilerdir. (Bkz.1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı)
Cepheye bir diğer damgayı vuran faktör salgın hastalıklardır. Volkmar Braunbehrens'e göre 1788 boyunca Avusturya ordusunda salgınlar denen normalde deniz yolculukları için kurulan karantina yerlerinin tıka basa dolmasına yol açmıştır, ordunun yarısı hastalıklardan nasibini alıp binlerce asker ölmüştür. Vaktinin çoğunu savaş nedeniyle cephede geçirmek zorunda olan imparator II. Joseph'de bu salgınlardan birine yakalanıp, sarayına dönerken 20 Şubat 1790'da hastalıktan ölmüştür.
Bu aynı şekilde Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasındaki son büyük savaştır; zira Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu yıkılınca Avusturya Arşidüklüğü'nün devamı olarak Avusturya İmparatorluğu ve sonrasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kurulmuş ve 1918 yılındaki yıkılışına kadar gerek Osmanlı İmparatorluğu ve gerekse Avusturya-Macaristan İmparatorluğu bir daha birbirleri ile açık bir şekilde çarpışmamıştır. Buna ilaveten iki imparatorluk arasındaki ilişkilerde 1914'te I. Dünya Savaşına birlikte Almanya yanında müttefik olarak girecek kadar ilerlemiştir. Bu savaş sonrası Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Balkanlarda genel olarak Rus İmparatorluğu karşısında Osmanlı İmparatorluğu'nun yanında bir politika izler hale gelmiştir.
Avusturya'daki Sonuçları
Avusturya için ise bu savaş ekonomik açıdan çok kötü sonuçlara yol açmıştır. Kazanılan düşük toprak kazançları yanında Avusturya ve Kutsal Roma Cermen imparatorluğu maliyesi iyice zora düşmüş, Macaristan ve Belçika dominyonlarında zaten yapılan reformlara tepkisi olan, feodal lordlar ve halk bu savaşta ekonominin çökmesi ile isyanlar çıkarmıştır. Reformlardan geri adımlar atılmak zorunda kalmıştır.
Savaş Avusturya için "zararlı ve sevilmez" bulunmuştur. Pek çok kültürel elitin morali kalmamış, pek çok aristokrat aile, oğullarının askere alınma korkusuyla Viyana'yı terk etmiştir. İmparator Joseph için söz verdiği aydınlanmacı reformlara ihanet ettiği yolunda yaygın bir görüş yerleşmiştir. Braunbehrens, savaştaki Avusturya'yı şöyle tarif eder: "Halk üzerine yerleşen muazzam ekonomik yüklerin ateşlediği açık bir muhalefet vardı." "Gıda fiyatları büyük ölçüde yükseldi bazı durumlarda ikiye katlandı; Viyana tarihinde ilk defa fırınlar yağmalandı." Sosyal bozukluğun sonuçları Viyana'nın canlı müzik hayatının büyük şekilde azalmasına neden oldu; iki opera kumpanyasının kapatılması ile salon konserleri ve canlı performanslar düştü. Bu durum aristokratlara muhtaç Mozart ve diğer benzer müzisyenlerin kariyerlerini etkiledi.
Kaynakça
- ^ Ingrao, Charles W. (2000). The Habsburg Monarchy, 1618–1815. Cambridge University Press.
- ^ a b Britannica, 1988
- ^ Jeremy Black, From Louis XIV to Napoleon: the fate of a great power p 136
- ^ Stanford J. Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey (1976) Volume 1 p 259
- ^ Britannica, 11th edition
- ^ Ayla Efe. (PDF). s. 144. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ Miller (1901, 459) Miller bu kazançları "Orşova şehri ve Hırvat Sınırındaki iki küçük yerden başka hiçbir şey yok." diye tarif eder.
- ^ Braunbehrens 1990, 311
- ^ P. G. M. Dickson, "Monarchy and Bureaucracy in Late Eighteenth-century Austria." English Historical Review 1995 110(436): 323-367. Issn: 0013-8266 Fulltext: in Jstor
- ^ Solomon 1995, 432
- ^ Solomon 1995, 433
- ^ Braunbehrens 1990, 312
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1787 1791 Osmanli Avusturya Savasi Osmanli Imparatorlugu ile II Katerina nin basinda oldugu Rus Imparatorlugunun mutteffiki olan Kutsal Roma Cermen Imparatorluguna bagli Avusturya Arsiduklugu arasinda yapilan ve Avusturya nin ufak toprak kazanci ile sonuclanan bir savastir 1787 1791 Osmanli Avusturya Savasi1787 1792 Osmanli Rus SavasiOsmanli Avusturya SavaslariTarih1787 1791BolgeBugunku Romanya Bosna ve SirbistanSebepAvusturya ordusunun Osmanli topraklarina saldirmasiSonucSonucsuz Zistovi Antlasmasi Orsova ve Hirvatistan sinir bolgeleri Avusturya Arsiduklugune devredildi TaraflarOsmanli ImparatorluguAvusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerI Abdulhamit III Selim Koca Yusuf Pasa Cenaze Mustafa Pasa Cezayirli Hasan PasaII Joseph II Leopold Ernst Gideon von LaudonKayiplarAgirAgirNedenleriImparator II Joseph Kutsal Roma Cermen Imparatorlugunu eski gucune cikarmak icin calismalar yapmaktaydi Aydinlanmaci mutlakiyeti benimsemis imparatorlardan biri olarak imparatorlukta ve Avusturya Arsiduklugunde bir dizi reformlar yapti Bu arada Bavyera yi elde etme ve eger gerekirse Belcika Avusturya Hollandasi uzerinden yayilmayi veya toprak degisimini amaclayan bir siyaset guttu Ancak karsisina kendisinden cok daha guclu bir orduya sahip Prusya Krali II Friedrich cikti Bu basarisizlik imparatoru guneyde Osmanli Imparatorlugu uzerine baska bir yayilmaci siyasete itti Bu sekilde imparator 1735 1739 Osmanli Rus Avusturya Savasi nin intikamini ve kaybedilmis topraklari geri almayi planliyordu Bu arada Osmanli Imparatorlugu da 1768 1774 Osmanli Rus Savasinda kaybedilen yerleri ve Rus Isgaline ugrayan Kirim i geri almayi planliyordu Rus Imparatorlugu ile cok siki baglari bulunan Imparator Osmanli Imparatorlugu nun 1787 de Rusya ya savas ilan etmesini bir firsat olarak gorup hemen Ruslarla muttefiklik anlasmasina varip Osmanlilara savas ilan etme yolunu secti Boylece Osmanlilar beklemedikleri sekilde Avusturya yi karsinda bulup iki cephede savasmak zorunda kaldi SavasII Joseph ordusunun basinda Osmanli topraklari uzerine yurumeye basladi Ancak Osmanlilarda ilk olarak Avusturya ordusunu safdisi birakmayi amaclamislardi Muhadiye bogazi onlerinde Avusturya ordusu beklemedigi sekilde Sadrazam Koca Yusuf Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun saldirisina ugradi Suren catismalarda Muhadiye Bogazi Muharebesinde Avusturya ordusu yenilgiye ugratildi Savasta inisiyatif Osmanlilarin eline gecti ve hemen ardindan bu sefer Sebes Muharebesi nde Avusturya ordusu tekrar yenilgiye ugratildi bu muharebede II Joseph ele gecirilmekten son anda kurtuldu Osmanli ordusu Avusturya kontrolundeki Temesvar bolgesinde cok sayida koy ve kaleyi gecici olarak isgal etti ve akinlar duzenledi Avusturya ordusu Banat dan cikarildi Bununla birlikte Avusturya ordusunun muttefiki Rusya ile Osmanlilar arasinda yapilan muharebeler Osmanlilar acisindan tam bir felaketle sonuclaniyordu Ozi Kalesi gibi cesitli kalelerin Ruslarin eline gecmesi Osmanli ordusunun Avusturya uzerindeki harekatlarinin durmasina ve kuvvetlerini Rusya uzerine yonlendirmesine neden oldu Bu da Avusturya nin toparlanip savastaki inisiyatifi Osmanli Imparatorlugu ndan almasini sagladi Avusturya kuvvetleri Saxe Coburg Saalfeld Prens Josias Prensi Josias komutasinda bir kuvvetle tekrar ilerlemeye basladilar ve meshur Rus general Aleksandr Suvorov komutasindaki Rus kuvvetleri ile birlesip Focsani Muharebesi ve cok agir Osmanli bozgunu ile sonuclanan Boze Muharebesi ni kazandilar maresal Ernst Gideon von Laudon komutasinda bir Avusturya ordusu da Belgrad uzerine yuruyup 3 haftalik bir kusatma harekati ile Belgradi ele gecirdi Avusturya Hirvatistan da ve Romanya da belli ufak kazanclar sagladi Sinira yakin Orsova sehrini isgal etti Bu kazanclar disinda bundan sonraki zamanda Avusturya ve Osmanlilar arasinda savas dengede devam etti Osmanli Ordusu Yergogu Muharebesi nde Avusturya ordusunu yenilgiye ugratip ilerlemesini durdurdu Bu arada Imparator II Joseph askerleri arasina yayilan salgin hastaliktan hayatini kaybetti Avusturya Arsiduku II JosephI AbdulhamitI Abdulhamit in yerine gecen III Selim in John Young tarafindan savas sirasinda cizilen portresiAvusturya ordusunu yoneten ve Belgrad i ele geciren Maresal Bir sure sonra Avusturya Arsiduklugu Fransiz Ihtilali sonucu artan Fransiz askeri tehdidi yaninda ulkesindeki toplumlarda Fransiz Ihtilalinden kaynaklanan fikirlerden milliyetci bir ayaklanma tehdidi ve ayni anda iki cephede savas durumu belirince Osmanli Imparatorlugu yla Yergogu Mutarekesi yle 21 Eylul 1790 once fiilen carpismalara son verdi Baris muzakereleri sonucunda 4 Agustos 1791 de Zistovi Antlasmasi antlasmasini imzalayarak savastan cekildi Bu anlasmada Avusturya nin kazanclari cok dusuk kaldi Antlasma neticesi Belgrad Osmanlilara geri verilirken Avusturya sadece bugunku Romanya topraklarinda bulunan Orsova sehri ve simdiki Hirvatistan topraklarinda kalan iki kucuk yerin iki kucuk koyun kendisine birakilmasina razi olmak zorunda kaldi Bu savas Osmanli Imparatorlugu acisindan da maglubiyetle sonuclandi ancak bunun nedeni Avusturya nin isgalleri degil muttefiki Rusya nin Osmanli Imparatorlugu nu ugrattigi agir yenilgilerdir Bkz 1787 1792 Osmanli Rus Savasi Cepheye bir diger damgayi vuran faktor salgin hastaliklardir Volkmar Braunbehrens e gore 1788 boyunca Avusturya ordusunda salginlar denen normalde deniz yolculuklari icin kurulan karantina yerlerinin tika basa dolmasina yol acmistir ordunun yarisi hastaliklardan nasibini alip binlerce asker olmustur Vaktinin cogunu savas nedeniyle cephede gecirmek zorunda olan imparator II Joseph de bu salginlardan birine yakalanip sarayina donerken 20 Subat 1790 da hastaliktan olmustur Bu ayni sekilde Osmanli Imparatorlugu ile Avusturya Arsiduklugu arasindaki son buyuk savastir zira Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu yikilinca Avusturya Arsiduklugu nun devami olarak Avusturya Imparatorlugu ve sonrasinda Avusturya Macaristan Imparatorlugu kurulmus ve 1918 yilindaki yikilisina kadar gerek Osmanli Imparatorlugu ve gerekse Avusturya Macaristan Imparatorlugu bir daha birbirleri ile acik bir sekilde carpismamistir Buna ilaveten iki imparatorluk arasindaki iliskilerde 1914 te I Dunya Savasina birlikte Almanya yaninda muttefik olarak girecek kadar ilerlemistir Bu savas sonrasi Avusturya Macaristan Imparatorlugu Balkanlarda genel olarak Rus Imparatorlugu karsisinda Osmanli Imparatorlugu nun yaninda bir politika izler hale gelmistir Avusturya daki SonuclariAvusturya icin ise bu savas ekonomik acidan cok kotu sonuclara yol acmistir Kazanilan dusuk toprak kazanclari yaninda Avusturya ve Kutsal Roma Cermen imparatorlugu maliyesi iyice zora dusmus Macaristan ve Belcika dominyonlarinda zaten yapilan reformlara tepkisi olan feodal lordlar ve halk bu savasta ekonominin cokmesi ile isyanlar cikarmistir Reformlardan geri adimlar atilmak zorunda kalmistir Savas Avusturya icin zararli ve sevilmez bulunmustur Pek cok kulturel elitin morali kalmamis pek cok aristokrat aile ogullarinin askere alinma korkusuyla Viyana yi terk etmistir Imparator Joseph icin soz verdigi aydinlanmaci reformlara ihanet ettigi yolunda yaygin bir gorus yerlesmistir Braunbehrens savastaki Avusturya yi soyle tarif eder Halk uzerine yerlesen muazzam ekonomik yuklerin atesledigi acik bir muhalefet vardi Gida fiyatlari buyuk olcude yukseldi bazi durumlarda ikiye katlandi Viyana tarihinde ilk defa firinlar yagmalandi Sosyal bozuklugun sonuclari Viyana nin canli muzik hayatinin buyuk sekilde azalmasina neden oldu iki opera kumpanyasinin kapatilmasi ile salon konserleri ve canli performanslar dustu Bu durum aristokratlara muhtac Mozart ve diger benzer muzisyenlerin kariyerlerini etkiledi Kaynakca Ingrao Charles W 2000 The Habsburg Monarchy 1618 1815 Cambridge University Press a b Britannica 1988 Jeremy Black From Louis XIV to Napoleon the fate of a great power p 136 Stanford J Shaw History of the Ottoman Empire and Modern Turkey 1976 Volume 1 p 259 Britannica 11th edition Ayla Efe PDF s 144 10 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2012 Miller 1901 459 Miller bu kazanclari Orsova sehri ve Hirvat Sinirindaki iki kucuk yerden baska hicbir sey yok diye tarif eder Braunbehrens 1990 311 P G M Dickson Monarchy and Bureaucracy in Late Eighteenth century Austria English Historical Review 1995 110 436 323 367 Issn 0013 8266 Fulltext in Jstor Solomon 1995 432 Solomon 1995 433 Braunbehrens 1990 312Ayrica bakiniz1787 1792 Osmanli Rus Savasi Muhadiye Muharebesi Sebes Muharebesi